Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bài 2: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc - Nguyễn Thị Bích Thủy

Nội dung text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bài 2: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc - Nguyễn Thị Bích Thủy

1. BÀI 2: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC ThS. NguyễnThị Bích Thủy ĐạihọcKinhtế quốc dân v1.0013103218 1
2. TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG Tạisao có thể khẳng định: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộcvà cách mạng giải phóng dân tộc có những luận điểmsángtạovà đặcsắc, làm phong phú thêm học thuyết Mác – Lênin về cách mạng thuộc địa. Chủ tịch Hồ Chí Minh trở thành 1 trong 100 con người làm nên lịch sử thế kỷ XX? Thắng lợicủaCáchmạng Tháng Tám và 30 nămchiến tranh cách mạng ViệtNam (1945- 1975) đã chứng minh tinh thần độclập, tự chủ, tính khoa học, tính cách mạng và sáng tạocủatư tưởng Hồ Chí Minh về con đường giải phóng dân tộc ở ViệtNam, soi sáng cho dân tộcViệtNam tiến lên, cùng nhân loạibiếnthế kỷ XX thành thế kỷ giảitrừ chủ nghĩathực dân trên toàn thế giớinhư thế nào? Nắmvững các nội dung phầnthứ nhất này sẽ giúp chúng ta có cơ sở lý luận khoa học để giải thích đúng vấn đề trên. v1.0013103218 2
3. MỤC TIÊU •Nắmvững tính khoa họcvà cách mạng sâu sắcvề vấn đề dân tộcthuộc địa, sự kếthợpnhuầnnhuyễngiữadântộcvà giai cấp, chủ nghĩa yêu nước chân chính vớichủ nghĩaquốctế trong sáng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân tộc. •Nắmvững lý luậncáchmạng giải phóng dân tộccủaHồ Chí Minh bao gồm mộthệ thống những quan điểmsángtạo, độc đáo: Cách mạng giải phóng dân tộcmuốnthắng lợiphải đi theo con đường cách mạng vô sản; Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đạimớiphải do Đảng cộng sảnlãnh đạo; Lựclượng của cách mạng giải phóng dân tộcbaogồmtoàndân tộc; Cách mạng giải phóng dân tộccần đượctiếnhànhchủ động, sáng tạovà có khả năng giành thắng lợitrước cách mạng vô sản ở chính quốc; Cách mạng giải phóng dân tộcphải đượctiếnhànhbằng con đường cách mạng bạolực. • Làm rõ giá trị lý luậnvà thựctiễnto lớnnhững luận điểmcủatư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộcvà cách mạng giải phóng dân tộc. v1.0013103218 3
4. NỘI DUNG Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc Kếtluận v1.0013103218 4
5. 1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC 1.1. Vấn đề dân tộcthuộc địa 1.2. Mối quan hệ giữavấn đề dân tộcvà giai cấp v1.0013103218 5
6. 1.1. VẤN ĐỀ DÂN TỘC THUỘC ĐỊA Thựcchấtcủavấn đề dân tộcthuộc địa Đisâuvấn đề dân tộcthuộc địamàcốtlõilà đấu tranh tranh chống chủ nghĩathực dân, giải phóng dân tộc  Xác định con đường cách mạng: Tư sản dân quyền Thổđịacáchmạng Xây dựng xã hộicộng sản Hồ Chí Minh: Nghiên cứu trong Chủ nghĩathựcdân Vấn đề dân tộc Chỉ ra hai xu hướng phát triểnkháchquancủadântộc, xây dựng cương lĩnh dân tộctạocơ sở cho đường lối, chính sách dân tộccủacác Đảng cộng sản trong thời đại ĐQCN V.I. Lênin: Nghiên cứu trong Chủ nghĩa đế quốc. Các quan điểmcótínhchấtphương pháp luận để giảiquyếtcácvấn đề dân tộc: nguồngốc, đặctrưng dân tộc, quan hệ giai cấp–dântộc, thái độ củagiaicấp công nhân và đảng cộng sản đốivớivấn đề dân tộc Mác – Ăngghen: Nghiên cứu trong Chủ nghĩatư bản v1.0013103218 6
