Ảnh hưởng của sự không chắc chắn chính trị tới đầu tư của các doanh nghiệp ở Việt Nam: Tiếp cận từ góc độ địa phương

Nội dung text: Ảnh hưởng của sự không chắc chắn chính trị tới đầu tư của các doanh nghiệp ở Việt Nam: Tiếp cận từ góc độ địa phương

1. Kỷ yếu Hội nghị sinh viên NCKH tồn quốc lần thứ IV các Trường Đại học khối ngành Kinh tế và QTKD ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ KHƠNG CHẮC CHẮN CHÍNH TRỊ TỚI ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM: TIẾP CẬN TỪ GĨC ĐỘ ĐỊA PHƯƠNG POLITICAL UNCERTAINTY AND CORPORATE INVESTMENT IN VIETNAM: APPROACH FROM LOCAL GOVERNMENT Đặng Thị Hồng Hiền, Nguyễn Kiều Vân Anh, Phạm Thị Ngọc Ánh GVHD: PGS.TS. Trần Thị Hải Lý Trường Đại học Kinh tế TP.HCM honghiendang0311@gmail.com, vananh0438ueh@gmail.com, Phamthingocanh.star.ae@gmail.com TĨM TẮT Xử lý số liệu thủ cơng của sự thay đổi các quan chức địa phương ở 51 tỉnh, thành phố tại Việt Nam để xem xét cách thay đổi chính trị ảnh hưởng đến đầu tư của doanh nghiệp trong một nền kinh tế đang chuyển đổi. Chúng tơi thấy rằng thay đổi chính trị làm tăng đầu tư của các doanh nghiệp. Qua bài nghiên cứu, cũng tìm thấy được biến động đầu tư của một doanh nghiệp cĩ sở hữu Nhà nước thì ít chịu ảnh hưởng của mức độ thay đổi chính trị hơn so với một doanh nghiệp khơng cĩ sở hữu Nhà nước. Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp thâm dụng vốn (doanh nghiệp cĩ tỷ lệ tài sản cố định trong tổng tài sản cao) thì thay đổi chính trị sẽ làm giảm đầu tư doanh nghiệp. Và với các cơng ty được coi là quan trọng tại địa phương (tức là các cơng ty cĩ đĩng gĩp nhiều vào GDP địa phương) thì thay đổi chính trị làm tăng đầu tư của nĩ. Nhìn chung, sự biến động của đầu tư doanh nghiệp tăng theo sự thay đổi chính trị. Từ khĩa: sự khơng chắc chắn chính trị, đầu tư doanh nghiệp, chính quyền địa phương, thị trường Việt Nam, nền kinh tế đang chuyển đổi. ABSTRACT Using hand-collected data on changes of government officials in 51 Vietnamese cities/provinces, we examine how political turnover affects corporate investment in a transitional economy. We find that political turnover leads firms to increase corporate investment. The effect of political turnover on corporate investment is smaller for non state-owned enterprises than it is for state-owned firms. Capital intensive firms (the ratio of fixed assets to total assets is high) reduce their investment while firms that contribute significantly to the local economy raise their invetsment when political turnover occurs. Overall, the volatility of corporate investment increases with political turnover. Keywords: Political turnover, Corporate investment, Local government officials, Vietnamese market, transition economy. 1. Giới thiệu Với bài nghiên cứu này, mục tiêu chính mà nhĩm tác giả hướng tới là kiểm tra xem liệu những sự bất ổn thể hiện qua sự thay đổi về chính trị cĩ ảnh hưởng tới sự đầu tư của doanh nghiệp và nếu cĩ thì ảnh hưởng như thế nào.Nĩi cách khác, bài nghiên cứu muốn làm rõ liệu sự bất ổn về chính trị ảnh hưởng như thế nào tới sự đầu tư của doanh nghiệp. Từ đây, nhĩm đặt ra hai câu hỏi nghiên cứu chính: Một là, thay đổi về chính trị địa phương liệu cĩ ảnh hưởng đến đầu tư của doanh nghiệp hay khơng? Hai là, sự khác nhau trong tác động này ở từng nhĩm doanh nghiệp. Cuối cùng là, từ kết quả của câu hỏi nghiên cứu một và hai, nhĩm sẽ đưa ra những nhận xét về mức độ ảnh hưởng cũng như giải thích nguyên nhân cho kết quả. 2. Phương pháp nghiên cứu Trong bài nghiên cứu này nhĩm tác giả sử dụng dữ liệu bảng của gần 600 cơng ty được niêm yết trên các Sàn giao dịch chứng khốn HOSE, HNX và UPCOM thuộc 51 tỉnh thành trong số 63 tỉnh thành cả nước ở giai đoạn 2008 – 2014 thơng qua mơ hình pooled OLS và mơ hình FEM để xác định ảnh hưởng của thay đổi chính trị đến đầu tư doanh nghiệp. 401
2. Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng 3. Kết quả nghiên cứu STT Nội dung Kết quả 1 Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến Hệ số tương quan giữa các biến khơng cĩ ý nghĩa thống kê giữa các biến hay khả năng xảy ra hiện tượng đa cộng tuyến giữa các biến là rất thấp 2 Phân tích đơn biến Cĩ mối quan hệ đồng biến giữa thay đổi quan chức Nhà nước và đầu tư doanh nghiệp 3 Ảnh hưởng của thay đổi quan chức Thay đổi chính trị làm tăng đầu tư doanh nghiệp Nhà nước lên đầu tư doanh nghiệp 4 Ảnh hưởng của thâm dụng vốn Các doanh nghiệp thâm dụng vốn giảm đầu tư trong khi các doanh nghiệp và khả năng mặc cả cơng ty được coi là quan trọng tại địa phương thì thay đổi của doanh nghiệp đến địa phương chính trị làm tăng đầu tư của nĩ 5 Tần số thay đổi chính trị và độ biến Tần số thay đổi chính trị cao dẫn đến biến động đầu tư doanh động đầu tư nghiệp cao 6 Cấu trúc sở hữu của doanh nghiệp Biến động đầu tư của một doanh nghiệp cĩ sở hữu nhà nước thì ít chịu ảnh hưởng của mức độ thay đổi chính trị so với một doanh nghiệp khơng cĩ sở hữu nhà nước 7 Hiệu quả hoạt động của doanh Các doanh nghiệp sở hữu nhà nước nhìn chung khơng ở nghiệp dưới ảnh hưởng của sự đầu trạng thái đầu tư quá mức. Tuy nhiên thay đổi đổi quan chức tư, thay đổi chính trị và sở hữu nhà và đầu tư tác động đồng thời lại làm giảm ROA của các nước doanh nghiệp sở hữu nhà nước trong khi đối với doanh nghiệp khơng sở hữu nhà nước thì ngược lại 8 Kiểm định tính vững Trong các năm khơng bầu cử, các doanh nghiệp vẫn tăng đầu tư khi cĩ sự thay đổi quan chức địa phương 4. Kết luận Các kết quả của chúng tơi cho thấy rằng thay đổi quan chức địa phương làm tăng đầu tư của doanh nghiệp. Sự ảnh hưởng này làm giảm đầu tư của các doanh nghiệp thâm dụng vốn, bởi vì các doanh nghiệp thâm dụng vốn cĩ tỷ lệ sử dụng tài sản cố định trong tổng tài sản cao hơn các doanh nghiệp khác, điều này làm cho các cơng ty đĩ do dự hơn khi đầu tư trong một mơi trường chính trị khơng chắc chắn. Mặt khác, với các cơng ty được coi là quan trọng tại địa phương (tức là các cơng ty cĩ đĩng gĩp nhiều vào GDP địa phương) thì thay đổi chính trị làm tăng đầu tư của nĩ do các doanh nghiệp càng cĩ đĩng gĩp nhiều cho GDP của địa phương thì càng nhận được nhiều ưu đãi từ các chính sách của địa phương mà khi cĩ thay đổi các lãnh đạo địa phương thì sẽ cĩ thêm các chính sách mới kích thích đầu tư của doanh nghiệp trong khu vực đĩ. Ngồi ra, chúng tơi thấy rằng một mức độ thay đổi chính trị càng cao (được đo bằng tần số thay đổi chính trị) thì độ biến động của đầu tư doanh nghiệp càng cao. Cuối cùng chúng tơi tìm thấy rằng sự ảnh hưởng của thay đổi chính trị cũng khác nhau phụ thuộc vào cấu trúc sở hữu doanh nghiệp. Biến động đầu tư của các doanh nghiệp cĩ sở hữu Nhà nước chịu ảnh hưởng từ thay đổi chính trị yếu hơn so với các doanh nghiệp tư khơng cĩ sở hữu Nhà nước. Để giải thích cho kết quả trên, chúng ta sẽ chú ý đến các đặc điểm của doanh nghiệp Nhà nước đĩ là mục đích thành lập doanh nghiệp mang tính chất vĩ mơ, phục vụ nhiều cho các mục đích kinh tế – xã hội – chính trị của một quốc gia hay một khu vực do đĩ khi thay đổi xảy ra mang tính chất địa phương thì 402
