›
›

Bài giảng Nguyên lý Kế toán - Chương 3: Tài khoản và sổ sách kế toán

pdf 84 trang cucquyet12 3380
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Nguyên lý Kế toán - Chương 3: Tài khoản và sổ sách kế toán", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_nguyen_ly_ke_toan_chuong_3_tai_khoan_va_so_sach_ke.pdf

Nội dung text: Bài giảng Nguyên lý Kế toán - Chương 3: Tài khoản và sổ sách kế toán

  1. ChƯƠNG III: tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n
  2. Néi dung chƯƠNG 1. Kh¸i niÖm vµ kÕt cÊu cña TK kÕ to¸n 2. PhƯƠNG ph¸p ghi chÐp c¸c nghiÖp vô vµo TK kÕ to¸n 3. C¸c quan hÖ ®èi øng chñ yÕu 4. HÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt 5. Sæ kÕ to¸n
  3. 1. Kh¸i niÖm vµ kÕt cÊu cña TK kÕ to¸n Kh¸i niÖm TK kÕ to¸n:Ph©n lo¹i, ghi chÐp c¸c NVPS theo tõng ®èi tîng kÕ to¸n trªn c¬ së sè liÖu cña chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ph¶n ¸nh, kiÓm tra, gi¸m s¸t mét c¸ch th- êng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña c¸c ®èi tîng kÕ to¸n.  Mçi mét ®èi tîng kÕ to¸n ®îc më mét tµi kho¶n riªng nh»m ph¶n ¸nh mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc vµ cã hÖ thèng t×nh h×nh biÕn ®éng còng nh sè liÖu hiÖn cã cña tõng ®èi tîng kÕ to¸n riªng biÖt ®ã.
  4. KÕt cÊu chung cña TK kÕ to¸n  §èi tîng kÕ to¸n cã: néi dung kinh tÕ riªng yªu cÇu qu¶n lý riªng.  Nhng xÐt vÒ xu híng vËn ®éng cña c¸c ®èi tîng kÕ to¸n: vËn ®éng theo 2 mÆt ®èi lËp nhau: nhËp - xuÊt (®èi víi nvl, hµng ho¸, c«ng cô, dông cô ); thu - chi (®èi víi tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng ); vay - tr¶ (c¸c kho¶n vay, nî ).
  5. KÕt cÊu chung cña TK kÕ to¸n  V× vËy ®Ó ph¶n ¸nh thêng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng 2 mÆt vËn ®éng ®èi lËp cña tõng ®èi tîng kÕ to¸n, TK kÕ to¸n ®îc x©y dùng víi kÕt cÊu bao gåm 2 phÇn: - PhÇn bªn tr¸i ph¶n ¸nh mét mÆt vËn ®éng cña ®èi tîng kÕ to¸n ®îc gäi lµ bªn Nî, - PhÇn bªn ph¶i ph¶n ¸nh mÆt vËn ®éng ®èi lËp cßn l¹i cña ®èi tîng kÕ to¸n ®îc gäi lµ bªn Cã.
  6. KÕt cÊu chung cña TK kÕ to¸n  Nî TK Cã
  7. KÕt cÊu chung cña TK kÕ to¸n  Trªn mçi TK kÕ to¸n cã mét sè chØ tiªu: Sè d ®Çu kú (SD§K): ph¶n ¸nh sè hiÖn cã ®Çu kú cña ®èi tîng kÕ to¸n Sè ph¸t sinh t¨ng (SPS): ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng t¨ng Sè ph¸t sinh gi¶m: ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng gi¶m Sè d cuèi kú: ph¶n ¸nh sè hiÖn cã cña ®èi tîng kÕ to¸n vµo thêi ®iÓm cuèi kú
  8. SDCK = SD§K +SPS t¨ng – SPS gi¶m
  9. KÕt cÊu cña c¸c lo¹i tµi kho¶n chÝnh  Tµi kho¶n TS  Tµi kho¶n nguån vèn  TK chi phÝ  TK Doanh thu  TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
  10. KÕt cÊu cña Tµi kho¶n TS Nî TK TS Cã SD§K: Sè ph¸t sinh gi¶m Sè ph¸t sinh t¨ng Tæng Sè ph¸t sinh t¨ng Tæng Sè ph¸t sinh gi¶m SDCK:
  11. Bµi tËp vÝ dô  Ngµy 1/1/1999, t¹i cöa hµng b¸n lÎ C sè tiÒn mÆt tån quü lµ: 16.754.500. Trong th¸ng 1, cöa hµng cã c¸c nghiÖp vô sau: 3/1 b¸n hµng thu tiÒn ngay víi DT lµ: 3.181.000 7/1 T/to¸n cho nhµ C2 Y tiÒn hµng cßn nî kú tríc: 2.500.000 8/1 kh¸ch hµng tt tiÒn hµng cßn nî kú tríc: 1.186.500 9/1 b¸n hµng thu tiÒn ngay víi DT lµ: 4.090.000 10/1 göi vµo tµi kho¶n NH VIETCOMBANK: 15.000.000 11/1 tr¶ tiÒn ®iÖn cho Cty ®iÖn lùc 1.386.000 12/1 mua hµng nhËp kho ®ñ (tt ngay): 826.000 TÊt c¶ c¸c nghiÖp vô trªn ®Òu ®· thùc hiÖn b»ng tiÒn mÆt. Yªu cÇu - H·y x¸c ®Þnh sè tiÒn mÆt cã trong quü vµo tèi 12/1?
