Bài giảng Chăm sóc và phòng ngừa cúm A H7N9

Nội dung text: Bài giảng Chăm sóc và phòng ngừa cúm A H7N9

1. TRƯC ðÂY CHĂM SĨC & PHỊNG NGA CÚM
   Virus cúm A H7N9 lưu hành chim, là 1 nhĩm ph ca virus H7. Trung quc báo cáo là A H7N9 nhng trưng hp đu tiên.
   1996 2012, ngưi nhim cúm H7 ( H7N2, H7N3 & H7N7) đưc báo cáo Hà lan, M, Canada, Mexico & Anh. Phịng ðiu dng BV Nhi đng 2
   Cĩ liên quan đn dch cúm gia cm.
   Triu chng ch yu là đau mt đ, viêm hơ hp 952013 trên nh
   01 trưng hp t vong Hà lan HIN TI TRIU CHNG
   139 trưng hp xác đnh dương tính
   St
   32 ngưi cht
   Ho
   Nhng ngưi cĩ tip xúc gn đưc theo dõi
   Khĩ th sát.
   Chưa cĩ bng chng lây truyn t ngưi sang ngưi . ðIU TR
   Kháng virus
   CHĂM SĨC
   Các bnh liên quan
   Các triu chng phi hp 1
2. LÂY TRUYN CHĂM SĨC
   Nh:
   Lây truyn trc tip :
   Ngh ngơi
   Tip xúc gia cm.
   
   Ung nưc đy đ Mơi trưng : đ vt hay ngun nưc b nhim cht tit gây bnh như phân, nưc
   H sơt bt, nưc mũi.
   Nng:
   Ăn thc ăn chưa nu
   Nhp vin
   Qua khơng khí . CÁC ðƯNG LÂY TRUYN NHNG TH THUT CĨ TH TO RA KHÍ DUNG
   Tip xúc
   ðt ni khí qun
   Git bn
   Khí dung thuc và làm m
   Khơng khí ( khi làm
   Ni soi ph qun th thut to khí
   Hút dch đưng th dung)
   Chăm sĩc ngưi bnh m khí qun
   Vt lý tr liu lng ngc NHNG TH THUT CĨ TH TO CÁC BIN PHÁP PHỊNG NGA RA KHÍ DUNG
   Hút dch mũi hu V VV SINH sinh hơ HƠ hp HÂP
   Thơng khí áp lc dương qua mask mt ++ (BiPAP, CPAP) PhòngPHỊNG ngừa NGA chuẩn CHUN
   Th thut trong nha khoa như s dng tay + khoan, chc xoang, trám răng, ly cao răng. +
   Thơng khí tn s cao dao đng. Phịng nga qua tip xúc và git băn trong
   Nhng th thut cp cu khác. chăm sĩc bn thưng quy
   Phu tích bnh phm nhu mơ phi sau t vong Phịng nga qua tip xúc, git băn, và qua khơng khí trong th thut to khí dung 2
3. PHỊNG NGA CHUN PHỊNG NGA CHUN PNC là tp hp các bin pháp phịng nga cơ bn áp dng cho tt c NB trong các cơ s khám cha bnh, khơng ph thuc vào chn đốn, tình trng nhim trùng và thi đim chăm sĩc ca BN, da trên nguyên tc xem tt c: máu, dch tit ( tr m hơi) đu cĩ nguy cơ lây truyn bnh. MC ðÍCH PHỊNG NGA CHUN V SINH TAY Phịng nga & kim sốt lây nhim vi máu, cht tit, cht bài tit ( tr m hơi ) cho dù khơng nhìn thy máu, dch tit qua da
   5 thi đim ra tay theo WHO khơng lành ln và niêm mc.
   Trưc khi mc & khi tháo b dng c phịng h cá nhân k c gant V SINH TAY MANG GANT KHI NÀO ?
