Evaluation of dietary supplementation of organic minerals on survivability and feed efficiency in larval rearing of striped catfish (Pangasianodon hypophthalmus)

Nội dung text: Evaluation of dietary supplementation of organic minerals on survivability and feed efficiency in larval rearing of striped catfish (Pangasianodon hypophthalmus)

1. Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh 55 Evaluation of dietary supplementation of organic minerals on survivability and feed efficiency in larval rearing of striped catfish (Pangasianodon hypophthalmus) Duy K. Ho, Binh T. T. Vo, & Hung T. Le∗ 1Faculty of Fisheries, Nong Lam University, Ho Chi Minh City, Vietnam ARTICLE INFO ABSTRACT Research Paper Microminerals of Zn, Se, Cu, Fe, Mn and Cr were supplemented in the feed either in inorganic minerals (sulfate salt) or organic minerals Received: August 22, 2020 (Methionine-mineral) at various concentrations over an 8-week period. Revised: September 15, 2020 Catfish fry (15-day old) were fed the experimental diets for 8 weeks. At Accepted: October 19, 2020 the end of the feeding trial, fish were challenged by immersion in a solu- tion of Edwardsiella ictaluri bacteria. The mortality was monitored for 14 days. The results showed that the survival rates of fish fed the organic mineral -supplemented diets were higher than those fed the inorganic mineral -supplemented diets. Treatment 7 supplemented with organic minerals of 60.0 mg/kg Zn, 0.40 mg/kg Se and 0.40 mg/kg Cr had the Keywords highest weight gain and survival rates and the lowest FCR, there were significant differences in those parameters between treatment 7 and Inorganic minerals the control diet supplemented with inorganic minerals. The variation Larval rearing in fish weight and length of treatment 7 was also lowest and signifi- Organic minerals cantly different (P < 0.05) from that of the control treatment. After Striped catfish 14 days of bacteria challenge, the cumulative mortality of fish in the control treatment was highest (67.86%) and the cumulative mortality of fish in treatment 7 was lowest (34.82%), and the cumulative mortal- ity rates of fish in these two treatments were significantly different (P < 0.05) from those of the others. The cumulative mortalities of fish in organic minerals treatments were lower than those of fish in inorganic mineral treatments. The study indicated that the dietary supplemen- ∗Corresponding author tation of organic minerals of zinc (Zn), selenium (Se) and chromium (Cr) would improve growth, survival rate and disease resistance to E. Le Thanh Hung ictaluri bacteria in Pangasius catfish nursing (from 15 to 75 days old). Email: lthungts@hcmuaf.edu.vn Cited as: Ho, D. K., Vo, B. T. T., & Le, H. T. (2020). Evaluation of dietary supplementation of organic minerals on survivability and feed efficiency in larval rearing of striped catfish (Pangasian- odon hypophthalmus). The Journal of Agriculture and Development 19(5), 55-61. www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5)
