Những bước chân khởi đầu của vật liệu mới trong thiết kế phụ trang

Nội dung text: Những bước chân khởi đầu của vật liệu mới trong thiết kế phụ trang

1. NHỮNG BƯỚC CHÂN KHỞI ĐẦU CỦA VẬT LIỆU MỚI TRONG THIẾT KẾ PHỤ TRANG Lê Thị Hồi, Phan Thị Thảo Nguyên, Hồ Lê Như Thủy Khoa Kiến trúc Mỹ thuật, Trường Đại học Cơng nghệ TP. Hồ Chí Minh GVHD: ThS. Huỳnh Thị Kim Xuyến TĨM TẮT Trong thời đại cơng nghệ càng phát triển thì các loại vật liệu mới cũng khơng ngừng ra đời để đáp ứng nhu cầu trong sản xuất, ta cĩ thể nĩi, đây là kỷ nguyên của vật liệu mới. Vật liệu mới trong sản xuất thời trang cũng ngày càng đa dạng hơn. Và ngành thời trang trước giờ luơn được biết đến là một ngành cơng nghiệp ‚ơ nhiễm‛, để giảm thiểu sự tội lỗi của mình, các nhà sản xuất đã trải qua rất nhiều quá trình nghiên cứu và tìm ra được các loại vật liệu thân thiện với mơi trường, vậy những loại vật liệu mới đĩ cĩ những gì? Từ khĩa: Lụa, kỷ nguyên, mơi trường, thời trang, vật liệu mới. 1 MỞ ĐẦU Ngày nay, các nhà thiết kế thời trang, nhà khoa học, các nhãn hiệu và cả những nhà đầu tư đang ngày càng quan tâm đến các loại vật liệu tiên tiến như một giải pháp thay thế, chấm dứt vấn nạn mà các loại vải sợi tổng hợp đã gây ra. Chất liệu thay thế được tạo ra từ các nguồn nguyên liệu hữu cơ, thân thiện và bền vững với mơi trường. 2 NỘI DUNG 2.1 Recycled Plastic (Nhựa tái chế) Chất liệu này cĩ nguồn gốc từ các chất thải nhựa và được tái chế thành vật liệu sử dụng được trong thời trang. Tổ chức phi lợi nhuận Parley for the Oceans đã hợp tác với các nhãn hàng như G- StarRaw để chống ơ nhiễm bằng cách biến đổi nhựa được tìm thấy trên đường thủy thành đồ thể thao chất lượng cao. 546
2. Người sáng lập Parley for the Oceans, Cyrill Gutsch chia sẻ: ‚Ước tính khoảng 8 triệu tấn nhựa đi vào đại dương từ các bờ biển hàng năm, từ các nơi khác chiếm khoảng 4 đến 12 triệu tấn. Chúng ta cần phải hành động để tránh phá hủy mơi trường của mình‛. 2.2 Lụa tơ sen Những sợi tơ được lấy từ trong cuống của mỗi bơng sen được kéo ra, se lại và dệt. Loại lụa này nguồn từ Myanmar, mệnh danh là vải cho Đức Phật vì ban đầu dùng để dệt áo cà sa cho thầy tu. Hương thơm nhẹ, mềm thanh khiết. Ở Việt Nam, sen cũng là cây trồng quen thuộc ở các tỉnh đồng bằng từ Bắc đến Nam. Các bộ phận như củ sen, gương sen, hạt sen, lá sen từ lâu đã được nơng dân Việt đưa vào khai thác kinh tế. Riêng cọng sen phần nhiều bị bỏ đi. Để làm ra chiếc khăn thủ cơng dài 1,7 m phải cần tới 4.800 cuống sen mất nhiều cơng sức, cho nên giá khá cao, thường gấp từ 7-10 lần so với sản phẩm tương tự làm từ lụa tơ tằm. Nhu cầu thị trường lụa tơ sen ở kinh đơ thời trang Ý, Pháp, Nhật đang rất cao nhưng nguồn cung khá khan