  12. Bµi Gi¶i Nî TK TiÒn mÆt Cã SD§K : 16.754.500 (7/1) : 2.500.000 (3/1) : 3.181.000 (8/1) : 1.186.500 (10/1) : 15.000.000 (9/1) : 4.090.000 (11/1) : 1.386.000 (12/1) : 826.000 8.457.500 19.712.000 SDCK : 5.500.000
  13. KÕt cÊu cña Tµi kho¶n Nguån vèn Nî TK NV Cã Sè ph¸t sinh gi¶m SD§K: Sè ph¸t sinh t¨ng Tæng Sè ph¸t sinh gi¶m Tæng Sè ph¸t sinh t¨ng SDCK:
  14. Bµi TËp VÝ Dô  1/7/1999: DN X cßn vay dµi h¹n NH 75 tr 15/8 DN vay dµi h¹n NH thªm 12,5 tr 30/8 Dïng TGNH thanh to¸n 1 phÇn kho¶n vay dµi h¹n NH 20 tr 30/9 Vay dµi h¹n NH mua 1 TSC§ trÞ gi¸ 52,5 tr x¸c ®Þnh sè tiÒn mµ DN X cßn vay NH vµo tèi 30/9?
  15. Bµi Gi¶i TK Vay dµi h¹n SD§K : 75.000.000 (30/8) : 20.000.000 (15/8) : 12.500.000 (30/9) : 52.500.000 20.000.000 65.000.000 SDCK : 120.000.000
  16. Tµi kho¶n tµi s¶n vµ nguån vèn Cã Nî TK TS Cã Nî TK NV
  17. TK chi phÝ TK Chi PhÝ C¸c kho¶n Gi¶m trõ chi phÝ C¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong kú KÕt chuyÓn chi phÝ
  18. TK Doanh thu Nî Tµi kho¶n Doanh thu Cã C¸c kho¶n ®iÒu chØnh gi¶m DT* DT b¸n hµng trong kú KÕt chuyÓn DTT
  19. Tµi kho¶n CHI phÝ vµ doanh thu Cã Nî TK CF Cã Nî TK DT
  20. *C¸c kho¶n ®iÒu chØnh gi¶m DT  ThuÕ XK  ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt  ChiÕt khÊu thƯƠNG m¹i  Gi¶m gi¸  Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
  21. TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ) Doanh thu > chi phÝ - cã l·i TK CP TK X§KQKD TK DT KC CP CP DT KC DT KC l·i
  22. TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ) Doanh thu < chi phÝ - lç TK CP TK X§KQKD TK DT KC CP CP DT KC DT KC lç
  23. KÕt chuyÓn l·i hoÆc lç TK LNCPP TK X§KQKD TK LNCPP KC L·i KC lç
  24. Bµi TËp vÝ dô  DN X trong kỳ bán 3 loại hàng hoá với DT như sau: DT Hàng A : 7tr DT Hàng B : 8tr DT Hàng C : 9tr Giá vốn hàng bán của 3 hàng hoá lần lượt là: 5, 6, 7tr. Trong kỳ có các chi phí phát sinh như sau: - Chi phí cho nhân viên bán hàng: 150.000 - Chi phí cho nhân viên quản lý: 50.000 - Chi phí khấu hao TSCĐ: 800.000 - Chi phí bảo hành sản phẩm: 600.000 - Chi phí dịch vụ mua ngoài: 400.000 Trong kỳ khách hàng yêu cầu giảm giá cho hàng A là 1tr (DN đồng ý). DN cho người mua hàng B được hưởng chiết khấu 500.000 và người mua hàng C trả lại cho DN số hàng tƯƠNG ứng với DT là 450.000. Yêu cầu: Xác định lợi nhuận trong kỳ KD của DN ?