2. 56 Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh Đánh giá việc bổ sung khống hữu cơ lên tỷ lệ sống và hiệu quả sử dụng thức ăn trong ương giống cá tra (Pangasianodon hypophthalmus) Hồ Khánh Duy, Võ Thị Thanh Bình & Lê Thanh Hùng∗ Khoa Thủy Sản, Trường Đại Học Nơng Lâm TP.HCM, TP. Hồ Chí Minh THƠNG TIN BÀI BÁO TĨM TẮT Bài báo khoa học Các loại vi khống như Zn, Se, Cu, Fe, Mn và Cr dưới dạng khống vơ cơ (muối sulphate) hay khống hữu cơ (Methionine-khống) được bổ Ngày nhận: 22/08/2020 sung vào thức ăn để ương cá tra giống 15 ngày tuổi trong thời gian 8 tuần ương nuơi. Sau thí nghiệm, cá được gây cảm nhiễm bằng phương Ngày chỉnh sửa: 15/09/2020 pháp ngâm với vi khuẩn Edwarsiella ictaluri và theo dõi tỉ lệ chết trong Ngày chấp nhận: 19/10/2020 14 ngày. Kết quả nghiên cứu ghi nhận sau 8 tuần, tỉ lệ sống của cá ở những nghiệm thức bổ sung khống hữu cơ cao hơn bổ sung khống vơ cơ. Nghiệm thức 7 (bổ sung khống hữu cơ 60,00 mg/kg Zinc; 0,40 mg/kg Se và 0,40 mg/kg Cr) cho tỉ lệ sống cao nhất, tăng trọng lớn nhất và FCR thấp nhất và khác biệt cĩ nghĩa so với nghiệm thức đối chứng bổ Từ khĩa sung hồn tồn khống vơ cơ. Nghiệm thức 7 cũng cĩ hệ số phân đàn thấp nhất, khác biệt cĩ ý nghĩa thống kê (P < 0,05) so với nghiệm thức Cá tra đối chứng. Khống hữu cơ Khi gây cảm nhiễm với vi khuẩn E. ictaluri, nghiệm thức đối chứng cĩ Khống vơ cơ tỉ lệ chết tích lũy cao nhất (67,86%), nghiệm thức 7 cĩ tỉ lệ chết tích Ương cá giống lũy thấp nhất (34,82%), và khác biệt cĩ ý nghĩa thống kê (P < 0,05) với các nghiệm thức khác. Các nghiệm thức bổ sung khống hữu cơ cho tỉ lệ chết tích lũy thấp hơn các nghiệm thức bổ sung khống vơ cơ. Nghiên cứu cho thấy, việc bổ sung các loại khống hữu cơ như Zn, Se và Cr vào thức ăn giúp tăng tỉ lệ sống, tăng trưởng cá cao hơn, và tăng khả năng kháng bệnh với vi khuẩn E. ictaluri của cá tra giống (giai ∗Tác giả liên hệ đoạn từ 15 đến 75 ngày tuổi). Lê Thanh Hùng Email: lthungts@hcmuaf.edu.vn 1. Đặt Vấn Đề như hiện nay. Do đĩ, việc nâng cao chất lượng con giống để cĩ con giống sạch bệnh, cĩ sức đề Giống là yếu tố rất quan trọng giúp nâng cao kháng tốt, tốc độ tăng trưởng nhanh, nhằm tạo chất lượng sản phẩm, đồng thời làm tăng lợi điều kiện cho quá trình nuơi thương phẩm gặp nhuận và giảm thiểu rủi ro cho người nuơi. Tuy nhiều thuận lợi hơn là điều rất cần thiết. nhiên, việc sử dụng hĩa chất, kháng sinh trong Các vi khống trong thức ăn như Zn, Se và Cu khâu ương từ cá bột lên cá giống thiếu kiểm sốt tham gia vào hệ miễn dịch giúp tơm cá kháng lại trong nhiều năm qua đã dẫn đến lạm dụng kháng các tác nhân gây bệnh (Lim & ctv., 1996). Thức sinh trong phịng trị bệnh cá. Tại đồng bằng sơng ăn ương nuơi cá thường được bổ sung các khống Cửu Long, tỉ lệ sống từ ương cá bột lên cá