7. BÀI TẬP TỰ NGHIÊN CỨU • Đọc thêm các tác phẩm:  Tuyên ngôn của Đảng cộng sản- đượcxuấtbảnlần đầu ngày 21 tháng 2 năm 1848, là mộttrongcácvănkiện chính trị có ảnh hưởng lớnnhấtcủathế giới. Đượcviếtbởi các nhà lý thuyếtcộng sản Friedrich Engels và Karl Marx.  Chủ nghĩa đế quốc, giai đoạntột cùng củachủ nghĩatư bản(Năm 1916) và Cương lĩnh dân tộccủa V.I.Lênin. • Phân tích:"Bứctranhtổng thể về xung độtdântộctrênthế giới trong thời đại ngày nay”. v1.0013103218 7
8. 1.1. VẤN ĐỀ DÂN TỘC THUỘC ĐỊA (tiếp theo) Lựa chọn con đường phát triển của dân tộc v1.0013103218 8
9. 1.1. VẤN ĐỀ DÂN TỘC THUỘC ĐỊA (tiếp theo) Cách tiếpcậntừ quyền con người “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được, trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc" v1.0013103218 9
10. 1.1. VẤN ĐỀ DÂN TỘC THUỘC ĐỊA (tiếp theo) Độclậpdântộc: nội dung cốtlõicủavấn đề dân tộcthuộc địa. xây dựng trên 2 cơ sở: truyềnthống dân tộcvàcơ sở thời đại. • Độclập dân tộcphảigắnliền: Độclập+ Chủ quyền+ Thống nhất + Toàn vẹnlãnhthổ • Độclập dân tộcphảigắnliềnvớinhững quyềncơ bảndântộcphải đạt được: Quyềntự quyết chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoạigiao • Độclập dân tộc là quyền thiêng liêng bấtkhả xâm phạm: Chiến tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 nămhoặclâuhơnnữa. Hà Nội, Hải Phòng và mộtsố thành phố có thể bị tàn phá. Song nhân dân Việt Nam quyết không sợ. Trích thư trả lờiTổng thống Mỹ Johnson (15-2-1967). • Độclập dân tộcphải đem lạicơmno, áoấm, hạnh phúc cho mọingười dân. • Độclập dân tộcphảigắnvới quyềnbìnhđẳng giữa các dân tộc. v1.0013103218 10
11. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1 Hồ Chí Minh khẳng định vấn đề gì trong luận điểm sau: “Nhân dân chúng tôi thành thậtmongmuốn hòa bình. Nhưng nhân dân chúng tôi cũng kiên quyếtchiến đấu đến cùng để bảovệ những quyền thiêng liêng nhất: toàn vẹnlãnhthổ cho Tổ quốcvà độclậpchođấtnước”? a. Chủ nghĩayêunước chân chính - Một động lựclớncủa đấtnước. b. Độclập dân tộc-nội dung cốtlõicủavấn đề dân tộcthuộc địa. c. Độclập dân tộcgắnliềnvớichủ nghĩaxãhội. d. Giải phóng dân tộctạotiền đề để giải phóng giai cấp. Trả lời: • Đáp án đúng là: b. Độclập dân tộc-nội dung cốtlõicủavấn đę̀ dân tộcthuộc địa. • Vì: Trong quan nię̣mcủaHồ Chí Minh, độclập dân tộcthậtsự, hoàn toàn, gắnvới hòa bình, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của đấtnước. • Tham khảo: Xem II, 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh vę̀ vấn đę̀ dân tộc (GT tr.61). v1.0013103218 11
12. 1.1. VẤN ĐỀ DÂN TỘC THUỘC ĐỊA (tiếp theo) Chủ nghĩa yêu nước chân chính – Môt động lựclớncủa đấtnước. Từ những năm 1920 củathế kỷ XX, NguyễnÁiQuốc đã nhậnthấysự áp bức bóc lộtcủa CNĐQ đốivới dân tộcthuộc địacàngnặng nềnthì phản ứng củadân tộc bị áp bức càng quyếtliệt Sức mạnh chiến đấuvà thắng lợitrướcbấtcứ thế lực ngoại xâm nào. “Chính do tinh thầnyêunước mà quân độivà nhân dân ta đã mấy nămtrường chịu đựng trăm đắng nghìn cay, kiên quyết đánh cho tan bọnthực dân cướpnướcvà bọnViệtgianphảnquốc, kiên quyếtxâydựng mộtnướcViệtNam độclập, thống nhất, dân chủ, tự do, phú cướng, mộtnướcViệt Nam dân chủ mới”. Chủ nghĩa yêu nước chân chính của các dân tộcthuộc địa v1.0013103218 12
