Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại - Chương 2: Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng - Lương Huỳnh Anh Thư

pdf 45 trang Gia Huy 23/05/2022 1070
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại - Chương 2: Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng - Lương Huỳnh Anh Thư", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_quan_tri_ngan_hang_thuong_mai_chuong_2_quan_tri_vo.pdf

Nội dung text: Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại - Chương 2: Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng - Lương Huỳnh Anh Thư

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI KHOA KẾ TOÁN- TÀI CHÍNH Quản trị ngân hàng thương mại Giảng viên: ThS. Lương Huỳnh Anh Thư CHƯƠNG 2: QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ VÀ SỰ AN TOÀN CỦA NGÂN HÀNG
  2. Khái quát gồm 8 nội dung: 1.KHÁI NIỆM. 2.ĐẶC ĐIỂM 3.CHỨC NĂNG Khái quát gồm 8 nội dung: 4.THÀNH PHẦN VỐN TỰ CÓ 5.CÁCH XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ 6.QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ
  3. Khái quát gồm 8 nội dung: 7.CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ 8.CÁC PHƯƠNG PHÁP TĂNG VỐN TỰ CÓ 1. KHÁI NIỆM. Vốn ‐  Về mặt kinh tế: Vốn tự có  Về mặt quản lý: Vốn tự là vốn riêng của ngân hàng do tự có của ngân hàng có các chủ sở hữu đóng góp, được được chia làm hai loại: tạo ra trong quá trình kinh doanh dưới dạng lợi nhuận giữ ‐ + Vốn tự có cơ bản. lại (Vốn chủ sở hữu, vốn ‐ + Vốn tự có bổ riêng). sung. 6
  4. 7 Vốn tự Theo Luật các Tổ chức tín dụng vốn tự có có bao gồm phần giá trị thực có của vốn điều lệ, các quỹ dự trữ và một số tài sản nợ khác của tổ chức tín dụng theo quy định của ngân hàng Nhà nước. Theo quyết định số 8 + Vốn tự có cơ bản (Vốn cấp 1): Vốn điều Vốn lệ thực có (vốn đã được cấp, vốn đã góp), quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ, quỹ dự tự phòng tài chính, quỹ đầu tư phát triển có nghiệp vụ, lợi nhuận không chia. + Vốn tự có bổ sung (Vốn cấp 2): Phần giá trị tăng thêm của tài sản cố định và của các loại chứng khoán đầu tư được định giá lại, trái phiếu chuyển đổi hoặc cổ phiếu ưu đãi do tổ chức tín dụng phát hành có thời hạn dài
  5. 2. ĐẶC ĐIỂM CỦA VỐN TỰ CÓ Cung cấp nguồn lực cho ngân hàng hoạt động, chống đỡ khi rủi ro phát sinh. Vốn ổn định và luôn tăng trưởng. Cơ sở để hình thành nên các nguồn vốn khác. Quyết định quy mô hoạt động của ngân hàng, cơ sở để xác định các tỷ lệ an toàn trong kinh doanh. 3. CHỨC NĂNG CỦA VỐN TỰ CÓ Chức năng bảo vệ Bù đắp rủi ro phát sinh và đảm bảo an toàn cho ngân hàng trước nguy cơ phá sản. Đảm bảo khả năng chi trả. Bảo vệ tiền gửi của khách hàng. Chức năng hoạt động Cấp tín dụng. Hùn vốn, góp vốn liên doanh. Đầu tư chứng khoán. Chức năng điều chỉnh Mức độ an toàn trong hoạt động. Giới hạn hoạt động. Hiệu quả hoạt động.
  6. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ VỐN TỰ CÓ Vốn cấp 1 Vốn cấp 2 (Vốn tự có cơ bản) (Vốn tự có bổ sung) 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Vốn cấp 1 (Vốn tự có cơ bản) Lợi nhuận Vốn điều lệ không chia Quỹ đầu tư Quỹ dự trữ phát triển và dự phòng nghiệp vụ  Căn cứ để xác định giới hạn mua, đầu tư vào TSCĐ của TCTD.
  7. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Vốn cấp 1 (Vốn tự có cơ bản) Thông tư 13/2010/TT – NHNN và 19 Vốn điều lệ thực có (vốn đã được cấp, vốn đã góp): Nguồn vốn ban đầu ngân hàng có được khi mới hoạt động và được ghi vào bảng điều lệ hoạt động của ngân hàng. Theo qui định của luật pháp, một tổ chức tín dụng để được phép hoạt động thì vốn điều lệ thực tế vốn điều lệ tối thiểu (vốn pháp định). 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ VỐN ĐIỀU LỆ NHTM NHÀ CHI NHÁNH NH NH LIÊN DOANH NHTM CỔ PHẦN NƯỚC NƯỚC NGOÀI Các bên liên doanh Ngân sách nhà Ngân hàng mẹ ở Do các cổ đông tham gia đóng góp nước ngoài bỏ vốn đóng góp : nước cấp phát ra thành lập - Vốn CP thường. - Vốn CP ưu đãi. Xây dựng trụ sở ngân hàng, chi nhánh Mua sắm các trang thiết bị phục vụ kinh doanh. Hùn vốn, mua cổ phần, cho vay trung dài hạn, đầu tư chứng khoán. Thành lập các công ty trực thuộc.