giống vơ cơ. Tuy nhiên, các khống vơ cơ thường cĩ cá tra đạt rất thấp, khoảng 7- 10%, tỉ lệ này hồn giá trị sinh học thấp hơn so với các khống hữu tồn khơng như mong muốn của các cơ sở ương cơ. Do đĩ, nghiên cứu này nhằm đánh giá việc giống, đặc biệt trong tình hình thị trường nhiều bổ sung khống hữu cơ so sánh với khống vơ cơ biến động và nguyên vật liệu đầu vào tăng cao trong ương nuơi cá tra từ giai đoạn cá 15 ngày Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
3. Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh 57 Bảng 1. Hàm lượng các loại khống vi lượng bổ sung vào thức ăn thí nghiệm Khống vơ cơ Khống hữu cơ (mg/kg thức ăn) NT1* NT2 NT3 NT4 NT5 NT6 NT7 Zn 20 60 20 60 20 60 60 Se 0,25 0,25 0,25 0,25 0,40 0,40 0,40 Mn 2,40 2,40 2,40 2,40 2,40 2,40 2,40 Cu 5 5 5 5 5 5 5 Cr 0,40 Fe 30 30 30 30 30 30 30 *Nhu cầu khống vi lượng cho cá da trơn Mỹ (NRC, 2011). tuổi đến cá giống. 2.2. Thí nghiệm 1: Đánh giá tác dụng của các loại khống hữu cơ và vơ cơ trong thức ăn 2. Vật Liệu và Phương Pháp Nghiên Cứu lên tỉ lệ sống và tăng trưởng cá tra từ cá bột lên cá giống 2.1. Vật liệu nghiên cứu Thí nghiệm được bố trí trong giai cước (mắc Cá tra thí nghiệm được ương trong ao 300 m2 lưới 0,8 mm) đặt trong ao ương cá tra cĩ diện và cho ăn thức ăn tự nhiên và thức ăn cơng nghiệp tích 500 m2, độ sâu 2 m. Thí nghiệm cĩ 28 giai trong vịng 15 ngày tại trại thực nghiệm khoa (1 m x 1,5 m x 1,3 m) gồm 7 nghiệm thức, mỗi Thủy Sản, sau đĩ chọn những con khỏe mạnh, nghiệm thức được lặp lại 4 lần và được bố trí theo khơng di tật đồng đều về kích cỡ, trọng lượng để hình thức hồn tồn ngẫu nhiên. Số lượng cá thí bố trí thí nghiệm (0,12 g). nghiệm (0,12 g) 500 con/giai, thời gian ương 8 Thức ăn sử dụng trong thí nghiệm được thiết tuần tính từ ngày bố trí thí nghiệm. kế trên phần mềm Feedlive cĩ hàm lượng protein Sau 4 tuần nuơi, tồn bộ số cá được chuyển 40%, béo 6% và được sản xuất trong nhà máy sang giai cĩ kích thước mắc lưới 2,0 mm (số thứ thức ăn. Thức ăn cơ bản gồm bột cá, bánh dầu tự giai và các nghiệm thức vẫn giữ nguyên như nành, bánh dầu nành lên men, cám gạo, mì lát, ban đầu). Thời gian cho ăn 2 lần/ngày, vào lúc DCP. Thức ăn được sản xuất tại nhà máy thức 7 giờ và 17 giờ, cho cá ăn thức ăn trên sàng. ăn Godaco tạo viên nổi. Thức ăn cơ bản này được Kết thúc thí nghiệm: cân trọng lượng cá, đếm số xay nhuyễn và bổ sung các vi khống vơ cơ hay con để xác định tỉ lệ sống. Tăng trưởng (SGR và hữu cơ để tạo ra 7 loại thức ăn khác nhau tại DWG), tỉ lệ sống (SR) và hệ số thức ăn (FCR) phịng thí nghiệm khoa Thủy Sản. Thức ăn được được tính theo các cơng thức sau: ép viên và tạo ra nhiều cỡ viên: bột mịn, 0,2, 0,4 Tốc độ tăng trưởng (SGR): và 1,0 mm theo kích cỡ cá nuơi thí nghiệm. LnW − LnW SGR = 2 1 × 100 %/ngày Các loại khống hữu cơ của cơng ty Zin- T2 − T1 Pro: Availa-Zn, Availa-Se, Availa-Mn, Availa- Tăng trọng ngày (DWG): Cu, Availa-Cr và Availa-Fe