Bài giảng Độc tố môi trường - Chương 2: Đại cương về độc tố học môi trường

Nội dung text: Bài giảng Độc tố môi trường - Chương 2: Đại cương về độc tố học môi trường

1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐỘC TỐ HỌC MễI TRƯỜNG Environment is full of toxins
2. Định nghĩa ỉ Độc học mụi trường là một ngành khoa học nghiờn cứu mối quan hệ phức tạp giữa chất độc và mụi trường (đất, nước, con người, hệ sinh thỏi ) ỉ Độc học mụi trường là một ngành học liờn quan đến cỏc ngành khỏc như húa học, lý học, sinh học, sinh thỏi học, sinh hoỏ học, sinh lý học, dược học thậm chớ cả địa lý, lịch sử
3. Con người và mối hiểm họa từ cỏc chất thải độc hại
4. Cỏc lĩnh vực ỏp dụng ỉ Đỏnh giỏ tỏc động mụi trường ỉ Cảnh bỏo, dự bỏo khả năng biến đổi mụi trường ỉ Giỏm sỏt, quan trắc mụi trường ỉ Quản lý mụi trường ỉ Cụng nghệ ỉ Luật mụi trường
5. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐỘC TỐ HỌC MễI TRƯỜNG n Trước 1960: hỡnh thành khỏi niệm độc học mụi trường (Minamata, Dioxin VN) n Thập niờn 70: sự phỏt triển vượt bực của khoa học kỹ thuật trong húa phõn tớnh mụi trường n 1970-1980: Khẳng định rừ ràng mối liờn quan giữa chất độc trong mụi trường và hậu quả của nú lờn sinh vật, chuỗi thức ăn và sức khỏe con người. (Dioxin Seveso)
6. Minamata - Japan 1400 người chết 2000 người bị ảnh hưởng
7. Dioxin - Vietnam
8. Seveso - í
9. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐỘC TỐ HỌC MễI TRƯỜNG n Năm 1979 Uỷy ban bảo vệ Mụi trường Mỹ (EPA - Environmental Protection Agent – www.epa.gov) và Uỷy ban Mụi trường chõu Aõu (CEE) ban hành những qui định đầu tiờn trong việc chấp thuận cỏc sản phẩm húa học theo khớa cạnh mụi trường. n Vào những năm cuối thập niờn 80, ngành độc tố học mụi trường bắt đầu được đưa vào nghiờn cứu và giảng dạy trong cỏc trường đại học. n Một số sỏch chuyờn ngành cũng bắt đầu được xuất bản kể cả tạp chớ Độc học mụi trường (Environmental Toxicology).
10. LIấN QUAN GIỮA ĐỘC TỐ HỌC MễI TRƯỜNG VÀ CễNG NGHIỆP HOÁ CHẤT ỉ Ngành cụng nghiệp húa chất vụ cơ phỏt triển vũ bóo vào giữa thế kỷ 19 ỉ Đến đầu thế kỷ 20, cụng nghiệp húa chất hữu cơ, đặc biệt đứng đầu là cụng nghiệp húa dầu. ỉ Cho tới cuối thế kỷ 20, sau đại chiến thế giới lần thứ nhất, cỏc cụng ty húa chất tập trung phỏt triển cỏc sản phẩm dõn dụng: cụng nghiệp nhựa, sơn dầu, chất tẩy rửa và bảo vệ thực vật được ưu tiờn và phỏt triển với tốc độ khụng ngừng.
11. KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ ĐỘC HỌC ỉ Chất độc - Toxin ỉ Thử nghiệm độc học (Toxicity test): ỉ Giỏm sỏt chất độc ỉ Khử độc - Detoxification ỉ Cường độ tiếp xỳc: acute, chronic
12. KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ ĐỘC HỌC ỉ Chỉ số giới hạn ngưỡng TLV (Threshold limit value) ỉ Chỉ số giới hạn an toàn TEL (Threshold effect level) ỉ Chỉ số giới hạn khụng an toàn PEL (Probable effect level) ỉ LC50: Median lethal concentration ỉ EC50: Median effect concentration ỉ LOEC - Lowest observed effect concentration ỉ NOEC - No observed effect concentration
13. Bài tập Sinh viờn vẽ sơ đồ mối quan hệ giữa LC50, NOEC và LOEC