Dịch vụ môi giới bất động sản: Kinh nghiệm quốc tế, thực tiễn và định hướng phát triển ở Việt Nam

Nội dung text: Dịch vụ môi giới bất động sản: Kinh nghiệm quốc tế, thực tiễn và định hướng phát triển ở Việt Nam

1. kinh nghiệm thực tiễn DịCH Vụ MÔI GIớI BấT ĐộNG SảN: KINH NGHIệM QUốC Tế, THựC TIễN Và ĐịNH HƯớNG PHáT TRIểN ở VIệT NAM Lưu Đức Khải* Hà Huy Ngọc Trong bối cảnh hiện nay, sự gia tăng dân tiền hoa hồng cho người môi giới khi hợp đồng số cùng tốc độ đô thị hóa chóng mặt tất yếu mua bán được thực hiện và cung cấp các thông đã dẫn đến việc nhu cầu nhà ở của người tin về BĐS cần bán cho người môi giới. dân và cơ sở hạ tầng cho các hãng kinh Trên thực tế thì hoạt động môi giới BĐS rất doanh trở thành vấn đề cấp bách. Chính vì phát triển, đặc biệt là các nước có nền kinh tế vậy, dịch vụ môi giới bất động sản chiếm thị trường phát triển. ở các nước này có những một vị trí ngày càng quan trọng trong cơ cấu Luật để điều tiết hoạt động môi giới BĐS. các ngành dịch vụ ở nước ta. Tiềm năng và quy mô của thị trường BĐS 1. Hoạt động môi giới bất động sản ở ở Việt Nam còn rất lớn, nhất là sau khi Việt Việt Nam Nam gia nhập WTO. Theo “Chiến lược phát Hoạt động môi giới bất động sản là hoạt triển đô thị Việt Nam”, diện tích đất đô thị sẽ tăng từ 105.000ha hiện nay lên động hỗ trợ chủ sở hữu bất động sản (BĐS) 460.000ha vào năm 2020, đưa tỷ lệ đô thị tìm kiếm khách hàng, đàm phán hợp đồng hoá từ 28% lên khoảng 45% vào năm 2025. mua, bán, thuê, trao đổi BĐS. Quyền lợi của Dân số đô thị từ 23 triệu người dự kiến sẽ người môi giới là được hưởng một khoản hoa tăng lên 46 triệu người vào năm 2025, kéo hồng. Môi giới là hoạt động thường có đối với theo sự gia tăng về nhu cầu nhà ở đô thị. các giao dịch về BĐS và bắt nguồn từ tính Trung bình mỗi năm Việt Nam cầnphát đặc thù của BĐS là không di chuyển được và triển thêm 35 triệu m2 nhà để phấn đấu đạt các BĐS không hoàn toàn giống nhau. Đối 20m2 nhà ở/người tại đô thị vào năm 2020. với người bán, để tìm kiếm được người đồng Ngoài ra, các chính sách cởi mở của Nhà nước ý mua BĐS của mình thì họ phải giới thiệu như người dân được mua nhà ở tại các đô thị BĐS của mình cho những người quan tâm, mà không cần hộ khẩu, dự kiến mở rộng đối mà trên thực tế có nhiều người không đủ tượng Việt kiều được mua nhà và cho phép thông tin và quỹ thời gian để thực hiện. Mặt thực hiện thí điểm người nước ngoài được khác, việc mua bán BĐS diễn ra khá phức mua nhà ở tại Việt Nam cũng làm tăng nhu tạp và thị trường này luôn biến động. Với cầu về nhà ở tại các đô thị lớn. Vì vậy, dịch vụ những lý do trên đã làm nảy sinh nhu cầu môi giới BĐS, đặc biệt là môi giới nhà đất khách quan của hoạt động môi giới BĐS. đang đứng trước nhiều cơ hội để phát triển. Vị trí của người môi giới BĐS nằm giữa người bán và người mua BĐS và họ có thể là một cá nhân hoặc tổ chức. Nghĩa vụ của người * Lưu Đức Khi, Thạc sĩ kinh tế, Phó trưởng ban, Ban môi giới là: người đại diện cho người thuê môi nghiên cứu Chính sách phát triển kinh tế nông giới; phải tuân theo các chỉ dẫn của người thuê thôn, Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương. môi giới; phải trung thành với người thuê môi Hà Huy Ngọc, Nghiên cứu viên, Viện Khoa học Xã giới. Nghĩa vụ của người thuê môi giới là: trả hội Việt Nam. Số 24 (1+2/2009) quản lý kinh tế 55 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