hũu cơ được sử DWG = (W -W )/T -T (g/cá/ngày) dụng để bổ sung kẽm, selen, mangan, đồng, 2 1 2 1 crơm và sắt hữu cơ. Trong khi khống vơ Hệ số thức ăn (FCR): cơ bao gồm sulphate kẽm (ZnSO4.7H2O), Lượng thức ăn sulphate mangan (MnSO .H O), sulphate sắt FCR = 4 2 Tăng trọng cá(W2 − W1) (FeSO4.7H2O), sulphate đồng (CuSO4.5H2O) và Selenate (Na2SeO3.5H2O) sử dụng sản phẩm của 2.3. Thí nghiệm 2: Đánh giá ảnh hưởng của cơng ty MERS. Các vi khống được bổ sung vào việc bổ sung khống hữu cơ lên tình trạng các thức ăn cơ bản theo Bảng1 tại phịng thí sức khỏe của cá tra giống nghiệm sau đĩ ép viên, sấy khơ và bảo quản. Thức ăn NT1, NT2 sử dụng khống vơ cơ, trong Sau khi kết thúc thí nghiệm 1, cá (28 con/bể) khi những thức ăn cịn lại sử dụng khống hữu được chọn ngẫu nhiên để tiến hành gây cảm cơ (NT3, NT4, NT5, NT6 và NT7). nhiễm với vi khuẩn E. ictaluri bằng phương pháp ngâm (nồng độ vi khuẩn 1,2 x 105 cfu/mL). Thời www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5)
4. 58 Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh gian ngâm là 1 giờ. Sau đĩ, cá sẽ được chuyển vào khối lượng lần lượt là 11,48 ± 0,55 g, 11,81 ± bể thí nghiệm và theo dõi trong 14 ngày. Tỷ lệ cá 1,03 g. Tốc độ tăng trưởng của cá sau 8 tuần chết được kiểm tra 2 lần/ngày. nuơi được thể hiện qua chỉ tiêu tăng trọng, tăng trọng hằng ngày và tốc độ tăng trưởng đặc biệt. 3. Kết Quả và Thảo Luận Ba chỉ tiêu này cho thấy tốc độ tăng trưởng của cá ở nghiệm thức sử dụng khống hữu cơ cao hơn Kết quả các chỉ tiêu mơi trường cho thấy chất so với nghiệm thức sử dụng khống vơ cơ. lượng nước nuơi cá trong thời gian thí nghiệm như Hiệu quả sử dụng thức ăn (FCR) của cá thí sau: DO buổi sáng: 2,0-4,0 mg/L; buổi chiều: 4,0- nghiệm: FCR của các nghiệm thức từ 1,36 – 1,56. o 6,0 mg/L. Nhiệt dộ nước buổi sáng: 28,0-30,3 C; Các nghiệm thức cĩ bổ sung khống hữu cơ cĩ o buổi chiều: 30,3-32,2 C. pH buổi sáng: 7,2-7,5; khuynh hướng thấp hơn so với nghiệm thức bổ buổi chiều: 7,5-7,8. Hàm lượng ammonia thấp: sung khống vơ cơ. FCR cao nhất ở nghiệm thức 0,009-0,03 mg/L. Tất cả các chỉ tiêu chất lượng 1 (1,56) và thấp nhất ở nghiệm thức 7 (1,36), sự nước phù hợp với đặc điểm thích nghi và phát khác biệt này cĩ ý nghĩa thống kê (P < 0,05). triển bình thường của cá cá tra. Tỉ lệ sống sau 8 tuần nuơi giữa các nghiệm thức 3.1. Thức ăn thí nghiệm khác nhau cĩ ý nghĩa (P < 0,05). Ở NT1 và NT2 sử dụng khống vơ cơ cĩ tỉ lệ sống thấp nhất, lần Thức ăn thí nghiệm sau khi được ép viên, bảo lượt là 17,25% và 38,60%, cao nhất là NT7 với tỉ quản và phân tích thành phần dinh dưỡng và hàm lệ sống là 80,1%. lượng các vi khống được trình bày theo Bảng2. Kết quả trên tương tự với nghiên cứu của Hamre & ctv. (2008), bổ sung Selenium vào thức Thành phần dinh dưỡng của 7 loại thức ăn như ăn giúp cải thiện tỷ lệ sống của cá tuyết Đại Tây protein thơ, béo, khống và xơ thơ theo như bảng Dương (tỷ lệ sống tăng 32% so với lơ đối chứng). 