  8. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG  Củng cố và gia tăng năng lực bảo vệ của vốn tự có.  Bù đắp những thất thoát trong hoạt động tín dụng.  Chống đỡ thiệt hại khi rủi ro phát sinh. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Quỹ dự trữ Các quỹ dự phòng bổ sung vốn điều lệ Dự phòng xử lý rủi ro Quỹ dự phòng tài chính Dự phòng cụ thể Dự phòng chung
  9. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Qũy dự phòng tài chính: tỉ lệ trích bằng 10% lai ròng hàng năm của ngân hàng, số dư của quĩ không được phép vượt quá 25% vốn điều lệ của ngân hàng. Quĩ này được QUỸ DỰ dùng để bù đắp phần còn lại của nhưng tổn thất, thiệt hại TRỮ về tài sản xảy ra trong quá trình kinh doanh sau khi đã & DỰ được bù đắp bằng tiền bồi thường của các tổ chức, cá PHÒNG nhân gây ra tổn thất, của tổ chức bảo hiểm và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trích lập trong chi phí. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Dự phòng để xử lý rủi ro: (khắc phục được nhưng hạn chế của qũy dự phòng tài chính) được hình thành bằng cách trích lập dự phòng trên từng nhóm tài sản có của ngân hàng và được tính vào chi phí kinh doanh của ngân hàng.
  10. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Dự phòng cụ thể: là khoản tiền được trích lập trên cơ sở phân loại cụ thể các khoản nợ để dự phòng cho những tổn thất có thể xảy ra. Tổ chức tín dụng thực hiện phân loại nợ như sau: Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn): Các khoản nợ được tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lai đúng hạn. Bao gồm: - Các khoản nợ trong hạn và tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn; - Các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ gốc và lãi đúng thời hạn còn lại; Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể đối với nợ nhóm 1 là 0% 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Nhoùm 2 (Nôï caàn chuù yù): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø coù khaû naêng thu hoài ñaày ñuû caû nôï goác vaø laõi nhöng coù daáu hieäu khaùch haøng suy giaûm khaû naêng traû nôï. Bao goàm: C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 10 ngµy ®Õn 90 ngµy; (Nôï quaù haïn laø khoaûn nôï maø moät phaàn hoaëc toaøn boä nôï goác vaø/hoaëc laõi ñaõ quaù haïn). C¸c kho¶n nî ®iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nôï nhoùm 2 laø 5%
  11. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Nhoùm 2 (Nôï caàn chuù yù): Gia hạn nợ:Thời hạn gia hạn nợ đối với cho vay ngắn hạn tối đa bằng 12 tháng, đối với cho vay trung hạn và dài hạn tối đa bằng 1/2 thời hạn cho vay đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Nhoùm 3 (Nôï döôùi tieâu chuaån): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø khoâng coù khaû naêng thu hoài nôï goác vaø laõi khi ñeán haïn. Caùc khoaûn nôï naøy ñöôïc toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø coù khaû naêng toån thaát moät phaàn nôï goác vaø laõi. Bao goàm: C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 91 ngµy ®Õn 180 ngµy; C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu, trõ c¸c kho¶n nî ®iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu ph©n lo¹i vµo nhãm 2; C¸c kho¶n nî ®îc miÔn hoÆc gi¶m l·i do kh¸ch hµng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ l·i ®Çy ®ñ theo hîp ®ång tÝn dông; Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nôï nhoùm 3 laø 20%
  12. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Nhoùm 4 (Nôï nghi ngôø): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø khaû naêng toån thaát cao. - C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 181 ngµy ®Õn 360 ngµy; - C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu qu¸ h¹n díi 90 ngµy theo thêi h¹n tr¶ nî ®îc c¬ cÊu l¹i lÇn ®Çu; - C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn thø hai; Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nôï nhoùm 4 laø 50% 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Nhoùm 5 (Nôï coù khaû naêng maát voán): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø khoâng coøn khaû naêng thu hoài, maát voán. Bao goàm: - C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n trªn 360 ngµy; - C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu qu¸ h¹n tõ 90 ngµy trë lªn theo thêi h¹n tr¶ nî ®îc c¬ cÊu l¹i lÇn ®Çu; - C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn thø hai qu¸ h¹n theo thêi h¹n tr¶ nî ®îc c¬ cÊu l¹i lÇn thø hai; - C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn thø ba trë lªn, kÓ c¶ cha bÞ qu¸ h¹n hoÆc ®· qu¸ h¹n; - C¸c kho¶n nî khoanh, nî chê xö lý; Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nôï nhoùm 5 laø 100%
  13. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Soá tieàn döï phoøng cuï theå phaûi trích ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: R = max {0, (A - C)} x r Trong ñoù: R: soá tieàn döï phoøng cuï theå phaûi trích A: giaù trò cuûa khoaûn nôï C: giaù trò cuûa taøi saûn baûo ñaûm r: tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Giaù trò cuûa taøi saûn baûo ñaûm (C) ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû tích soá giöõa tyû leä aùp duïng ñöôïc quy ñònh ôû baûng döôùi ñaây vôùi: - Giaù trò thò tröôøng cuûa vaøng; - Meänh giaù cuûa traùi phieáu Chính phuû, tín phieáu Kho baïc, vaø caùc loaïi giaáy tôø coù giaù cuûa caùc toå chöùc tín duïng; - Giaù trò thò tröôøng cuûa chöùng khoaùn cuûa doanh nghieäp vaø cuûa toå chöùc tín duïng khaùc; - Giaù trò cuûa taøi saûn baûo ñaûm laø ñoäng saûn, baát ñoäng saûn vaø caùc taøi saûn baûo ñaûm khaùc ghi treân hôïp ñoàng baûo ñaûm, hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính.
