Dạy học hoà nhập trẻ khiếm thị

Nội dung text: Dạy học hoà nhập trẻ khiếm thị

1. DẠY HỌC HOÀ NHẬP TRẺ KHIẾM THỊ I. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ TREÛ KHIEÁM THÒ *KHÁI NIỆM 1.Khái niệm về khiếm thị : - Khiếm thị là trẻ dưới 18 tuổi có khuyết tật thị giác, khi đã có phương tiện trợ giúp nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động cần sử dụng mắt. -Trẻ khiếm thị có những mức độ khác nhau về thị lực và thị trường của thị giác. 2. Khái niệm thị lực, thị trường -Khái niệm thị lưc: Thị lực là khả năng của mắt phân biệt ở hai điểm gần nhau nhất trong một khoảng cách nhất định.Thị lực bình thường của mỗi mắt là 1 Vis dưới góc nhìn 1 phút. VIS là đơn vị đo thị lực của mắt. -Khái niệm thị trường : Thị trường (còn gọi là trường thị giác) là khả năng nhìn bao quát của mắt trong không gian xác định với tư thế bất động đầu và cầu mắt của con người. * Mắt là giác quan đầu tiên đặt hình thành của thai nhi – ngày thứ 7. -22 tháng tuổi mắt đã phát triển đầy đủ về mặt cấu trúc và chức năng. -12-14 năm tuổi trưởng thành 100% về cấu trúc, giải phẫu và chức năng. -Mắt được ví như một phận não bộ được đảy ra ngoài. 3. Những bệnh của mắt thường gặp ở trẻ em - Bệnh đục thuỷ tinh thể bẩm sinh. - Bệnh gloâcôm bẩm sinh - Bệnh khô mắt do thiếu vitamin A - Bệnh mắt hột - Bệnh lậu ở mắt 4. Tật khúc xạ mắt ở trẻ em -M¾t b×nh thöôøng lµ m¾t mµ tiªu ®iÓm sau n»m trªn vâng m¹c. -ViÔn thÞ lµ tiªu ®iÓm n»m phÝa sau vâng m¹c. -CËn thÞ lµ tiªu ®iÓm sau n»m phÝa tröôùc vâng m¹c. -Lo¹n thÞ lµ tiªu ®iÓm kh«ng héi tô t¹i mét ñieåm, ¸nh s¸ng bÞ khóc x¹ kh«ng ®Òu. V× vËy h×nh ¶nh héi tô thöôøng bÞ lÖch l¹c. 5. Chức năng của mắt -M¾t lµ c¬ quan chñ yÕu gióp cho trÎ nhËn thøc thÕ giíi bªn ngoµi. (số lượng, chất lượng và tốc độ) -M¾t cã thÓ quan s¸t kh«ng gian réng lín, vöôn tíi mäi ®èi töôïng lé thiªn, kh«ng cÇn tiÖm cËn. M¾t gióp ta hiÓu ñöôïc c¸c diÔn biÕn thay h×nh ®æi d¹ng cña sù vËt, hiÖn töôïng. -M¾t gióp con ngöôøi ®Þnh höôùng b¶n th©n vµ ®iÒu khiÓn c¸c định hướng -M¾t lµ c¬ quan c¶m quang, c¶m s¾c, c¶m thô thÈm mü cña mäi sù vËt, hiÖn töôïng xung quanh. -Mắt nhận biết 8 dấu hiệu cơ bản: mµu s¾c, h×nh d¹ng, kÝch thöôùc, ®é xa gÇn, phöông höôùng, thùc thÓ, yªn tÜnh vµ chuyÓn ®éng.
2. -Nhê m¾t, trÎ cã thÓ dÔ dµng b¾t tröôùc theo h×nh miÖng cña gi¸o viªn khi luyÖn ph¸t ©m ë giai ®o¹n häc tiÕng. Mắt cận thị M¾t cËn thÞ lµ m¾t cã trôc nh·n cÇu dµi h¬n b×nh thöôøng, khi ®ã h×nh ¶nh cña vËt r¬i vµo phÝa tröôùc cña vâng m¹c. Ngöôøi bÞ cËn thÞ nh×n xa mê nhöng nh×n gÇn vÉn râ nhê vµo chøc n¨ng ®iÒu tiÕt cña m¾t. §iÒu chØnh m¾t cËn thÞ lµ ®eo kÝnh ph©n k× ®Ó gióp cho ¶nh cña vËt r¬i ®óng vµo vâng m¹c vµ khi ®ã vËt sÏ ñöôïc nh×n râ. Mắt viễn thị M¾t viÔn thÞ ngöôïc l¹i víi m¾t cËn thÞ lµ m¾t cã trôc nh·n cÇu ng¾n h¬n b×nh thöôøng, khi ®ã h×nh ¶nh cña vËt r¬i vµo phÝa sau cña vâng m¹c. ngöôøi bÞ viÔn thÞ nh×n xa râ h¬n nh×n gÇn. §iÒu chØnh m¾t viÔn thÞ b»ng ®eo kÝnh héi tô ®Ó kÐo ¶nh cña vËt vÒ ®óng trªn vâng m¹c. CÇn lu ý lµ m¾t viÔn thÞ thöôøng g©y nhöôïc thÞ vµ cã thÓ lµ yÕu tè g©y ra l¸c nªn cÇn ph¶i ñöôïc ph¸t hiÖn vµ ®iÒu trÞ sím. *các tật của mắt - Lác cơ năng: + Söï leäch truïc cuûa nhaõn caàu +Söï roái loaïn thò löïc cuûa hai maét - Sụp mi II- ÑAËC ÑIEÅM PHAÙT TRIEÅN CUÛA TREÛ MUØ *RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn kÜ n¨ng nhËn thøc: 1. Ph¸t triÓn kü n¨ng nhËn thøc c¶m tÝnh . 1.1. Ph¸t triÓn xóc gi¸c: + C¸c biÕn sè : H×nh d¹ng, kÕt cÊu, kÝch cì, chÊt liÖu, träng löôïng, nhiÖt ®é vµ c¸c ñöôøng nÐt + Phöông ph¸p tiÕp xóc ®å vËt: TiÕp xóc tæng thÓ, tiÕp xóc mét tay, hai tay, chi tiÕt 1.2.Caùc böôùc reøn luyeän: - Th«ng b¸o cho trÎ biÕt tröôùc nhiÖm vô §Æt ®èi töôïng sê ®óng chiÒu, nhöng sê bøc tranh næi: phÝa ®Çu lªn trªn, phÝa ch©n xuèng döôùi - Gióp trÎ höôùng ®óng vµo vËt quan s¸t, ®óng chç quan s¸t. - Sê kh¸i qu¸t toµn thÓ vËt cÇn quan s¸t. Chó ý vÒ mèi quan hÖ cña c¸c bé phËn. 2-Phaùt Trieån Thính Giaùc:
3. -Ph©n biÖt c¸c lo¹i ©m thanh. §Þnh höôùng n¬i ph¸t ra, kho¶ng c¸ch vµ höôùng chuyÓn ®éng cña ©m thanh. -C¶m thô c¸c lo¹i ©m thanh trong m«i tröôøng tù nhiªn vµ x· héi: ®o¸n ñöôïc tÝnh t×nh, tr¹ng th¸i t©m lý lµ mét phÇn tÝnh c¸ch cña ngöôøi nãi chuyÖn. -RÌn luyÖn ®é nh¹y c¶m vÒ ©m thanh vµ sù rÌn luyÖn ®é nh¹y c¶m cña bé m¸y thÝnh gi¸c. Ngåi c¸ch xa trÎ tõ 1-2 m yªu cÇu l¾ng nghe ©m thanh vµ cho biÕt vËt g× ®· r¬i. LÇn löôït lµm r¬i chiÕc th×a, cèc nhùa, bao diªm, ®«i ®òa. Ph¸t hiÖn vµ so s¸nh c¸c lo¹i ©m thanh -Tæ chøc c¸c trß ch¬i nhìn B¾t chöôùc ©m thanh, ®o¸n ©m thanh g× Thay ®æi vÞ trÝ ph¸t ra ©m thanh ®Ó trÎ ®Þnh höôùng . -Ph¸t hiÖn tiÕng ®éng kh¸c nhau. -TËp cho trÎ ph©n biÖt tõng böôùc ch©n cña nam giíi vµ n÷ giíi, böôùc ch©n cña ngöôøi th©n. -Ph©n biÖt tiÕng böôùc ch©n ®i trªn nÒn ®Êt, sái ; TiÕng böôùc ch©n ®i l¹i gÇn vµ ®i xa -Kh¸i qu¸t mäi chi tiÕt, kÕt hîp tõng bé phËn ®Ó cã h×nh ¶nh trän vÑn cña sù vËt hiÖn töôïng. -Nh÷ng vËt thÓ cã h×nh ®èi xøng vµ kh«ng ®èi xøng. -KÜ thuËt sê. 4. Ph¸t triÓn kÜ n¨ng khøu gi¸c vμ vÞ gi¸c: -Sö dông khøu gi¸c, vÞ gi¸c t×m hiÓu, nhËn biÕt vµ ph©n lo¹i mïi, vÞ chñ yÕu cña c¸c sù vËt xung quanh. - X¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ, höôùng cña nguån ph¸t ra mïi. -KÕt hîp khøu gi¸c, vÞ gi¸c víi c¸c gi¸c quan kh¸c trong nhËn biÕt sù vËt vµ hiÖn töôïng. -Cã hµnh vi øng sö thÝch hîp khi gÆp c¸c mïi, vÞ töông øng. -Ph©n biÖt mïi må h«i. -Ph©n biÖt mïi thøc ¨n, hoa qu¶ -Ph©n biÖt mïi ho¸ - mÜ phÈm, -Ph©n biÖt c¸c ®Þa danh: C«ng viªn, nhµ m¸y, chî 5 . Ph¸t triÓn kÜ n¨ng nh×n cßn l¹i : -NhËn ñöôïc höôùng ph¸t ra nguån s¸ng; -NhËn biÕt vµ ph©n biÖt ñöôïc c¸c mµu c¬ b¶n; -Tù b¶o vÖ thÞ gi¸c khái c¸c t¸c nh©n g©y h¹i; -KÕt hîp víi c¸c gi¸c quan t×m hiÓu, kh¸m ph¸ c¸c sù vËt, hiÖn töôïng. -Quay trÎ mét vµi vßng sau ®è trÎ ®©u lµ cöa ra vµo, cöa sæ; -Dïng nÕn, ®Ìn di chuyÓn vµ ®Ò nghÞ trÎ chØ höôùng chuyÓn ®éng; -Dïng göông thay ®æi höôùng cña ¸nh s¸ng cho trÎ dâi m¾t theo (d¹y trÎ tù ch¬i sÏ g©y høng thó nhiÒu h¬n) -Chän vËt theo mµu, chän mµu theo tªn gäi; T« mµu, trang trÝ theo tranh vÏ; Trß ch¬i x©y dùng, xÕp h×nh, ghÐp h×nh, nèi h×nh (c¸c khèi ®ång mµu, kh¸c mµu); -C¾m cê theo mµu s¾c; -Trß ch¬i x©u h¹t (®ång mµu, phèi mµu); -Trß ch¬i “Em ®i qua ng· tö ” 6- H×nh thμnh biÓu töôïng cho trÎ khiÕm thÞ: 6.1. Kh¸i niÖm: BiÓu töôïng lµ h×nh ¶nh ®· ñöôïc kh¾c s©u trong trÝ nhí, nhê kÕt qu¶ tri gi¸c sù vËt, hiÖn töôïng tröôùc ®ã, nay xuÊt hiÖn l¹i trong trÝ n·o mµ kh«ng cã sù t¸c ®éng trùc tiÕp cña chóng lªn c¬ quan c¶m gi¸c.