2. VEMR Kinh nghiệm thực tiễn DịCH Vụ MÔI GIớI BấT ĐộNG SảN: KINH NGHIệM QUốC Tế, THựC TIễN Tại Khoản 2, Điều 8 Luật Kinh doanh Cũng giống như môi giới trong các lĩnh BĐS thì: "Tổ chức, cá nhân khi kinh doanh vực khác, công việc của đội ngũ tư vấn, môi dịch vụ bất động sản phải thành lập doanh giới nhà đất này là giúp người mua đến với nghiệp hoặc hợp tác xã, đăng ký kinh doanh người bán. Họ có trong tay thông tin về bất dịch vụ bất động sản theo quy định của động sản, về các dự án được qui hoạch, một pháp luật, trừ trường hợp quy định tại khi người mua có nhu cầu, họ sẽ cung cấp khoản 3 Điều này. những thông tin ấy, và chịu trách nhiệm Tổ chức, cá nhân khi kinh doanh dịch vụ liên hệ vớinhững người đại diện bên chủ môi giới bất động sản phải có ít nhất một sở hữu. Thông thường sau khi giao dịch người có chứng chỉ môi giới bất động sản; hoàn tất, các tổ chức môi giới được nhận hoa khi kinh doanh dịch vụ định giá bất động hồng từ1-2% tổng giá trị giao dịch của bất sản phải có ít nhất hai người có chứng chỉ động sản. Tuy nhiên, một thực tế đáng buồn định giá bất động sản; khi kinh doanh dịch là trong số hàng nghìn trung tâm tư vấn, vụ sàn giao dịch bất động sản phải có ít văn phòng môi giới trên, chỉ có một vài đơn nhất hai người có chứng chỉ môi giới bất vị “làm ăn” theo đúng nghĩa của nó. Theo động sản, nếu có dịch vụ định giá bất động thống kê chưa đầy đủ, “cả nước hiện có 155 sản thì phải có ít nhất hai người có chứng tổ chức hoạt động môi giới có đăng ký hành chỉ định giá bất động sản". nghề, trên 1600 đơn vị có chức năng kinh Nhìn một cách tổng thể, đội ngũ tư vấn doanh nhà đất có đăng ký, còn tổ chức cá nhà đất hiện nay chia làm nhiều cấp độ. nhân “làm ăn” đơn lẻ không đăng ký thì Quy mô nhất là các công ty cổ phần, công ty chưa thể thống kê được”. Vấn đề bất cập trách nhiệm hữu hạn với phương thức hoạt hiện nay là: phần lớn các cá nhân hoạt động động khá bài bản. Những công ty này tìm môi giới nhà đất riêng lẻ không có nghề kiếm "nguồn hàng" ở các dự án của các nhà nghiệp, không được đào tạo và tư vấn kiến đầu tư, các công ty xây dựng v.v , cập nhật thức. Họ hành nghề chủ yếu dựa vào kinh thông tin rồi liên hệ, giao dịch với khách nghiệm bản thân và các mối quan hệ. Do đó, hàng. Họ có đăng ký hành nghề, có trụ sở hoạt động của lực lượng này nhiều khi gây làm việc, và các thông tin đưa ra có độ tin tình trạng nhũng nhiễu thông tin, cản trở cậy khá cao. Ta có thể dễ dàng tìm kiếm việc kiểm soát thị trường của chính phủ. thông tin về các công ty này trên internet. Một khía cạnh khác cần phải kể đến đó là Kế tiếp, không thể không kể đến các văn giá cả bất động sản trên thị trường. ở nước phòng nhà đất với số lượng nhiều vô kể. Chỉ ta hiện nay, nhu cầu về nhà ở, về cơ sở hạ cần một căn phòng 3-4m2, vài tấm bản đồ tầng phục vụ sản xuất kinh doanh đang là qui hoạch, một chiếc điện thoại bàn, là đã có một vấn đề cấp thiết. Trong điều kiện quỹ thể hành nghề môi giới nhà đất. Các văn phòng này phần đông làm ăn manh mún, đất của Nhà nước rất hạn hẹp, chủ yếu vẫn nhìn chung không mấy hiệu quả. Cuối cùng theo cơ chế xin cho. Lợi dụng tình hình này, là hình thức làm ăn