13. BÀI TẬP TỰ NGHIÊN CỨU 1. Đọcthêmcáctácphẩm: • Báo cáo về BắcKỳ, Trung kỳ và Nam kỳ – Mátxcơva năm 1924 củaHồ Chí Minh. • Nên họcsử ta – Năm 1942 củaHồ Chí Minh. 2. Phân tích luận điểmcủaHồ Chí Minh: “Lúc nào dân ta đoàn kết muôn ngườinhư mộtthì nướctađộclập, tự do Trái lại lúc nào dân ta không đoàn kếtthì bị nướcngoàixâmlấn” v1.0013103218 13
14. 1.2. MỐI QUAN HỆ GIỮA VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ VẤN ĐỀ GIAI CẤP Dân tộcvàgiaicấpcómối Quan điểm CN Mác – Lênin: quan hệ chặtchẽ vớinhau •Từ khi ra đời, ở mỗi dân tộc, trong mỗigiai đoạnlịch sử, có mộtgiaicấp đứng ra làm đại diện. Giai cấpsẽ trở thành đạidiệnchân chính cho dân tộc. •Ápbức dân tộcthựcchấtlàápbứcgiaicấp. Muốnxóabỏ áp bứcgiaicấpphải đitừđấu tranh giai cấp, thựchiệncáchmạng để xóa bỏ giai cấpthống trị. •Cuộc đấu tranh củagiaicấpvôsản , ngay từ Tư tưởng Hồ Chí Minh: đầu đã mang tính dân tộc. Nhưng tùy từng thờikỳđểgiải quyết đúng ( CNTB mẫuthuẫngiaicấptrở thành vấn đề đắnmối quan hệ này Xuất phát thựctiễn ViệtNam. trung tâm. Giải phóng dân tộclàtiền đề giải phóng Giảiphónggiaicấp giải phóng dân tộc). giai cấp. v1.0013103218 14
15. 1.2. MỐI QUAN HỆ GIỮA VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ VẤN ĐỀ GIAI CẤP (tiếp theo) Độclậpdântộcgắnliềnvớichủ nghĩaxã hội • CN Mác – Lênin: Giải phóng giai cấp giải phóng dân tộc giải phóng con người. " Xây dựng một xã hội liên hiệp, trong đó sự tự do phát triển của mỗi người, là điều kiện cho sự tự do và phát triển của tất cả mọi người.” Con người bước từ vương quốc tất yếu sang vương quốc tự do. • Tư tưởng Hồ Chí Minh:  Độclập dân tộclàcơ sở là tiền đề đitớichủ nghĩaxãhội. Chủ nghĩaxãhội chính là để bảovệ thành quảđộclậpdântộc, thựchiệnmụctiêucáchmạng: ấmno, hạnh phúc cho nhân dân.  Độclập dân tộcgắnliềnvớichủ nghĩaxãhội, đó chính là xu hướng phát triểnchủ yếu của loài người trong thời đại ngày nay. v1.0013103218 15
16. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 2 Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, ở Việt Nam và các nướcthuộc địa, cuộc cách mạng nào phải đặt lên hàng đầu? a. Cách mạng xã hộichủ nghĩa. b. Cách mạng giải phóng giai cấp nông dân. c. Cách mạng giải phóng dân tộc. d. Cách mạng giải phóng con ngườimộtcáchtoàndiện. Trả lời: Đáp án đúng là: c. Cách mạng giải phóng dân tộc. Vì: Bối cảnh lịch sử Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX Mâu thuẫncơ bản: Toàn thể dân tộcViệtNam >< Thực dân Pháp xâm lược. Giải phóng dân tộckhỏiáchthống trị củachủ nghĩathực dân là điềukiện để giải phóng giai cấp. Tham khảo: I.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc ( GT.Tr 66). v1.0013103218 16
17. GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Câu hỏi: Phân tích luận điểmcủaHồ Chí Minh: “Nước được độclập mà dân không đượchưởng hạnh phúc tự do, thì độclậpcũng chẳng có nghĩalýgì”. Trả lời: •Chủ nghĩa Mác – Lênin : Giải phóng giai cấp giải phóng dân tộc giải phóng con người “ " Xây dựng một xã hội liên hiệp, trong đó sự tự do phát triển của mỗi người, là điều kiệncho sự tự do và phát triển của tất cả mọi người. Con người bước từ vương quốc tất yếu sang vương quốc tự do”. •Kinhnghiệnxâydựng chủ nghĩaxãhộicủa Chính quyềnXôviết. •Xuất phát từ thựctiễnViệtNam: Bốicảnh lịch sử (Cuộc khai thác thuộc địacủathực dân Pháp) và bốicảnh thời đại(Chủ nghĩa đế quốc). •Tư tưởng Hồ Chí Minh:  Độclập dân tộclàcơ sở là tiền đề đitớichủ nghĩaxãhội. Chủ nghĩaxãhộichínhlàđể bảovệ thành quảđộclập dân tộc, thựchiệnmụctiêucáchmạng: ấmno, hạnh phúc cho nhân dân. Ngườikhẳng định: “Yêu Tổ quốc, yêu nhân dân phảigắnliềnvớiyêuchủ nghĩaxãhội, vì có tiếnlênchủ nghĩaxã hội thì nhân dân mình mới ngày mộtno ấm thêm. Tổ quốcmỗi ngày mộtgiàumạnh thêm”.  Người nói: “Chỉ có chủ nghĩaxãhội, chủ nghĩacộng sảnmớigiải phong được các dân tộcbị áp bứcvà những ngườilaođông trên thế giớikhỏiáchnôlệ”. v1.0013103218 17
18. 2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC 2.1. Cách mạng giải phóng dân tộcmuốnthắng lợiphải đi theo con đường cách mạng vô sản 2.2. Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đạimớiphải do Đảng Cộng sản lãnh đạo 2.3. Cách mạng giải phóng dân tộc bao gồm toàn dân tộc 2.4. Cách mạng giải phóng dân tộccần đượctiến hành chủ động, sáng tạovà có khả năng giành thắng lợitrướccáchmạng vô sản ở chính quốc 2.5. Cách mạng giải phóng dân tộcphải đượctiến hành bằng con đường cách mạng bạolực. v1.0013103218 18
19. MINH HỌA v1.0013103218 19
20. 2.1. CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC MUỐN THẮNG LỢI PHẢI ĐI THEO CON ĐƯỜNG CÁCH MẠNG VÔ SẢN • Cơ sở luận điểm:  Thựctiễncáchmạng ViệtNam cuốithế ký XIX, đầuthế kỷ XX, mộtsố đạidiệntiêubiểu cho khuynh hướng cứunước theo hệ tư tưởng phong kiến, tư sản: Phan Bội Châu Phan Chu Trinh Hoàng Hoa Thám “Đưahổ cửatrước, rướcbeocửa sau” “Xin giặcrủ lòng thương” “Mang nặng cốt cách phong kiến”  Tổng kết kinh nghiệm của các cuộc cách mạng điển hình trên thế giới “Trong thế giớibâygiờ chỉ có cách mệnh Nga là đãthành công và thành công đếnnơi, nghĩa là dân chúng đượchưởng cái hạnh phúc tự do, bình đẳng thật ” •Hồ Chí Minh khẳng định: Tiến hành cách mạng giải phóng dân tộcvàdầndầntừng bước“đitớixãhội cộng sản” ; Lựclượng lãnh đạocáchmạng là giai cấp công nhân mà đội tiên phong củanólàĐảng Cộng sản; Lựclượng cách mạng là khối đoàn kết toàn dân, nòng cốt liên minh giữagiaicấp công nhân và giai cấp nông dân và lao động trí óc; Sự nghiệpcáchmạng củaViệtNam làmộtbộ phậnkhăng khít củacách mang thế giớichonênphải đoàn kếtquốctế. v1.0013103218 20