  25. Bµi gi¶i N TK CP C N TK X§KQKD C N TK DT C 5 tr * 0,35 tr * 1 tr 7 tr 6 tr * 0,5 tr 8 tr 7 tr * 0,45 tr 9 tr 0,15 tr 0.05 tr 19,65 tr 19,65 tr 22,05 tr 22,05 tr 0,8 tr 0,6 tr 2,4 tr 0,4 tr
  26. 2. PP Ghi chÐp c¸c nghiÖp vô vµo TK KÕ To¸n  Ghi chÐp  §Þnh kho¶n kÕ to¸n
  27. Ghi chÐp trªn tµi kho¶n  Ghi chép là việc phản ánh các nghiệp vụ kinh tế - tài chính phát sinh vào TK kế toán một cách có hệ thống dựa trên cơ sở của chứng từ gốc.  Ghi đơn: 1 đối tượng kế toán, 1 tài khoản  Ghi kép: từ hai đối tượng trở lên, sử dụng ít nhất 2 tài khoản
  28. vÝ dô  NhËn b¸n ®¹i lý l« hµng cã trÞ gi¸ 20 triÖu ®ång.  Mua mét l« hµng trÞ gi¸ 20 triÖu, tiÒn hµng cha thanh to¸n
  29. §Þnh kho¶n kÕ to¸n  VD1: Mua mét l« hµng cã gi¸ trÞ lµ 20 triÖu ®ång, tiÒn hµng cha thanh to¸n, hµng ®· vÒ nhËp kho ®ñ. - Hµng ho¸ - TS t¨ng - Ghi Nî - Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n - Nguån vèn t¨ng - Ghi Cã Nî TK Hµng ho¸: 20 Cã TK Ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 20  VD 2: Rót TGNH thanh to¸n cho ngêi b¸n 20 triÖu ®ång, tr¶ lƯƠNG cho c¸n bé 15 triÖu ®ång. Nî TK Ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 20 Nî TK Ph¶i tr¶ CBCNV: 15 Cã TK TGNH 35
  30. §Þnh kho¶n kÕ to¸n  2. §Þnh kho¶n kÕ to¸n: lµ viÖc x¸c ®Þnh 1 nghiÖp vô kinh tÕ - tµi chÝnh liªn quan ®Õn nh÷ng TK nµo; ghi vµo bªn nî hay bªn cã cña c¸c TK nµy vµ víi sè tiÒn bao nhiªu? C¸c TK ®ã ®îc gäi lµ c¸c TK ®èi øng vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c TK gäi lµ c¸c mèi quan hÖ ®èi øng.
  31. §Þnh Kho¶n KÕ to¸n  VD1: Mua mét l« hµng cã gi¸ trÞ lµ 20 triÖu ®ång, tiÒn hµng cha thanh to¸n, hµng ®· vÒ nhËp kho ®ñ. - Hµng ho¸ - TS t¨ng - Ghi Nî - Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n - Nguån vèn t¨ng - Ghi Cã Nî TK Hµng ho¸: 20 Cã TK Ph¶i tr¶ ngêi b¸n 20
  32. C¸c lo¹i ®Þnh kho¶n  §Þnh kho¶n gi¶n ®¬n: lµ ®Þnh kho¶n chØ liªn quan tíi 2 TK kÕ to¸n  §Þnh kho¶n phøc t¹p: lµ ®Þnh kho¶n liªn quan tíi Ýt nhÊt 3 TK kÕ to¸n
  33. Nguyªn t¾c ghi chÐp trªn ®Þnh kho¶n   Nî =  Cã  Lu«n ghi Nî tríc, Cã sau, Cã ghi lïi vµo so víi Nî  Mét ®Þnh kho¶n phøc t¹p cã thÓ t¸ch thµnh nhiÒu ®Þnh kho¶n gi¶n ®¬n, tuy nhiªn kh«ng nªn ghÐp nhiÒu ®Þnh kho¶n gi¶n ®¬n thµnh 1 ®Þnh kho¶n phøc t¹p.  Cã thÓ ghi ®èi øng 1 “Nî” víi nhiÒu “Cã” hoÆc ghi nhiÒu “Nî” víi 1 “Cã” nhng kh«ng nªn ghi nhiÒu “Nî” víi nhiÒu “Cã”.
  34. Bµi tËp vÝ dô  H·y ®Þnh kho¶n c¸c nghiÖp vô sau: 1. Mua 1 TSC§-HH cã NG lµ 100 triÖu, thanh to¸n b»ng tiÒn VDH. 2. Rót TGNH vÒ nhËp quÜ TM 20tr, tr¶ lƯƠNG 30 triÖu, nép thuÕ 10 tr 3. Mua hµng cã gi¸ trÞ 50tr, thanh to¸n b»ng TM, hµng vÒ nhËp kho 1/2.
  35. Bµi gi¶i 1. Nî TK “TSC§ HH” 100 Cã TK “VDH”: 100 2. Nî TK “tiÒn mÆt”: 20 Nî TK “Ph¶i tr¶ CBCNV” 30 Nî TK “Ph¶i tr¶ NN” 10 Cã TK “TGNH”: 60 3. Nî TK “hµng ho¸” 25 Nî TK “Hµng mua ®ang ®i ®êng” 25 Cã TK “TM” 50
  36. 3. C¸c quan hÖ ®èi øng chñ yÕu  VD: yªu cÇu ®Þnh kho¶n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ sau vµ ®a ra nhËn xÐt vÒ quy m« TS vµ NV: 1) NhËn gãp vèn KD b»ng 1 hµng ho¸ trÞ gi¸ 50tr 2) NhËn gãp vèn KD b»ng 1 TSC§ v« h×nh trÞ gi¸ 500tr 3) Dïng TM t¹m øng cho nh©n viªn thu mua HH 10tr 4) §em tiÒn mÆt göi vµo TK TGNH 200tr 5) Dïng TGNH 40tr mua CF cña cty X thu lêi ng¾n h¹n 6) Mua hµng A nhËp kho ®ñ ®· thanh to¸n b»ng TM 30tr 7) Mua chÞu hµng B ®· nhËp kho ®ñ 10tr 8) Vay ng¾n h¹n NH ®Ó tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n 10tr 9) Dïng TM thanh to¸n lƯƠNG cßn nî nh©n viªn kú tríc 5tr 10) ChuyÓn quü §TPT bæ sung NV x©y dùng c¬ b¶n 90tr