riêng lẻ của các cá lực lượng tư vấn nhà đất đã bóp méo thông nhân. Đặc điểm của đội ngũ môi giới này là tin, góp phần đẩy giá lên hoặc làm hạ giá đa phần làm ăn nhỏ lẻ, không có trình độ xuống theo các cơn sốt nóng lạnh của thị chuyên môn, chưa từng qua trường lớp đào trường nhằm thu lợi cho mình. Mặt khác, do tạo, hành nghề chủ yếu dựa vào kinh thói quen tâm lý của người dân, luôn có xu nghiệm cá nhân và thông tin về bất động hướng tích lũy tài sản dưới hình thức vàng sản thu thập được, không bị ràng buộc bởi hoặc bất động sản, càng đẩy giá bất động các định chế cần thiết để nâng cao trách sản lên cao, vô hình chung tạo điều kiện cho nhiệm trong các hoạt động của họ. Với cách đội ngũ môi giới trục lợi. Thêm vào đó, các hoạt động chộp giật như vậy, thông tin bất thông tin về quy hoạch, sử dụng đất, cũng động sản mà những người này đưa ra nhiều như tình trạng pháp lý của từng bất động lúc không chính xác, thường không chịu sự sản lại không được công bố đầy đủ và công giám sát của bất cứ cơ quan nào. khai. Mà những thông tin này, do các quan 56 quản lý kinh tế Số 24 (1+2/2009) PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
3. DịCH Vụ MÔI GIớI BấT ĐộNG SảN: KINH NGHIệM QUốC Tế, THựC TIễN Kinh nghiệm thực tiễn VEMR hệ hay do một số nguyên nhân nào đó, lại 2.1. Môi giới bất động sản ở Mỹ được đội ngũ tư vấn viên nhà đất "khai thác Tại Mỹ, dịch vụ môi giới bất động sản đã triệt để" để kiếm lời. Không ít người đã bị xuất hiện vào những năm 40 của thế kỷ XX. thiệt hại đáng kể vì đầu tư hết vốn liếng, tài Với dân số có 290 triệu người và khoảng 74 sản mua nhà, mua các công trình xây dựng triệu hộ gia đình, tỷ lệ người có sở hữu nhà mà không mảy may biết rằng chúng đang ở riêng ở nước này là gần 70%. Trung bình trong diện qui hoạch. một hộ gia đình chi phí 20-40% thu nhập Tiếp theo cũng cần phải nói đến là hành cho nhà ở. Giá nhà ở trung bình ở Mỹ là vi mua đầu cơ tích trữ của các đơn vị môi giới 170.000 USD. Vì vậy, dịch vụ môi giới BĐS bất động sản. Nhiệm vụ của các tổ chức môi ở Mỹ rất phát triển. giới bất động sảnlà cung cấp thông tin về Thị trường BĐS Mỹ hiện gồm có xấp xỉ bất động sản cho người mua; giữ vai trò 50.000 doanh nghiệp môi giới. Chúng khác trung gian trong các giao dịch bất động sản nhau khá lớn về quy mô và hoạt động. Trong giữa đại diện chủ sở hữu với người có nhu số đó, 80% đặc biệt chú trọng vào việc bán cầu về bất động sản. Tuy nhiên trên thực tế BĐS khu dân cư trong khi 8-10% chú trọng hiện nay, có rất nhiều tổ chức môi giới lại vào BĐS thương mại. Còn lại là phát triển kiêm luôn vai trò của người bán. Đặc biệt là các nhà cao tầng, nông trang và đất đai, ở các dự án nhà chung cư và khu công quản lý và định giá BĐS. 90% các nhà môi nghiệp. Với nhà chung cư, đầu ra dự án căn giới ở Mỹ đã tốt nghiệp trung học, 45% có bằng cử nhân. Chuyên ngành cơ bản của họ hộ lẽ ra phải là người có nhu cầu sử dụng là nhà ở dân cư. 59% được đền bù với 1 tỷ lệ căn hộ nhưng phần lớn các căn hộ lại rơi vào hoa hồng được chia cho doanh nghiệp của họ tay các nhà môi mới và giới đầu cơ ngay từ trong khi 31% trên 100% tiền hoa hồng phải trước khi nó được hoàn thành. Các hành vi trả hàng tháng chi phí cố định cho doanh đầu cơ tích trữ trên đều không được pháp nghiệp. Phần còn