hiếm. 2.3 Vải sợi tre Chất liệu thiên nhiên Bamboo với những đặc tính của sợi tre giúp làn da cĩ cơ hội được hít thở tự do. Bên cạnh đĩ, hàng may mặc bằng sợi tre cĩ thể hấp thụ và bốc hơi mồ hơi của người mặc trong giây lát, vải khơng bám vào da, tạo cảm giác vơ cùng mát mẻ và thoải mái vào mùa hè nĩng bức. Đặc biệt, vải Bamboo cĩ chức năng kháng khuẩn, diệt vi khuẩn và khử mùi, mang đến hương thơm dễ chịu trong suốt ngày dài. 547
3. Kế đến, vải Poly cĩ độ bền cao, tính năng chống nhăn cực ổn định, lại cĩ thể chống mốc kháng bụi bẩn, hứa hẹn sẽ giúp cánh mày râu tiết kiệm thời gian trong giặt là và bảo quản. Cuối cùng, khơng thể khơng giới thiệu sợi vải Spandex với khả năng co giãn linh hoạt, hồi phục về hình dạng ban đầu nhanh, giúp nam giới thoải mái trong cử động. 2.4 Cọ raffia Đây là một giống cọ đến từ châu Phi. Cĩ khoảng 20 giống cọ raffia khác nhau. Sợi raffia được làm từ lá cây cọ này. Nĩ gần giống với lá dừa, sau khi phơi khơ trở nên mảnh mai nhưng chắc chắn, cĩ thể nhuộm và đan thành nhiều sản phẩm thời trang. Cọ raffia đã được sử dụng từ hàng ngàn năm để đan dệt. Vì độ bền và dai của sợi tự nhiên này nên nĩ cĩ thể dùng để bện giày, làm dây đeo trang sức, hay quấn vào dây nịt. Khi dệt, cọ raffia tạo nên những kết cấu bề mặt hơi gồ ghề và mộc. Nĩ gợi nhớ những resort năm sao cao cấp. Nĩ khiến ta mơ về biển xanh, nắng vàng và những cơn giĩ hè tươi mát. Vì độ nhẹ vốn cĩ nên cọ raffia vơ cùng phù hợp với thời trang hè. Chưa kể, nĩ cịn là chất liệu tự nhiên phù hợp với đường lối phát triển bền vững của các nhà mốt. Chẳng vì vậy mà nĩ liên tục xuất hiện trên đường catwalk mùa Xuân Hè 2020. 2.5 Sợi lá dứa Da sinh thái của Hijosa Tây Ban Nha cĩ nguồn gốc từ một loại trái cây, đặc biệt là từ lá của nĩ: Trên thực tế, lá dứa cứng rất hồn hảo để tạo ra một vật liệu mà khơng cĩ kết cấu, cho phép nĩ trở thành vật liệu thay thế hồn hảo cho da. Khơng cĩ bất kỳ chất thải của trái cây ăn được, bắt đầu từ chất thải để cĩ được một chất xơ sinh thái và phân hủy sinh học, thậm chí cĩ thể hoạt động như một phân bĩn tại thời điểm xử lý. Piđatex, đây là tên của bằng sáng chế, được sinh ra một cách cụ thể sau một chuyến đi của cùng một nhà thiết kế đến Philippines, và chuyến thăm các xưởng thuộc da trong khu vực: trên thực tế, việc dệt lá dứa, chắc chắn khơng thiếu, đã được sử dụng trong nghề thủ cơng địa phương, với mũ và túi được sản xuất, nhưng mũi nhọn là barong Talong, một chiếc áo điển hình được dệt bằng lá dứa. Trở lại trụ sở, Hijosa đã quyết định hợp tác với các nghệ nhân và nhà sản xuất địa phương, bằng sáng chế sợi này là tác động mơi trường hồn tồn thấp. Đối với một mét vuơng Piđatex phải 548