2 thì khơng khác nhau và như thiết kế ban đầu. Kết quả của nghiên cứu này cho thấy tỷ lệ sống Riêng hàm lượng các vi khống cĩ sự khác nhau, của cá được cải thiện đáng kể ở lơ bổ sung Se- do việc bổ sung các vi khống vào thức ăn: lenium 0,4 ppm của nghiệm thức NT5, NT6 và NT7 so với các nghiệm thức cịn lại khơng bổ Hàm lượng Fe, Cu và Mn của 7 nghiệm thức sung Selenium. Nghiên cứu của Mechlaoui & ctv. tương đương nhau do cùng bổ sung liều lượng vào (2019) cho thấy bổ sung Selenium hữu cơ dạng thức ăn như nhau. OH-SeMet 0,2 ppm trên cá vược (Sparus aurata) Hàm lượng kẽm (Zn) phân tích ở nghiệm thức cho kết quả tăng trưởng tốt hơn và giúp cá chống NT1 cĩ 52,9 mg/kg Zn cho thấy hàm lượng Zn lại stress và kháng oxy hĩa tế bào cơ tốt hơn lơ trong nguyên liệu thức ăn đã là 32,9 mg/kg Zn. đối chứng. Các nghiệm thức bổ sung 60 mg/kg Zn như NT2, Sự phân đàn cá sau thí nghiệm được trình bày NT4, NT6 và NT7 (80-100 mg/kg) cĩ giá trị Zn qua hệ số CV (coefficient of variance) khối lượng trong thức ăn cao hơn các lơ bổ sung 20 mg/kg và chiều dài cá. Kết quả ở Bảng4 cho thấy, hệ Zn của NT1, NT3 và NT5 (52-60 mg/kg). số phân đàn về khối lượng, chiều dài ở nghiệm Hàm lượng Selenium trong các lơ bổ sung thức 7 thấp hơn so với các nghiệm thức cịn lại, khống vơ cơ hơi thấp hơn thiết kế, trong khi sự khác biệt này cĩ ý nghĩa thống kê (P < 0,05). các lơ bổ sung khống hữu cơ NT3, NT4, NT5, Hệ số phân đàn thấp ở nghiệm thức NT7 cĩ thể NT6 và NT7 đều như thiết kế. liên quan đến tỉ lệ sống và tốc độ tăng trưởng của Hàm lượng chromium của nghiệm thức NT7 cá. cao nhất do bổ sung 0,40 mg/kg Chrom. Như vậy, việc bổ sung các loại khống hữu cơ vào thức ăn cĩ ảnh hưởng nâng cao tỉ lệ sống, tốc 3.2. Tăng trưởng, FCR và tỉ lệ sống của cá tra độ tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn của sau 8 tuần thí nghiệm cá tra từ cá bột lên cá giống. Kết quả ở Bảng3 cho thấy, sau 8 tuần nuơi 3.3. Cảm nhiễm với vi khuẩn E. ictaluri khối lượng cá giữa các nghiệm thức khác biệt cĩ ý nghĩa (P < 0,05) ở NT7 và NT1 & NT2, nghiệm Sau khi kết thúc thí nghiệm, cá được gây cảm ± thức 7 cĩ khối lượng lớn nhất là 14,17 0,24 g, nhiễm với vi khuẩn E. ictaluri bằng phương pháp nhỏ nhất là nghiệm thức 2 và nghiệm thức 1 với Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
5. Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh 59 Bảng 2. Thành phần dinh dưỡng và hàm lượng các vi khống trong 7 thức ăn thí nghiệm Thành phần dinh dưỡng NT1 NT2 NT3 NT4 NT5 NT6 NT7 Độ ẩm (%) 2,79 2,98 4,68 5,14 3,98 3,88 4,53 Béo thơ (%) 5,61 5,40 4,86 5,13 4,90 5,16 5,41 Xơ thơ (%) 3,06 3,13 3,45 3,58 3,72 3,55 3,12 Tro (%) 6,33 6,72 6,40 6,63 6,58 6,26 7,16 Protein thơ (%) 38,63 38,09 37,69 37,94 38,64 38,48 38,39 Khống vi lượng Zn (mg/kg) 52,9 80,5 68,4 102 64,2 102 107 Se (mg/kg) 0,30 0,30 0,56 0,54 0,72 0,71 0,70 Mn (mg/kg) 88,7 94,6 92,8 94 92,1 92,4 98,3 Cu (mg/kg) 