4. Nhö vËy, BiÓu töôïng lµ møc ®é ph¶n ¸nh cao, kh¸i qu¸t nh÷ng thuéc tÝnh, b¶n chÊt nhÊt cña sù vËt - hiÖn töôïng, nh÷ng g× kh«ng tri gi¸c ñöôïc th× kh«ng cã biÓu töôïng. 6.2. biÓu TÖÔÏNG cña NGÖÔØI khiÕm thÞ 6.2.1 §Æc ®iÓm -h×nh ¶nh ®o¹n khóc, ch¾p v¸, dËp khu«n, m¸y mãc, møc ®é kh¸i qu¸t hãa rÊt thÊp vµ h×nh thøc chñ nghÜa, gi¸o ®iÒu -BiÓu töôïng phô thuéc: vèn tri thøc, kinh nghiÖm, ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng, ®iÒu kiÖn gi¸o dôc vµ häc tËp -BiÓu töôïng phôc thuoäc vµo qu¸ tr×nh kh¸i qu¸t, ph©n tÝch c¸c dÊu hiÖu, thuéc tÝnh chñ yÕu, møc ®é tö duy vµ kÜ n¨ng quan s¸t. -BiÓu töôïng mang tÝnh gi¸o ®iÒu ®îc hiÓu nhö lµ sù ph¸ hñy mèi quan hÖ cña c¶m gi¸c vµ nhËn thøc trong biÓu töôïng 6.2.2 Nguyªn nh©n: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh biÓu töôïng. ¾ Giai ®o¹n thø nhÊt: t×m hiÓu ®öôøng viÒn, c¸c bé phËn cÊu thµnh, c¸c ñöôøng nÐt, dÊu hiÖu næi tréi. ¾ Giai ®o¹n hai: lµm râ nh÷ng dÊu hiÖu chung vµ riªng, so s¸nh c¸c dÊu hiÖu cña chÝnh sù vËt. ¾ Giai ®o¹n ba: ph©n tÝch dÊu hiÖn chñ yÕu cña sù vËt; mèi quan hÖ gi÷a chóng. So s¸nh víi c¸c biÓu töôïng ®· cã vµ thiÕt lËp mèi quan hÖ víi c¸c biÓu töôïng ®ã 7. Hình thành biểu tượng *Nhoùm 1, : Xaây dựng biểu tượng con Boø *Nhoùm 2, : Xaây dựng biểu tượng con vịt. *Nhoùm 3, : Xaây dựng biểu tượng quả Xoaøi III. PHÖÔNG PHAÙP PHAÙT TRIEÅN NHÖÕNG KYÕ NAÊNG 1. Ph¸t triÓn kü n¨ng nhËn thøc lý tÝnh -Höôùng dÉn vμ yªu cÇu trÎ quan s¸t (sê) vËt thÓ ®óng ngay tõ ®Çu, b¶o ®¶m ph¶n ¸nh ñöôïc nguyªn b¶n khi tri gi¸c; -CÇn gi¶i thÝch râ rμng nh÷ng chi tiÕt, nh÷ng hiÖn töôïng mμ HS mï kh«ng trùc tiÕp sê â ñöôïc; -Khi trÎ quan s¸t tæng thÓ cÇn höôùng dÉn cho trÎ tri gi¸c ®óng chi tiÕt chÝnh, nh÷ng dÊu hiÖu c¬ b¶n, ®Æc tröng. -Kh«ng ñaëc ra c¸c t¸c ®éng dån dËp, liªn tôc tíi gi¸c quan; -Tr¸nh qu¸ t¶i khi t¸c ®éng ®Õn trÎ, ®iÒu nμy cã thÓ lμm ph¸ huû sù nh¹y c¶m cña c¸c gi¸c quan h¬n lμ kÝch thÝch nã ho¹t ®éng hiÖu qu¶; -CÇn lùa chän th«ng tin cÈn thËn, cÇn thiÕt, theo mät trËt tù l« gÝch; nh÷ng t¸c ®éng tíi c¸c gi¸c quan trong nh÷ng hoμn c¶nh, ®iÒu kiÖn hîp lý vμ vÊn ®Ò ®Æt ra ®óng lóc sÏ mang nhiÒu ý nghÜa cho trÎ; -Chó ý ®Ó phèi hîp c¸c gi¸c quan tiÕp nhËn, ®iÒu nμy sÏ cho kÕt qu¶ nh¹y c¶m h¬n, trÎ kh¸m ph¸ thÕ giíi n¨ng ®éng, kiÓm so¸t vμ ®iÒu chØnh hîp lý trong nhiÒu t×nh huèng kh¸c nhau; -Tr¸nh ®Ó c¸c gi¸c quan ho¹t ®éng ®¬n lÎ lμm cho qu¸ tr×nh thu nhËn th«ng tin bÞ khiÕm khuyÕt, trÎ sÏ dÔ dμng cã nh÷ng hiÓu biÕt sai lÇm vÒ c¸c biÓu töôïng cña ®å vËt. 2. Khaùi Nieäm Buø tröø
5. Buø trừ là năng lực tổng hợp của cơ thể, bằng caùch này hay caùch khaùc buø lại sự rối loạn hay sự thiếu hụt của những chức năng bÞ tæn th¬ng. Bất kỳ khuyÕt tật nào cũng làm cho thể chất hoặc taâm lý bị tổn thương. Hậu quả của tật gây rối loạn phaùt triển và như caù tính tự nhieân, trong cơ thể xuất hiện tù động thöôøng một chức năng míi ®ã lμ chức năng buø trừ sinh vật học. 2. Các yếu tố tác động đến Bù - Trừ 2.1 .Cấu truùc đặc biệt của người (thể loại người) 2.2 Độ tuổi caù nhaân (càng sớm buø tröø thích nghi thì càng đạt hiệu quả trong quaù trình tiến triển) 2.3. ý chÝ cao (coù ý thức theo mục ñích chủ taâm thực hiện bằng được buø trừ) 2.4. Đặc điểm khuyết tật 2.5. Khuyết tật phụ keøm theo khuyết tật chính 2.6. Caùc yếu tố thuộc moâi trường ngoài và điều kiện xaõ hội 3. NHỮNG NGUYÊN TẮC Vμ CƠ SỞ SINH LÝ Bï TRỪ Tất cả sự xaây dựng lại caùc mối lieân kết thực hiện một caùch tự động hoaù Khuyết tật càng nặng thì số lượng bộ maùy của cơ thể tham gia vào quaù trình buø trừ càng nhiều. 3.1. Nguyeân tắc cơ bản : - Nguyeân tắc nhaân quả -Nguyeân tắc thống nhất phaân tích và tổng hợp - Nguyeân tắc cấu truùc hoaù a. Nguyeân tắc nhaân quả Bất kỳ một khuyết tật nào cũng tạo ra phản ứng đáp lạị của cơ thể. Bù trừ phụ thuộc không chỉ vào mức độ phá hủy của chức năng này hay chức năng khác hoặc của cơ thể mà còn phụ thuộc vào trạng thái của cơ thể và các điều kiện khác xung quanh nó: mối liên hệ thần kinh tạm thời khép kín trong vỏ bán cầu đại não. Quá trình bù trừ còn phụ thuộc tới rất nhiều các yếu tố tâm lý, ý tưởng mục đích các thuộc tính nhân cách v.v và yếu tố xã hội nh điều kiện sống, giáo dục v.v b. Nguyên tắc thống nhất phân tích và tổng hợp - Khả năng phân tích những tác động phức tạp từ ngoài lên cơ thể của hệ thống thần kinh thành những bộ phận riêng biệt, đồng thời lại tổng hợp chúng thành một khối thống nhất. - Khả năng tổng hợp của các bộ máy tiếp nhận ngoại biên và cơ cấu của vỏ não. - Khả năng xây dựng lại tất cả hệ phân tích cảm giác, nhờ vậy mà khả năng thích ứng với hoạt động phân tích và tổng hợp được bảo tồn mặc dù phạm vi mức độ, trình độ và con đường phân tích. c. Nguyeân tắc cấu truùc hoaù Nguyên tắc cấu trúc: hệ thống năng động của vỏ bán cầu não mới có thể phân tán, tập trung tạo mối quan hệ cảm ứng của quá trình hưng phấn ức chế và cũng trên cơ sở ấy để tạo thành mối liên hệ thần kinh tạm thời mới. Chính nhờ có hệ thống năng động của hoạt động thần kinh bậc cao mà khi chức năng của một bộ máy cảm giác nào đó bị rối loạn sẽ lập tức được hỗ trợ thay thế bằng con đường bù trừ. Đồng thời sự thay thế còn làm xuất hiện mối quan hệ thần kinh phản xạ không điều kiện mới, lặp lại sù cân bằng các mối quan hệ giữa cơ thể với môi trường ngoài đã bị gián đoạn. 3.2 Caùc yeáu toá ñaëc bieät - C¸c yÕu tè ®Æc biÖt Nguyên tắc huy động luỹ tiến (vận động tiến triển) của cơ cấu buø trừ (khả năng ®Ò kh¸ng vμ c¸c nang lùc cßn tiÒm Èn to lớn của cơ thể) - Nguyên tắc dẫn truyền ngược: ThÇn kinh trung öông liªn tôc ®iÒu khiÓn th«ng tin hai chiÒu.