   Ra tay vi nưc & xà
   Mang gant sch, khơng vơ khun khi vào phịng,
   Dung dch ra tay phịng bnh hoc khu vc chăm sĩc BN. nhanh cĩ cha cn
   Mang gant bt c khi nào tip xúc vi da Khơng ra tay nhanh nu tay dơ cĩ th nhìn ca BN hoc là nhng b mt , vt dng gn thy đưc BN: dng c y t, cnh giưng, drap, 3
4. MANG GANT KHI NÀO ? THAY THÁO GANT KHI NÀO? Khi tip xúc vi:
   máu
   Thay gant khi rách hoc b dơ / nhim nhiu.
   dch cơ th
   Dch tit
   Tháo & b gant ngay lp tc khi ri khi
   Cht bài tit phịng hoc khu vc chăm sĩc.
   Màng niêm mc
   Vùng da khơng lành ln
   Vt dng b nhim Khi da tay ca nhân viên y t khơng lành ln, b try xưc hoc b bnh. KHI NÀO MANG KHU TRANG? KHI NÀO THAY KHU TRANG ?
   Nên s dng 1 ln,
   D trù s cĩ máu , dich tit văng vào .
   Khi làm vic trong các khu phu thut hoc khơng b túi đ s dng trong các khu vc địi hi phi vơ khun li hoc đeo quanh c. khác.
   Khi chăm sĩc BN cĩ nghi ng hoc nhim
   Thay mi khi khu khun đưng hơ hp hoc khi nhân viên y t trang b m ưt. đang cĩ bnh đưng hơ hp. CÁCH ðEO KHU TRANG ? MC ÁO CHỒNG
   Mc áo chồng sch khi đi
   Thanh kim loi hoc thanh g nm trên và vào phịng hoc khu vc un ơm khít mũi, chăm sĩc BN.
   np gp khu trang theo chiu xung,
   Thay áo chồng khi nĩ b
   mt thm tip xúc vi ngưi đeo, mt bn. khơng thm nm ngồi.
   Ci và b áo chồng ngay
   ðeo dây vào sau tai. Nu là dây ct:: 1 dây khi ri khi phịng BN trên tai & 1 dây c. hoc khu vc chăm sĩc
   Khu trang phi che ph mt & dưi cm. BN. 4
5. MC ÁO CHỒNG ðEO KÍNH
   ðeo kính khi vào phịng hoc khu vc chăm sĩc BN.
   Tháo và b kính khi ri phịng BN hoc khu vc chăm sĩc .
   Nu s dng li, phi ra sch và kh khun theo hưng dn ca nhà sn xut. CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA NHNG BiN PHÁP PHỊNG NGA CHUN V sinh hơ hp
   Ra tay +
   S dng phương tin phịng h cá nhân: gant Phòng ngừa chuẩn + , khu trang, kinh bo v, áo chồng và bao Phịng nga qua tip xúc và git băn trong chăm sĩc chân khi cĩ nguy cơ tip xúc vi máu và bn thưng quy dch tit Phịng nga qua tip xúc, git băn, và qua khơng khí trong th thut to khí dung
   Cn trng vi tác nhân hơ hp ( khi ho) NHNG BiN PHÁP PHỊNG NGA CHUN PHỊNG NGA LÂY TRUYN QUA TIP XÚC
   Sp xp, vn chuyn bnh nhân phù hp
   Lây trc tip khơng qua các vt trung gian  Ngưi bnh ngưi bnh
   X lý dng c  Ngưi bnh nhân viên y t
   X lý đ vi, bát đũa, ly tách.