  37. 3. C¸c quan hÖ ®èi øng chñ yÕu 1. NhËn gãp vèn KD b»ng 1 hµng ho¸ trÞ gi¸ 50tr Nî TK Hµng hãa  TS t¨ng Cã TK “nguån vèn KD”:  NV t¨ng 2. NhËn gãp vèn KD b»ng 1 TSC§ v« h×nh trÞ gi¸ 500tr Nî TK TSC§ v« h×nh  TS t¨ng Cã TK “nguån vèn KD”:  NV t¨ng 3. Dïng TM t¹m øng cho nh©n viªn thu mua HH 10tr Nî TK T¹m øng TS t¨ng Cã TK “tiÒn mÆt”: TS gi¶m  TS kh«ng ®æi
  38. 3. C¸c quan hÖ ®èi øng chñ yÕu 4. §em tiÒn mÆt göi vµo TK TGNH 200tr Nî TK TGNH TS t¨ng Cã TK tiÒn mÆt TS gi¶m  TS kh«ng ®æi 5. Dïng TGNH 40tr mua CF cña Cty X thu lêi ng¾n h¹n Nî TK §Çu t CK ng¾n h¹n: TS t¨ng Cã TK TGNH: TS gi¶m  TS kh«ng ®æi 6. Mua hµng A nhËp kho ®ñ ®· thanh to¸n b»ng TM 30tr Nî TK Hµng ho¸ TS t¨ng Cã TK TiÒn mÆt TS gi¶m  TS kh«ng ®æi
  39. C¸c quan hÖ ®èi øng chñ yÕu 7. Mua chÞu hµng B ®· nhËp kho ®ñ 10tr Nî TK Hµng hãa TS t¨ng Cã TK Ph¶i tr¶ ngêi b¸n NV t¨ng 8. Vay ng¾n h¹n NH ®Ó tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n 10tr Nî TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n NV gi¶m Cã TK vay ng¾n h¹n NV t¨ng  NV kh«ng ®æi 7. Dïng TM thanh to¸n lƯƠNG cßn nî n/viªn kú tríc 5tr Nî TK ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn NV gi¶m Cã TK tiÒn mÆt: TS gi¶m 8. ChuyÓn quü §TPT bæ sung NV x©y dùng c¬ b¶n 90tr Nî TK quü ®Çu t ph¸t triÓn NV gi¶m Cã TK NV XDCB NV t¨ng  NV kh«ng ®æi.
  40. NhËn xÐt: 4 lo¹i quan hÖ ®èi øng 1. T¨ng 1 TS vµ gi¶m 1 TS kh¸c quy m« TS kh«ng ®æi. 2. T¨ng 1 NV vµ gi¶m 1 NV kh¸c quy m« NV kh«ng ®æi. 3. T¨ng 1 TS vµ t¨ng 1 NV quy m« TS vµ NV t¨ng. 4. Gi¶m 1 TS vµ gi¶m 1 NV quy m« TS vµ NV gi¶m.
  41. S¬ ®å c¸c quan hÖ ®èi øng 1 TS t¨ng TS gi¶m 3 4 2 NV t¨ng NV gi¶m
  42. Bµi tËp vÝ dô 1. B¸n hµng víi gi¸ b¸n 100tr, gi¸ vèn 120tr, thu ngay TM. 2. Thu ®îc kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng b»ng TM 20tr 3. Vay ng¾n h¹n ®Ó tr¶ nî ngêi b¸n 60tr 4. B¸n hµng gi¸ b¸n 70tr, gi¸ vèn 50tr, cha thu tiÒn cña KH 5. Mua mét c«ng cô trÞ gi¸ 30tr, cha tt cho ngêi b¸n 6. Mua mét l« hµng gi¸ 500.000 tt ngay b»ng TGNH 300.000 cßn l¹i nî 7. Chñ së h÷u ®Çu t thªm vèn = 1 TSC§HH trÞ gi¸ 5000tr 8. Vay dµi h¹n ng©n hµng nhËp quü tiÒn mÆt 150tr 9. Mua 1 TSC§ tæng gi¸ tt 110tr trong ®ã thuÕ VAT ®îc khÊu trõ lµ 10tr , ®· tt b»ng TGNH Cho biÕt c¸c NVKT sau t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn quy m« cña DN
  43. Bµi gi¶i  1) B¸n hµng víi gi¸ b¸n 100tr, gi¸ vèn 120tr, thu ngay b»ng tiÒn mÆt. 1a) Nî TK tiÒn mÆt: 100 Cã TK doanh thu: 100 1b) Nî TK gi¸ vèn: 120 Cã TK hµng ho¸: 120  TS vµ  NV gi¶m 2) Thu ®îc kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng b»ng TM 20tr Nî TK tiÒn mÆt : 20 (TS t¨ng) Cã TK ph¶i thu : 20 (TS gi¶m)  TS kh«ng ®æi
  44. Bµi gi¶i  3) Vay ng¾n h¹n ®Ó tr¶ nî ngêi b¸n 60tr Nî TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n : 60 (NV gi¶m) Cã TK vay ng¾n h¹n : 60 (NV t¨ng)  NV kh«ng ®æi 4) B¸n hµng gi¸ b¸n 70tr, gi¸ vèn 50tr, cha thu tiÒn cña KH 4a) Nî TK ph¶i thu cña kh¸ch hµng 70 Cã TK doanh thu 70 4b) Nî TK chi phÝ 50 Cã TK hµng ho¸ 50  TS t¨ng vµ  NV t¨ng
  45.  5) Mua mét c«ng cô trÞ gi¸ 30tr, cha thanh to¸n cho ngêi b¸n Nî TK c«ng cô : 30 ( TS t¨ng) Cã TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 30 ( NV t¨ng) 6) Mua mét l« hµng gi¸ 500.000 thanh to¸n ngay b»ng TGNH 300.000 cßn l¹i nî Nî TK hµng ho¸: 500.000 Cã TK TGNH: 300.000 Cã TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 200.000  TS t¨ng vµ  NV t¨ng 7) Chñ së h÷u ®Çu t thªm vèn = 1 TSC§HH trÞ gi¸ 5000tr Nî TK TSC§HH : 5000 ( TS t¨ng) Cã TK nguån vèn: 5000 ( NV t¨ng)
