Bài giảng Nhập môn công nghệ phần mềm - Chương 17: Mô hình hóa yêu cầu người dùng - Trần Ngọc Bảo

Nội dung text: Bài giảng Nhập môn công nghệ phần mềm - Chương 17: Mô hình hóa yêu cầu người dùng - Trần Ngọc Bảo

1. Đại Học Sư Phạm Tp. Hồ Chí Minh Khoa Toán – Tin Học NHẬP MÔN CÔNG NGH Ệ PHẦNMN MỀM Mô hình hóa yêu cầu người dùng Người trình bày: Trần Ngọc Bảo Email: tnbao.dhsp@gmail.com
2. MỤC TIÊU MM ỀỀ • Biết được cááhch thi ết kế Actiiivity N MN M ẦẦ HH PPPP diagram MMMM ỆỆ GRAGRA • Biết được các thành phần trong G NGHG NGH AAAA Activity diagram ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ • Biết được cách sử dụng Power ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ DiDesigner để tạo AAtiitDictivity Diagram BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN2 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ((22))
3. NỘI DUNG TRÌNH BÀY MM ỀỀ • Activity Diagram ? N MN M ẦẦ HH PPPP • Các thành phần trong Activity diagram MMMM ỆỆ GRAGRA • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng G NGHG NGH AAAA quản lý thời khóa biểu ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P • Tạo Activity diagram trong Power Ậ Ậ ACTIACTI Designer NG NH NG NH ẢẢ BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN3 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ((33))
4. NỘI DUNG TRÌNH BÀY MM ỀỀ • Activity Diagram ? N MN M ẦẦ HH PPPP • Các thành phần trong Activity diagram MMMM ỆỆ GRAGRA • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng G NGHG NGH AAAA quản lý thời khóa biểu ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P • Tạo Activity diagram trong Power Ậ Ậ ACTIACTI Designer NG NH NG NH ẢẢ BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN4 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ((44))
5. Activity Diagram MM ỀỀ • Lược đồ hoạt động (Activity N MN M ẦẦ HH Diagram) biểu diễn mối liên hệ giữa PPPP MMMM ỆỆ các đối tượng GRAGRA G NGHG NGH AAAA • Lược đồ hoạt độnggt thường đượccs sử dụng để biểu diễn cho hoạt động ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN của một use case VVV V P P Ậ Ậ • Lược đồ hoạt động cũng thường ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ đượcmôtc mô tả quy trình x ử lý nghi ệp vụ BÀI GIBÀI GI Copyright © 1997 by Rational Software Corporation TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN5 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ((55))
6. Ví dụ: Xét ứng dụng quản lý TKB MM ỀỀ • Hệ thống cho phép bộ phận giáo vụ N MN M ẦẦ HH Khoa nhập thời khóa biểu, cập nhật PPPP MMMM ỆỆ thời khóa biểu của tất cả các lớp GRAGRA G NGHG NGH AAAA • Hệ thốngcg ch opo ph épsép sinh vi ên tr a cứu thời khóa biểu theo từng học ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN kỳ của lớp VVV V P P Ậ Ậ • Hệ thống cho phép giảng viên tra ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ cứuthu thờikhóabii khóa biểugiu giảng dạytrongy trong học kỳ BÀI GIBÀI GI Copyright © 1997 by Rational Software Corporation TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN6 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ((66))
7. Ví dụ minh họa: ứng dụng TKB MM Xem TKB ỀỀ • Use case N MN M ẦẦ • Action Steps HH PPPP MMMM – Chọn chức năng xem thờikhói khóa bi ểu ỆỆ – Hiển thị màn hình cho phép người dùng chọn GRAGRA G NGHG NGH thông tin cần xem AAAA – Chọn niên khóa từ danh sách hiện có trong hệ thống ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P – Chọnhn họckc kỳ từ danh sách hi ệncótronghn có trong hệ Ậ Ậ thống ACTIACTI – Chọn lớp hoặc tên giảng viên cần xem trong NG NH NG NH ẢẢ dháhldanh sách lớp vàià giảng viên hi ện cóót trong h ệ thống BÀI GIBÀI GI – Hiển thị thông tin chi tiết thời khóa biểu lớp hoặc thời khóa biểu của giảng viên TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN7 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ((77))