21. 2.2. CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TRONG THỜI ĐẠI MỚI PHẢI DO ĐẢNG CỘNG SẢN LÃNH ĐẠO Cách mạng trướchếtphảicóĐảng: •Muốn làm cách mệnh “trướcphải làm cho dân giác ngộ phải giảng giảilýluậnvàchủ nghĩa cho dân hiểu”, “cách mệnh phải hiểu phong trào thế giới, phải bày sách lược cho dân Vậy nên, sứccáchmệnh phảitập trung, muốntậptrungphảicóđảng cách mệnh’’ •“TrướchếtphảicóĐảng cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạcvới dân tộcbị áp bứcvàgiai cấpvôsảnmọinơi. Đảng có vững CM mới thành công, cũng như ngườiláiđòcóvững thuyềnmớichạy”. Đảng Cộng sảnViệtNam làĐảng củagiaicấp công nhân, của Đảng là ngọncờ lănh đạoduy nhân dân lao động và củadântộcViệtNam: “là những người nhất đốivớiCMVN vàtrở thành thợ thuyền, dân cày và lao động trí óc kiên quyếtnhất, hăng hái nhân tố hàng đầu đảmbảomọi nhất, trong sạch nhất, tậntâmtậnlựcphụng sự Tổ quốc và nhân thắng lợicủaCM. dân” quy tụđượclựclượng và sứcmạnh của toàn bộ giai cấp công nhân và cả dân tộcViệtNam. v1.0013103218
22. 2.3. LỰC LƯỢNG CỦA CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC BAO GỒM TOÀN DÂN TỘC “Cáchmạng là việc chung cả dân chúng chứ không phảiviệcmộthaingười”. • Toàn dân tộclàtấtcả mọigiaicấp, tầng lớp trong đó nòng cốt là liên minh giai cấp: công nhân, nông dân và trí thức. • Động lựccủacáchmạng là giai cấpcôngnhânvà nông dân “ Công nông là gốc cách mạng •Bạn đồng minh củacáchmạng là “Những họctrò, nhà buôn nhỏ, địachủ nhỏ ba hạng ấychỉ là bầu bạncáchmệnh của công nông thôi”. v1.0013103218 22
23. 2.4. CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC CẦN ĐƯỢC TIẾN HÀNH CHỦ ĐỘNG, SÁNG TẠO VÀ CÓ KHẢ NĂNG GIÀNH ĐƯỢC THẮNG LỢI TRƯỚC CÁCH MẠNG VÔ SẢN Ở CHÍNH QUỐC Chưacósự quan tâm sâu sắc đếnvấn đề dân tộcthuộc địa. Các ông nói nhiềuhơn đếnvấn đề đấu tranh giai cấpvàCMVS. “VÔ SẢN TẤT CẢ CÁC NƯỚC ĐOÀN KẾT LẠI” Quan điểmcủaQuốctế Cộng sản: "Chỉ có thể thựchiện hoàn toàn công cuộcgiải phóng các thuộc địa khi giai cấp vô sản giành được thắng lợi ở các nước tư bảntiêntiến“ Vấn đề dân tộc đã được đặtravớinhững ngườicộng sản, song trọng tâm cuộc đấutranhcủagiaicấpvôsản thế giớivẫn đang tập trung ở Tây Âu, do vậytương lai củacáchmạng GPDT ở thuộc địavẫn được nhìn nhận trong sự phụ thuộcvàoCMVS ở chính quốc. “VÔ SẢN TẤT CẢ CÁC NƯỚC VÀ DÂN TỘC BỊ ÁP BỨC LIÊN HIỆP LẠI” Cách mạng ở thuộc địa phụ thuộcvàoChínhquốc. v1.0013103218 23
24. •“Haithứ Cách mạng tuy có khác nhau, nhưng có mốiquanhệ chặtchẽ với nhau” " Nọc độc và sức sống của con rắn độc chủ nghĩa tư bản đang tập trung ở các thuộc địahơn là ở chính quốc ” Đólàmối quan hệ Bình đẳng chứ không phải quan hệ lệ thuộc hay quan hệ chính phụ •Nhậnthức đúng vai trò và vị trí chiếnlượccủacáchmạng thuộc địavàsứcmạnh dân tộc: Cách mạng giải phóng dân tộccóthể giành thắng lợitrước cách mạng vô sản ở chính quốc Cách mạng tiếnhànhchủđộng sáng tạo. "An Nam dân tộc cách mệnh thành công thì tư bản Pháp yếu, tư bản Pháp yếu thì công nông Pháp làm giai cấp cách mạng cũng dễ.Vànếu công nông Pháp làm cách mệnh thành công thì dân tộc An Nam sẽ được tự do” v1.0013103218 24