  46.  8) Vay dµi h¹n ng©n hµng nhËp quü tiÒn mÆt 150tr Nî TK tiÒn mÆt:150 ( TS t¨ng) Cã TK vay dµi h¹n: 150 ( NV t¨ng) 9) Mua 1 TSC§ tæng gi¸ thanh to¸n 110tr trong ®ã thuÕ VAT ®îc khÊu trõ lµ 10tr , ®· thanh to¸n b»ng TGNH Nî TK TSC§: 100 (TS t¨ng) Nî TK thuÕ VAT ®îc khÊu trõ: 10 (TS t¨ng) Cã TK TGNH: 110 (TS gi¶m)  TS kh«ng ®æi
  47. Bµi tËp vÝ dô Cho sè d ®Çu n¨m (1/1/2003) cña c¸c TK sau: TGNH: 500.000 TiÒn mÆt: 188.500 hµng ho¸ 250.000 TSC§ h÷u h×nh: 2.000.000 vay ng¾n h¹n 500.000 Ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 112.000 thuÕ ph¶i nép 12.000 Nguån vèn KD: 2.305.000 L·i cha ph©n phèi 9.500
  48. Bµi tËp vÝ dô  C¸c nghiÖp vô KT ph¸t sinh trong th¸ng 1 n¨m 2003: 1) XuÊt kho göi b¸n 1 l« hµng gi¸ vèn 100.000 2) Dïng 12.000 TGNH chuyÓn kho¶n ®Ó nép thuÕ cho NN 3) Mua hµng cña c«ng ty C trÞ gi¸ 350.000 (VAT 10%), hµng ®· nhËp kho ®ñ, tiÒn hµng cha thanh to¸n 4) Thanh to¸n cho Cty C b»ng TGNH sè tiÒn hµng ë NV 3 5) Vay ng¾n h¹n ng©n hµng 100.000 ®Ó tr¶ nî cho Cty A sè tiÒn hµng cßn thiÕu 6) TrÝch quü khen thëng tõ l·i cha ph©n phèi 8.000
  49.  Yªu cÇu: H·y ®Þnh kho¶n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh? Ph¶n ¸nh lªn s¬ ®å TK c¸c nghiÖp vô KT ph¸t sinh? LËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ?
  50. 1. XuÊt kho göi b¸n 1 l« hµng gi¸ vèn 100.000 Nî TK hµng göi b¸n: 100.000 Cã TK hµng ho¸: 100.000 2. Dïng 12.000 TGNH chuyÓn kho¶n ®Ó nép thuÕ cho NN Nî TK thuÕ : 12.000 Cã TK TGNH: 12.000 3. Mua hµng cña c«ng ty C trÞ gi¸ 350.000 (VAT 10%), hµng ®· nhËp kho ®ñ, tiÒn hµng cha thanh to¸n Nî TK hµng ho¸: 350.000 Nî TK thuÕ VAT ®îc khÊu trõ: 35.000 Cã TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 385.000
  51. 4. Thanh to¸n cho Cty C b»ng TGNH sè tiÒn hµng ë NV 3 Nî TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 385.000 Cã TK TGNH: 385.000 4. Vay ng¾n h¹n ng©n hµng 100.000 ®Ó tr¶ nî cho c«ng ty A sè tiÒn hµng cßn thiÕu Nî TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n: 100.000 Cã TK vay ng¾n h¹n: 100.000 5. TrÝch quü khen thëng tõ l·i cha ph©n phèi 8.000 Nî TK l·i cha ph©n phèi: 8.000 Cã TK quü khen thëng phóc lîi: 8.000
  52. b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 31/1/2003 Tµi s¶n §Çu n¨m Cuèi kú I. TSL§ 1.tiÒn mÆt 188.500 188.500 2. TGNH 500.000 103.000 3. Hµng hãa 250.000 500.000 4. Hµng göi b¸n 0 100.000 5. thuÕ VAT ®­îc khÊu trõ 0 35.000 II. TSC§ TSC§ h÷u h×nh 2.000.000 2.000.000  Tµi s¶n 2.938.500 2.926.500
  53. Nguån vèn §Çu n¨m Cuèi kú I. Nî ph¶i tr¶ 1. vay ng¾n h¹n 500.000 600.000 2. ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 112.000 12.000 3. ThuÕ ph¶i nép 12.000 0 II. NV CSH 1. NV kinh doanh 2.305.000 2.305.000 2. L·i ch­a ph©n phèi 9.500 1.500 3. quü phóc lîi 0 8.000  NV 2.938.500 2.926.500
  54. 4. HÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt  Kh¸i niÖm vµ nguyªn t¾c x©y dùng hÖ thèng  Giíi thiÖu hÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt  Ph©n lo¹i TK kÕ to¸n
  55. 4. HÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt Kh¸i niÖm: HÖ thèng TK kÕ to¸n lµ nh÷ng quy ®Þnh chung nhÊt vÒ lo¹i TK, tªn gäi cña TK, sè lîng TK vµ nh÷ng nguyªn t¾c ghi chÐp ë trªn c¸c TK.