4. mất khoảng 460 lá, đĩ là chất thải cho các cơng ty sản xuất và xuất khẩu dứa lớn, chính xác là những sản phẩm đến với bàn của chúng tơi. Điều này làm cho nĩ tinh tế và cho phép thu hồi một nguyên liệu thơ khơng bị thiếu và bị vứt đi. Theo Hijosa, người đã nghiên cứu chi tiết tình hình, chất thải từ 10 quốc gia sản xuất dứa hàng đầu cĩ thể thay thế 50% lượng da sản xuất trên thế giới. 2.6 Vải sợi cam Một loại vải giống tơ tằm được làm bằng cách tái sử dụng vỏ cam và hạt giống, lượng rác thải chiếm khoảng 700.000 tấn mỗi năm ở Ý. Cellulose cĩ trong vỏ cam sẽ được tách ra, tạo thành một vật liệu kiểu polymer cĩ thể dệt thành sợi và làm thành vải. Nhà sản xuất cam kết sợi vải 100% làm từ vỏ cam ‚là chất liệu thuần khiết nhất, siêu nhẹ, tạo cảm giác mềm mại và mượt khi cầm trên tay‛. Theo Orange Fiber, mặc dù các loại dầu, vải khơng cảm thấy nhờn. Các loại dầu được đảm bảo kéo dài ít nhất 20 chu kỳ giặt, nhưng cơng ty đang thử nghiệm các phương pháp nạp lại bằng các chất làm mềm vải đặc biệt. Các vỏ cam được xử lý bằng một phương pháp được cấp bằng sáng chế để chiết xuất cellulose được tạo thành sợi cuối cùng. Vải nhìn và chạm vào cảm giác như lụa: mềm mại khi chạm vào và vẻ ngồi sáng bĩng. Sợi phân hủy sinh học cĩ thể được kéo thành sợi bất kỳ với loại sợi hiện cĩ. 2.7 Lụa tơ nhện Tơ nhện đã được thu hoạch ở thời cổ đại cho nhiều mục đích khác nhau. Ví dụ, người Hy Lạp Cổ đại sử dụng tơ nhện để cầm máu ở các vết thương. Tơ nhện cĩ tính chất đặc biệt bền chắc nhưng lại rất nhẹ và đàn hồi. Do đĩ, nhiều nhà nghiên cứu đã bỏ cơng sức tìm cách khai thác loại tơ này bằng phương pháp khác. Một phương pháp trong số đĩ là "nhúng" gene nhện vào các tổ chức sinh vật khác như vi khuẩn, sau đĩ thu hoạch tơ từ chúng. Và lồi nhện được Peers và Godley sử 549
5. dụng để sản xuất tấm vải là lồi nhện chân đỏ (Nepgila inaurata) - sinh vật bản địa ở khu vực phía Đơng, Nam Phi và một số hịn đảo phía Tây Ấn Độ Dương, bao gồm cả đảo Madagascar. 3 KẾT LUẬN Cĩ rất nhiều loại vật liệu mới đã và đang tiệm cận với ngành thời trang ngày một gần hơn. Cĩ rất nhiều loại vật liệu mới đã và đang tiếp cận với ngành thời trang ngày một gần hơn. Từ việc chế tạo, khám phá ra những chất liệu mới giúp ta cĩ nhiều lựa chọn hơn trong phương pháp xử lý chất liệu, đồng thời cũng mang đến nhiều lợi ích hơn khi xét về lâu dài. Nhìn chung, vật liệu mới một phần gián tiếp nĩi lên mức độ phát triển của xã hội ngày nay, cũng như tri thức lồi người đã bước được một bước xa hơn. Tuy hiện tại cĩ thể chưa phổ biến, nhưng ở tương lai, những vật liệu mới chắc chắn sẽ đồng hành cùng với chúng ta trong suốt nhiều thiên niên kỷ nữa. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] [2] [3] [4] 550