6. - Nguyên tắc pheâ chuẩn dẫn truyền: C¸c mèi liªn hÖ t¹m thêi ñöôïc thÇn kinh trung öông duy tri vμ ph¸t triÓn - Nguyên tắc bền vững tương đối của thích nghi buø trừ (kh¶ nang phôc håi cña c¸c mèi liªn hÖ bÞ mÊt hoÆc gi¸n ®o¹n.) IV. THIEÁT KEÁ BAØI HOÏC COÙ HIEÄU QUAÛ 1. ThiÕt kÕ bμi häc cã hiÖu qu¶ -X©y dùng môc tiªu bμi d¹y -LËp kÕ ho¹ch bμi häc -ChuÈn bÞ phöông tiÖn ®å dïng d¹y häc -Lùa chän néi dung vμ h×nh thøc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc. -Giao nhiÖm vô vÒ nhμ 2. ThiÕt kÕ vμ tiÕn hμnh bμi häc cã hiÖu qu¶ HiÓu n¨ng lùc vμ nhu cÇu vμ së thÝch cña trÎ TrÎ cã n¨ng lùc g×? trÎ cã nhu cÇu g× ? TrÎ cã së thÝch g×? TiÕn hμnh giê d¹y Më bμi: 1. biÕt Lùa chän 2. hiÓu Môc tiªu Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: 3. ¸p Néi dung §¸nh gi¸ kÕt dung vμ ph¬ng KÕt thóc bμi häc: 4. Phaân qu¶ häc tËp ph¸p d¹y tÝch 5. tæng hîp 6. ®¸nh gía HiÓu n¨ng lùc vμ nhu cÇu vμ së thÝch cña trÎ *TrÎ cã n¨ng lùc g×? TrÎ ®· biÕt g× tröôùc khi häc? *TrÎ cã nhu cÇu g× ? TrÎ cÇn biÕt thªm g×, lμm râ nh÷ng g×, ®é s©u s¾c kiÕn thøc ®Õn ®©u? *TrÎ cã së thÝch g×? TrÎ thÝch c¸c ho¹t ®éng theo kiÓu g× (8 d¹ng n¨ng lùc cña trÎ theo Gardner) ? 3.KH¸i niÖm môc ®Ých & môc tiªu -Kh¸i niÖm Môc ®Ých: Môc ®Ých lμ c¸i ®Ých höôùng ®Õn khi thùc hiÖn mét c«ng viÖc nμo ®ã. -Kh¸i niÖm Môc tiªu gi¸o dôc: Môc tiªu gi¸o dôc lμ kÕt qu¶ gi¸o dôc cÇn ®¹t ®îc th«ng qua viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc trong ®iÒu kiÖn, thêi gian nhÊt ®Þnh.
7. Thμy c« hiÓu nhö thÕ nμo vÒ bøc tranh díi ®©y 4. CÊp ®é nhËn thøc cña Bloom lμ c¬ së cho chóng ta lμm g×? 4.1 . BiÕt (Nhớ l¹i, nhắc lại m¸y mãc ) 4.2 . HiÓu (DiÔn ®¹t l¹i, kÓ l¹i b»g lêi cña m×nh ) 4.3 . ¸p dông (VËn dông, gi¶i thÝch, ch÷ng minh ) 4.4 . Ph©n tÝch (ph©n lo¹i, so s¸nh, thö nghiÖm ) 4.5 . Tæng hîp (LËp kÕ ho¹ch, s¸ng t¸c míi ) 4.6 . §¸nh gi¸ (§¸nh gi¸, lËp luËn, phª ph¸n ) 5. X©y dùng môc tiªu 5.1. Môc tiªu theo yªu cÇu cña Bé 5.2. Môc tiªu hμnh vi -C¸c c¬ së ®Ó x©y dùng môc tiªu -C¸c yÕu tè cña môc tiªu hμnh vi 5.3. ThiÕt kÕ môc tiªu hμnh vi theo mÉu *. Viết Mục tieâu hành vi của 1 bài học (có mục tieâu rieâng nếu cần thiết) 1. Kiến thức 2. Kỹ năng 3. Thaùi độ *Các tieâu chí của mục tieâu hành vi 1. Đối tượng thực hiện hành vi 2. Điều kiện thực hiện hành vi 3. Hành vi có thể quan sát/lượng giá được 4. Tiêu chí đánh giá mức độ thành công.
8. BiÓu ®å biểu diễn gì? (F. Gause ) 12% 26% 24% 26% 12% Biểu đồ Treân giuùp giaùo vieân điều chỉnh vấn đề gì? *Lùa chän 1. Môc tiªu: * Môc tiªu chung cho ®a sè häc sinh * Môc tiªu riªng cho trÎ khiÕm thÞ • KiÕn thøc ®Õn møc ®é nμo? • KÜ n¨ng nhuÇn nhuyÔn ®Õn ®©u? 2. Néi dung: * KiÕn thøc nμo trÎ ®· biÕt? *CÇn tËp trung vμo kiÕn thøc nμo? *M«i trêng sèng cña trÎ ®· t¹o “nÒn” cho trÎ nh÷ng g×? 3. Phöông ph¸p Khi nμo? víi néi dung nμo? *Häc toμn líp *Häc c¸ nh©n *Häc hîp t¸c nhãm *KÜ n¨ng ®Æc thï ®öôïc sö dông thÕ nμo? *§å dïng dïng, thiÕt bÞ d¹y häc? * ThiÕt kÕ vμ tiÕn hμnh ho¹t ®éng d¹y häc trong líp cã HS khiÕm thÞ häc hoμ nhËp 1. Më bμi: Më bμi cÇn ®¸p øng ®îc 3 yªu cÇu sau ®©y: • TrÎ thÊy ®öôïc sù cÇn thiÕt cña bμi häc • G©y ®öôïc høng thó tËp trung vμo bμi häc • Mäi trÎ ®öôïc tham gia *Thùc hiÖn tiÕn tr×nh bμi d¹y *Lùa chän néi dung d¹y häc. *Lùa chän c¸c h×nh thøc d¹y häc. *Lùa chän phö¬ng ph¸p d¹y häc. *§iÒu chØnh bμi häc phï hîp víi trÎ *Kh¸i niÖm
9. §iÒu chØnh lμ sù thay ®æi môc tiªu, néi dung, phöông ph¸p, phöông tiÖn, h×nh thøc vμ c¸ch thøc kiÓm tra, m«i trêng häc tËp trong qu¸ tr×nh d¹y häc nh»m gióp trÎ ph¸t triÓn tèt nhÊt trªn c¬ së nh÷ng n¨ng lùc cña c¸ nh©n. *T¹i sao ph¶i ®iÒu chØnh -Phï hîp víi môc tiªu cña bμi häc -Phï hîp víi nhËn thøc cña trÎ -Phï hîp víi së thÝch vμ c¸ch häc cña trÎ *Mét sè néi dung ®iÒu chØnh -§iÒu chØnh môc tiªu bμi d¹y. -§iÒu chØnh m«i trêng líp häc -§iÒu chØnh bμi gi¶ng -§iÒu chØnh c¸ch híng dÉn -§iÒu chØnh c¸c phöông tiÖn hç trî -§iÒu chØnh kiÓm tra *§iÒu chØnh m«i trêng líp häc S¾p xÕp chç ngåi cho trÎ theo nhu cÇu VÝ dô: • TrÎ kt xÕp chç ngåi xa tiÕng ån • Gi¶m thiÓu c¶n trë vÒ tÇm nh×n • §¶m b¶o phßng th«ng tho¸ng • Giíi h¹n tiÕng ®éng g©y sao nh·ng • T¹o kh«ng gian líp häc hîp lý • Kh«ng ®Ó nh÷ng vËt dông kh«ng cÇn thiÕt lμm g©y xao nh·ng líp häc • LËp thêi kho¸ biÓu sinh sinh ho¹t hμng ngμy d¸n lªn. *§iÒu chØnh bμi gi¶ng Bμi tËp • Gi¶m BT hoÆc cã BT thay thÕ • Gi¶m bμi lμm mμ ®¸p ¸n chØ lμ mét tõ hoÆc mét côm tõ Khi gi¶ng bμi • T¹o kho¶ng thêi gian nghØ ng¬i • ThiÕt kÕ bμi häc cã nhiÒu ho¹t ®éng phong phó, ®a d¹ng • §aët c¸c c©u hái tröôùc khi th¶o luËn • §aët ra c¸c höôùng dÉn cô thÓ • D¹y kh¸i niÖm • Chia nhá nhiÖm vô • Cho HS lμm thö • §aët ra dμn bμi tæng qu¸t, c¸c dông cô trùc quan • Thay ®æi giäng khi cÇn nhÊn ý chÝnh • LÆp l¹i c¸c ®iÓm quan träng • Cho HS tãm t¾t nh÷ng ý chÝnh • Lμm mÉu khi cÇn thiÕt • Sö dông nh÷ng kiÕn thøc cò cña HS ®Ó ®aët vμo më réng bμi häc • Sö dông c¸c c©u chuyÖn kh«i hμi ®Ó gi÷ sù tËp trung