lại 10% được coi là lương luật cho phép. Tuy nhiên các biện pháp hoặc một thoả thuận chia lãi. 20% sử dụng ngăn chặn, kiểm soát hành vi trên vẫn đang cộng tác viên, 97% sở hữu hoặc thuê máy là vấn đề nan giải đặt ra cho các cơ quan tính, 95% sử dụng điện thoại di động, 75% sử giám sát thị trường kinh doanh bất động dụng thư điện tử và 50% có trang web cá sản. nhân. 2. Kinh nghiệm phát triển dịch vụ Nghề môi giới BĐS ở Mỹ được quy định môi giới bất động sản ở các nước trên rất chặt chẽ. Bởi vì, bất cứ ai có quyền sở thế giới hữu thường xuyên đầu tư lớn nhất, phần Để chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về lớn các quy định này được soạn thảo nhằm chức năng, vị trí và tầm quan trọng của các bảo vệ quyền lợi của khách hàng tránh các nhà môi giới trong lĩnh vực kinh doanh bất hành vi lừa đảo, bất quy tắc. Quy định áp động sản, tác giả sẽ khái quát sau đây một dụng trong phạm vi cấp bang do hội đồng các thành viên - những người được thống vài khía cạnh cơ bản về dịch vụ môi giới bất đốc bang bổ nhiệm - soạn thảo. Những động sản tại một số nước trên thế giới. thành viên này đã bổ sung các quy định Sự phát triển của thị trường bất động sản trên chặt chẽ về BĐS cho người môi giới thi tại các nước công nghiệp phát triển đã thúc hành. Nhiều quy định bám sát với các đẩy sự hình thành ba nghề nghiệp chuyên nguyên tắc hoạt động của (NAR) hiệp hội môn đó là: định giá tài sản; nhà môi giới bất Bất động sản quốc gia Mỹ. Thêm nữa, hầu động sản; nhà quản trị bất động sản. Tuy đây hết các nhà lập pháp của bang đã thông qua là ba chuyên môn khác nhau nhưng đều liên các đạo luật bổ sung, sửa đổi về người hành quan chặt chẽ với nhau. Một nhà định giá, nghề; nhiều bang không có các đạo luật này, quản trị hay môi giới đều phải có kiến thức “luật chung” được chính quyền dùng làm rộng và liên quan tới hai lĩnh vực còn lại. căn cứ pháp lý trong việc thực hiện. Số 24 (1+2/2009) quản lý kinh tế 57 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
4. VEMR Kinh nghiệm thực tiễn DịCH Vụ MÔI GIớI BấT ĐộNG SảN: KINH NGHIệM QUốC Tế, THựC TIễN Để hành nghề BĐS ở Mỹ, người ta phải trường đại học, viện nghiên cứu về lĩnh vực có một giấy phép BĐS do chính quyền bang dịch vụ - kinh doanh bất động sản. Vào năm cấp. Các yêu cầu bao gồm đào tạo, trải qua 2002 với Khối thị trường chung Châu Âu có một kỳ thi và trả phí cấp phép. Có một vài khoảng gần 200.000 nhà môi giới và quản trường hợp ngoại lệ, giấy phép cho phép trị bất động sản; khoảng 2/3 trong số này người được cấp phép hành nghề bất cứ loại tập trung ở khoảng 40 hội nghề nghiệp, còn bất động sản nào ở bất cứ đâu trong phạm lại là hoạt động tự do và tuân theo một vi ranh giới của bang. Chỉ có một ngoại lệ chuẩn mực nghề nghiệp nhất định. Tổ chức là các nhà định giá muốn hành nghề thì nghề nghiệp môi giới điển hình ở Châu Âu phải có giấy phép liên bang (giấy phép do là Liên đoàn bất động sản Châu Âu (CEI). chính quyền liên bang cấp) và sau đó giấy Mục tiêu của tổ chức này là hoạt động điều phép này được chính quyền bang giám sát. hoà việc cấp giấy phép hành nghề môi giới. Trừ một vài nhà định giá, tất cả các giấy Ví dụ như ở Ba Lan, để có được chứng chỉ phép BĐS đều do chính quyền bang điều hành nghề môi giới chuyên nghiệp, từ năm