20,4 21,3 20,1 20 19,4 18,5 19,5 Cr (mg/kg) 3,30 3,61 3,25 3,43 3,24 3,22 4,52 Fe (mg/kg) 441 429 465 435 431 422 441 Thành phần dinh dưỡng cơ bản được phân tích tại phịng thí nghiệm cơng ty Godaco. Thành phần vi khống được phân tích tại trung tâm phân tích thí nghiệm (CASE) theo phương pháp đo phổ phát xạ Plasma theo tiêu chuẩn TCVN 9588: 2013. Bảng 3. Kết quả về tăng trưởng, FCR và tỉ lệ sống sau 8 tuần thí nghệm Nghiệm W DWG56 SGR56 SR 56 FCR 56 thức (g/con) (g/ngày) (%/ngày) (%) NT1 11,81ab ± 1,03 0,21ab ± 0,018 8,05a ± 0,16 1,56c ± 0,10 17,25a ± 10,67 NT2 11,48a ± 0,55 0,20a ± 0,010 7,95a ± 0,18 1,51bc ± 0,11 38,60b ± 14,57 NT3 12,16ab ± 1,00 0,21ab ± 0,018 8,11a ± 0,22 1,47bc ± 0,74 41,30bc ± 27,98 NT4 12,16ab ± 0,56 0,21ab ± 0,010 8,10a ± 0,06 1,46abc ± 0,03 58,85bc ± 5,71 NT5 12,56ab ± 0,40 0,22ab ± 0,007 8,17a ± 0,13 1,46abc ± 0,03 62,85cd ± 8,50 NT6 12,71b ± 0,46 0,22b ± 0,008 8,13a ± 0,10 1,42ab ± 0,02 62,35cd ± 6,80 NT7 14,17c ± 0,24 0,25c ± 0,004 8,41b ± 0,10 1,36a ± 0,06 80,10d ± 3,07 W56: trọng lượng cá sau 8 tuần nuơi; DWG (Daily weigh gain); SGR (Specific growth rate), FCR (feed conversion rate); SR (survival rate); W0: trọng lượng cá ban đầu (0,12-0,13 g/cá). Các giá trị thể hiện trên bảng là số trung bình ± độ lệch chuẩn (n = 4). Các giá trị trên cùng một cột cĩ chữ cái khác nhau thì sự khác biệt cĩ ý nghĩa thống kê (Duncan test, P < 0,05). ngâm trong vịng 1 giờ. Tỉ lệ cá chết tích lũy sau Mỹ (khối lượng 10,6 g) với vi khuẩn E. ictaluri 14 ngày được biểu thị bằng biểu đồ Hình1. mật độ 2 x 107 cfu/mL trong thời gian 1 giờ, ở o Dựa vào biểu đồ Hình1, cá bắt đầu chết từ nhiệt độ 24 – 26 C thì tỉ lệ chết tích lũy trong ngày thứ 5 sau khi gây cảm nhiễm, tỉ lệ chết tăng 14 ngày là 66,7%. Trong thí nghiệm này, việc bổ nhanh từ ngày ngày thứ 6 đến ngày thứ 10. Cá sung khống hữu cơ Se, Zn và Cr giúp giảm tỉ lệ bắt đầu ngừng chết vào ngày thứ 12 ở tất cả các chết tích lũy trong các nghiệm thức NT5, NT6, nghiệm thức. Kết quả tỉ lệ chết tích lũy (Bảng NT7. 5) giữa các nghiệm thức khác nhau cĩ ý nghĩa Một nghiên cứu khác về ảnh hưởng của Se- (P < 0,05), tỉ lệ chết tích lũy cao nhất là NT1 lenium hữu cơ lên cá hồi vân của Sebastien & (67,86%), thấp nhất là NT7 (34,82%). ctv. (2009), khi cho cá ăn thức ăn bổ sung sele- Nghiệm thức đối chứng âm cĩ tỉ lệ chết là 0%, nium với các hàm lượng 0; 2; 4; 8 mg Se/kg thức đều này chứng tỏ rằng các yếu tố mơi trường ăn trong 10 tuần đã cải thiện tỷ lệ sống, tốc độ (nhiệt độ, pH), thao tác gây cảm nhiễm khơng tăng trưởng và khả năng miễn dịch. Bên cạnh đĩ, ảnh hưởng đến tỉ lệ chết tích lũy của cá trong thí Sritunyalucksana & ctv. (2011) đã chứng minh nghiệm. Do đĩ, cá chết trong thí nghiệm là do bị với hàm lượng 0,3 g Se hữu cơ /kg thức ăn giúp nhiễm bởi vi khuẩn. Cá chết cĩ những biểu hiện cải thiện tỷ lệ sống, tốc độ tăng trưởng và khả đặc trưng do vi khuẩn E. ictaluri gây nên như năng chống chịu với virus gây hội chứng Taura xuất hiện các đốm trắng trong gan và thận. trên tơm thẻ chân trắng Penaeus vannamei. Như vậy, Se hữu cơ cĩ vai trị trong việc kích thích hệ Theo Lim & ctv. (1996), khi ngâm cá da trơn miễn dịch ở động vật thủy sản. www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5)