25. BÀI TẬP TỰ NGHIÊN CỨU 1. Đọc thêm các bài viếtvàtácphẩm: • Báo cáo về Bắckỳ, Trung kỳ và Nam kỳ, Hồ Chí Minh năm 1924. • Tuyên ngôn của Đảng cộng sản,Mác–Ăngghen năm 1844. 2. Phân tích làm rõ luận điểmsaucủaHồ Chí Minh: • “ Mác đã xây dựng học thuyếtcủaminhtrênmộttriếtlýnhất định củalịch sử, nhưng lịch sử nào? Lịch sử châu Âu. Mà châu Âu là gì? Đóchưaphảilàtoànthể nhân loại Xem xét lạichủ nghĩaMácvề cơ sở lịch sử của nó, củng cố nó bằng dân tộchọcphương Đông”. • Gợiý:  CN Mác nghiên cứu trong chủ nghĩatư bảnvàgắnvới đặc điểmlịch sử dân tộc châu Âu (yếutố về kinh tế, chính trị ).  Bốicảnh lịch sử ViệtNamcuốithế kỷ XIX đầuthế kỷ XX.  Những giá trị truyềnthống dân tộcvàvăn hóa phương đông.  Tư tưởng Hồ Chí Minh: là kếtquả củasự vậndụng sáng tạo và phát triểnchủ nghĩa Mác - Lênin vào điềukiệncụ thể củanướcta,đồng thờilàsự kết tinh tinh hoa dân tộcvàtrítuệ thời đại. v1.0013103218 25
26. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 3 Luận điểmcủaHồ Chí Minh khẳng định: “Hai thứ Cách mạng tuy có khác nhau, nhưng có mối quan hệ chặtchẽ với nhau”. Ngườimuốn nói về mối quan hệ của cuộc cách mạng nào? a. Cách mạng giải phóng giai cấpvàdântộc trong chủ nghĩatư bản. b. Cách mạng giải phóng giai cấp ở chính quốcvàgiải phóng con người trong chủ nghĩatư bản. c. Cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địavàcáchmạng vô sản ở chính quốc. d. Cách mạng giải phóng giai cấp ở thuộc địavàcáchmạng tư sản ở chính quốc. Trả lời: • Đáp án đúng là: c. Cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địavàcáchmạng vô sản ở chính quốc • Vì: Theo Hồ Chí Minh giữacáchmạng giải phóng dân tộc ở thuộc địavàcáchmạng vô sản ở chính quốccómối quan hę̣ mậtthię́tvới nhau, tác động qua lạilẫn nhau trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung là chủ nghĩa đę̀ quốc. • Tham khảo: Xem II.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh vę̀ vấn đę̀ cách mạng giải phóng dân tộc (GT. tr.84). v1.0013103218 26
27. 2.5. CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC PHẢI ĐƯỢC TIẾN HÀNH BẰNG CON ĐƯỜNG CÁCH MẠNG BẠO LỰC Chiến tranh nhân dân: đây là chiếnlược quân sựđặcsắc. Chiến tranh toàn dân, toàn diện, trường kỳ và dựavàosức mình là chính (Toàn dân: cuộcchiến tranh chính nghĩa; toàn diện: tấtcả mọimặt; trường kỳ: vừachiến đấuvừa xây dựng lựclượng, dựa vào sức mình là chính) 1 2 3 4 5 Đấu tranh Đấu tranh Đấu tranh Đấu tranh Đấu tranh văn hóa, tư quân sự chính trị ngoạigiao kinh tế tưởng Bác Hồ cùng Võ Nguyên Giáp, Trường Bác Hồ lên thămtrận địa Bộđộitacắmcờ trên nóc Chinh, PhạmVăn Đồng bàn kế hoạch Biên Giới (1950) hầm Đờ - cát (7/5/1954) tác chiến ĐiệnBiênPhủ v1.0013103218 27
28. 2.5. CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC PHẢI ĐƯỢC TIẾN HÀNH BẰNG CON ĐƯỜNG CÁCH MẠNG BẠO LỰC (tiếp theo) Bạolực cách mạng: Bạolựccủaquần chúng nhân dân với hai lựclượng chính là Lực lượng chính trị và Lựclượng vũ trang - v1.0013103218 28
29. BÀI TẬP TỰ NGHIÊN CỨU 1 Phân tích chiếnlược quân sự đặcsắc–Chiến tranh nhân dân củaHồ Chí Minh trong Chiếndịch ĐiệnBiênPhủ. Đây là chiếnthắng quân sự lớnnhất trong cuộc kháng chiếnchống Pháp 1945 – 1954 củaViệtNam. Đạithắng của QĐNDVN trong Chiếndịch ĐiệnBiênPhủ còn đượcxemlàmộtthảm họa đánh dấuthấtbại hoàn toàn củanước Pháp trong nỗ lực tái gây dựng thuộc địa Đông Dương nói rięng và đế quốcthực dân của mình nói chung sau khi Thế chiếnthứ hai kết thúc, qua đóchấmdứtthời đạihơn 400 nămcủachủ nghĩathựcdânkiểucổ điểntrênthế giới. 2. Chứng minh giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộcphải được tiến hành bằng con đường cách mạng bạolựcvà tư tưởng nhân đạo, hòa bình thống nhấtbiệnchứng với nhau. v1.0013103218 29
30. GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Câu hỏi: Phân tích luận điểm: Hồ Chí Minh không chỉ là Anh hùng giải phóng dân tộccủaViệtNam màcònlà“Ngườikhởi xướng cuộc đấutranhgiải phóng của các dân tộcthuộc địatrongthế kỷ XX”. Gợiý: • Chủ nghĩaMác–Ăngghen: Các Ông chưacósự quan tâm sâu sắc đếnvấn đề dân tộcthuộc địa, nói nhiềuhơn đếnvấn đề đấu tranh giai cấpvàcáchmạng vô sản. • V.I.Lênin: vấn đề dân tộc đã được đặtravớinhững ngườicộng sản, song trọng tâm cuộc đấutranhcủagiaicấpvôsảnthế giớivẫn đang tập trung ở Tây Âu, do vậytương lai củacáchmạng giải phóng dân tộc ở thuộc địavẫn đượcnhìnnhậntrongsự phụ thuộc vào cách mạng vô sản ở chính quốc. • Xuất phát từ thựctiễnViệtNam:  Chủ nghĩadântộcvớitư cách là chủ nghĩayêunước chân chính là một động lựclớncủacácnướcthuộc địa.  Hai cuộc khai thác thuộc địacủathực dân Pháp Các nướcthuộc địalàmộttrongnhững nguồnsống củachủ nghĩa đế quốc, đây là thị trường rộng lớn đồng thờilànơicungcấp nguyên liệuchochủ nghĩatư bản “Tấtcả sinh lựccủachủ nghĩatư bảnquốctếđềulấy ở các xứ thuộc địa”. • Tư tưởng Hồ Chí Minh: Quan hệ củacáchmạng thuộc địavớicáchmạng vô sản ở chính quốc: giữacáchmạng giải phóng dân tộcvàcáchmạng vô sản ở chính quốccóquanhệ mậtthiếtvớinhau, tácđộng qua lạivớinhautrongcuộc đấutranh chống kẻ thù chung là chủ nghĩa đế quốc Cách mạng giải phóng dân tộccóthể giành thắng lợitrướccáchmạng vô sản ở chính quốc, cách mạng tiếnhànhchủđộng sáng tạo. • Giá trị luận điểm (lý luậnvàthựctiễn). v1.0013103218 30
31. KẾT LUẬN 1. Làm phong phú học thuyết Mác – Lênin về cách mạng thuộc địa 2. Soi đường thắng lợi cho cách mạng giải phóng dân tộcViệtNam v1.0013103218 31
32. TÓM LƯỢC CUỐI BÀI Tư tưởng Hồ Chí MInh về vấn đề dân tộc mang tính khoa họcvàcáchmạng sâu sắcvề vấn đề: Dân tộcthuộc địa, sự kếthợp nhuần nhuyễngiữa dân tộcvàgiaicấp, chủ nghĩayêu nước chân chính vớichủ nghĩaquốctế trong sáng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân tộc •Lýluậncáchmạng giải phóng dân tộccủaHồ Chí Minh bao gồmmộthệ thống những quan điểm sáng tạo, độc đáo: Cách mạng giải phóng dân tộcmuốnthắng lợiphải đi theo con đường cách mạng vô sản; Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đạimớiphải do Đảng cộng sản lãnh đạo; Lựclượng củacáchmạng giải phóng dân tộc bao gồm toàn dân tộc; Cách mạng giải phóng dân tộccần đượctiến hành chủđộng, sáng tạovàcókhả năng giành thắng lợitrướccáchmạng vô sản ở chính quốc; Cách mạng giải phóng dân tộcphải đượctiến hành bằng con đường cách mạng bạolực. •Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộcvàcáchmạng giải phóng dân tộccónhững luận điểm sáng tạo, đặcsắc, có giá trị lý luận (Làm phóng phú họcthuyết Mác – Lênin về cách mạng thuộc địa) vàgiátrị thựctiễnto lớn(Soiđường thắng lợi cho cách mạng giải phóng dân tộc ở ViệtNam). v1.0013103218 32