  14. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Loaïi taøi saûn baûo ñaûm Tyû leä toái ña (%) Soá dö treân taøi khoaûn tieàn göûi, soå tieát kieäm baèng Ñoàng Vieät Nam taïi toå chöùc tín duïng 100% Tín phieáu kho baïc, vaøng, soá dö treân taøi khoaûn tieàn göûi, soå tieát kieäm baèng ngoaïi teä taïi toå chöùc tín duïng 95% Traùi phieáu Chính phuû: 95% - Coù thôøi haïn coøn laïi töø 1 naêm trôû xuoáng 85% - Coù thôøi haïn coøn laïi töø 1 naêm ñeán 5 naêm 80% - Coù thôøi haïn coøn laïi treân 5 naêm Thöông phieáu, giaáy tôø coù giaù cuûa toå chöùc tín duïng khaùc 75% Chöùng khoaùn cuûa caùc toå chöùc tín duïng khaùc 70% Chöùng khoaùn cuûa doanh nghieäp 65% Baát ñoäng saûn (goàm: nhaø ôû cuûa daân cö coù giaáy tôø hôïp phaùp vaø/hoaëc baát ñoäng saûn gaén lieàn vôùi quyeàn söû 50% duïng ñaát hôïp phaùp) Caùc loaïi taøi saûn baûo ñaûm khaùc 30% 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG TCTD xaây döïng Heä thoáng xeáp haïng tín duïng noäi boä ñeå hoã trôï cho vieäc phaân loaïi nôï, quaûn lyù chaát löôïng tín duïng
  15. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Döï phoøng chung: Laø khoaûn tieàn ñöôïc trích laäp ñeå döï phoøng cho nhöõng toån thaát chöa xaùc ñònh ñöôïc trong quaù trình phaân loaïi nôï vaø trích laäp döï phoøng cuï theå vaø trong caùc tröôøng hôïp khoù khaên veà taøi chính cuûa caùc toå chöùc tín duïng khi chaát löôïng caùc khoaûn nôï suy giaûm. Toå chöùc tín duïng thöïc hieän trích laäp vaø duy trì döï phoøng chung baèng 0,75 % toång giaù trò cuûa caùc khoaûn nôï töø nhoùm 1 ñeán nhoùm 4. 30 4. THÀNH ‐ Quy ñònh veà xöû lyù toån thaát veà taøi saûn : PHẦN CỦA ‐ - Söû duïng khoaûn döï phoøng ñöôïc trích laäp trong chi phí ñeå VỐN TỰ CÓ buø ñaép theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. ‐ - Giaù trò toån thaát sau khi ñaõ buø ñaép baèng tieàn boài thöôøng cuûa caù nhaân, taäp theå, cuûa toå chöùc baûo hieåm vaø söû duïng döï phoøng ñöôïc trích laäp trong chi phí, neáu thieáu ñöôïc buø ñaép QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG baèng quyõ döï phoøng taøi chính cuûa toå chöùc tín duïng. ‐ - Neáu do nguyeân nhaân chuû quan thì ngöôøi gaây ra toån thaát phaûi boài thöôøng. Hoäi ñoàng quaûn trò hoaëc Toång giaùm ñoác (hoaëc Giaùm ñoác) toå chöùc tín duïng quyeát ñònh möùc boài thöôøng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chòu traùch nhieäm veà quyeát ñònh cuûa mình.
  16. 31 ‐ - Neáu taøi saûn ñaõ ‐ Quy ñònh veà 4. THÀNH mua baûo hieåm thì xöû xöû lyù toån thaát veà PHẦN CỦA lyù theo hôïp ñoàng baûo VỐN TỰ CÓ taøi saûn : hieåm. QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG ‐ - Neáu do nguyeân nhaân chuû quan thì ngöôøi gaây ra toån thaát phaûi boài thöôøng. Hoäi ñoàng quaûn trò hoaëc Toång giaùm ñoác (hoaëc Giaùm ñoác) toå chöùc tín duïng quyeát ñònh möùc boài thöôøng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chòu traùch nhieäm veà quyeát ñònh cuûa mình. 32 ‐ TCTD ph¶i chuyÓn 4. THÀNH Toµn bé dư nî cña PHẦN CỦA kho¶n nî vµo nhãm cã mét kh¸ch hµng t¹i VỐN TỰ CÓ rñi ro cao h¬n trong mét TCTD ph¶i ®- c¸c trêng hîp sau ®©y: uîc ph©n lo¹i vµo QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG cïng mét nhãm nî.  §èi víi kho¶n cho vay hîp vèn, TCTD lµm ®Çu mèi ph¶i thùc hiÖn ph©n lo¹i nî (hoÆc do TCTD tham gia cho vay hîp vèn ph©n lo¹i tuú theo nhãm nî nµo cã rñi ro cao h¬n).