   Tiêm an tồn & phịng nga tn thương do vt sc nhn
   X lý cht thi 5
6. PHỊNG NGA QUA TiP XÚC PHỊNG NGA QUA TiP XÚC
   Bnh nguyên cĩ th sng trong vài gi hay thm chí vài ngày
   Bnh nguyên cĩ th lây truyn khi s vào tay trên b mt mơi trung bn, tay nhân viên y t, hay b mt mơi trưng
   Tay cĩ th lây truyn nhim b nhim trùng do s vào b mt nhim, sau đĩ tip xúc vi b mt cơ th khác chng hn như niêm mc mũi hay kt mc mt, hay lây nhim vi khu vc trung gian khác PHỊNG NGA QUA TiP XÚC V SINH HƠ HP
   Mang gant sch, áo chồng & bao chân trưc Bn cĩ triu chng v đưng hơ khi vào phịng bnh. hp cn phi đưc hưng dn:
   Khơng s vào bt c b mt b nhim mà
   Che ming mũi khu trang, khơng mang gant. khăn giy , tay áo hoc là cùi
   Tháo gant , áo chồng & bao chân trưc khi ra ch khi phịng, ra tay bng dung dch sát khun.
   B khăn giy trong thùng rác Sau khi tháo gant & ra tay, khơng s vào b kín sau khi s dng . mt mơi trưng hay vt dng trong phịng bnh.
   Ra tay sau khi tip xúc vi
   Hn ch ti đa vn chuyn Bn. cht tit
   Kh hoc tit khun thit b chăm sĩc bn trưc
   ðng hay ngi cách xa ngưi khi s dng cho bn khác. khác khong 1mét TRUYN BNH QUA GiT BN PHỊNG NGA LÂY TRUYN QUA
   Xut phát t ngưi mang mm GiT BN bnh khi ho, ht hơi, trong th
   Phịng riêng hoc chung phịng theo nhĩm thut như hút ra ni soi vào chn đốn. kt mc mt, niêm mc mũi,
   Chú ý gi khong cách xa thích hp ( > 1m) ming ca ngưi k cn.
   Mang khu trang, nht là vi nhng thao
   Cĩ th rơi trên b mt mơi tác chăm sĩc tip xúc gn vi BN. trưng.
   Ra tay ngay lp tc sau khi tháo bt kỳ b phn nào ca phịng h cá nhân
   Git bn khơng lơ lng trong
   Hn ch ti đa vn chuyn Bn, đeo khu khơng khí. trang cho bn.
   
   Cn s tip xúc gn gia NB và ngưi b lây 6
7. PHỊNG NGA LÂY TRUYN QUA TRUYN BNH QUA KHƠNG KHÍ KHƠNG KHÍ
   Vi sinh vt phân tán rng,
   Phịng riêng. lơ lng trong khơng khí
   Thơng khí & x lý khơng khí trong phịng trong thi gian dài. bnh.
   Ngưi nhy cm hoc
   ðeo khu trang hiu lc lc cao khi đi vào ngưi cùng phịng xa phịng bnh. hơn cĩ th hít vào.
   Hn ch ti đa vic vn chuyn bn, đeo khu trang cho bn. V SINH MƠI TRƯNG V SINH MƠI TRƯNG
   Bung/khu cách ly phi đưc làm sch, kh
   Khơng dùng chi quét, ch lau m khun hàng ngày và khi cĩ yêu cu, sau khi
   Vùng sch nguy cơ thp lau trưc, vùng cĩ bn t vong, xut vin. nguy cơ cao lau sau cùng.
   ðc bit chú ý đn b mt hay đng chm
   Nhân viên làm v sinh mang đy đ đn: Máy y t, giưng, bàn ăn, điu khin ti PTPHCN theo đúng khuyn cáo và phi vi, máy bm gi NVYT, ca, t đu giưng, đưc kim tra, theo dõi sc kho đnh kỳ. cánh tay nâng.. X LÝ DNG C CÚM ðƯNG LÂY
   Khuyn cáo s dng dng c dùng mt ln
   Cĩ th lây cho ngưi khác cách xa khong
   Dng c s dng li: 1,8m
   ð riêng cho tng bnh nhân.
   Tuân theo nguyên tc phịng nga chun.
   Ch yu qua ho, ht hơi hoc nĩi.