10. *§iÒu chØnh c¸ch höôùng dÉn HS • Sö dông phöông ph¸p vËn dông nhiÒu gi¸c quan kh¸c nhau khi gi¶ng bμi • Ph¶i chó ý ®Õn yÕu tè mçi HS cã c¸ch tiÕp thu kh¸c nhau khi gi¶ng • Ph¶i sö dông c¸c vËt dông vÝ dô ®Ó minh ho¹ kh¸i niÖm • Cho häc sinh diÔn ®¹t l¹i c¸ch höôùng dÉn • Nªó häc sinh khã kh¨n khi ghi chÐp tõ b¶ng xuèng th× gi¸o viªn viÕt riªng ra giÊy ®Ó lªn bμn HS • §¬n gi¶n ho¸ vμ lμm ng¾n gän c¸c yªu cÇu • Dμnh thêi gian vμo ®Çu giê häc ®Ó xem l¹i kiÕn thøc cò vμ liªn hÖ víi bμi häc míi.Dμnh Ýt thêi gian vμo cuèi buæi ®Ó «n tËp *§¬n gi¶n ho¸ vμ lμm ng¾n gän c¸c yªu cÇu • Dμnh thêi gian vμo ®Çu giê häc ®Ó xem l¹i kiÕn thøc cò vμ liªn hÖ víi bμi häc míi. • Dμnh Ýt thêi gian vμo cuèi buæi ®Ó «n tËp *§iÒu chØnh c¸c phöông tiÖn hç trî • ViÕt ch÷ to • Thay ®æi giäng ®iÖu • Sö dông phöông tiÖn trùc quan hç trî • DiÔn ®¹t b»ng lêi thay cö chØ, th¸i ®é • Thay thÕ tranh, ¶nh b»ng vËt thËt, tiªu b¶n, mÉu vËt. *§iÒu chØnh kiÓm tra -Hái b»ng c¸c c©u hái cã nhiÒu lùa chän -ThiÕt kÕ bμi kiÓm tra tõ dÔ ®Õn khã -Thay ®æi yªu cÇu ra ®Ò -Dïng ®ång hå ®Ó chØ râ thêi gian kiÓm tra -Bμi kiÓm tra nªn chia lμm nhiÒu giai ®o¹n -KiÓm tra nãi
11. *Thủ thuật dạy học coù hiệu quả *Nguyªn t¾c gi¶i thÝch cã hiÖu qu¶ • Gi¸o viªn tæ chøc chuyÓn t¶i th«ng tin mét c¸ch l«gic vμ sinh ®éng • § vÝ dô ®iÓn h×nh, ®¬n gi¶n vÒ vÊn ®Ò cÇn ®Ò cËp • Tr×nh bμy th«ng tin phï hîp, c« ®äng, chÝnh x¸c • Nªn tr×nh bμy mÉu vμ vÝ dô tröôùc. *§Æc ®iÓm cña vÝ dô ®iÓn h×nh: o NhÊn m¹nh ®öôïc nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh, kh«ng g©y ra sù nhÇm lÉn hoÆc tranh c·i o ChÝnh x¸c, râ rμng o Sau ®ã míi ®aët ra ñöôïc nh÷ng vÝ dô dÔ g©y nhÉm lÉn o Giíi thiÖu nh÷ng vÝ dô *Nguyªn t¾c sö dông b¶ng cã hiÖu qu¶ • Gi¶i thÝch b»ng lêi thËt kü, tröôùc khi viÕt ch÷ lªn b¶ng. • M« h×nh ho¸ c¸c kiÕn thøc. §Ó biÓu diÔn c¸c mèi quan hÖ gi÷a tri thøc nμy víi tri thøc kh¸c, nªn sö dông m« h×nh mét c¸ch hîp lý. • Tõ ng÷ ng¾n gän, ®ñ nh×n. • Xo¸ phÇn cò, kh«ng liªn quan tröôùc khi giíi thiÖu nh÷ng th«ng tin míi. *C¸ch ®Æt c©u hái ®Ó kiÓm tra møc ®é lÜnh héi • C©u hái ph¶i ng¾n gän vμ râ rμng • Cho häc sinh ®ñ thêi gian ®Ó suy nghÜ • §aët ra c©u hái cho c¶ líp tríc khi yªu cÇu c¸ nh©n tr¶ lêi. • Gi¸o viªn ph¶i dù ®o¸n tröôùc c¸c c©u tr¶ lêi cña häc sinh • Quan s¸t c¸c biÓu hiÖn th«ng qua ng«n ng÷ vμ phi ng«n ng÷ ®Ó ®o¸n biÕt suy nghÜ cña chóng. • §aët ra nh÷ng c©u hái gîi më khi cÇn *BiÖn ph¸p t¹o ®éng c¬ häc tËp cña häc sinh • D¹y nh÷ng kiÕn thøc cã liªn quan Ýt nhiÒu tíi vÊn ®Ò trÎ ®· biÕt vμ thÝch thó. • T¹o cho häc sinh cã ®öôïc nh÷ng thμnh c«ng trong häc tËp • Gióp cho häc sinh cã tr¸ch nhiÖm vμ mèi quan t©m tíi bμi häc. • Thay ®æi møc ®é tËp trung tuú thuéc tõng ®èi tîng. • T¹o bÇu kh«ng khÝ trong líp häc: trong ®ã c¸c thμnh viªn c¶m thÊy tin töôûng lÉn nhau, vui vÎ, hμo høng nhöng kh«ng th¸i qu¸. • Häc sinh hiÓu ®öôïc r»ng nh÷ng kiÕn thøc m×nh ®ang häc lμ rÊt cã ý nghÜa víi cuéc sèng • §¸nh gi¸ rÊt râ rμng vÒ kÕt qu¶ ®¹t ®öôïc cña häc sinh: H·y chØ cho häc sinh biÕt chóng sai hay ®óng ë ®iÓm nμo. • Khen ngîi, ®éng viªn kÞp thêi, ®óng lóc. Tr¸nh khen ngîi, ®éng viªn mét vμi em nμo ®ã *BiÖn ph¸p khuyÕn khÝch viÖc tham gia häc ë trÎ • Dùa vμo ®iÓm m¹nh cña trÎ nh»m t«n träng nh©n phÈm häc sinh • §øng gÇn trÎ • Sö dông tªn cña trÎ • Sö dông quy öíc, ký hiÖu riªng khi cÇn thiÕt • Nh¾c nhë riªng