  17. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG TCTD chñ ®éng ph©n lo¹i c¸c kho¶n nî sau vao nhãm nî cã rñi ro cao h¬n theo ®¸nh gi¸ cña TCTD trong c¸c trêng hîp : - DiÔn biÕn bÊt lîi t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i trêng, lÜnh vùc kinh doanh cña kh¸ch hµng; - C¸c kho¶n nî cña kh¸ch hµng bÞ c¸c TCTD kh¸c ph©n lo¹i vµo nhãm nî cã møc ®é rñi ro cao h¬n (nÕu cã th«ng tin); - C¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña kh¸ch hµng (vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi, kh¶ n¨ng thanh to¸n, tû lÖ nî trªn vèn vµ dßng tiÒn) hoÆc kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng bÞ suy gi¶m liªn tôc; - Kh¸ch hµng kh«ng cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ trung thùc c¸c th«ng tin tµi chÝnh theo yªu cÇu cña tæ chøc tÝn dông ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Tổ chức tín dụng có thể phân loại lại các khoản nợ vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn trong các trường hợp sau đây: Đối với các khoản nợ quá hạn, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1) khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây: - Khách hàng trả đầy đủ phần nợ gốc và lãi bị quá hạn (kể cả lãi áp dụng đối với nợ gốc quá hạn) và nợ gốc và lãi của các kỳ hạn trả nợ tiếp theo trong thời gian tối thiểu sáu (06) tháng đối với khoản nợ trung và dài hạn, ba (03) tháng đối với các khoản nợ ngắn hạn, kể từ ngày bắt đầu trả đầy đủ nợ gốc và lãi bị quá hạn; -Có tài liệu, hồ sơ chứng minh các nguyên nhân làm khoản nợ bị quá hạn đã được xử lý, khắc phục; -
  18. QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Tổ chức tín dụng có thể phân loại lại các khoản nợ vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn trong các trường hợp sau đây: Đối với các khoản nợ quá hạn, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1) khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây: -Tổ chức tín dụng có đủ cơ sở (thông tin, tài liệu kèm theo) đánh giá là khách hàng có khả năng trả đầy đủ nợ gốc và lãi đúng thời hạn còn lại. QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Tổ chức tín dụng có thể phân loại lại các khoản nợ vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn trong các trường hợp sau đây: Đối với các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1) khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây: -Khách hàng trả đầy đủ nợ gốc và lãi theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại trong thời gian tối thiểu sáu (06) tháng đối với các khoản nợ trung và dài hạn, ba (03) tháng đối với các khoản nợ ngắn hạn, kể từ ngày bắt đầu trả đầy đủ nợ gốc và lãi theo thời hạn được cơ cấu lại;
  19. QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Tổ chức tín dụng có thể phân loại lại các khoản nợ vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn trong các trường hợp sau đây: Đối với các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1) khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây: - Có tài liệu, hồ sơ chứng minh các nguyên nhân làm khoản nợ phải cơ cấu lại thời hạn trả nợ đã được xử lý, khắc phục; - Tổ chức tín dụng có đủ cơ sở (thông tin, tài liệu kèm theo) để đánh giá là khách hàng có khả năng trả đầy đủ nợ gốc và lãi đúng thời hạn đã được cơ cấu lại còn lại. QUỸ DỰ TRỮ & DỰ PHÒNG Quỹ ñầu tư phaùt triển nghiệp vụ: Duøng ñeå ñaàu tö môû roäng quy moâ hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñoåi môùi coâng ngheä trang thieát bò, ñieàu kieän laøm vieäc cuûa toå chöùc tín duïng. Möùc trích quyõ naøy baèng 50% laõi roøng haøng naêm cuûa ngaân haøng. Lôïi nhuaän khoâng chia (Lôïi nhuaän giöõ laïi): Phaûn aùnh phaàn thu nhaäp roøng cuûa ngaân haøng coù ñöôïc töø hoaït ñoäng kinh doanh, nhöng khoâng chia traû laõi cho coå ñoâng maø ñöôïc ngaân haøng giöõ laïi ñeå taêng voán. Voán caáp 1 ñöôïc duøng laøm caên cöù ñeå xaùc ñònh giôùi haïn mua, ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh cuûa toå chöùc tín duïng.
  20. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Vốn cấp 2 (Vốn tự có bổ sung) 50% phần giá trị tăng thêm của TSCĐ được đánh giá lại. 40% phần giá trị tăng thêm của các chứng khoán đầu tư được định giá lại. TP chuyển đổi hoặc CPƯĐ có kỳ hạn ban đầu, thời hạn còn lại trước khi chuyển đổi thành CPT tối thiểu là 5 năm. Các công cụ nợ khác là khoản nợ mà chủ nợ là thứ cấp so với các chủ nợ khác; kỳ hạn ban đầu tối thiểu trên 10 năm. Dự phòng chung tối đa bằng 1.25% tổng tài sản “Có” rủi ro. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Vốn cấp 2 (Vốn tự có bổ sung) Các nước phát triển Thặng dư vốn Thu nhập từ các công ty thành viên