  56. 4. HÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt Nguyªn t¾c x©y dùng:  §îc x©y dùng theo c¬ chÕ qu¶n lý KT-TC ®Ó ®¶m b¶o hÖ thèng TK phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý KT cña c¸c DN  ViÖc s¾p xÕp còng nh ph©n lo¹i c¸c TK trong hÖ thèng ph¶i ®¶m b¶o tÝnh logic, thÓ hiÖn ®îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®èi tîng kÕ to¸n víi nhau  Tªn gäi cña c¸c TK còng g¾n víi tªn gäi cña c¸c ®èi tîng kÕ to¸n mµ TK ®ã ph¶n ¸nh  §Ó thuËn tiÖn cho c«ng viÖc ghi chÐp còng nh ®Ó thèng nhÊt c¸c th«ng tin kÕ to¸n th× mçi TK ®îc ®Æt 1 ký hiÖu riªng = 1 con sè.
  57. Giíi thiÖu hÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt Ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 15/2006-QĐ/BTC ngµy 20/03/2006. (thay thÕ quyÕt ®Þnh sè 1141-TC/Q§/C§KT ngµy 1/11/1995). * HÖ thèng nµy bao gåm 86 TK cÊp 1 (ký hiÖu bëi 3 ch÷ sè) vµ ®îc s¾p xÕp thµnh 9 lo¹i vµ 6 tµi kho¶n ngoµi b¶ng.
  58. Giíi thiÖu hÖ thèng TK kÕ to¸n thèng nhÊt Sè hiÖu tµi kho¶n:  Ch÷ sè thø nhÊt: ChØ lo¹i TK  Ch÷ sè thø 2: ChØ nhãm TK  Ch÷ sè thø 3: ChØ tªn hoÆc thø tù cña TK trong nhãm  Ch÷ sè thø 4: ChØ TK cÊp 2 (gäi lµ tiÓu TK)
  59. lo¹i tµi kho¶n  Lo¹i I: TK TS Ng¾n h¹n  Lo¹i II: TK TS dµi h¹n  Lo¹i III: TK Nî ph¶i tr¶  Lo¹i IV: TK Vèn chñ së h÷u  Lo¹i V: TK Doanh thu  Lo¹i VI: TK chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh  Lo¹i VII: TK Thu nhËp kh¸c  Lo¹i VIII: TK Chi phÝ kh¸c  Lo¹i IX: TK X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
  60. Lu ý  * TK lo¹i 0: (TK ngoµi b¶ng – b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n): dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ph¸p lý ngoµi vèn hoÆc ®Ó ghi ®¬n cho c¸c ®èi tîng kÕ to¸n ®· ®îc ph¶n ¸nh ë ngoµi c¸c TK tæng hîp. C¸ch ghi chÐp vµo c¸c TK ngoµi b¶ng tƯƠNG tù nh c¸ch ghi chÐp vµo c¸c TK TS.
  61. Ph©n lo¹i TK kÕ to¸n  C¨n cø theo néi dung kinh tÕ cña TK TK tµi s¶n (1-2) TK nguån vèn (3-4) TK qu¸ tr×nh kinh doanh (5-9)
  62. Ph©n lo¹i TK kÕ to¸n  C¨n cø theo møc ®é ph¶n ¸nh cña c¸c TK TK cÊp 1: TK tæng hîp dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c ®èi tîng kÕ to¸n ë d¹ng tæng qu¸t vµ chØ sö dông thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó ph¶n ¸nh (h¹ch to¸n tæng hîp) TK cÊp 2: TK chi tiÕt hay TK ph©n tÝch dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi tiÕt c¸c ®èi tîng kÕ to¸n (h¹ch to¸n chi tiÕt).
  63. Ph©n lo¹i TK kÕ to¸n  C¨n cø theo c¬ së sè liÖu ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh TK thùc: lµ TK thêng cã SDCK vµ sè d ®ã ®îc dïng ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. (thêng tõ TK 1-4) TK vèn b»ng tiÒn: SDCK: ghi bªn Nî TK TS dµi h¹n: SDCK: ghi bªn Nî TK nî ph¶i tr¶ SDCK: ghi bªn Cã TK vèn chñ së h÷u: SDCK: ghi bªn Cã TK t¹m thêi: chØ sö dông trong 1 kú kinh doanh vµ kh«ng cã SDCK, th«ng tin trong c¸c TK ®ã dïng ®Ó lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh.