12. • Ghi chÐp ®Çy ®ñ vÒ ho¹t ®éng cña tõng häc sinh • Dùa vμo ®Æc ®iÓm riªng cña tõng häc sinh: *Thñ thuËt ghi nhí cã hiÖu qu¶ • Liªn hÖ víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®öôïc häc • LÊy th«ng tin nμy so s¸nh víi th«ng tin kh¸c • Liªn hÖ kiÕn thøc ®ang häc víi cuéc sèng vμ sù quan t©m cña trÎ vμ minh ho¹ b»ng chÝnh tr¶i nghiÖm cña thÇy • Sö dông s¬ ®å mét c¸ch cã ý nghÜa • Sö dông c¸c mèc ®Ó ghi nhí. • Gi¸o viªn ph¶i d¹y tèt ngay tõ khi giíi thiÖu th«ng tin ®ã víi HS • T¹o ra bÇu kh«ng khÝ hîp lý trong líp häc. • Khi giíi thiÖu th«ng tin ®ã víi häc sinh gi¸o viªn chó ý tr×nh bμy sao cho logic, cung cÊp liÒu löôïng th«ng tin hîp lý. • §¶m b¶o cho häc sinh ®öôïc thùc hμnh ngay khi n¾m b¾t ®öôïc tri thøc míi. 4. KÕt thóc bμi häc *Tãm l¹i, kÕt thóc bμi häc cÇn ®öôïcc tiÕn hμnh theo c¸ch: • §Ó häc sinh tù biÓu ®¹t nh÷ng ph¸t hiÖn chÝnh qua bμi häc. • §Ó häc sinh tù tãm t¾t nh÷ng th«ng tin míi lÜnh héi. • TrÎ biÕt vËn dông kiÕn thøc võa häc vμo thùc tiÔn 6.Qóa tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn cña hÖ thèng ký hiÖu braille *HÖ thèng ký hiÖu cña Braille - Sù ra ®êi cña hÖ thèng kÝ hiÖu Braille - Sù chÊp nhËn cña ngêi mï víi hÖ thèng kÝ hiÖu Braille. - CÊu tróc cña hÖ thèng kÝ hiÖu Braille *HÖ thèng ký hiÖu cña Braille Nhng h¹n chÕ cña hÖ thèng ký hiÖu Braille - Sè chÊm nhiÒu nhÊt cña mét hμng lμ 6, sè chÊm Ýt nhÊt cña ký hiÖu lμ 2, tèi ®a lμ 12 - nhö vËy c¸c ký hiÖu qu¸ cång kÒnh phøc t¹p, ngöôøi mï muèn ®äc ph¶i ®Õm sè chÊm cña c¸c ký hiÖu tõng con ch÷. - Ký hiÖu Braille lμ ký hiÖu ©m thanh ký (dÔ nhÇm lÉn) - ChiÒu dμi toμn bé ký hiÖu lμ 11,25 milimet, qu¸ lín so víi tröôøng xóc gi¸c cña c¸c ®Çu ngãn tay vμ taám giÊy khi viÕt. *Nh÷ng u ®iÓm hÖ thèng ký hiÖu braille 1- ChØ cã lo¹i ch÷ b»ng chÊm næi míi thÝch hîp cho tay sê ®äc 2- Bè trÝ c¸c chÊm næi thμnh ký hiÖu cã hai cét chÊm th¼ng ®øng song song. 3- Bè trÝ kho¶ng c¸ch c¸c chÊm næi phï hîp víi kh¶ n¨ng sê cña tay. 4- ChÕ t¹o b¶ng viÕt ®¬n gi¶n, dÔ sö dông, rÎ tiÒn. * S¬ lîc lÞch sö Lui Braille - HÖ thèng kÝ hiÖu năm 1829 - HÖ thèng kÝ hiÖu năm 1836
13. - Năm 1950 UNESCO coâ nhËn lμ hÖ thèng kÝ hiÖu cho ngêi mï trªn toμn thÕ giíi. *Mçi « Braille gåm 6 chÊm næi ®îc qui ®Þnh nhö sau: = Hai cét däc gåm cã: - Cét däc tr¸i cã 3 chÊm 1,2,3 xÕp theo thø tù tõ trªn xuèng d öôùi; - Cét däc ph¶i cã 3 chÊm 4,5,6 theo thø tù tõ trªn xuèng döôùi 1● ●4 2● ●5 3● ●6 Ba hμng ngang gåm cã: - Ngang trªn cã hai chÊm 1, 4 kÓ tõ tr¸i sang ph¶i; - Ngang giöõa cã hai chÊm 2,5; - Ngang díi cã hai chÊm 3,6 VÞ trÝ c¸c chÊm lâm ® öôïc qui ®Þnh nh ö sau: „ Cét däc: - Cét däc ph¶i gåm c¸c chÊm lâm 123 - Cét däc tr¸i gåm c¸c chÊm lâm 456 „ Hμng ngang: - Hμng ngang trªn gåm c¸c chÊm lâm 14 - Hμng ngang gi÷a gåm c¸c chÊm lâm 25 - Hμng ngang diöôùi gåm c¸c chÊm lâm 36 4 ○ ○ 1 5 ○ ○ 2 6 ○ ○ 3 Qóa tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn cña hÖ thèng ký hiÖu braille Kho¶ng c¸ch gi÷a chÊm cña « ký hiÖu Braille phï hîp h¬n víi tröêng xóc gi¸c cña ®Çu ngãn tay H×nh thøc, cÊu t¹o cña « Braille cã sè chÊm Ýt h¬n 1/2 « ch ÷ cña braille CÊu tróc cña 1 « Braille: PhÝa bªn tay tr¸i, tÝnh tõ trªn xuèng lÇn lît lμ c¸c chÊm sè 1, sè 2 vμ sè 3. Bªn tay ph¶i, còng tÝnh tõ trªn xuèng lÇn lît lμ c¸c chÊm sè 4, sè 5 vμ sè 6 ¦u ®iÓm, thμnh c«ng cña hÖ thèng ký hiÖu Braille CÊu t¹o hîp lý, chØ dïng tèi ®a 6 chÊm næi, ký hiÖu ng¾n, gän nhÑ, Ýt tèn giÊy. - C¸c ký hiÖu dÔ sê, dÔ ®äc ®öôïc sö dông víi tÇn xuÊt lín vμ nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n, quan träng, c¸c ký hiÖu cßn l¹i vμo c¸c c«ng dông phô h¬n, kh«ng bá phÝ mét ký hiÖu nμo. - C¸ch ®äc c¸c ký hiÖu kh«ng ph¶i theo kiÓu ®Õm chÊm mμ theo kiÓu tæng hîp theo h×nh ¶nh c¸c chÊm næi t¹o ra díi ngãn tay. Ký hiÖu cã tÝnh hÖ thèng, liªn quan víi nhau mét c¸ch chÆt chÏ, dÔ nhí, dÔ thuéc. HÖ thèng ký hiÖu Braille ë ViÖt Nam - §öôïc du nhËp vμo ViÖt Nam tõ n¨m 1898 - Dùa trªn c¬ së cña hÖ thèng ký hiÖu Ph¸p ng÷ - X©y dùng míi hoÆc möôïn nh÷ng ký hiÖu cña ch÷ c¸i kh¸c cho nh÷ng ch÷ c¸i tiÕng ViÖt kh«ng cã trong tiÕng Ph¸p.
14. - ChØ x©y dùng ®öôïc c¸c ký hiÖu ®¬n gi¶n nh»m môc ®Ých “xo¸ mï” cho ngêi mï ViÖt Nam lóc bÊy giê. Bang 10 ký hiÖu thuéc nhãm c¬ ban HÖ thèng ký hiÖu vμ quy t¾c míi . C¸c ký hiÖu trong m«n to¸n - 194 ký hiÖu to¸n häc tõ: Sè häc, ®¹i sè, h×nh häc ph¼ng, h×nh häc kh«ng gian, löîng gi¸c, logarit, vi ph©n, tÝch ph©n - 29 quy t¾c viÕt vμ tr×nh bμy
15. Gi¸o dôc hoμ nhËp trÎ khuyÕt tËt Gi¸o dôc hoμ nhËp trÎ KhiÕm thÝnh TrÎ khiÕm thÝnh trong m«i trêng gi¸o dôc hoμ nhËp ThÕ nμo lμ trÎ khiÕm thÝnh ? ¢m thanh lμ g×?