  21.  4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Caùc giôùi haïn khi xaùc ñònh voán töï coù: - Giôùi haïn khi xaùc ñònh voán caáp 1: Voán caáp 1 phaûi tröø ñi lôïi theá thöông maïi. 41  4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Caùc giôùi haïn khi xaùc ñònh voán töï coù: - Giôùi haïn khi xaùc ñònh voán caáp 2: + Toång giaù trò caùc traùi phieáu chuyeån ñoåi, coå phieáu öu ñaõi hoaëc caùc coâng cuï nôï khaùc do toå chöùc tín duïng phaùt haønh toái ña baèng 50% giaù trò voán caáp 1. + Trong thôøi gian 5 naêm cuoái cuøng tröôùc khi ñeán haïn thanh toaùn, chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu phoå thoâng giaù trò caùc coâng cuï nôï khaùc vaø traùi phieáu chuyeån ñoåi ñöôïc tính vaøo voán caáp 2 seõ phaûi khaáu tröø moãi naêm 20% giaù trò ban ñaàu. + Toång giaù trò voán caáp 2 toái ña baèng 100% giaù trò voán caáp 1. 42
  22. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Quy định vốn tối thiểu của hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ : Nhöõng quy ñònh veà voán naøy ñaõ ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua trong ñaïo luaät Giaùm saùt vaø cho vay quoác teá naêm 1983. - Voán sô caáp (Primary capital): Bao goàm coå phieáu thöôøng, coå phieáu öu ñaõi vónh vieãn, thaëng dö voán, lôïi nhuaän khoâng chia, quyõ döï tröõ, caùc khoaûn nôï ñöôïc pheùp chuyeån ñoåi, döï phoøng toån thaát cho vay vaø cho thueâ, thu nhaäp töø caùc coâng ty con, tröø tín phieáu voán vaø taøi saûn voâ hình. Nhöõng thaønh phaàn naøy laø voán vónh cöûu cuûa ngaân haøng. - Voán thöù caáp (Secondary capital): Laø nhöõng loaïi voán khaùc coù thôøi gian toàn taïi ngaén hôn nhö coå phieáu öu ñaõi giôùi haïn veà thôøi gian, giaáy nôï thöù caáp vaø nhöõng coâng cuï nôï coù khaû naêng chuyeån ñoåi khaùc khoâng ñöôïc coâng nhaän laø voán sô caáp. Caùc cô quan quaûn lyù ngaân haøng Lieân Bang quy ñònh tyû leä toái thieåu veà voán sô caáp so vôùi toång taøi saûn laø 5,5% vaø toång soá voán töï coù treân toång taøi saûn laø 6%. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Tyû leä ñoøn baåy taøi chính (Leverage ratio) VTC cô baûn Tyû leä ñoøn baåy taøi chính 1 5,5% Toång taøi saûn Toång VTC Tyû leä ñoøn baåy taøi chính 2 6% Toång taøi saûn
  23. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Basel I, những khái niệm về vốn cơ bản (core capital – basic equity), vốn bổ sung vốn cơ bản (supplementary capital) bao gồm:  Dự trữ không công khai (undisclosed reserves),  Nguồn giá trị tăng thêm do đánh giá lại tài sản (asset revaluation reserves),  Dự phòng chung (general provisions) hay dự phòng chung về tổn thất tín dụng (general loan-loss reserves),  Các công cụ nợ có khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu (hybrid debt capital instruments), 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn :  Các khoản nợ thứ cấp có kỳ hạn (subordinated term debt),  Các khoản giảm trừ vốn (deductions from capital) được đưa ra làm rõ để giúp ngân hàng có thể xác định được chính xác các yếu tố cấu thành nên nguồn vốn tự có của mình Ngoài ra, hiệp ước này cũng đề cập chi tiết đến các hệ số rủi ro (risk weights) liên quan đến rủi ro tín dụng và rủi ro hoạt động.
  24. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Hiệp ước Basel đã chia các nhân tố của vốn bao gồm hai cấp:  Vốn cấp 1 (Tier 1) gồm có vốn cổ phần thường và các khoản dự trữ công khai,  Vốn cấp 2 (Tier 2) gồm các khoản dự trữ không công khai, giá trị tăng thêm của việc đánh giá lại tài sản, dự phòng chung và dự phòng tổn thất tín dụng, các công cụ nợ cho phép chuyển đổi thành cổ phiếu và các khoản nợ thứ cấp.  Tổng vốn cấp 1 và cấp 2 chính là vốn tự có hay vốn cơ bản của tổ chức tín dụng. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Nhược điểm : Trong quy định vốn tối thiểu của mình, Basel I mới chỉ đề cập đến những rủi ro về tín dụng chứ chưa đề cập đến những rủi ro khác như rủi ro hoạt động, rủi ro thị trường. Ngoài ra, một số các quy tắc do Basel I đưa ra chỉ có thể vận dụng trong trường hợp ngân hàng hoạt động theo kiểu đơn thuần tuý (stand – alone bank) là ngân hàng không dựa trên một sự sáp nhập hay hoạt động theo kiểu tập đoàn ngân hàng, ngân hàng mẹ, ngân hàng – chi nhánh Xu thế phát triển hiện nay là các ngân hàng dần dần sáp nhập với nhau để tạo thành những tập đoàn lớn có khả năng cạnh tranh cao và có tiềm lực mạnh về tài chính, công nghệ, các ngân hàng không còn chỉ hoạt động trọng phạm vi lãnh thổ quốc gia mà luôn vươn ra tầm quốc tế, mở rộng mạng lưới ngân hàng dưới hình thức hoạt động của ngân hàng quốc tế.
  25. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Hiệp ước Basel II: bao gồm một loạt các chuẩn mực giám sát nhằm hoàn thiện các kỹ thuật quản trị rủi ro và được cấu trúc theo 3 cấp độ:  Cấp độ I (Pillar I): Quy định yêu cầu tỷ lệ vốn tối thiểu đối với rủi ro tín dụng và rủi ro hoạt động  Cấp độ II (Pillar II): Đưa ra các hướng dẫn liên quan đến quá trình giám sát  Cấp độ III (Pillar III): Yêu cầu các ngân hàng cung cấp thông tin cơ bản liên quan đến vốn, rủi ro để đảm bảo khuyến khích các nguyên tắc của thị trường 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Nhân tố căn bản của Basel II so với Basel I Basel I Basel II Tập trung nhiều hơn vào phương pháp đánh Chỉ tập trung vào việc đo lường một loại rủi ro giá nội bộ của bản thân mỗi ngân hàng, quy duy nhất (đó là rủi ro tín dụng) trình giám sát và các quy tắc thị trường Linh động hơn, có nhiều phương pháp để các Có một phương pháp duy nhất áp dụng cho tất ngân hàng lựa chọn, hướng đến việc quản trị cả các trường hợp (one size fits all) rủi ro tốt hơn Dựa trên cấu trúc theo diện trải rộng Nhạy cảm hơn với rủi ro
