Bài giảng Kinh tế nông nghiệp - Chương 3: Thị trường và phân tích thị trường nông nghiệp

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế nông nghiệp - Chương 3: Thị trường và phân tích thị trường nông nghiệp

1. LOGO www.neu.edu.vn Chương 3 Thị trường và phân tích thị trường nông nghiệp Bộ môn: Kinh tế nông nghiệp&Phát triển nông thôn Ths. Nguyễn Hà Hưng
2. Nội dung 1 Bản chất SXHH và Thị trường nông sản 2 Những nhân tố ảnh hưởng đến SXHH và TTNS 3 Phân tích đặc điểm thị trường nông sản 4 Biện pháp hoàn thiện thị trường nông sản Việt Nam www.themegallery.com
3. Bản chất sản xuất hàng hoá là quá trình sản xuất ra sản phẩm để trao đổi, để bán, không phải để tự tiêu dùng bởi chính người sản xuất ra sản phẩm đó SXHH lớn SXHH giản đơn - Trình độ cao - SX để bán Tự cung tự cấp - Trình độ thấp - SPHH xác định - Tự cung tự cấp trước - Trình độ thấp, - SPHH ngẫu - Trình độ kỹ thuật rất thấp nhiên cao - Tự cung tự cấp - Trình độ kỹ thuật - Trình độ phân - Không có SPHH thấp công lao động - Trình độ kỹ thuật - Trình độ phân cao thấp, rất thấp công lao động - Quy mô lớn - Trình độ phân thấp công lao động - Quy mô nhỏ thấp - Quy mô nhỏ www.themegallery.com
4. Điều kiện ra đời và tồn tại của SXHH Có sự phân công lao động xã hội 1 Có nhiều người sở hữu khác 2 nhau về TLSX và SP làm ra www.themegallery.com
5. Chỉ tiêu phản ánh trình độ của SXHH 1 Tỷ suất sản phẩm hàng hoá 2 Tỷ suất giá trị sản phẩm hàng hoá 3 Quy mô giá trị sản phẩm hàng hoá 4 Cơ cấu giá trị sản phẩm hàng hoá 5 Trình độ công nghệ sản xuất www.themegallery.com
6. Kinh tế hàng hoá – Kinh tế thị trường Kinh tế hàng hoá Kinh tế thị trường - là nền kinh tế - là nền kinh tế mà ở đó SXHH đã hàng hoá trở thành kiểu sx - được vận hành phổ biến chủ yếu theo cơ chế thị trường (dưới sự điều tiết của các quy luật thị trường) www.themegallery.com
7. Ưu thế của SXHH Cạnh tranh hạ thấp chi phí đổi mới 1 công nghệ thúc đẩy lực lượng sx xã hội phát triển Lợi nhuận thúc đẩy lực lượng sản 2 xuất xã hội phát triển Tạo ra cho xã hội ngày càng nhiều 3 sản phẩm chất lượng cao, giá ngày càng hạ www.themegallery.com
8. Bản chất của thị trường nông nghiệp Nhà kinh tế Thoả E thuận Địa điểm Nhà quy hoạch A D Quản trị Thị trường Người Người bán mua Nhà quản lý thị B C Marketing trường www.themegallery.com
9. Chức năng của thị trường nông nghiệp Thông tin Thừa nhận - Tổng cung, tổng cầu Điều tiết - Chất lượng, giá cả Kích thích - Thị hiếu, cách thức, - Thừa nhận các phong tục tiêu dùng hoạt động SX nông sản hàng hoá Thực - Phân bổ sử dụng - Mua bán NS theo hợp lý các nguồn lực yêu cầu các quy Hiện luật thị trường - Thực hiện hành vi trao đổi - Thực hiện cân bằng cung cầu, hình thành giá cả - Thực hiện giá trị của NS www.themegallery.com
10. Những nhân tố ảnh hưởng đến SXHH trong nông nghiệp ĐK ĐK ĐK tự nhiên KT-XH Kỹ thuật - Đất đai - Khí hậu - Đất đai/LĐ - Giống - Nguồn - Thị trường - Quy trình nước - Giao thông kỹ thuật - CN chế biến Cơ sở tự - Loại SP - Công nhiên của - Cơ chế quản nghệ CB, phân công lý bảo quản lao động www.themegallery.com
