Xây dựng mô hình điểm phòng truyền thông giáo dục sức khỏe tại trạm y tế xã Phú Lâm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh

Nội dung text: Xây dựng mô hình điểm phòng truyền thông giáo dục sức khỏe tại trạm y tế xã Phú Lâm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh

1. XÂY DỰNG MÔ HÌNH ĐIỂM PHÒNG TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC SỨC KHỎE TẠI TRẠM Y TẾ XÃ PHÚ LÂM, HUYỆN TIÊN DU, TỈNH BẮC NINH BSCKI. Nguyễn Văn Lang, CN Trương Thị Phương Hoa, CN Bùi Thế Thực, CN Lê Thị Hồng Trung tâm Truyền thông GDSK Bắc Ninh Tóm tắt nghiên cứu 100% (126 trạm y tế xã/phường trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh) đã đạt chuẩn. Tuy nhiên hiệu quả của phòng truyền thông tại các trạm y tế xã còn hạn chế. Nghiên cứu đánh giá thực trạng của bác sỹ CK I Nguyễn Văn Lang- Giám đốc Trung tâm TT- GDSK Bắc Ninh cho thấy có 39,7% trạm y tế bố trí phòng với tên là phòng truyền thông, bố trí sắp xếp tranh ảnh tại phòng truyền thông còn chưa khoa học là 50%, số lượng và chất lượng pano tuyên truyền đạt 50%; có 18,3% trạm y tế có tỷ lệ áp phích đạt yêu cầu, do đó chất lượng truyền thông cũng như hiệu quả làm việc của cán bộ y tế bị hạn chế. Sáng kiến “Xây dựng mô hình điểm Phòng Truyền thông GDSK tại trạm y tế” là quá trình giáo dục hành động tác động trực tiếp vào việc bố trí sắp xếp phòng truyền thông và đã mang lại hiệu quả rõ rệt cho người dân và cán bộ y tế tại trạm. Trên cơ sở sáng kiến đó lãnh đạo Sở y tế và các phòng ban, các đơn vị liên quan đóng góp xem xét phê duyệt ban hành quy định chuẩn về phòng truyền thông GDSK tại trạm y tế trên địa bàn toàn tỉnh Bắc Ninh. Kết quả 100% các trạm y tế tham gia sửa đổi nhiều nội dung có giá trị tốt làm cho các trạm y tế ngày càng khang trang, sạch gọn hơn, các phòng bố trí hợp lý hơn, tinh thần phục vụ của cán bộ y tế tốt hơn, người dân đến trạm y tế tin tưởng hơn 1.Đặt vấn đề Trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, 100% xã, phường, thị trấn (126 xã/phường) đạt chuẩn Quốc gia về y tế xã nhưng cơ sở vật chất các phòng truyền thông tại các trạm y tế trên địa bàn chưa được đồng nhất. Cách bố trí sắp xếp tranh ảnh, tài liệu truyền thông chưa khoa học, còn lộn xộn, chưa hợp lý nên đã gây khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin Trang thiết bị cơ bản phục vụ hoạt động phòng truyền thông còn thiếu thốn, các hình thức truyền thông chưa phong phú, chưa hấp dẫn Chính vì vậy người dân đến trạm y tế chưa nắm bắt được thông tin, chưa nâng cao được kiến thức và kỹ năng tự chăm sóc bảo vệ sức khỏe. Qua điều tra đánh giá chuẩn kiến thức CSSK thiết yếu tại địa phương thì tỉ lệ hộ gia đình có kiến thức và kỹ năng thực hành CSSK thiết yếu đạt 40% trong khi đó chỉ tiêu đạt chuẩn là 60%. Từ thực tế trên chúng tôi có sáng kiến “Xây dựng mô hình điểm Phòng Truyền thông - GDSK tại trạm y tế xã Phú Lâm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh”. 119