  26. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Tóm tắt nội dung cấp độ 1 của Basel II : Vốn yêu cầu tối thiểu được xác định bằng công thức Tổng vốn tự có (giống Basle I) = Tỉ lệ vốn ngân hàng (tối thiểu là 8%) RR tín dụng + RR thị trường + RR hoạt động 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Tóm tắt nội dung cấp độ 1 của Basel II : Phương pháp đo lường rủi ro tín dụng Phương pháp chuẩn Phương pháp dựa trên xếp hạng nội bộ cơ bản Phương pháp dựa trên xếp hạng nội bộ nâng cao Phương pháp đo lường rủi ro thị trường Phương pháp chuẩn – Standardised Approach Phương pháp mô hình nội bộ - Internal Models Approach Phương pháp đo lường rủi ro hoạt động Phương pháp chỉ số cơ bản – Basic Indicator Approach Phương pháp chuẩn - Standardised Approach Phương pháp đánh giá nội bộ - Internal Measurement Approach
  27. 4. THÀNH PHẦN CỦA VỐN TỰ CÓ Hiệp ước Basel về an toàn vốn : Theo qui định của Hiệp ước Basel, tỉ lệ vốn được tính toán dựa trên định nghĩa vốn có điều chỉnh hay vốn tự có và tài sản có rủi ro. Tổng tỉ lệ vốn phải lớn hơn hoặc bằng 8%. Vốn cấp 2 được giới hạn tối đa bằng 100% vốn cấp 1. Vốn tự có: vẫn được định nghĩa như trong hiệp ước Basel 1988. Tài sản có rủi ro: Tổng tài sản có rủi ro được xác định bằng cách lấy nhu cầu vốn đối với rủi ro thị trường và rủi ro hoạt động nhân với 12.5 (điều này tương đương với việc là tỷ lệ vốn tối thiểu bằng 8%) cộng với kết quả tính toán của tài sản có rủi ro xét đối với rủi ro tín dụng. 5. CÁCH XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ  XÁC ĐỊNH VỐN TỰ CÓ THEO GIÁ TRỊ SỔ SÁCH – CHUẨN MỰC KẾ TOÁN ĐÃ ĐƯƠC CHẤP NHẬN PHỔ BIẾN (GENERALLY ACCEPTED ACCOUNTING PRINCIPLE – GAAP).  XÁC ĐỊNH VỐN TỰ CÓ THEO CHUẨN MỰC KẾ TOÁN QUY TẮC (REGULATORY ACCOUNTING PRINCIPLE – RAP).  XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ THEO GIÁ THỊ TRƯỜNG(MARKET VALUE CAPITAL – MVC).
  28. 5. CÁCH XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ *GAAP : Giá trị sổ sách Giá trị sổ sách Giá trị sổ sách của của vốn NH = của tài sản - các khoản nợ Dự phòng tổn Mệnh giá Thặng Lợi nhuận thất từ tín dụng của vốn CP + dư vốn + không chia + và cho thuê 5. CÁCH XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ *RAP : VỐN CP (CP thường, thu nhập giữ lại và dự trữ). Cổ phiếu ưu đãi vĩnh viễn. VỐN RAP Dự phòng tổn thất tín dụng và cho thuê. Giấy nợ thứ cấp có khả năng chuyển đổi thành CPT. Các khoản phát sinh khác.
  29. 5. CÁCH XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ *MVC : Giá trị thị trường của Giá trị thị trường của tài Giá trị thị trường của các vốn NH = sản (MVA) - khoản nợ (MVL) Giá trị Số lượng cổ MVC = thị trường hiện x phiếu phát tại của mỗi CP hành 5. CÁCH XÁC ĐỊNH MỨC VỐN TỰ CÓ Lưu ý :  Các khoản phải trừ khỏi vốn tự có : ◊ Toàn bộ phần giá trị giảm đi của TSCĐ do định giá lại. ◊ Toàn bộ phần giá trị giảm đi của các loại chứng khoán đầu tư (kể cả cổ phiếu đầu tư, góp vốn) được định giá lại. ◊ Tổng số vốn của TCTD đầu tư dưới các hình thức : góp vốn, mua cổ phần vào các TCTD khác. ◊ Tổng các khoản đầu tư dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần nhằm nắm quyền kiểm soát vào các doanh nghiệp trong lĩnh vực bảo hiểm và chứng khoán. ◊ Phần vượt mức 15% vốn tự có đối với các khoản góp vốn, mua cổ phần của TCTD vào một doanh nghiệp, quỹ đầu tư, dự án đầu tư. ◊ Khoản lỗ kinh doanh, bao gồm cả các khoản lỗ lũy kế.
  30. 59 6. QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ • KHÁI NIỆM Quản trị vốn tự có của ngân hàng là việc nghiên cứu sự hình thành vốn tự có của ngân hàng một cách hợp lý đồng thời quan tâm đến các thành phần của vốn tự có đảm bảo cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng an toàn và có lãi 6. QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ Ý NGHĨA Tạo điều kiện để bảo vệ tài sản cho những khách hàng đã ký thác tài sản tại ngân hàng. Tạo điều kiện để ổn định và tăng trưởng vốn tự có một cách hợp lý nhằm nâng cao sức đề kháng của ngân hàng trước các rủi ro và nguy cơ phá sản trong kinh doanh. Giúp cho nhà quản trị quản lý hiệu quả vốn tự có và tăng khả năng sinh lời cho ngân hàng một cách bền vững. Đảm bảo cho ngân hàng đạt được một mức vốn tự có phù hợp với quy mô hoạt động và mức độ rủi ro trong kinh doanh.
  31. 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ a. Hệ số giới hạn huy động vốn Vốn tự có H1 = X 100% Tổng nguồn vốn huy động 17/04/2020 QTNHTM - GV Nguyễn Từ Nhu 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN 62 ĐẾN VỐN TỰ CÓ a. Hệ số giới hạn huy động vốn • Toång nguoàn voán huy ñoäng: Tieàn göûi khoâng kyø haïn, tieàn göûi coù kyø haïn, tieàn göûi tieát kieäm, phaùt haønh kyø phieáu ngaân haøng, chöùng chæ tieàn göûi ñeå huy ñoäng voán, caùc khoaûn tieàn giöõ hoä vaø ñôïi thanh toaùn, tieàn göûi cuûa Kho baïc Nhaø nöôùc (neáu coù).