   Git bn cĩ th đng li mũi, ming. Ngưi đng gn hoc cĩ th hít vào phi. 7
8. CÚM ðƯNG LÂY CÚM PHỊNG NGA
   ngưi ln khe mnh cĩ th lây cho ngưi khác bt
   Tránh xa nhà nu b bnh. đu 1 ngày trưc khi các triu chng khi phát và 5
   Ra tay thưng xuyên vi nưc và xà 7 ngày sau khi bnh. phịng hoc là dung dch ra tay nhanh.
   Tr em cĩ th lây > 7 ngày.
   Khơng nên dùng chung đ vi, chén, đũa
   Triu chng bt đu 14 ngày sau khi virus vào cơ mà chưa đưc ra. th.
   Khơng cn thit phi ra riêng
   Cĩ th đã lây cho ai đĩ trưc khi mình bit mình b bnh / trong lúc bnh.
   Nhim virus cúm cĩ th khơng cĩ triu chng và vn cĩ kh năng lây bnh cho ngưi khác.. KH NĂNG SNG CA VIRUS CÚM KH NĂNG SNG CA VIRUS CÚM TRONG MƠI TRƯNG & DA TRONG MƠI TRƯNG & DA
   Virus cúm cĩ kh năng lây nhim trong khơng
   Virus cúm gia cm cĩ th sng lâu ngồi khí > 24 gi đc bit nơi cĩ đ m cao. mơi trưng kéo dài hơn nhit đ thp.
   Virus cúm cĩ th sng nhiu ngày trên b mt
   Trong ao h: vài ngày đn nhiu tun. đ m 35 49% & nhit đ 28 O C, trong nưc 22 OC đn 4 ngày, O OC đưc 30 ngày.
   Phân gia cm: vài tháng.
   Virus cĩ th sng trên tay trong nhiu phút,
   Sn phm gia cm bo qun lnh; vài sng lâu hơn nu tay b nhim nng đ virus năm cao.
   Dch tit đưng hơ hp: nhiu gi đn vài
   Lan truyn t b mt sang tay trong 24 gi. ngày
   T đ vi sang tay trong vịng 15 phút. KH NĂNG SNG CA VIRUS CÚM KH NĂNG SNG CA VIRUS CÚM TRONG MƠI TRƯNG & DA TRONG MƠI TRƯNG & DA
   Virus cúm gia cm cĩ th sng lâu ngồi Bât hot bi: mơi trưng kéo dài hơn nhit đ thp. 60 OC trong 30 phút.
   Trong ao h: vài ngày đn nhiu tun. pH acid
   Phân gia cm: vài tháng. Hố cht kh khun thơng thưng: cn 70 O,
   Sn phm gia cm bo qun lnh; vài năm Chlorin ( javel) ,các cht ty ra thơng thưng.
   Dch tit đưng hơ hp: nhiu gi đn vài ngày 8
9. BNH VIN NHI ðNG 2 PHỊNG K HOCH TNG HP QUI TRÌNH TIP NHN BNH NHÂN CÚM H5N1/ H7N9 TI BNH VIN NHI ðNG 2 BN là ca nghi ng T các Khoa ni vin T tuyn trưc chuyn/ khoa Khám bnh Nu đe da ngng Hi chn Nhim tim –ngng th Xét nghim (+) ( ) Cúm (+) Khoa Cp cu (bc cách ly) Suy hơ hp X trí hi sc cp cu ban (+) () Sinh hiu n đnh Theo dõi ti Khoa Nhp khoa Nhim Cúm A H5N1 hay Cúm A nhưng khơng xác đnh đưc type Cúm AH1N1 /Cúm mùa Khu cách ly hay khơng phi A Phịng Hi sc cp cu: h tr hơ hp (th máy) ðiu tr ti Khoa Phịng cách ly áp lc âm: h tr hơ hp (th máy cao tn), lc máu,.. Xut vin Gi bnh phm xác đnh nu chưa cĩ XN chn đốn Reference
   infection control.htm
   standardprecautionsandcategories 9