  64. Chó ý  C¸c TK lo¹i 1-4 ph¶n ¸nh ®èi tîng thø nhÊt cña kÕ to¸n lµ TS ë d¹ng tÜnh ë trªn c¶ 2 mÆt : TS vµ nguån h×nh thµnh TS. V× vËy c¸c TK nµy ®Òu cã sè D + C¸c TK lo¹i 1& 2 chñ yÕu cã SDCK ë bªn Nî trõ mét sè TK + C¸c TK lo¹i 3&4 chñ yÕu cã SDCK ë bªn Cã trõ mét sè TK + Trong c¸c TK lo¹i 1-4 cã mét sè TK ®Æc biÖt cã kÕt cÊu kh«ng gièng víi kÕt cÊu chung cña c¸c TK kh¸c:
  65. Tµi kho¶n ®Æc biÖt  * C¸c TK ®iÒu chØnh gi¶m: lµ c¸c TK ph¶n ¸nh c¸c chØ tiªu ®iÒu chØnh gi¶m cho c¸c chØ tiªu ë trªn c¸c TK chñ yÕu. KÕt cÊu cña TK ®iÒu chØnh gi¶m ngîc víi kÕt cÊu cña TK mµ nã ®iÒu chØnh * C¸c TK lìng tÝnh: lµ c¸c TK cã sè d cã thÓ ë bªn Nî hoÆc lµ ë bªn Cã
  66.  C¸c TK ®iÒu chØnh gi¶m: TK 129: TK dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t ng¾n h¹n TK 139: TK dù phßng ph¶i thu khã ®ßi TK 159: TK dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho TK 229: TK dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t dµi h¹n. TK 214: TK khÊu hao TSC§ TK 521: TK chiÕt khÊu thƯƠNG m¹i TK 531: DT hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i TK 532: TK gi¶m gi¸ hµng b¸n
  67.  C¸c TK lìng tÝnh: TK 131: Ph¶i thu kh¸ch hµng TK 331: TK ph¶i tr¶ ngêi b¸n TK 412: Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i TS TK 413: Chªnh lÖch tû gi¸ TK 421: L·i cha ph©n phèi
  68. Tµi kho¶n 131”Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” 131 “Ph¶i thu kh¸ch hµng” 131 “Kh¸ch hµng øng tríc” - Kho¶n øng tríc - Sè tiÒn kh¸ch hµng - Sè TiÒn ph¶i thu - Sè tiÒn ®· thu ®· thanh to¸n øng tríc trong kú t¨ng lªn trong kú trong kú D Nî: Sè tiÒn cßn D Cã: Sè tiÒn Kh¸ch ph¶i thu ®Õn cuèi kú hµng cßn øng tríc ®Õn cuèi kú Tµi s¶n Nguån vèn
  69. Tµi kho¶n 331”Ph¶i tr¶ cho nhµ cung cÊp” 331 “øng tríc cho ngêi b¸n” 131 “Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp” - Sè TiÒn øng tríc Kho¶n øng tríc - Sè TiÒn ®· tr¶ - Sè TiÒn ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n ®· ®îc thanh trong kú t¨ng lªn trong kú trong kú to¸n trong kú D Nî: Sè tiÒn cßn D Cã: Sè tiÒn cßn øng tríc cho ngêi ph¶i tr¶ ®Õn cuèi kú b¸n®Õn cuèi kú Tµi s¶n Nguån vèn
  70. 5. Hạch toán tổng hợp và hạch toán chi tiết  Hạch toán tổng hợp: Là việc ghi chép số tiền của các nghiệp vụ phát sinh vào các tài khoản kế toán có liên quan. Như vậy kế toán tổng hợp chỉ sử dụng thước đo duy nhất là thước đo bằng tiền  Hạch toán chi tiết: Là công việc ghi chép chi tiết từng loại tài sản và nguồn vốn theo yêu cầu quản lý cụ thể của đơn vị kế toán bằng cách sử dụng các tài khoản cấp 2 và các sổ chi tiết.
  71. 6. Sổ kế toán  Khái niệm: là những tờ sổ được xây dựng theo mẫu nhất định, có liên hệ chặt chẽ với nhau được sử dụng để ghi chép, hệ thống hóa thông tin về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
  72. 6. Sổ kế toán (tiếp)  Hệ thống sổ kế tóan  Theo cách ghi sổ:  Sổ ghi theo thời gian: sổ nhật ký chung, sổ đăng ký chứng từ ghi sổ.  Sổ ghi theo hệ thống: ghi chép theo từng chỉ tiêu kinh tế tài chính, theo từng đối tượng kế toán cụ thể, vì vậy còn gọi là sổ phân loại, sổ tfai khoản: sổ cái, sổ kế toán chi tiết, sổ nhật ký chứng từ.  Sổ liên hợp: vừa ghi theo thời gian, vừa theo hệ thống: nhật ký sổ cái.