  32. 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN 63 ĐẾN VỐN TỰ CÓ a. Hệ số giới hạn huy động vốn Voán töï coù cuûa ngaân haøng goàm: Voán ñieàu leä vaø Quyõ döï tröõ boå sung voán ñieàu leä, Quỹ dự phoøng taøi chính, Quỹ đñaàu tư phaùt triển nghiệp vụ, Lợi nhuận khoâng chia (Voán caáp 1). 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN 64 VỐN TỰ CÓ a. Hệ số giới hạn huy động vốn Theo Phaùp leänh ngaân haøng naêm 1990, toång nguoàn voán huy ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi phaûi 20 laàn voán töï coù. Ñieàu ñoù coù nghóa H1 5%. - YÙ nghóa: Nhaèm muïc ñích giôùi haïn möùc huy ñoäng voán cuûa ngaân haøng ñeå traùnh tình traïng khi ngaân haøng huy ñoäng voán quùa nhieàu vöôït quùa möùc baûo veä cuûa voán töï coù laøm cho ngaân haøng coù theå maát khaû naêng chi traû. H1 = 5% (Huy ñoäng voán kg quaù lôùn, kg quaù nhoû so khaû naêng chi traû cuûa NH) H1 > 5% H1 < 5%
  33. 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ b. Hệ số tỷ lệ giữa vốn tự có so với tổng tài sản có Vốn tự có H2 = X 100% Tổng tài sản Có 7. CÁC HỆ SỐ 66 AN TOÀN ‐ b. Hệ số tỷ lệ giữa vốn tự có so với LIÊN QUAN tổng tài sản có ĐẾN VỐN TỰ CÓ Hệ số này được đưa ra để đánh giá mức độ rủi ro của tổng tài sản có của một ngân hàng. ‐ Hệ số này cho phép tài sản của ngân hàng sụt giảm ở một mức độ nhất định so với vốn tự có của ngân hàng. ‐ Trong những năm 30, các nhà kinh tế thận trọng đã đưa ra quy tắc ngón tay cái, cụ thể là H2 10%. ‐ Đến cuối thập niên 40, hệ số H2 được các ngân hàng đưa vào sử dụng với mức độ tối thiểu là 5%.
  34. 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ c. Hệ số Cooke Vốn tự có H3 = X 100% Tổng tài sản có rủi ro quy đổi Tổng tài sản Tài sản ngoại bảng Tài sản có nội bảng có rủi ro = + x hệ số chuyển đổi ∑ x hệ số rủi ro ∑ quy đổi x hệ số rủi ro  7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ c. Hệ số Cooke VOÁN TÖÏ COÙ=VOÁN CAÁP 1 + VOÁN CAÁP 2 Caùc khoaûn phaûi tröø khoûi voán töï coù khi tính H3 + Toaøn boä phaàn giaù trò giaûm ñi cuûa taøi saûn coá ñònh do ñònh giaù laïi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. + Toaøn boä phaàn giaù trò giaûm ñi cuûa caùc loaïi chöùng khoaùn ñaàu tö (keå caû coå phieáu ñaàu tö, voán goùp) ñöôïc ñònh giaù laïi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. + Toång soá voán cuûa toå chöùc tín duïng ñaàu tö vaøo toå chöùc tín duïng khaùc döôùi hình thöùc goùp voán, mua coå phaàn vaø toång caùc khoaûn ñaàu tö döôùi hình thöùc goùp voán, mua coå phaàn nhaèm naém quyeàn kieåm soaùt vaøo caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng trong lónh vöïc baûo hieåm, chöùng khoaùn. 68
  35. 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ 69 CÓ c. Hệ số Cooke “ + Góp vốn, mua cổ phần là việc tổ chức tín dụng dùng vốn tự có để góp vốn cấu thành vốn điều lệ, mua cổ phần của các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng khác; góp vốn vào quỹ đầu tư, góp vốn thực hiện các dự án đầu tư; bao gồm cả việc uỷ thác vốn cho các pháp nhân, tổ chức, doanh nghiệp khác thực hiện đầu tư theo các hình thức nêu trên. + Các khoản đầu tư dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần nhằm nắm quyền kiểm soát doanh nghiệp bao gồm: + Các khoản đầu tư chiếm 25% vốn điều lệ trở lên của Công ty cổ phần; + Các khoản đầu tư chiếm 51% vốn điều lệ trở lên của Công ty trách nhiệm hữu hạn.”. 70 c. Hệ số Cooke + Phaàn vöôït möùc 15% voán töï coù cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khoaûn goùp voán, mua coå phaàn vaøo moät doanh nghieäp, quyõ, döï aùn ñaàu tö. + Phaàn vöôït möùc 40% voán töï coù cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi toång caùc khoaûn goùp voán, mua coå phaàn cuûa toå chöùc tín duïng vaøo caùc doanh nghieäp, quyõ ñaàu tö, döï aùn ñaàu tö, ngoaïi tröø phaàn vöôït möùc 15% ñaõ tröø khoûi voán töï coù neâu treân. • + Khoaûn loã kinh doanh, bao goàm caû caùc khoaûn loã luyõ keá.