8. Sequence diagram ứng dụng quản lý TKB • Sequence Man hinh chinh Man hinh xem TKB Lop Nien khoa TKB Lop Sinh viên 1: Chon chuc nang xem TKB stri ct diagram 2: Hien thi man hinh xem TKB 3: Lay DS Lop môtô tả 4: Danh sach lop 5: Lay danh sach Nien khoa use-case 6: Danh sach nien khoa xem TKB 7: Y/C Chon thong tin can xem lớp loop {Condition} 8: Chon lop stri ct 9: Chon niem khoakh o a 10: Chon hoc ky 11: Chon Xem TKB 12: Lay TKB Lop 13: TKB lop 14: Hien thi thong tin TKB lop Tran Ngoc BaoTR Ầ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 8 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư DaiDaPHi Ạ hocM TP.HCMSu Pham TP.HCM((88))
9. Ví dụ minh họa • Collaboration diagram mô tả use-case xem TKB lớp hệ thống quản lý thời khóa biểu 14: Hien thi thong tin TKB lop 11: Chon Xem TKB 10: Chon hoc ky 9: Chon niem khoa 4: Danh sach lop 8: Chon lop 3: Lay DS Lop 7: Y/C Chon thong tin can xem Man hinh xem TKB Lop Sinh viên 13: TKB lop 12: Lay TKB Lop 2: Hien thi man hinh xem TKB 6: Danh sach nien khoa 5: Lay danh sach Nien khoa TKB Lop 1: Chon chuc nang xem TKB Man hinh chinh Nien khoa Tran Ngoc BaoTR Ầ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 9 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư DaiDaPHi Ạ hocM TP.HCMSu Pham TP.HCM((99))
10. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case xem thời khóa biểu Chon chuc nang xem TKB Lop Man hinh xem TKB [Khoi tao] Lay DS Lop Lay DS Nien khoa Man hinh xem TKB [San sang] [Exception] Co Lop Thong bao chua co Lop [Su cce ss] Chon Lop Chon nien khoa Chon Xem TKB Lay TKB Lop [Exception] Co TKB Lop Thong bao chua co TKB [Success] Hien thi TKB lop len man hinh Man hinh xem TKB [TKB Lop] Chon ket thuc Chon in TKB Ví dụ minh họa Activity diagram Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (10(TP.HCM10))
11. Sequence diagram ứng dụng quản lý TKB • Sequence Man hinh chinh Man hinh dang nhap ThanhVien Man hinh QL TKB Giáo v? khoa diagram 1: Yeu cau dang nhap he thong mô tả 2: Hien thi man hinh dang nhap scenario đăng 3: Yeu cau giao vu nhap user/pass nhập hệ 4: Nhap User/pass 5: Dang nhap thống 6: Kiem tra user/pass thành 7: Kiem tra user/pass công 8: Kiem tra hop le 10: Thong bao dang nhap thanh cong 9: Hien thi man hinh quan ly TKB Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 11 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham ((11TP.HCM11))
12. Ví dụ minh họa • AiidiActivity diagram biểu diễn use case đăng nhập hệ thống Nhap User/Pass Dang nhap Thong bao loi dang nhap [NO] User/Pass hop le [YES] Hien thi man hinh chinh Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 12 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (12(TP.HCM12))
13. Ví dụ minh họa • AiidiActivity diagram biểu diễn use case đăng nhập hệ thống Nhap User/Pass Dang nhap Thong bao loi dang nhap [NO] User/Pass hop le [YES] Hien thi man hinh chinh Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 13 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (13(TP.HCM13))
14. Ví dụ minh họa • AiidiActivity diagram biểu diễn use case đăng nhập hệ thống Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 14 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (14(TP.HCM14))
15. Ví dụ minh họa • AiidiActivity diagram biểu diễn use case đăng nhập hệ thống [N = 1] Nhap User/Pass Thong bao loi dang nhap Dang nhap [NO] [NO] User/Pass hop le [N = N+1] N>3 [YES] [YES] Hien thi man hinh chinh Thong bao loi dang nhap va ket thuc Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 15 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (15(TP.HCM15))
16. Ví dụ minh họa • Activity diagram biểudiu diễn use case đăng nhập hệ thống [N = 1] Nhap User/Pass Thong bao loi dang nhap Dang nhap [NO] User/Pass hop le [N = N+1] N>3 [NO] [YES] [YES] [NO] Admin ? Thong bao loi dang nhap va ket thuc [YES] Hien thi man hinh chinh Hien thi man hinh user Man Hinh Chinh Man Hinh Chinh [Admin Page] [User Page] Demo Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 16 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (16(TP.HCM16))