16. CÊu t¹o tai Tai ngoμi Giai ®o¹n 1: ë tai ngoμi, sãng ©m ®i qua èng tai ®Ëp vμo mμng nhÜ g©y nªn nh÷ng rung ®éng.
17. CÊu t¹o tai Tai gi÷a Giai ®o¹n 2: Nh÷ng rung ®éng cña mμng nhÜ lan truyÒn ( m«i trêng khÝ) sang chuçi x¬ng con vμ mμng nhá (cöa sæ bÇu dôc). Tai trong
18. Giai ®o¹n 3: Sù rung ®éng cöa sæ bÇu dôc lμm chÊt dÞch trong èc tai di ®éng. Sù di ®éng nμy lμm rung ®éng c¸c tÕ bμo l«ng vμ s¶n sinh ra nh÷ng xung lùc ®iÖn ®îc truyÒn lªn n·o qua d©y thÇn kinh thÝnh gi¸c (d©y thÇn kinh sè 8). N¨ng lùîng c¬ häc biÕn ®æi thμnh ®iÖn n¨ng bªn trong d©y thÇn kinh Kh¸i niÖm trÎ khiÕm thÝnh Lμ nh÷ng trÎ em bÞ suy gi¶m søc nghe ë c¸c møc ®é kh¸c nhau, dÉn ®Õn khã kh¨n trong giao tiÕp vμ ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh nhËn thøc. Møc ®é khiÕm thÝnh Møc ®é khiÕm thÝnh † Møc ®é nhÑ (20- 40dB): TrÎ cßn nghe ®îc hÇu hÕt nh÷ng ©m thanh nhng kh«ng nghe ®îc tiÕng nãi thÇm. † Møc ®é võa (41-70dB): TrÎ cã thÓ ®îc nh÷ng ©m thanh to, nhng kh«ng nghe hÕt ®îc tiÕng nãi chuyÖn b×nh thêng. † Møc ®é nÆng (71- 90dB): TrÎ chØ nghe ®îc tiÕng nãi to, s¸t tai. † Møc ®é s©u (>90 dB): TrÎ hÇu nh kh«ng nghe ®îc ©m thanh (trõ mét sè ©m thanh thËt to nh tiÕng sÊm, tiÕng trèng to). C¸c lo¹i ®iÕc 1. §iÕc dÉn truyÒn (tai ngoμi, tai gi÷a bÞ tæn th¬ng) 2. §iÕc tiÕp nhËn (tai trong bÞ tæn th¬ng) 3. §iÕc hçn hîp (kÕt hîp hai lo¹i ®iÕc trªn) nguyªn nh©n g©y khiÕm thÝnh † Nguyªn nh©n tríc khi sinh † Nguyªn nh©n trong khi sinh † Nguyªn nh©n sau khi sinh Nh×n miÖng ngêi nãi chuyÖn Thê ¬ mäi thø xung quanh ChËm hiÓu
19. Ko tham gia ho¹t ®éng víi c¸c b¹n Ko cã ph¶n øng víi tªn gäi Ko giËt m×nh víi tªn gäi Ko linh ho¹t Nãi to KO lμm theo yªu cÇu GV Nãi to míi nghe ®uîc Hay quan s¸t Nãi sai thiÕu chÝnh x¸c §¸p øng yc chËm Lμm sai yc Tr¶ lêi sai c©u hái VËn ®éng khã kh¨n, chËm ch¹p K« cã PU víi tiÕng ®éng Ko thÝch GT Ra hiÖu Nghiªn tai vÒ phÝa cã ©m thanh Hay hái l¹i Ng¬ ng¬ La hÐt tù do Hμnh ®éng ko tinh nhanh Lμm theo ý thÝch Ngai tham gia HËu qu¶ do khiÕm thÝnh g©y ra † ¶nh hëng Ýt, nhiÒu ®Õn sù ph¸t triÓn tiÕng nãi. Sự ảnh hưởng còn tuú theo møc ®é khiÕm thÝnh, thêi ®iÓm bÞ khiÕm thÝnh, kh¶ n¨ng cña trÎ vμ m«i trêng gi¸o dôc. † KHả năng giao tiếp hạn chế ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ † MÊt hoÆc chËm ph¸t triÓn tiÕng nãi ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng giao tiÕp víi mäi ngêi, cã thÓ dÉn ®Õn bÞ c« lËp, mÆc c¶m, tù ti cho nªn h¹n chÕ trong mäi ho¹t ®éng x· héi † ThÞ trêng nghÒ nghiÖp cña ngêi khiÕm thÝnh rÊt hÑp do ®ã hä rÊt Ýt cã ®iÒu kiÖn lùa chän c«ng viÖc cho m×nh, g©y nªn nh÷ng khã kh¨n trong cuộc sống C¸ch ph¸t hiÖn Nh÷ng biÓu hiÖn bªn ngoμi cña tai: † MÊt vμnh tai † D i vat ong tai
20. † T¾c èng tai do viªm hoÆc r¸y tai † Ch¶y mñ tai Nh÷ng biÓu hiÖn khi tiÕp nhËn ©m thanh † Kh«ng cã nh÷ng ph¶n øng (giËt m×nh) víi nh÷ng tiÕng ®éng m¹nh bÊt th×nh l×nh. † Kh«ng cã ph¶n øng khã chÞu víi nh÷ng tiÕng ån lín, tiÕng nãi qu¸ to, tiÕng nh¹c Çm Ü † Khi nghe hay ®Ó tay lªn tai híng vÒ phÝa ÂT hoÆc nghiªng ®Çu vÒ phÝa ÂT ph¸t ra. † Nh×n ch¨m chó vμo mÆt ngêi ®èi tho¹i. † C¸c hμnh ®éng cña trÎ thêng g©y ra tiÕng ®éng lín. BiÓu hiÖn khi biÓu ®¹t th«ng tin † Hay dïng cö chØ ®iÖu bé, nÐt mÆt khi giao tiÕp. † Hay b¾t chíc, lμm theo. † Hay ®¸p øng kh«ng ®óng nh÷ng c©u hái b»ng lêi. † Thêng hay yªu cÇu nh¾c l¹i. † Kh«ng hay nãi (ng¹i nãi chuyÖn). † Hay nãi nh¸t gõng tõng tõ mét, ph¸t ©m sai nhiÒu. † Hay nãi to h¬n møc cÇn thiÕt. † Giäng nãi cña trÎ lμ giäng mòi hoÆc giäng cao. † Vèn tõ ng÷ nghÌo nμn. ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña trÎ kh iÕm thÝnh † MÊt hoÆc chËm ph¸t triÓn ng«n ng÷ nãi † NhËn thøc thÕ giíi chñ yÕu b»ng m¾t † TiÕng nãi cña hÇu hÕt trÎ khiÕm thÝnh sai nhiÒu ©m vÇn, thanh ®iÖu vμ cÊu tróc c©u † Sö dông c¸c ph¬ng tiÖn giao tiÕp kh«ng lêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao tiÕp cña m×nh Giao tiÕp cña trÎ khiÕm thÝnh *Ghi nhí † TrÎ khiÕm thÝnh lu«n tån t¹i kh¸ch quan trong x· héi. † Kh¶ n¨ng nghe bÞ suy gi¶m, ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng giao tiÕp vμ nhËn thøc cña trÎ khiÕm thÝnh. † §Ó trÎ khiÕm thÝnh cã thÓ häc tËp vμ hßa nhËp x· héi, ph¶i gióp trÎ ph¸t triÓn kÜ n¨ng giao tiÕp. † NÕu trÎ ®îc ph¸t hiÖn sím vμ cã nh÷ng biÖn ph¸p t¸c ®éng, can thiÖp kÞp thêi sÏ h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng hËu qu¶ do khiÕm khuyÕt g©y nªn.
21. † C¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng ph¶i ®îc x¸c ®Þnh ®óng, tïy thuéc kh¶ n¨ng cña mçi trÎ vμ còng lμ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn kh¶ n¨ng sö dông ph¬ng tiÖn giao tiÕp phï hîp. Kh¸i niÖm giao tiÕp “Giao tiÕp lμ sù tiÕp xóc t©m lÝ gi÷a ngêi vμ ngêi, th«ng qua ®ã con ngêi trao ®æi víi nhau vÒ th«ng tin, vÒ c¶m xóc, tri gi¸c lÉn nhau, ¶nh hëng t¸c ®éng qua l¹i víi nhau” (TrÇn Träng Thuû). Vai trß, chøc n¨ng cña giao tiÕp † Chøc n¨ng th«ng tin † Chøc n¨ng c¶m xóc † Chøc n¨ng phèi hîp c«ng viÖc † Chøc n¨ng ®¸nh gi¸ §Æc ®iÓm giao tiÕp cña trÎ khiÕm thÝnh † Gi¶m thÝnh lùc ë møc ®é nhÑ: cã kh¶ n¨ng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ nãi † Gi¶m thÝnh lùc ë møc ®é võa: nãi kh«ng râ, ph¸t ©m thiÕu chuÈn x¸c, ngêi ®èi tho¹i ph¶i chó ý nghe míi hiÓu † Gi¶m thÝnh lùc ë møc ®é nÆng vμ s©u: kh¶ n¨ng giao tiÕp ng«n ng÷ nãi cña trÎ rÊt h¹n chÕ (nãi sai nhiÒu, vèn tõ Ýt, khã hiÓu ) §Æc ®iÓm giao tiÕp cña trÎ khiÕm thÝnh † TrÎ khiÕm thÝnh ®· ®îc ®i häc sö dông ch÷ c¸i ngãn tay lμm ph¬ng tiÖn giao tiÕp víi mäi ngêi. † Ng«n ng÷ ký hiÖu lμ ng«n ng÷ b¶n xø nªn lμ ph¬ng tiÖn giao tiÕo chñ yÕu trong céng ®ång ngêi khiÕm thÝnh. † TrÎ cã ng«n ng÷ viÕt thêng dïng lμm ph¬ng tiÖn giao tiÕp víi ngêi b×nh th- êng † Ph¬ng tiÖn giao tiÕp Ph−¬ng tiÖn giao tiÕp