chỉnh. Tuy nhiên, nhiều bang dành cho các 1992, thí sinh cần phải trải qua một quá đặc quyền hành nghề giữa các bang và có trình thực hành nửa năm trong các công ty một xu hướng, rõ ràng tiến tới có giấy phép BĐS, phải trực tiếp tiến hành các nghiệp vụ liên bang (giấy phép do chính quyền liên môi giới (ít nhất là 15 BĐS). Ngoài ra, khi bang cấp). đã hội đủ những điều kiện thí sinh phải trải Các yêu cầu tối thiểu để đăng ký kỳ thi qua một kỳ thi quốc gia được tổ chức bởi Hội cấp phép môi giới BĐS: Để được cấp phép, đồng giám định quốc gia trong lĩnh vực ứng viên phải vượt qua kỳ thi viết đầu tiên. hành nghề chuyên nghiệp. Kỳ thi được tổ Những ứng viên thi đỗ sẽ được cấp phép bởi chức theo hình thức thi viết và thi vấn đáp. Cục Bích động sản DRE (Department of Để được tham dự kỳ thi, thí sinh phải có Real Estate). trình độ văn hoá thích hợp (tối thiểu là đại học) và phải trình chứng chỉ tốt nghiệp Phần lớn các thành phố lớn ở Mỹ đều có những khoá đào tạo sau đại học hoặc một hội nghề nghiệp để giúp cho những chuyên ngành với chương trình đào tạo phù người môi giới bất động sản hành nghề có hợp với yêu cầu của Sở nhà đất và phát hiệu quả hơn, đó là MLS (Multiple Listing triển đô thị. Service). MLS luôn cung cấp đầy đủ mọi thông tin chi tiết về tình trạng mua bán bất Khoá đào tạo chuyên ngành môi giới động sản trong khu vực khi những thông tin BĐS kéo dài 6 tháng, kết thúc bằng kỳ thi. này được sử dụng thành công. Những người Sau khi vượt qua kỳ thi, để hành nghề môi giới phải chia một phần thù lao cho nơi chuyên nghiệp cần phải trải qua đợt thực đã cung cấp thông tin gốc. Đây là một tổ hành 6 tháng trong các công ty môi giới và chức có ảnh hưởng lớn nhất, đóng vai trò chủ phải trực tiếp thực hiện ít nhất 15 thương đạo trong lĩnh BĐS ở Mỹ là Hiệp hội các nhà vụ môi giới chính thức và vượt qua kỳ thi kinh doanh địa ốc trên cả nước. Tổ chức này quốc gia. hỗ trợ, bao trùm các hoạt động của những Chứng chỉ cấp cho nhà môi giới có số nhà tư vấn, quản trị và thẩm định giá BĐS. chứng chỉ. Khách hàng có thể kiểm tra về tư Tổ chức này tự đặt ra mục tiêu cho mình là cách, quá trình hoạt động của nhà môi giới gây ảnh hưởng và định hình các lĩnh vực thông qua Internet tại trang web của Bộ Hạ liên quan đến thị trường BĐS, thiết lập và tầng cơ sở. điều chỉnh các nguyên tắc đạo đức nghề 2.3. Đào tạo và giấy phép cho môi nghiệp. giới BĐS ở Xinh-ga-po 2.2. Môi giới bất động sản ở Châu Âu Trước năm 1980, không có khung đào tạo Hiện nay, ở Châu Âu tồn tại nhiều tổ cho môi giới và đại lý BĐS ở Xinh-ga-po. Vào chức nghề nghiệp, hiệp hội, liên đoàn và các năm 1982, ERA Xinh-ga-po (ERA Realty 58 quản lý kinh tế Số 24 (1+2/2009) PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
5. DịCH Vụ MÔI GIớI BấT ĐộNG SảN: KINH NGHIệM QUốC Tế, THựC TIễN Kinh nghiệm thực tiễn VEMR Network Private Limited, Singapore) thành hành nghề môi giới và đăng ký kinh doanh. lập công ty đầu tiên và bắt đầu phát triển Hoàn thiện luật kinh doanh bất động sản; một hệ thống đào tạo mà ERA đã học hỏi Luật đất đai; Luật nhà ở và sớm ban hành được từ nước Mỹ. Chính phủ Xinh-ga-po Luật đăng ký bất động sản và các văn bản thông qua Cơ quan thuế (Inland Revenue pháp qui khác có tác động tới thị trường Authority of Singapore - IRAS) đã chấp BĐS để tạo khung pháp lý cho dịch vụ môi nhận hệ thống đào tạo của ERA là một hệ giới BĐS hoạt động. thống đủ tốt để đào tạo các nhà môi giới và Thứ hai, nhà nước phải tăng cường kiểm các đại lý BĐS. Trước khi IRAS cấp một giấy soát hoạt động của các tổ chức trung tâm phép môi giới BĐS cho bất kỳ ai, họ phải môi giới hiện nay: hoàn thành khoá đào tạo đầu tiên được cung - Chính phủ yêu cầu người làm dịch vụ tư cấp bởi ERA. Ngày nay, chứng chỉ CEHA vấn môi giới bắt buộc phải đăng ký hoạt (Common Examination for House Agents) là động với cơ quan quản lý Nhà nước và được rất cần thiết cho việc cấp giấy phép hành cấp giấy phép mới được hoạt động tư vấn nghề môi giới BĐS. Trước khi giấy phép môi giới. môi giới BĐS được cấp, các ứng viên phải trải qua một kỳ thi chung cho các đại lý - Cần tổ chức thi lấy chứng chỉ hành BĐS (CEHA). CEHA được cung cấp bởi Ban nghề môi giới (Như vậy, chỉ những người có thi tuyển CEHA thuộc cơ quan IRAS đủ tư cách pháp nhân, có đủ trình độ (Chính phủ). chuyên môn về môi giới BĐS mới được tham gia các dịch vụ môi giới về BBĐS). 3. Cơ hội và định hướng phát triển - Người tư vấn môi giới phải chịu trách nghề môi giới bất động sản ở Việt Nam nhiệm trước pháp luật về kết quả của các Từ những phân tích ở trên ta thấy triển hoạt động tư vấn môi giới như: tính trung vọng phát triển nghề môi giới bất động sản thực trong các thông tin pháp lý của BĐS ở Việt Nam là rất lớn. Với một thị trường được môi giới; về độ tin cậy và có tính dự báo hiện còn thiếu nhiều thông tin, nhân tố ở được lợi ích từ kết quả định giá và hình tầm vĩ mô cũng như vi mô đang gây mất ổn thành giá cả của BĐS giao dịch và chịu định thị trường thì vai trò của dịch vụ môi trách nhiệm về kết quả của các dịch vụ giới là quan trọng. Nhưng thực tế hiện nay khác. vấn nạn giao dịch ngầm, “cò đất” trong thị trường BĐS đang làm đau đầu các nhà - Kiểm soát tính công khai của các thông quản lý, các nhà hoạch định chính sách. Để tin và chất lượng dịch vụ tư vấn (những nâng cao, hoàn thiện dịch vụ môi giới BĐS người tư vấn được quyền yêu cầu cơ quan cần thực hiện những biện pháp sau: quản lý Nhà nước xác nhận các thông tin pháp lý về BĐS). Thứ nhất, hoàn thiện thể chế chính sách, pháp luật cho hoạt động môi giới bất động Thứ ba, thực hiện công khai thông tin sản. qui hoạch, thành lập trung tâm hỗ trợ sàn giao dịch bất động sản Để dịch vụ môi giới phát triển thì niềm tin của khách hàng sẽ là điều kiện sống còn. - Thực hiện nghiêm túc các quy định về Đã đến lúc chúng ta phải thay khái niệm công bố công khai quy hoạch đã được phê “cò đất” bằng “nhà môi giới”. Tuy nhiên, đây duyệt, đặc biệt là quy hoạch chi tiết xây không phải là công việc dễ dàng, có thể làm dựng đô thị và quy hoạch sử dụng đất để các một sớm một chiều. Môi trường pháp lý đối thành phần kinh tế biết và tham gia đầu tư. với các dịch vụ BĐS hiện nay còn tồn tại - Thành lập trung tâm hỗ trợ giao dịch nhiều bất cấp cần sửa đổi và bổ sung. Trước kinh doanh hay các sàn giao dịch bất động tiên, cần phải qui hoạch lại hoạt động môi sản. Các trung tâm này được xây dựng thí giới BĐS và đặt dưới sự kiểm soát của nhà điểm trước hết là ở các thành phố lớn sau nước với các qui định luật lệ rõ ràng, cấp thẻ đó rút kinh nghiệm để nhân ra các địa Số 24 (1+2/2009) quản lý kinh tế 59 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