17. Ví dụ minh họa • Activity diagram biểudiu diễn use case đăng nhậphp hệ thống [N = 1] Nhap User/Pass Thong bao loi dang nhap DhDang nhap [NO] User/Pass hop le [N = N+1] N>3 [NO] [YES] [YES] [NO] Admin ? Thong bao loi dang nhap va ket thuc [YES] Hien thi man hinh Admin Hien thi man hinh user [Admin Page] [User Page] Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 17 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (17(TP.HCM17))
18. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case tạo user Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 18 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (18(TP.HCM18))
19. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case tạo user Nhap thong tin User [NO] Thong tin hop le ? Thong bao loi [YES] Luu thong tin User User [Khoi tao] Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 19 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (19(TP.HCM19))
20. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case tạo user Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 20 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (20(TP.HCM20))
21. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case tạo user Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 21 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (21(TP.HCM21))
22. Ví dụ minh họa Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 22 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (22(TP.HCM22))
23. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case tạo user Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 23 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (23(TP.HCM23))
24. Ví dụ minh họa • AtiitdiActivity diagram biểu diễn use case tạo user Nhap User Name [NO] User Name hop le ? Thong bao User khong hop le [YES] Nh a p P a sswo rd [[]NO] Password hop le ? Thong bao Password khong hop le [YES] Nhap thong tin khac [NO] Hop le ? [YES] User Luu thong tin User [Khoi tao] Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 24 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (24(TP.HCM24))
25. NỘI DUNG TRÌNH BÀY MM ỀỀ • State Diagram ? N MN M ẦẦ HH PPPP MMMM ỆỆ • Các thành phần trong State diag ram GRAGRA G NGHG NGH AAAA • Xây d ựng State diagram c ủa ứng dụng quản lý thời khóa biểu ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ • Tạo State diagram trong Power ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ Designer BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN25 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (25(25))
26. Các thành phần trong Activity diagram MM ỀỀ • Activity N MN M Chon chuc nang xem TKB Lop ẦẦ HH PPPP MMMM ỆỆ • Object state GRAGRA Man hinh xem TKB G NGHG NGH [Khoi tao] AAAA • Transition ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ • Decision ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ Co TKB Lop BÀI GIBÀI GI • Organization Unit TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN26 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (26(26))
27. Ví dụ minh họa • Activity diagram biểudiu diễnnquytrìnhnh quy trình nhậppkho kho MM ỀỀ B u si n e ss De p t Warehouse Dept N MN M ẦẦ [RO.GR.Pending] HH PPPP MMMM Create RO ỆỆ [Exception] Goods Receiving GRAGRA [RO.KD.Pending] G NGHG NGH AAAA [S u cce ss] [RO.GO.Processing] Print Receiving Note Verify RO Send to WH ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P [RO.WH.Pending] [RO.PWP.Processing] Ậ Ậ Put Away Plan ACTIACTI Put Away [RO.PA.Processing] NG NH NG NH ẢẢ [RO.Closed] Close RO BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN27 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (27(27))
28. NỘI DUNG TRÌNH BÀY MM ỀỀ • Activity Diagram ? N MN M ẦẦ HH PPPP • Các thành phần trong Activity diagram MMMM ỆỆ GRAGRA • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng G NGHG NGH AAAA quản lý thời khóa biểu ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P • Tạo Activity diagram trong Power Ậ Ậ ACTIACTI Designer NG NH NG NH ẢẢ BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN28 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (28(28))