  73. 6. Sổ kế toán (tiếp)  Hệ thống sổ kế tóan  Theo nội dung ghi chép trên sổ kế toán:  Sổ kế toán tổng hợp: ghi chép các hoạt động kinh tế tài chính liên quan đến các đối tượng kế toán ở dạng tổng quát được phản ánh ở các tài khoản tổng hợp (cấp 1): sổ cái, sổ nhật ký sổ cái, sổ nhật ký chung, sổ đăng ký chứng từ ghi sổ.  Sổ kế toán chi tiết: ghi chép các hoạt động kinh tế tài chính chi tiết, được phản ánh ở các tài khoản chi tiết (cấp 2, 3 ): sổ kế toan chi tiết.  Sổ kết hợp ghi tổng hợp và chi tiết: sổ nhật ký chứng từ, sổ cái (một số sổ).
  74. 6. Sổ kế toán  Lựa chọn hệ thống sổ kế tóan
  75. Hình thức nhật ký sổ cái Chứng từ gốc Bảng tổng hợp CT Sổ kế tóan chi tiết kế tóan cùng loại Sổ quỹ Bảng tổng Nhật ký sổ cái hợp chi tiết BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ghi hàng ngày Ghi cuối tháng Đối chiếu, kiểm tra
  76. Hình thức nhật ký chứng từ Chứng từ kế toán và bảng phân bổ Sổ kế tóan chi tiết Bảng kê NHẬT KÝ CHỨNG TỪ Bảng tổng Sổ cái hợp chi tiết BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ghi hàng ngày Ghi cuối tháng Đối chiếu, kiểm tra
  77. Hình thức chứng từ ghi sổ Sæ quü Chøng tõ gèc Sæ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ ®¨ng ký CTGS Chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp Sæ c¸i chi tiÕt B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh BÁO CÁO TÀI CHÍNH
  78. Hình thức kế toán trên máy SỔ KẾ TOÁN -Sổ tổng hợp CHỨNG TỪ KẾ TOÁN -Sổ chi tiết PHẦN MỀM KẾ TOÁN MÁY VI TÍNH BẢNG TỔNG HỢP BÁO CÁO TÀI CHÍNH CHỨNG TỪ KẾ TOÁN CÙNG LOẠI BÁO CÁO KẾ TOÁN QT Nhập số liệu hàng ngày In sổ, báo cáo cuối kỳ
  79. 6. Sổ kế toán  Kỹ thuật ghi sổ 1. Mở sổ: Đầu năm sổ kế toán phải được mở theo đúng danh mục các loại sổ kế toán của đơn vị cho năm đó sao cho phù hợp với các khaỏn mục ghi trên bảng cân đối tài sản ngày 31/12 năm trước. Ghi sổ dư đầu năm trong các sổ kế toán căn cứ vào BCĐKT năm trước đã được duyệt.
  80. 6. Sổ kế toán  Kỹ thuật ghi sổ 2. Ghi sổ: Mỗi nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều phải ghi vào sổ kế toán và nhất thiết phải căn cứ vào các chứng từ kế tóan hợp lệ. Ghi sổ phải dùng mực tôt không phai, không được ghi xen kẽ hoặc ghi chồng lên nhau, không được dùng tẩy để tẩy xóa các số liệu, các dòng không có số liệu phải gạch ngang để ngăn ngừa tự ý ghi thêm.
  81. 6. Sổ kế toán . Kỹ thuật ghi sổ 3. Khóa sổ: là công số PS bên Nợ, bên Có và tìm ra số dư cuối kỳ của tài khoản trong sổ kế toán sau một thời gian nhất định. Tất cả các sổ kế tóan đều khóa sổ định kỳ vào ngày cuối tháng, riêng sổ quỹ tiền mặt phải khóa sổ hàng ngày. 1. Ghi chú: trường hợp ghi sổ trên mắy vi tính phải thể hiện đầy đủ các chỉ tiêu quy định cho từng mẫu sổ, phải tiến hành in ra giấy toàn bộ sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiêt. Sau đó phải làm toàn bộ cá thủ tục pháp lý như sổ kế toán ghi ra bằng tay thì mới coi là hợp pháp hợp lệ.
  82. 6. Sổ kế toán  Kỹ thuật chữa sổ: Mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh phải được sửa chữa ngya khi khi phát hiện và không làm mất số đã ghi sai.  Phương pháp cải chính: được sử dụng trong trường hợp ghi số sai nhưng chưa cộng sổ, chưa ảnh hưởng đến quan hệ tài khoản hoặc số tổng cộng.  Dùng mực đỏ gạch 1 gạch ngang số sai rồi viết số đúng bằng mực thường ở phía trên số ghi sai, người sửa chữa và kế tóan trưởng ký xác nhận.
  83. 6. Sổ kế toán  Kỹ thuật chữa sổ:  Phương pháp ghi bổ sung  Dùng trong trường hợp quên ghi nghiệp vụ kinh tế phát sinh hoặc ghi số sai nhỏ hơn số phát sinh.  Ghi thêm một định khoản bổ sung bằng số chênh lệch.  Phương pháp ghi số âm  Dùng trong trường hợp ghi trùng nghiệp vụ kinh tế hoặc số ghi sai lớn hơn số phát sinh.  Ghi một định khoản giống định khoản đã ghi bằng số ghi trùng hoặc bằng số chênh lệch
  84. Kết thúc chương 3