6. 60 Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh Bảng 4. Hệ số phân đàn về khối lượng và chiều dài Nghiệm thức CV (%) khối lượng CV (%) chiều dài NT1 34,80c ± 0,70 20,94c ± 3,90 NT2 34,53c ± 1,50 16,86b ± 2,90 NT3 34,15c ± 0,77 22,70c ± 1,92 NT4 34,96c ± 2,57 22,39c ± 1,60 NT5 31,32b ± 1,04 21,32c ± 1,51 NT6 32,94bc ± 1,76 23,50c ± 2,19 NT7 28,04a ± 1,33 10,24a ± 1,64 Các giá trị thể hiện trên bảng là số trung bình ± độ lệch chuẩn (n = 4). Các giá trị trên cùng một cột cĩ chữ cái khác nhau thì sự khác biệt cĩ ý nghĩa thống kê (Duncan test, P < 0,05). Hình 1. Tỉ lệ chết tích lũy của cá sau 14 ngày gây cảm nhiễm. Bảng 5. Tỉ lệ cá chết tích lũy (%) sau 5 ngày, 10 ngày, 14 ngày cảm nhiễm Nghiệm thức 5 ngày 10 ngày 14 ngày NT1 0,89ab ± 1,79 59,82d ± 6,10 67,86c ± 4,12 NT2 3,57b ± 0,00 57,14cd ± 4,12 61,61bc ± 6,10 NT3 2,68ab ± 3,42 57,14cd ± 6,52 60,71bc ± 4,12 NT4 0,89ab ± 1,79 59,82d ± 12,84 60,71bc ± 12,71 NT5 0,00a ± 0,00 45,54bc ± 6,10 53,57b ± 10,10 NT6 1,79ab ± 3,57 42,86ab ± 11,29 50,00b ± 10,10 NT7 2,68ab ± 1,79 31,25a ± 6,10 34,82a ± 3,42 Các giá trị thể hiện trên bảng là số trung bình ± độ lệch chuẩn (n = 4). Các giá trị trên cùng một cột cĩ chữ cái khác nhau thì sự khác biệt cĩ ý nghĩa thống kê (Duncan test, P < 0,05). Tran & ctv. (2013), đã tiến hành nghiên cứu tỷ lệ sống, thành phần sinh hĩa, các chỉ số huyết ảnh hưởng của Selenium hữu cơ lên tăng trưởng, học và khả năng kháng lại tác nhân gây bệnh Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
7. Trường Đại học Nơng Lâm TP. Hồ Chí Minh 61 Vibrio parahaemolyticus trên cá chẽm. Kết quả Hamre, K., Mollan, T. A., Sỉle., & Erstad, B. (2008). thí nghiệm cho thấy Se hữu cơ đã cải thiện tốc Rotifers enriched with iodine and seleniumincrease sur- độ tăng trưởng, làm tăng hàm lượng protein thơ, vival in Atlantic cod (Gadusmorhua) larvae. Aquacul- ture 284, 190-195. giảm độ ẩm trong cơ thịt cá, tăng số lượng hồng cầu tổng số và tăng khả năng chống chịu khi tiếp Lim, C., Kleisius, P. H., & Ducan, P. L. (1996). Immune xúc với vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus ở mật respone and resistance of chanel catfish to Edward- 6 siella ictaluri challenge when fed various dietary levels độ 10 cfu/mL. Gần đây nhất là nghiên cứu của of zin methionine and zinsufate. Journal of Aquatic Sang & ctv. (2015), kết quả nghiên cứu trên cá Animal Health 8(4), 302-307. Trachinotus blochi cho thấy, tỷ lệ sống, tốc độ Mechlaoui, M., Dominguez, D., Robaina, L., Geraert, P., tăng trưởng, protein trong cơ và lipid trong gan Kaushik, S., Saleh, R., Briens, M., Montero, D., & ở