29. Activity diagram ứng dụng quản lý TKB • Activity diagram mô tả scenario xem thờikhóabii khóa biểulu lớp • Activity diagram mô t ả scenario xem thời khóa biểu giảng viên • Activity diagram mô tả scenario đăng nhậphp hệ thống thành công Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 29 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (29(TP.HCM29))
30. Sequence diagram ứng dụng quản lý TKB • Sequence Man hinh chinh Man hinh xem TKB Lop Nien khoa TKB Lop Sinh viên 1: Chon chuc nang xem TKB stri ct diagram 2: Hien thi man hinh xem TKB 3: Lay DS Lop môtô tả 4: Danh sach lop 5: Lay danh sach Nien khoa use-case 6: Danh sach nien khoa xem TKB 7: Y/C Chon thong tin can xem lớp loop {Condition} 8: Chon lop stri ct 9: Chon niem khoakh o a 10: Chon hoc ky 11: Chon Xem TKB 12: Lay TKB Lop 13: TKB lop 14: Hien thi thong tin TKB lop Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 30 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (30(TP.HCM30))
31. Ví dụ minh họa • Activity diagram biểu diễn use case xem thờikhóabii khóa biểu Chon chuc nang xem TKB Lop Man hinh xem TKB [Khoi tao] Lay DS Lop Lay DS Nien khoa Man hinh xem TKB [San sang] [Exception] Co Lop Thong bao chua co Lop [Su cce ss] Chon Lop Chon nien khoa Chon Xem TKB Lay TKB Lop [Exception] Co TKB Lop Thong bao chua co TKB [Su cce ss] Hien thi TKB lop len man hinh Man hinh xem TKB [TKB Lop] Chon ket thuc Chon in TKB Ví dụ minh họa Activity diagram Tran Ngoc BaoTRẦ N NG Ọ C B Ả O ” KHOA TOÁN -TIN- TIN 31 H Ọ C ” ĐẠ I H Ọ C S Ư PHDaiDaiẠ hocM TP.HCM Su Pham (31(TP.HCM31))
32. NỘI DUNG TRÌNH BÀY MM ỀỀ • Activity Diagram ? N MN M ẦẦ HH PPPP • Các thành phần trong Activity diagram MMMM ỆỆ GRAGRA • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng G NGHG NGH AAAA quản lý thời khóa biểu ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P • Tạo Activity diagram trong Power Ậ Ậ ACTIACTI Designer NG NH NG NH ẢẢ BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN32 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (32(32))
33. Bài tập MM ỀỀ • Xây dựng Activity diagram cho các ứng N MN M ẦẦ HH dụng sau: PPPP MMMM ỆỆ – Quản lý giải bóng đá vô địch quốc gia GRAGRA G NGHG NGH AAAA – Quản lýìý bình chọn bàáài hát hay Là n só ng xanh – Quản lý giáo vụ trường đại học ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ – Quản lý giáo vụ trường phổ thông ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ – Quản lý bán hàng BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN33 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (33(33))
34. Bài tập MM ỀỀ • Xây dựng Activity diagram cho các N MN M ẦẦ HH PPPP MMMM ứng dụng sau: ỆỆ GRAGRA – Quản lý học viên trung tâm tin học, G NGHG NGH AAAA ngoại ngữ ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ – Quản lýâý nhân sự -tiền lương ACTIACTI NG NH NG NH – Quản lý bán hàng trựctuyc tuyến ẢẢ BÀI GIBÀI GI – Quản lý nhà trẻ TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN34 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (34(34))
35. Ôn tập MM ỀỀ • Activity diagram là gì ? N MN M ẦẦ HH PPPP • Activity ? Object state MMMM ỆỆ GRAGRA • Transition ? G NGHG NGH AAAA • Decision ? ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ • Organization Unit ? ACTIACTI NG NH NG NH • Xây d ựng Activity diagram cho m ộtts số ứng ẢẢ dụng trong phần bài tập BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN35 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (35(35))
36. MM ỀỀ N MN M ẦẦ HH PPPP MMMM ỆỆ GRAGRA G NGHG NGH AAAA ITY DI DI ITY ITY MÔN CÔNMÔN CÔN VVV V P P Ậ Ậ ACTIACTI NG NH NG NH ẢẢ BÀI GIBÀI GI TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN-TIN36 HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (36(36)) 36