2. 2.Mục tiêu Xây dựng một mô hình điểm vê Phòng Truyền thông GDSK tại trạm y tế để tiến tới chuẩn hóa phòng truyền thông các trạm y tế trên địa bàn toàn tỉnh. 3.Nội dung và kết quả 3.1. Cải thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, tranh ảnh, giá để tài liệu, bố trí phòng truyền thông hợp lý khoa học - Vị trí phòng truyền thông: giữ nguyên vị trí tầng 1 mà trạm y tế đã bố trí. - Diện tích: giữ nguyên như đã có 02 đã có đủ cửa đi vào. - Tên gọi: phòng có 2 cửa vào Cửa bên phải: Phía trên có biển phòng Truyền thông GDSK Cửa bên trái: Phía trên không có biển. - Bố trí, sắp xếp trang thiết bị, tranh ảnh, giá kệ . - Mảng tường chính diện cửa nhìn vào: Ảnh Bác Hồ ở chính giữa cao nhất. Hai bên ảnh Bác treo 1 pano Sơ đồ y tế xã và 1 pano 12 điều y đức. Dưới ảnh Bác có khẩu hiệu bé: Lương y phải như từ mẫu. Bên cạnh 2 cửa sổ: sát góc tường 2 bên có pano 10 nội dung chăm sóc sức khỏe ban đầu và pano Khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới - Mảng tường bên trái: Cụm pano có 14 áp phích được thiết kế thành từng ô tranh tuyên truyền về các chương trình mục tiêu quốc gia y tế. Khi cần thay đổi được nội dung thuận tiện. Cụm pano dạng hộp đèn thuận tiện cho cả ban đêm khi cần tuyên truyền. Lắp đặt 01 ti vi 32” TOSHIBA cố định vào tường; 01 đầu CD và 01 bộ tăng âm đặt trên giá cố định vào tường đảm bảo gọn, đẹp và chắc chắn, âm thanh tốt. Hai góc tường sát mặt trần: 02 loa được cố định vào tường. - Mảng tường bên phải: thiết kế cụm pano hộp đèn có 16 áp phích tranh tuyên truyền các chương trình y tế khác - Khoảng cách giữa 2 cửa đi vào Giá kẹp báo Sức khỏe Đời sống và bản tin của ngành (giá kẹp để phía trên kệ). Kệ đựng tài liệu tuyên truyền (tờ rơi, tờ bướm, tờ gấp) (kệ để phía dưới giá kẹp báo). - Trong phòng: Dàn máy vi tính đặt gần vị trí cửa sổ bên trái sát tủ tài liệu. Tủ đựng tài liệu truyền thông: Tủ gỗ tự nhiên có kích thước 1,8m x 2,3m x 0,4m mặt trước kính có phân ô tầng để tài liệu cho thuận tiện dễ nhìn dễ lấy. Vị trí tủ 120
3. đặt phía dưới dòng chữ: Lương y phải như từ mẫu (Sát mảng tường chính diện với cửa vào) và giữa 2 cửa sổ. Bàn làm việc: 03 chiếc. - Ghế ngồi cho bệnh nhân và cán bộ: Ghế ngồi chờ tư vấn 04 chiếc được cố định tại vị trí từ góc sát cửa bên phải đi vào và mảng tường phải. Ghế ngồi chờ tư vấn 04 chiếc được cố định tại vị trí góc sát cửa bên trái đi vào mảng tường trái. Ghế ngồi cơ động: 10 chiếc được bố trí cất 2 bên cửa đi vào bên trái, phải mỗi bên 05 chiếc. Khi đông người cần sử dụng lấy ra từ hai bên, sử dụng xong gấp lại cất gọn ở góc phòng. Ghế ngồi nơi 3 bàn làm việc: mỗi bàn làm việc đi kèm có 02 ghế (01 cho cán bộ y tế và 01 cho người bệnh). 