22. Ph¸t triÓn kü n¨ng Giao tiÕp b»ng lêi §Æc ®iÓm ng«n ng÷ nãi cña trÎ khiÕm thÝnh † Giäng: khã nghe, giäng mòi, giäng cao, giäng yÕu, giäng khμn, † Ph¸t ©m: ph¸t ©m kh«ng ®óng (phô ©m), kh«ng ph©n biÖt nh÷ng ©m gÇn nhau (nghe gÇn gièng nhau) nh t/®, b/m. † Thanh ®iÖu: khã ph¸t ©m ®óng thanh ®iÖu cña tiÕng ViÖt (thanh hái, ng·) † Ng÷ ph¸p: nãi theo t duy, theo ý hiÓu cña m×nh † Ng÷ ®iÖu: nãi rêi r¹c, ng¾t tõng tiÕng mét, lªn xuèng tuú høng. † Tõ vùng: Vèn tõ ng÷ nghÌo nμn ¶nh hëng cña tËt ®iÕc ®èi víi sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ nãi Møc ®é gi¶m/mÊt thÝnh lùc 1. Thêi ®iÓm gi¶m/mÊt thÝnh lùc 2. Kh¶ n¨ng cña trÎ khiÕm thÝnh 3. M«i trêng (gia ®×nh, nhμ trêng, x· héi) Khã kh¨n khi häc nãi † VÒ ©m thanh † H×nh miÖng † C¸c thanh ®iÖu Ph¬ng tiÖn hç trî nghe M¸y trî thÝnh lμ g×? M¸y trî thÝnh lμ mét thiÕt bÞ ®iÖn tö cã t¸c dông khuÕch ®¹i ©m thanh, kh«ng cã t¸c dông ch÷a ®îc tËt “®iÕc” ë trÎ. C¸c lo¹i m¸y trî thÝnh CÊu t¹o m¸y trî thÝnh C¸ch sö dông m¸y trî thÝnh † T¾t m¸y (®a nót t¾t më vÒ vÞ trÝ o) † L¾p pin vμo MTT † G¾n th©n m¸y vμo loa tai † §eo MTT cho trÎ
23. † Më MTT Ch¨m sãc, b¶o qu¶n m¸y trî thÝnh † KiÓm tra m¸y trî thÝnh † VÖ sinh m¸y trî thÝnh † B¶o qu¶n m¸y trî thÝnh Nguyªn nh©n háng m¸y trî thÝnh vμ híng gi¶i quyÕt T×nh tr¹ng m¸y Nguyªn nh©n Híng gi¶i quyÕt † MTT kh«ng ho¹t ®éng Kh«ng cã pin L¾p pin † MTT kh«ng ho¹t ®éng Pin hÕt Thay pin † MTT kh«ng ho¹t ®éng D©y háng Thay d©y † MTT kh«ng ho¹t ®éng Nóm tai bÞt kÝn Lau nóm tai † MTT kh«ng ho¹t ®éng Loa tai háng Thay loa tai † MTT kh«ng ho¹t ®éng ThiÕt bÞ háng Söa C¸c yÕu tè gióp trÎ khiÕm thÝnh ®eo m¸y trî thÝnh cã hiÖu qu¶ † MTT ph¶i hoμn toμn thÝch hîp víi trÎ † TrÎ ®îc ®eo MTT cμng sím cμng tèt † MTT nªn ®eo suèt ngμy (trõ khi t¾m vμ ngñ) † MTT lu«n ho¹t ®éng tèt. † M«i trêng nghe thÝch hîp Môc ®Ých luyÖn nghe † LuyÖn nghe nh»m ph¸t huy vμ tËn dông kh¶ n¨ng nghe cßn l¹i † RÌn thãi quen tri gi¸c ©m thanh LuyÖn nghe † LuyÖn nghe víi ©m thanh † LuyÖn nghe víi lêi nãi LuyÖn nghe qua m¸y trî thÝnh † Bíc 1: KiÓm tra m¸y tríc khi ®eo m¸y † Bíc 2: NhËn biÕt cã ©m thanh † Bíc 3: Ph¸t hiÖn nguån ©m thanh † Bíc 4: NhËn biÕt sè lîng ©m thanh † Bíc 5: Ph©n biÖt lo¹i ©m thanh † Bíc 6: Ph©n biÖt cêng ®é ©m thanh LuyÖn nghe víi lêi nãi † Bíc 1: KiÓm tra m¸y trî thÝnh † Bíc 2: LuyÖn nghe víi nguyªn ©m † Bíc 3: LuyÖn nghe víi phô ©m † Bíc 4: LuyÖn nghe víi tõ
24. † Bíc 5: LuyÖn nghe víi c©u Xem b¨ng “LuyÖn nghe” T¹i sao ph¶i nãi chuyÖn víi trÎ? „ Muèn biÕt trÎ nghÜ g×, trÎ thÝch g×, trÎ cÇn g×, trÎ gÆp nh÷ng khã kh¨n? Nãi chuyÖn víi trÎ khi nμo? Cã thÓ nãi chuyÖn víi trÎ ë mäi lóc, mäi n¬i nªn tËn dông mäi t×nh huèng, mäi c¬ héi ®Ó nãi chuyÖn víi trÎ. Tèt nhÊt chóng ta h·y cïng ch¬i, sinh ho¹t, lμm viÖc víi trÎ. §ã lμ c¬ héi tèt nhÊt ®Ó cã thÓ nãi chuyÖn víi trÎ vμ t¹o c¬ héi ®Ó trÎ giao tiÕp víi m×nh. Nãi chuyÖn víi TKT nh thÕ nμo? † Nãi chuyÖn nh nãi víi trÎ b×nh thêng. † §èi diÖn vμ ë kho¶ng c¸ch gÇn † M¸y trî thÝnh ho¹t ®éng tèt † Nãi chuyÖn trong m«i trêng yªn tÜnh † TËn dông t×nh huèng cô thÓ † KÕt hîp tiÕng nãi, cö chØ ®iÖu bé † Khen, ®éng viªn trÎ kÞp thêi. Xem b¨ng “Nãi chuyÖn víi trΔ D¹y trÎ nãi tiÕng ViÖt † D¹y ph¸t ©m LuyÖn thë. LuyÖn giäng. LuyÖn ©m vμ vÇn. LuyÖn thë † H¬i thë ®Òu khi nãi. † Võa thë võa nãi. † HÝt vμo nhanh, s©u thë ra tõ tõ cã ®iÒu khiÓn. Trß ch¬i luyÖn thë: Thæi giÊy, thæi bãng LuyÖn giäng † Cêng ®é: Ph¸t ©m to nhá a (to), a (nhá). † Trêng ®é: Ph¸t ©m ng¾n a_ , ph¸t ©m kÐo dμi a___ † Cao ®é: Dïng nh÷ng ©m, tiÕng trÇm ®Ó h¹ bít giäng nh b, m, bμ, måm, LuyÖn ©m vμ vÇn † LuyÖn ph¸t ©m: nguyªn ©m, phô ©m, tõ, c©u B¶ng ch©m tríc
25. B « m e v Ü u« Ü Ü  Ü Ü Ü Ü  Ü Ü Ü Ü  §äc h×nh miÖng Kh¸i niÖm † §äc h×nh miÖng lμ c¸ch hiÓu tiÕng nãi th«ng qua nh÷ng chuyÓn ®éng cña c¬ quan ph¸t ©m khi nãi (chñ yÕu lμ chuyÓn ®éng cña m«i vμ nÐt mÆt). † §äc h×nh miÖng kh«ng ph¶i lμ ®äc h×nh m«i cña tõng ©m mét, mμ lμ ®äc h×nh miÖng cña mét côm tõ, mét c©u nãi
26. † Kh¶ n¨ng ®äc h×nh miÖng ë TKT phô thuéc rÊt nhiÒu vμo n¨ng lùc suy ®o¸n Vai trß cña ®äc h×nh miÖng † §äc h×nh miÖng lμ c¸ch hç trî ®Ó trÎ tiÕp thu th«ng tin tõ ngêi ®èi tho¹i † Nh÷ng trÎ ®· ®îc häc ®Õn líp 4 – 5, cã thÓ tiÕp thu tiÕng nãi qua ®äc h×nh miÖng kho¶ng 60-70% lîng th«ng tin §Æc ®iÓm h×nh miÖng tiÕng ViÖt † Nguyªn ©m lμ ®¬n vÞ ®äc h×nh miÖng dÔ thÊy v× nã cã thÓ kÐo dμi khi ph¸t ©m còng nh khi nãi. † §Æc ®iÓm ®¬n ©m tiÕt cña tiÕng ViÖt cã nhiÒu trêng hîp trïng lÆp h×nh miÖng, nªn khã ®o¸n. VÝ dô: hμn vμ h¸t. † TiÕng ViÖt cã s¸u thanh ®iÖu ®ãng vai trß quan träng trong viÖc biÓu thÞ ng÷ nghÜa cña ©m tiÕt, hoμn toμn kh«ng thÓ ®äc qua h×nh miÖng † Mçi ©m tiÕt kh«ng ph¶i chØ cã mét h×nh miÖng riªng, mμ nã cã thÓ lμ cña nhiÒu ©m tiÕt kh¸c nhau. Hinh miÖng chu c¸i tiÕng ViÖt DÔ nhin thÊy Khã nhin thÊy Kh«ng nhin thÊy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 a « i p ph t s n h ¨ u b v ch x nh k © e m r kh o g ¬ ng RÌn luyÖn kü n¨ng ®äc h×nh miÖng † Lu«n lu«n nãi tríc mÆt häc sinh. † Lêi nãi cña GV cÇn râ rμng, ng÷ ®iÖu b×nh thêng, tèc ®é võa ph¶i, kh«ng c- êng ®iÖu ho¸ h×nh miÖng. † LuyÖn ®äc h×nh miÖng cho trÎ c¶ c©u hay mét côm tõ cã nghÜa, tr¸nh luyÖn ®äc tõng ©m, tõng tõ † BiÕt c¸ch x¸c ®Þnh ®iÓm mèc vμ nhËn biÕt ®iÓm mèc cña tõng côm tõ, tõng c©u. † GV nªn chó ý dïng nh÷ng tõ ng÷ dÔ ®äc h×nh miÖng. Ch÷ c¸i ngãn tay (CCNT) † CCNT lμ hÖ thèng ch÷ c¸i ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c ngãn tay. Mçi ch÷ c¸i ®îc biÓu thÞ b»ng mét ®éng t¸c nhÊt ®Þnh cña c¸c ngãn tay (h×nh d¹ng gÇn
27. gièng nh ch÷ viÕt). CCNT lμ d¹ng ch÷ viÕt trªn kh«ng, t¬ng tù nh c¸ch viÕt tiÕng ViÖt. VÞ trÝ cña tay khi sö dông CCNT † ChØ dïng mét tay (tr¸i hoÆc ph¶i) † Tay ®Ó ngang miÖng, lßng bμn tay híng vÒ phÝa tríc. † ChuyÓn ®éng c¸c ngãn tay vμ cæ tay, kh«ng chuyÓn ®éng c¶ c¸nh tay † VÞ trÝ cña c¸c ngãn tay ph¶i ®óng vμ chÝnh x¸c Thø tù sö dông CCNT