6. VEMR Kinh nghiệm thực tiễn DịCH Vụ MÔI GIớI BấT ĐộNG SảN: KINH NGHIệM QUốC Tế, THựC TIễN phương khác. Một nhiệm vụ của sàn giao hậu xa so với các nước trong khu vực và thế dịch là cung cấp đầy đủ, rõ ràng và minh giới. Như vậy, sự hình thành và phát triển bạnh các thông tin về bất động sản và thị của nghề môi giới là đòi hỏi cấp bách. Việc trường bất động sản, thực hiện tư vấn về đào tạo cơ bản một cách có hệ thống đội ngũ nhà đất, qua đó dẫn dắt, điều khiển hoạt các nhà môi giới BĐS là bước đi tất yếu và động của thị trường đất đai, bất động sản mang tính chiến lược. một cách lành mạnh. Hoàn thiện dịch vụ môi giới BĐS cũng - Dịch vụ định giá bất động sản trên thị chính là góp phần lành mạnh hóa và phát trường thứ cấp là dịch vụ quan trọng trong triển thị trường bất động sản. Đây là một hệ thống các nghề của hoạt động kinh nội dung rất quan trọng trong quá trình doanh bất động sản và hiện nay mới phát hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định triển ở mức sơ khai, chỉ có ở những trung hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta. tâm giao dịch bất động sản lớn song chưa thực sự được những chủ thể tham gia thị trường tin cậy. Nhà nước cần đưa hoạt động này như một nghề kinh doanh có điều kiện TàI LIệU THAM KHảO bởi định giá đòi hỏi những chuyên gia giỏi, Đ Galaty W.F, Allway W.J, Kyle R. C, được đào tạo bài bản, có nhiều kinh nghiệm Modern Real Estate (1999), Chicago. thực tiễn. Các quy định về trình tự công Đ Gaylon E.Gree, investment analysis for việc, về trách nhiệm của người cung cấp real estate decisions dịch vụ đối với chất lượng dịch vụ mà mình Đ Hoàng Văn Cường (2006), Thị trường bất cung cấp, mức trần của phí dịch vụ cũng động sản. cần được quy định để đảm bảo hoạt động Đ Jame D.Shilling (2002), Real estste, này phát triển đúng hướng. South-western Thomson learning, USA. Thứ tư, cần hình thành và phát triển các Đ Lê Xuân Bá (2006), Chính sách thu hút trung tâm đào tạo môi giới bất động sản đầu tư vào thị trường bất động sản Việt chuyên nghiệp. Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Nhà nước cần quan tâm hơn nữa cho Đ U. Wysokinska (2002), “Quan hệ giữa những ngành dịch vụ liên quan đến thị trường BĐS. Hiện nay, mới chỉ có trường người bán người mua và nhà môi giới”, Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội có trung Tạp chí ghi chép về thị trường bất động tâm đào tạo đại học và sau đại học về hai sản, số 6. 2002, Vacsava, Ba Lan. chuyên ngành thẩm định giá và quản trị Đ U.S.Census Breau, Statistical Abstract kinh doanh BĐS. Trường đại học kinh tế of United States of America 2006 versio TPHCM mới chỉ mở các lớp ngắn hạn về Đ Toni Burns (2003), Concept Note: Land, thẩm định giá BĐS. Với tình hình đào tạo Research paper held by author. như vậy thì thị trường dịch vụ kinh doanh Đ Trần Minh Ngọc (2005), “Triển vọng gắn với BĐS ở Việt Nam đang tồn tại một lỗ phát triển nghề môi giới bất động sản tại hổng lớn, mà nếu không có chiến lược xây Việt Nam”, Tạp chí Phát triển Kinh tế, dựng ngay từ bây giờ thì Việt Nam sẽ tụt 11. 2005. 60 quản lý kinh tế Số 24 (1+2/2009) PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com