Bài giảng Kinh tế học - Chương 1: Khái quát về kinh tế học

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế học - Chương 1: Khái quát về kinh tế học

1. 9/12/2018 CHƯƠNG 1 I. Kinh tế học là gì? KHÁI QUÁT VỀ KINH TẾ HỌC  Quy luật khan hiếm  Khái niệm kinh tế học I.Kinh tế học là gì?  Kinh tế học vi mơ và kinh tế học vĩ mơ II. Những vấn đề cơ bản của các tổ chức  Kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc kinh tế III. Các hệ thống tổ chức sản xuất IV. Chu chuyển của hoạt động kinh tế 1 2 Quy luật khan hiếm Kinh tế học là gì?  Xuất phát điểm của kinh tế học là quy luật Xuất phát từ nhu cầu phải nghiên cứu để phổ quát về sự khan hiếm. chọn lựa phương án sử dụng nguồn lực hiệu quả nhất, kinh tế học ra đời.  Quy luật khan hiếm được biểu hiện là mâu thuẫn giữa nhu cầu và ước vọng vơ hạn  Kinh tế học là bộ mơn khoa học nghiên với khả năng và nguồn lực hữu hạn của cứu sự phân bổ các nguồn lực khan hiếm con người. cho các mục đích sử dụng khác nhau, nhằm tối ưu hĩa lợi ích của các cá nhân,  Hệ quả của quy luật khan hiếm: con người gia đình và xã hội phải lựa chọn cả 2 phương diện là nhu cầu ước vọng và phân bố khả năng nguồn lực  Mọi lựa chọn đều cĩ chi phí cơ hội 3 4 1
2. 9/12/2018 Kinh tế học thực chứng và Kinh tế học vi mơ và kinh tế học vĩ mơ kinh tế học chuẩn tắc Kinh tế vi mơ Kinh tế vĩ mơ  Kinh tế học thực chứng mơ tả và giải thích những hiện tượng thực tế xảy ra  Nghiên cứu hành vi của  Tồn bộ nền kinh tế (tăng hộ gia đình, ngành, doanh trưởng, thất nghiệp, lạm trong nền kinh tế. Nĩ trả lời cho các câu hỏi nghiệp, thị trường phát dưới dạng như thế nào, tại sao.  Nghiên cứu thị trường  Nghiên cứu thị trường của Ví dụ: sản phẩm cá biệt tổng sản phẩm  Việc gia tăng thuế nhập khẩu cĩ ảnh  Nghiên cứu giá cả một  Nghiên cứu chỉ số giá hưởng như thế nào đối với nền kinh tế? sản phẩm cụ thể  Tăng lương cĩ làm tăng tỷ lệ lạm phát? 5 6 Kinh tế học thực chứng và II. Những vấn đề cơ bản của các kinh tế học chuẩn tắc tổ chức kinh tế  Kinh tế học chuẩn tắc nhằm đưa ra quan điểm đánh giá hoặc lựa chọn cách thức  Ba vấn đề kinh tế cơ bản giải quyết các vấn đề kinh tế. Nĩ giải đáp  Đường giới hạn khả năng sản xuất các câu hỏi dưới dạng tốt hay xấu, nên hay khơng Ví dụ:  Cĩ nên miễn phí học tập ở mọi cấp bậc?  Cĩ nên trợ giá hàng nơng sản khơng? 7 8 2
3. 9/12/2018 Ba vấn đề kinh tế cơ bản Đường giới hạn khả năng sản xuất  Sản xuất cái gì? Bao nhiêu?  Đường giới hạn khả năng sản xuất là một Trong từng thời kỳ nhất định phải lựa chọn sản tập hợp các phối hợp tối đa số lượng các sản phẩm, dịch vụ nào để sản xuất. Số lượng mỗi phẩm mà nền kinh tế cĩ thể sản xuất được khi loại là bao nhiêu sử dụng tồn bộ các nguồn lực của nền kinh tế  Sản xuất như thế nào? một cách hiệu quả Lựa chọn cách thức kết hợp và phối hợp các yếu Ví dụ: nền kinh tế chỉ sản xuất 2 loại sản phẩm tố sản xuất  Sản xuất cho ai? Là vấn đề phân phối và sử dụng các sản phẩm, dịch vụ làm ra 9 10 X Y A, B: sản xuất hiệu quả 1000 0 C: sx không hiệu quả Đường giới hạn khả năng sản xuất 900 10 750 20 D: không thể đạt được Những ý tưởng kinh tế mà đường giới hạn 550 30 khả năng sản xuất thể hiện: 300 40 Y Quy luật khan hiếm .D 0 50 30 A  Chi phí cơ hội: giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi ta thực hiện một sự lựa chọn 20 B  Chi phí cơ hội cĩ quy luật tăng dần .C 550 750 X 11 12 3
4. 9/12/2018 III.Các mơ hình kinh tế Các mơ hình kinh tế  Mơ hình kinh tế truyền thống: 3 vấn đề cơ bản được giải quyết thơng qua những  Mơ hình kinh tế thị trường: giải quyết bằng thơng lệ, tập tục, tập quán cơ chế thị trường thơng qua hệ thống giá cả  Mơ hình kinh tế mệnh lệnh (chỉ huy, kế Ưu: hoạch): Chính phủ giải quyết 3 vấn đề kinh - Cạnh tranh -> doanh nghiệp phải cải tiến, đổi tế cơ bản thơng qua các chỉ tiêu kế hoạch mới - Quan hệ cung- cầu ->sản xuất sản phẩm với số lượng và cơ cấu phù hợp với yêu cầu của xã hội - Tự điều chỉnh những trạng thái mất cân bằng 13 14 Mơ hình kinh tế thị trường Các mơ hình kinh tế Nhược:  Mơ hình kinh tế hỗn hợp: Chính phủ và - Tạo chu kỳ kinh doanh thị trường cùng giải quyết 3 vấn đề cơ bản. - Gây nhiều tác động ngoại vi cĩ hại Chính phủ can thiệp vào nền kinh tế bằng - Tạo sự chênh lệch về thu nhập ngày các cơng cụ kinh tế để hạn chế nhược càng lớn giữa người giàu và người nghèo điểm của kinh tế thị trường. - Thiếu vốn đầu tư cho hàng cơng cộng Các cơng cụ kinh tế: chính sách kinh tế, hệ thống luật pháp, biện pháp hành chính - Thơng tin thị trường lệch lạc 15 16 4
5. 9/12/2018 IV. Chu chuyển của hoạt động kinh tế Chi tiêu Doanh thu THỊ TRƯỜNG HÀNG HOÁ VÀ DỊCH VỤ Cầu hàng hoá Cung hh và DV và dvụ HỘ GIA ĐÌNH DOANH NGHIỆP Cung ytsx Cầu ytsx THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT Thu nhập Chi phí các ytsx 17 5