28. † §¸nh tõng ch÷ c¸i theo thø tù † §¸nh dÊu ©m † HÕt mét tiÕng nghØ ng¾n, hÕt mét c©u nghØ dμi D¹y CCNT khi nμo? † D¹y thμnh bμi riªng † D¹y kÕt hîp víi c¸c giê häc, trong c¸c ho¹t ®éng giao tiÕp Thùc hμnh sö dông CCNT † Sö dông CCNT ®Ó “nãi” víi b¹n m×nh (hä, tªn, tuæi cña m×nh) Ng«n ng÷ kÝ hiÖu Kh¸i niÖm Ng«n ng÷ ký hiÖu (NNKH) lμ qui íc vÒ mét ý nghÜa cña sù vËt, sù viÖc th«ng qua bμn tay. Sö dông thÞ gi¸c ®Ó hiÓu néi dung giao tiÕp. Nã lμ h×nh thøc giao tiÕp thuËn lîi vμ hiÖu qu¶ nhÊt ®èi víi ngêi khiÕm thÝnh. §Æc tÝnh c¬ b¶n mét kÝ hiÖu 1. VÞ trÝ 2. Sù tîng h×nh (h×nh d¹ng bμn tay) 3. Sù ®Þnh híng (chiÒu híng cña lßng bμn tay) 4. Sù chuyÓn ®éng 5. DiÔn ®¹t kh«ng b»ng tay (cña nÐt mÆt, ¸nh m¾t, c¬ thÓ ) KÝ hiÖu C¸c lo¹i kÝ hiÖu NghÜa O
29. KÝ hiÖu tîng hinh: kÝ hiÖu biÓu thÞ gièng nh tinh c¶m, sù viÖc hay hμnh ®éng. VÝ dô: “¡n”, “uèng” Ü ®îc biÓu thÞ nh hμnh ®éng “¡n uèng. KH tîng hinh gi¸n tiÕp: Lμ KH biÓu thÞ ®Æc ®iÓm næi bËt cña SV, HT. VD: “Con khØ” ®îc biÓu Ü thÞ b»ng KH hai tay g·i bông vμ mÆt. KH tù ý: KH riªng cña tõng ngêi hoÆc tõng nhãm nhá. VD: “mÑ” - Cã thÓ sê m¸; Cã thÓ sê Ü tay lªn ®Çu. KH quy íc: chiÕm sè lîng kh¸ nhiÒu trong hÖ thèng KH, nã ®îc c¶ céng ®ång chÊp nhËn sö dông. VD: “tèt” bμn tay n¾m, ngãn tay c¸i gi¬ th¼ng híng lªn trªn. Giíi thiÖu mét sè kÝ hiÖu ®¬n gi¶n † Sè ®Õm † Chñ ®Ò gia ®×nh Giao tiÕp tæng hîp Kh¸i niÖm: ViÖc sö dông tÊt c¶ c¸c ph¬ng tiÖn giao tiÕp: KÝ hiÖu, CCNT, ®äc h×nh miÖng, nghe, nãi, viÕt, nÐt mÆt vμ cö chØ ®iÖu bé. B»ng c¸ch tiÕp cËn víi tÊt c¶ c¸c kªnh giao tiÕp, trÎ khiÕm thÝnh cã thÓ sö dông c¸c c¬ quan c¶m gi¸c ®Ó ph¸t triÓn ng«n ng÷. §iÒu kiÖn thùc hiÖn giao tiÕp tæng hîp † Gi¸o viªn † TrÎ khiÕm thÝnh † TrÎ b×nh thêng Ghi nhí † Giao tiÕp cã vai trß quan träng trong ho¹t ®éng nhËn thøc † §a sè trÎ khiÕm thÝnh tiÕp thu th«ng tin b»ng thÞ gi¸c. Khi giao tiÕp víi trÎ khiÕm thÝnh cÇn chó ý ®øng ë vÞ trÝ gÇn vμ ®èi diÖn trÎ. † Do mÊt hoÆc bÞ suy gi¶m kh¶ n¨ng nghe nªn TKT rÊt h¹n chÕ GT b»ng ng«n ng÷ nãi, nhng trÎ cã kh¶ n¨ng sö dông nhiÒu PTGT kh¸c nhau ®Ó ®¸p øng nhu cÇu GT cña m×nh. † Ph¸t triÓn kÜ n¨ng GT ph¶i phï hîp kh¶ n¨ng vμ nhu cÇu GT cña trÎ. † Khã kh¼ng ®Þnh ph¬ng ph¸p tiÕp cËn GT nμo lμ tèt nhÊt, cμng kh«ng cã ph¬ng ph¸p v¹n n¨ng ®èi víi TKT. CÇn sö dông kÕt hîp chóng trong qu¸
30. tr×nh GD mét c¸ch linh ho¹t, nhng ®¶m b¶o nguyªn t¾c híng tíi sù ph¸t triÓn tèi ®a kh¶ n¨ng cña trÎ. H×nh thμnh kh¸i niÖm cho TrÎ khiÕm thÝnh Kh¸i niÖm † Kh¸i niÖm ph¶n ¸nh ë d¹ng kh¸i qu¸t c¸c sù vËt vμ hiÖn tîng cña hiÖn thùc vμ nh÷ng mèi liªn hÖ gi÷a chóng. † Kh¸i niÖm lμ sù nhËn biÕt vÒ sù vËt hay hiÖn tîng th«ng qua nh÷ng ®Æc trng chung, tÝnh chÊt chung cña chóng. † Kh¸i niÖm bao giê còng chøa ®ùng tÝnh chÊt néi hμm vμ ngo¹i diªn cña ®èi tîng (b¶n chÊt vμ tªn gäi). Tªn gäi (tõ) mang tÝnh chÊt quy íc, cßn KN ph¶n ¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan ®îc biÓu hiÖn b»ng tõ. Vai trß cña † KN cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi tõ / kÝ hiÖu † HiÓu b¶n chÊt/nghÜa cña tõ / kÝ hiÖu gióp cho TKT vËn dông ng«n ng÷ ®óng víi t×nh huèng GT † ViÖc h×nh thμnh KN dÇn dÇn lμm t¨ng vèn tõ / kÝ hiÖu cho TKT §Æc ®iÓm lÜnh héi kh¸i niÖm cña TKT † MÊt hoÆc gi¶m kh¶ n¨ng nghe nªn trÎ khiÕm thÝnh tiÕp thu th«ng tin chñ yÕu b»ng thÞ gi¸c. H×nh ¶nh kh¸i niÖm ë trÎ khiÕm thÝnh cã sù thiÕu hôt ®¸ng kÓ (nhÊt lμ nh÷ng kh¸i niÖm trõu tîng, tîng thanh). † NÐt ®Æc trng ë t duy cña trÎ khiÕm thÝnh mang tÝnh trùc quan Lμm thÕ nμo ®Ó gióp trÎ hiÓu kh¸i niÖm cô thÓ ? Kh¸i niÖm cô thÓ † KN cô thÓ lμ nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng trÎ ®îc nÕm, sê, ngöi, nh×n thÊy nh c¸i bμn, c¸i ghÕ, qu¶ cam, b«ng hoa nªn trÎ dÔ dμng nhËn biÕt ®îc. † §Ó gióp trÎ lÜnh héi KN cô thÓ, GV chØ cÇn sö dông vËt thËt (®å vËt, con vËt, hoa qu¶ ), tranh ¶nh, b¨ng h×nh cho trÎ quan s¸t, sê, cÇm, n¾m, nÕm, ngöi. §ång thêi cung cÊp tõ/kÝ hiÖu t¬ng øng † Giúp trẻ hiết tác dụng, công dụng, chất liệu của vật đó † Đưa ra các đồ vật gần để so sánh, nhằm khắc sâu khái niệm Lμm thÕ nμo ®Ó gióp trÎ hiÓu kh¸i niÖm tîng h×nh ? Kh¸i niÖm tîng h×nh † KN tîng h×nh lμ KN gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng ®iÖu, d¸ng vÎ nh: lung linh, bËp bïng, ngu©y nguÈy trÎ cã thÓ nh×n thÊy chØ khi cã t×nh huèng cô thÓ xÈy ra. † §Ó gióp trÎ hiÓu ®îc KN tîng h×nh cÇn cho trÎ quan s¸t hiÖn tîng thùc tÕ hoÆc m« h×nh sèng ®éng m« t¶ hiÖn tîng ®ã. Cung cÊp tõ, kÝ hiÖu t¬ng øng víi KN
31. † §a ra hình ảnh, hình dáng tr¸i ngîc để trÎ so s¸nh. Đồng thời cung cÊp tõ, kÝ hiÖu t¬ng øng KN ®ã Khai niệm trừu tượng † Đưa về các ví dụ, hiện tượng cụ thể † Dùng tranh ảnh, mô hình, vật thật minh hoạ † Diễn tả bằng điệu bộ cơ thể, sắm vai minh hoạ † Cung cấp tên gọi khái niệm (từ/kí hiệu) † Đưa ra hiện tượng trái ngược để khắc sâu KN Lμm thÕ nμo ®Ó gióp trÎ hiÓu kh¸i niÖm tîng thanh ? Kh¸i niÖm tîng thanh † KN tîng thanh lμ KN gîi t¶ ©m thanh trong thùc tÕ nh: tÝ t¸ch, lép bép † §Ó gióp TKT hiÓu ®îc nh÷ng KN tîng thanh cÇn ®a vÒ KN tîng h×nh Mang ý nghœa cña KN ®ã. † Sau ®ã cho trÎ QS tranh ¶nh, vËt thËt, t¹o t×nh huèng/hiÖn tîng thùc tÕ, s¾m vai minh ho¹, di”n t¶. † Cung cÊp tõ/kÝ HiÖu t¬ng xng KN. † §a ra hiÖn tîng tr¸i ngîc cho trÎ so s¸nh, cung cÊp tõ, kÝ hiÖu t¬ng øng KN ®ã Ghi nhí KN cô thÓ - VËt thËt, b¨ng h×nh, tranh ¶nh minh häa KN tîng h×nh - Cô thÓ hãa b»ng nh÷ng hμnh ®éng cô thÓ - Tranh ¶nh, s¾m vai, diÔn t¶, minh häa KN tîng thanh - Cô thÓ hãa b»ng h×nh ¶nh tîng h×nh - Tranh ¶nh, s¾m vai, t¹o t×nh huèng, diÔn t¶, minh häa Xem b¨ng H×nh thμnh kh¸i niÖm cho trÎ khiÕm thÝnh