  36. 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ c. Hệ số Cooke Tài sản có nội bảng Được phân nhóm theo các mức độ rủi ro như sau: Hệ số Hệ số Hệ số Hệ số Hệ số Hệ số rủi ro rủi ro rủi ro rủi ro rủi ro rủi ro 0% 20% 50% 100% 250% 150% 7. CÁC HỆ SỐ AN TOÀN LIÊN QUAN ĐẾN VỐN TỰ CÓ c. Hệ số Cooke Tài sản có của các cam kết ngoại bảng Các hợp đồng Các cam kết giao dịch lãi suất bảo lãnh, và hợp đồng tài trợ giao dịch ngoại tệ cho khách hàng - Hệ số chuyển đổi -Hệ số cuyển đổi - Hệ số rủi ro - Hệ số rủi ro
  37. c. Hệ số Cooke - Ý nghĩa H3 : Mức độ rủi ro mà các ngân hàng được phép mạo hiểm trong sử dụng vốn cao hay thấp tuỳ thuộc vào độ lớn vốn tự có của ngân hàng. 73 c. Hệ số Cooke - Nếu H3 = 9% ngân hàng có tỷ lệ hợp lý giữa vốn tự có với mức độ rủi ro trong sử dụng tài sản. 74
  38. c. Hệ số Cooke - Nếu H3 > 9%, mức độ rủi ro thấp, ngân hàng sử dụng vốn quá an toàn, kém hiệu quả, có thể bị giảm sút lợi nhuận. 75 c. Hệ số Cooke - Nếu H3 < 9%, mức độ rủi ro lớn, vốn tự có của ngân hàng không đủ sức bảo vệ cho ngân hàng một khi rủi ro xuất hiện. 76
  39. 77 d. Hệ số giới hạn cho vay, bảo lãnh  Giới hạn cho vay và bảo lãnh : ‐ Tổng dư nợ cho vay của TCTD đối với một khách hàng, một nhóm khách hàng có liên quan. ‐ Tổng dư nợ cho vay của chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với một khách hàng, một nhóm khách hàng có liên quan. 78 d. Hệ số giới hạn cho vay, bảo lãnh  Giới hạn cho vay và bảo lãnh : ‐ Tổng dư nợ cho vay và bảo lãnh của TCTD, ngân hàng nước ngoài đối với một khách hàng, một nhóm khách hàng có liên quan. ‐ Những trường hợp không cấp tín dụng và hạn chế cấp tín dụng của TCTD đối với khách hàng.
  40. 79 d. Hệ số giới hạn cho vay, bảo lãnh  Giới hạn cho thuê tài tài chính : ‐ Giới hạn về mức cho thuê tài chính đối với một khách hàng, một nhóm khách hàng của công ty cho thuê tài chính. 80 d. Hệ số giới hạn cho vay, bảo lãnh ‐ Pháp luật quy định cụ thể về phạm vi sử dụng vốn điều lệ, quỹ dự trữ của TCTD cho việc góp vốn, mua cổ phần. ‐ Mức góp vốn, mua cổ phần của TCTD phải nằm trong quy định của pháp luật, nếu vượt quá cần có sự chấp nhận bằng văn bản của NHNN.
  41. 8. CÁC 81 PHƯƠNG 8.1.Các áp lực buộc ngân PHÁP TĂNG hàng phải tăng vốn tự có VỐN TỰ CÓ -Lạm phát - Nhu cầu duy trì và gia tăng lòng tin của công chúng. - Những biến động kinh tế làm gia tăng khả năng xuất hiện thêm nhiều loại rủi ro - Đáp ứng nhu cầu vay ngày càng tăng trước những quy định giới hạn về huy động vốn và cho vay của pháp luật. - Chi phí trong hoạt động của ngân hàng gia tăng 8. CÁC PHƯƠNG 82 8.1.Các áp lực buộc ngân PHÁP TĂNG VỐN hàng phải tăng vốn tự có TỰ CÓ - Đáp ứng nhu cầu mở rộng hoạt động và gia tăng quy mô của ngân hàng ngày càng lớn. - Tăng sức cạnh tranh và độ an toàn trong kinh doanh của hệ thống theo quy định của NHNN. - Hạn chế những tổn thất của Chính Phủ do những yêu cầu về bảo hiểm tiền gửi. - Đối mặt với áp lực cạnh tranh trong hội nhập kinh tế quốc tế khi mà các ngân hàng nước ngoài có vốn lớn xâm nhập vào thị trường Việt Nam.
  42. 83 - Các quy định của ngân hàng nhà ‐ Các yếu tố 8. CÁC nước về quản lý vốn tự có ảnh hưởng PHƯƠN - Yếu tố chi phí đến việc lựa - Yếu tố thời gian G PHÁP chọn - Rủi ro thanh khoản phương - Quyền kiểm soát ngân hàng - Lợi tức trên mỗi cổ phiếu (Earning per pháp TĂNG share-EPS) VỐN TỰ - Yếu tố linh hoạt CÓ 8.3.Hoạch định nhu cầu vốn ngân hàng Chọn phương cách tăng vốn thích hợp Vốn bên trong có thể tạo ra từ lợi nhuận giữ lại Xác định số lượng vốn cần phải có Xây dựng kế hoạch TC tổng thể cho ngân hàng
  43. 8.4. Cách thức tăng vốn tự có Tăng vốn từ nguồn bên ngoài Tăng vốn từ nguồn bên trong 8. 4.CÁC PHƯƠNG PHÁP TĂNG VỐN TỰ CÓ Tăng vốn từ nguồn bên ngoài Phát hành cổ phiếu thường Phát hành cổ phiếu ưu đãi vĩnh viễn Phát hành giấy nợ thứ cấp (thời hạn tối thiểu 7 năm)
  44. Tăng vốn từ nguồn bên trong B Chủ yếu là tăng lợi nhuận giữ lại. Đây là lợi nhuận ngân hàng đạt A C được trong năm, nhưng không chia Lợi nhuận giữ lại cho các cổ đông mà giữ lại để tăng vốn. E D Tăng vốn từ nguồn bên trong 88 ‐ Phương pháp này phụ thuộc“vào:  Chính sách phân phối cổ tức của ngân hàng.  Tốc độ tăng vốn từ nguồn nội bộ.  Có thể tăng vốn từ khoản thuế được phép để lại do vượt mức chỉ tiêu lợi nhuận đề ra; hoặc cho phép tăng vốn khi NH thu được các khoản nợ đã xóa từ quỹ dự phòng theo tỷ lệ nhất định.