11. Những nhân tố ảnh hưởng đến thị trường nông sản ❖Những nhân tố ảnh hưởng đến cung nông sản ❖Giá của bản thân nông sản hàng hoá ❖Giá của sản phẩm cạnh tranh, sản phẩm thay thế ❖Giá của sản phẩm song đôi ❖Giá của các yếu tố đầu vào ❖Trình độ kỹ thuật sản xuất ❖Các yếu tố môi trường tự nhiên ❖Các chính sách kinh tế của Nhà nước www.themegallery.com
12. Những nhân tố ảnh hưởng đến thị trường nông sản ❖ Những nhân tố ảnh hưởng đến cầu nông sản TDCC ❖Giá của bản thân nông sản hàng hoá Hệ số co giãn Tỷ lệ phần trăm thay đổi lượng cầu (Qi) của cầu theo = giá (Ei) Tỷ lệ phần trăm thay đổi giá (Pi) Những nhân tố ảnh hưởng đến Ei ❖Tính sẵn có của hàng hoá thay thế ❖Tính đa công dụng của nông sản ❖Tỷ trọng thu nhập mà người tiêu dùng dành để mua NSTP ❖Tính phổ biến trong tiêu dùng của NS www.themegallery.com
13. Những nhân tố ảnh hưởng đến thị trường nông sản ❖ Những nhân tố ảnh hưởng đến cầu nông sản TDCC ❖Giá của nông sản thay thế ❖Tình hình phân phối thu nhập và mức thu nhập của các nhóm dân cư ❖Thị hiếu và tập quán tiêu dùng của dân cư và phong tục địa phương ❖Quy mô và tốc độ tăng dân số ❖Kỳ vọng của người mua www.themegallery.com
14. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Độ cận biên thị trường và giá nông sản P1 P2 P3 P4 P5 Trang Nhà Bán Bán Người trại Th. lái máy buôn lẻ TD CB Giá nông sản thô + Giá các dịch vụ = Giá TD cuối cùng Độ cận biên thị trường : Chênh lệch giữa giá ở cấp thị trường sau và cấp thị trường trước đó www.themegallery.com
15. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Độ cận biên thị trường và giá nông sản Snst + dv Snst Pnst+dv dnst + dv Pnst dnst Q* www.themegallery.com
16. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Sự hình thành giá cả theo thời vụ Qs lúc trái vụ Qs lúc mùa vụ P3 Qs quá độ lúc P mùa vụ 2 P1 Qd lúc trái vụ Qd lúc mùa vụ Q Q2 Q1 Q3 www.themegallery.com
17. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Tình trạng độc quyền tương đối phổ biến trên thị trường nông nghiệp Độc quyền bán Công ty thương mại cung cấp phần lớn phân bón, thuốc trừ sâu và các vật tư nông nghiệp khác Độc quyền mua - Nhà máy chế biến mua nguyên liệu do nông dân sản xuất ra - Công ty xuất khẩu nông sản www.themegallery.com
18. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Tình trạng độc quyền tương đối phổ biến trên thị trường nông nghiệp Độc quyền nhất Thiếu đk cho thị trường cạnh tranh hoàn hảo: thời - Trình độ công nghệ, quản lý không đều - Kiến thức tiếp thị còn thiếu.v.v Độc quyền lâu Gắn với những yếu tố phi kinh tế: dài - Ngăn sông cấm chợ giữa các vùng - Đặc điểm kinh tế, kỹ thuật của chế biến SP - Không có SP thay thế gần gũi www.themegallery.com
19. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Tình trạng độc quyền tương đối phổ biến trên thị trường nông nghiệp - Sản lượng cung - Gây ra tín hiệu sai lệch về giá cả, Tác động giảm hiệu quả sản suất của độc - Giá bán tăng - Phân bổ và sử quyền - Nhà kinh doanh thu được lợi nhuận độc dụng kém hiệu quyền quả các nguồn lực www.themegallery.com
20. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Tình trạng độc quyền tương đối phổ biến trên thị trường nông nghiệp ❖ Biện pháp khống chế độc quyền của Nhà nước - Quy định giá trần đối với đầu vào sx : Kiểm soát giá đối điện, xăng dầu, phân bón với DN độc quyền - Quy định giá sàn nông sản các DN phải trả cho người bán - Trợ giá Đánh thuế trọn gói đối với lợi nhuận độc quyền cao - Tăng thu ngân sách (Kết hợp phụ cấp - Ổn định giá cả, sản lượng của DN theo chi phí cận biên) www.themegallery.com
21. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Thị trường nông nghiệp VN đang trong quá trình hội nhập vào thị trường khu vực và thế giới ❖ Chính phủ đã cam kết trong các hiệp định quốc tế ▪ AFTA (ASEAN Free Trade Area) • 2006, thuế suất nhập khẩu < 5% • 2013, nông sản chưa chế biến (danh mục SEL) <5%, bãi bỏ hàng rào phi thuế www.themegallery.com
22. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Thị trường nông nghiệp VN đang trong quá trình hội nhập vào thị trường khu vực và thế giới ❖ Chính phủ đã cam kết trong các hiệp định quốc tế ▪ Hiệp định thương mại Việt – Mỹ • Ký kết 07/2000 – thực hiện đến 2006 • quy chế tối huệ quốc cho hàng hóa của Mỹ • đỗi xử hàng hóa nhập khẩu như hàng hóa trong nước • loại bỏ hạn ngạch (thời hạn 3- 7 năm) • DN Mỹ được nhập khẩu hầu hết các sp (3 – 6 năm) • cam kết giảm thuế cho 250 sp (4/5 nông sản) • mức cắt giảm thuế từ 33 – 50% (trong 3 năm sau khi có hiệu lực) • .v.v www.themegallery.com
23. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Thị trường nông nghiệp VN đang trong quá trình hội nhập vào thị trường khu vực và thế giới ❖ Chính phủ đã cam kết trong các hiệp định quốc tế ▪ Chấp nhận tự do hoá thương mại theo yêu cầu của IMF và WB • Lộ trình giảm thuế quan • Thực hiện các biện pháp phi thuế www.themegallery.com
24. Phân tích đặc điểm của thị trường NS Thị trường nông nghiệp VN đang trong quá trình hội nhập vào thị trường khu vực và thế giới ❖ Chính phủ đã cam kết trong các hiệp định quốc tế ▪ WTO • Giảm 23% so với thuế suất NK bình quân hiện hành • Nông nghiệp, thuế suất bq giảm 25,2% so với khi gia nhập Sản phẩm Thuế khi gia nhập Thuế suất cuối Thời hạn thực hiện (%) cùng (%) Thịt bò 20 14 5 năm Thịt lợn 30 15 5 năm Sữa nguyên liệu 20 18 2 năm Sữa thành phầm 30 25 5 năm Thịt chế biến 40 22 5 năm Bánh kẹo 34,4 25,3 3-5 năm Thức ăn gs 10 7 2 nămwww.themegallery.com
25. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Nhanh chóng xây dựng hệ thống thị trường đồng bộ cho nông nghiệp nông thôn ▪ Thị trường vốn Ưu điểm • Hình thành đa dạng các loại hình ngân hàng • Các quỹ TDND ở nông thôn từng bước được hình thành • Nạn cho vay nặng lãi từng bước bị khống chế • Ngành ngân hàng thực hiện tốt nhiệm vụ cho vay đối với hộ nông dân • Lãi suất đang dần vận hành theo cung cầu thị trường Hạn chế • Nông dân khó hoặc không vay được vốn lớn, dài hạn • Thủ tục vay còn phức tạp www.themegallery.com
26. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Nhanh chóng xây dựng hệ thống thị trường đồng bộ cho nông nghiệp nông thôn ▪ Thị trường dịch vụ kỹ thuật Ưu điểm • Đáp ứng được nhu cầu vật tư kỹ thuật (phân bón hoá học, thuốc trừ sâu, thức ăn chăn nuôi, máy móc công cụ.v.v ) • Đáp ứng được nhu cầu tư vấn, phổ biến, áp dụng tiến bộ kỹ thuật • Hình thành đa dạng các loại hình cung ứng Hạn chế • Công tác quản lý thị trường còn yếu kém • Tiến bộ kỹ thuật không đến được với các hộ nông dân ở vùng sâu, vùng xa www.themegallery.com
27. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Nhanh chóng xây dựng hệ thống thị trường đồng bộ cho nông nghiệp nông thôn ▪ Thị trường tiêu thụ nông sản Ưu điểm • Đã tháo gỡ được những chướng ngại của thị trường tiêu thụ (cát cứ địa phương, HT giao thông yếu kém .v.v ) • Thị trường một số nông sản chủ yếu đã hình thành thống nhất trong cả nước • Hội nhập ngày càng sâu rộng với thị trường khu vực và thế giới Hạn chế • Quản lý chưa tốt tính thời vụ của thị trường nông sản • Giá cả thị trường không ổn định www.themegallery.com
28. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Thực hiện những quyết định điều chỉnh tiết giá cả nông nghiệp linh hoạt và phù hợp ▪ Đặc điểm của giá cả trong nông nghiệp: ▪ Đối với nông nghiệp, các mức giá của đầu vào và đầu ra không được coi trọng bằng giá cả tương đối của chúng ▪ Giá cả nông sản có biên độ giao động lớn khi so với các sản phẩm công nghiệp www.themegallery.com
29. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Thực hiện những quyết định điều chỉnh tiết giá cả nông nghiệp linh hoạt và phù hợp ▪ Các biện pháp điều tiết giá cả trên thị trường độc quyền: ▪ Quy định giá chuẩn giá trần, giá sàn ▪ Khuyến khích mở rộng hợp tác, liên doanh, liên kết, khuyến khích cạnh tranh lành mạnh trong toàn bộ hệ thống thị trường nông nghiệp ▪ Trên thị trường cạnh tranh ▪ Quy định khung giá cho nhập khẩu xăng dầu, phân bón, cước vận tải. Quy định giá xuất khẩu tối thiểu nông sản. ▪ Quy định giá tối thiểu mua thóc, tối đa bán gạo ▪ Tổ chức đăng ký giá, hiệp thương giá, niêm yết giá ▪ Lập quỹ dự trữ bắt buộc và quỹ quốc gia bình ổn thị trường ▪ Kiểm tra, kiểm soát các yếu tố hình thành giá, tồn kho, dự trữ ▪ Thực hiện chính sách trợ giá khi cần thiết www.themegallery.com
30. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Khuyến khích thúc đẩy cạnh tranh, chống độc quyền ▪ Có biện pháp phù hợp chống độc quyền ở cả thị trường cung ứng đầu vào và thị trường đầu ra ▪ Thúc đẩy cạnh tranh trong cung ứng đầu vào và tiêu thụ sản phẩm ▪ Phát hiện và kiên quyết ngăn chặn những vấn đề nổi cộm, bất thường nảy sinh trên thị trường www.themegallery.com
31. Những biện pháp chủ yếu hoàn thiện thị trường nông nghiệp Việt Nam ❖ Thực hiện tốt chiến lược hội nhập vào thị trường nông nghiệp thế giới ▪ Củng cố và tăng cường vị thế ở thị trường quen thuộc ▪ Tích cực mở rộng và tạo thế đứng trên thị trường mới ▪ Tham gia nhiều hơn vào các hiệp định và công ước quốc tế liên quan đến kinh tế và thương mại ▪ Sử dụng linh hoạt và có hiệu quả các công cụ kinh tế trong quan hệ ngoại thương: • Quota xuất nhập khẩu • Công cụ phi thuế quan • Thuế xuất nhập khẩu • Tỷ giá hối đoái ▪ Thực hiện kiểm soát buôn bán tiểu ngạch và chống buôn lậu có hiệu quả www.themegallery.com
32. LOGO www.themegallery.com Add your company slogan