các lơ cĩ bổ sung Se hữu cơ cao hơn so với lơ Izquierdo, M. (2019). Effects of different dietary se- đối chứng (P < 0,05). lenium sources on growth performance, liverand mus- cle composition, antioxidant status, stress response Nghiên cứu của Ahmed (2012) trên cá chép cho and expression of related genes in gilthead seabream thấy, thức ăn chứa nhiều carbohydrates sẽ làm (Sparus aurata). Aquaculture 507, 251-259. gia tăng hàm lượng glucose trong máu cá và việc NRC (National Research Council). (2011). Nutrient re- bổ sung Crom hữu cơ giúp ổn định glucose trong quirements of fish and shrimp, animal nutrition se- máu cá dẫn đến cá tăng trưởng tốt hơn, tỉ lệ sống ries. Washington, USA: The National Academy Press. cải thiện so với đối chứng. Trong thí nghiệm, NT7 Sang, H. M., Thuy, N. T. T., & Hoang, D. H. (2015). bổ sung Crom (Cr) hữu cơ cải thiện tăng trưởng Effects of dietary organic selenium on growth, survival, và tỉ lệ sống của cá, cũng như gia tăng sức khỏe physiological and hematology conditions of snub-nose của cá khi gây cãm nhiễm. Kết quả này cần nhiều dart (Trachinotus blochii Lacepide, 1801). The Israeli nghiên cứu tiếp tục để theo dõi và đánh giá tác Journal of Aquaculture - Bamidgeh 67. dụng của Crom khi bổ sung vào thức ăn. Sebastien, A., & Rider, E. (2009). Supra-nutritional di- etary intake of selenite and Selenium yeast in normal 4. Kết Luận and stressed rainbow trout (Oncorhynchus mykiss): Implications on Selenium status and health responses. Aquaculture 295, 282-291. Khi bổ sung các loại khống hữu cơ vào thức ăn cá tra giai đoạn từ cá bột lên cá giống với liều Sritunyalucksana, K., Intaraprasong, A., Sanguanrut, P., Filer, K., & Fegan, D. F. (2011). Organic selenium sup- dùng: 60 mg/kg Zn; 0,4 mg/kg Se; 0,4 mg/kg Cr; plementation promotes shrimp growth and disease re- 2,4 mg/kg Mn; 5 mg/kg Cu và 30 mg/kg Fe cho sistance to Taura syndrome virus. Science Asia 37, thấy các chỉ tiêu về tăng trưởng và tỉ lệ sống cao 24-30. hơn và FCR thấp hơn so với nghiệm thức sử dụng Tran, D. D., Huynh, S. M., & Le, H. M. (2013). The effect khống vơ cơ. Khi gây cảm nhiễm với vi khuẩn E. of organic selenium on growth, survival ratio biochem- ictaluri thì cĩ tỉ lệ chết tích lũy thấp nhất. Điều istry composition and immunological capacity of Asian này chứng tỏ rằng việc bổ sung các loại khống seabass (Lates calcarifer Bloch 1790). Journal of Trop- ical Science and Technology 112, 40-50. hữu cơ vào thức ăn cá tra giai đoạn từ cá bột lên cá giống giúp cá tăng cường sức đề kháng chống lại các tác nhân gây bệnh. Tài Liệu Tham Khảo (References) Ahmed, A. R. (2012). The effect of dietary chromium(III) on growth and carbohydrate utilization in mirror and common carp (Cyprinus carpio) (Doctoral dissertation). University of Plymouth, Plymouth, UK. www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nơng nghiệp và Phát triển 19(5)