3.2. Hiệu quả kinh tế - xã hội của sáng kiến 1. Khai thác sử dụng các thông tin tài liệu tuyên truyền từ Trung tâm Truyền thông GDSK Bắc Ninh và Trung tâm Truyền thông GDSK TW đăng tải đảm bảo nhanh, chính xác, rẻ tiền. 2. Hình ảnh trực quan, tiếng nói sống động giúp cho người dân dễ nhìn, dễ thấy, dễ nhớ, dễ thực hiện phòng và chữa bệnh. 3. Phòng truyền thông là nơi có nhiều người qua lại, trong lúc chờ đợi khám bệnh người bệnh có thể xem tranh ảnh, tài liệu tuyên truyền và thu nhận được các thông tin về phòng và chữa bệnh. 4. Đảm bảo gọn gàng, sắp xếp khoa học, tránh được ẩm mốc các tài liệu và giữ được bền lâu tranh ảnh, tài liệu. 5. Người dân xã Phú Lâm đến thăm quan, tư vấn nhiều hơn, kiến thức và kỹ năng CSSK thiết yếu cho bản thân và cộng đồng tốt hơn. Tình trạng bệnh tật ở địa bàn giảm hơn, sức khoẻ người dân từng bước được cải thiện tốt hơn, góp phần cải thiện kinh tế gia đình và quê hương ngày càng phát triển. 6. Đạt tiêu chuẩn phòng Truyền thông GDSK trạm Y tế (do Sở y tế Bắc Ninh quy định). 7. Tạo lòng tin của người dân đến thực hiện các dịch vụ y tế tại trạm và chính là cầu nối quan trọng giữa người dân với các chương trình y tế. 8. Thông qua phòng truyền thông GDSK cơ quan ngành y tế các cấp có thể theo dõi, cập nhật thông tin của trạm y tế về các hoạt động thông qua hệ thống vi tính đã được nối mạng. 121
4. 9. Trạm y tế cập nhật thông tin từ y tế tuyến trên chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời, chính xác, rẻ tiền. 10. Giúp làm báo cáo gửi cấp trên nhanh, chính xác, kịp thời và lưu giữ tốt các tài liệu tuyên truyền liên quan đến công tác truyền thông giáo dục sức khoẻ của trạm và cấp trên. 11. Với sáng kiến “Xây dựng mô hình điểm phòng truyền thông GDSK tại trạm y tế xã Phú Lâm, huyện Tiên du, tỉnh Bắc Ninh” hoàn thành trước tháng 9 năm 2012 sẽ góp phần quan trọng từng bước nâng cao kiến thức và kỹ năng thực hành bảo vệ, chăm sóc sức khỏe thiết yếu giúp người dân tự thay đổi hành vi có hại sức khỏe bằng hành vi có lợi sức khỏe cho Bản thân – Gia đình – Cộng đồng. Đây là cơ sở để Lãnh đạo Sở Y tế xét duyệt ban hành quy định chuẩn hóa phòng truyền thông GDSK trạm y tế trên địa bàn toàn tỉnh, góp phần thực hiện Chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011 – 2020. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ quốc phòng – Học Viện Quân y (1999), Đánh giá 20 năm thực hiện chăm sóc sức khỏe ban đầu ở Việt Nam. 2. Báo cáo tổng kết Vận dụng phương pháp giáo dục hành động cải thiện điều kiện làm việc và cảnh quan môi trường các trạm y tế tỉnh Bắc ninh 2003 – 2010 của Trung tâm Truyền thông GDSK Bắc Ninh. 3. Thủ tướng chính phủ (1994), Quyết định số 58/TTg ngày 03 tháng 02 năm 1994 của Thủ tướng chính phủ về một số vấn đề tổ chức và chế độ chính sách đối với y tế cơ sở. 4. Tổ chức Y tế Thế giới. Giơ ne vơ (2006), Giáo dục sức khỏe, xí nghiệp in Mỹ thuật, tr 24 – 25. 5. Bộ Y tế (2003), Giáo trình cơ bản về Truyền thông giáo dục sức khỏe, NXB Y học Hà Nội, tr 7 – 9. 6. Lê Thị Tài, Nguyễn Văn Hiến (2008), Thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị phòng truyền thông GDSK trung tâm y tế Huyện, Tạp chí y học thực hành số 708, tr 21 – 25. 7. Trung tâm Truyền thông GDSK Trung ương (2011), Báo cáo tổng kết chương trình hành động Truyền thông GDSK giai đoạn 2005 – 2010, tr 6 – 8. 8. Nguyễn Văn Lang (2011), Đánh giá thực trạng và những yếu tố liên quan đến hoạt động phòng truyền thông GDSK các trạm y tế tỉnh Bắc Ninh năm 2011. 122