3. Kỷ yếu Hội nghị sinh viên NCKH tồn quốc lần thứ IV các Trường Đại học khối ngành Kinh tế và QTKD đầu tư của các doanh nghiệp Nhà nước vẫn được đảm bảo và khơng chịu ảnh hưởng từ những thay đổi này. Những phát hiện này cung cấp một bức tranh sinh động của hành vi đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam khi đối mặt với thay đổi chính trị. Các kết quả được thể hiện nhất quán ở cả phân tích đơn biến, hồi quy đa biến và kiểm tra tính vững ngay cả khi đã giải quyết ảnh hưởng của năm bầu cử. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Heng An, Yanyan Chen, Danglun Luo, Ting Zhang (2015). Political Uncertainty and Corporate Investment: Evidence from China. Journal of Corporate Finance [2] Kevin A. Hassett and Joe Sullivan (2015). Policy Uncertainty and the Economy: A Review of the Literature. [3] Brandon Julio And Youngsuk Yook (2009). Political Uncertainty and Corporate Investment Cycles. [4] Jerry Cao, Brandon Julio, Tiecheng Leng and Sili Zhou (2015). Political Turnover, Ownership, and Corporate Investment. [5] Ari Aisen (2010).How does political instability affect economic growth? [6] Bill B. Francis, Iftekhar Hasan và Yun Zhu (2013). The impact of political uncertainty on institutional ownership [7] Futaba Ishizuka (2004). Role of Local Government in the Framework of National Industrialisation Policy. [8] PHAN Thi Lan Huong (2009 – 2012). Reforming Local Government In Vietnam [9] Blair,P. (1997).Financial Equalisation Between Local and Regional Authorities in European Countries [10] Davey,K.J. (1993). Current Trends in Local Government Finance in Eastern and Western EuropeDavey,K.J. (1996). Central Local Relations [11] Davey, K.J. and Peteri,G. (1998). Local Government Finances: Options for Reform [12] DEXIA Group (1997). Local Finance in the Fifteen Countries of the European Union [13] Marcou,G. (1994). State Budget Support to Local Government [14] Oates, W.E. (1977). The Political Economy of Fiscal Federalism [15] Prud'homme,R. (1992). On the Dangers of Decentralisation. World Bank Infrastructure and Urban development Department. [16] Bill B. Francis – Iftekhar Hasan – Yun Zhu (2013). The impact of political uncertainty on institutional ownership [17] Ricardo Caballero (1999). The Handbook of Macroeconomics. [18] Robert Pindyck (1991). Irreversibility, Uncertainty and investment. Journal of Economic Literature. [19] Avinash Dixit and Pindyck (1995). Investment under Uncertainty [20] Dani Rodrik (1991). Policy Uncertainty and Private Investment in Developing Countries. Journal of Development Economics. [21] Alberto Alesina, Sule Ozler, Nouriel Roubini and Phillip Swaegel (1996). Political Instability and Economic Growth. Journal of Economic Growth. [22] Allan Drazen (2000). Political Economy and Macroeconomics. [23] The Pástor and Veronesi (2013). Political Uncertainty and Risk Premia. Journal of Financial 403
4. Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng Economics [24] Fritzen Scott A. Probing System Limits: Decentralization and Local Political Accountability in Vietnam. [25] Probing System Limit (2006).Decentralization and Local Political Accountability in Vietnam [26] Huong Chu Van (2008). Yêu Cầu Phân Cấp, Phân Quyền Trong Thực Thi Quyền Lực Nhà nước ở địa Phương (The Requirements for Delegation and Devolution in Exercising State Powers at the Local Level). [27] Shinichi Ichimura and Roy Bahl (2009).Decentralization policies in Asian development [28] Acuna– Alfaro. Reforming Public Administration in Vietnam Current Situation and Recommendations [29] Nguyen Ngoc Hien. Socialist Republic of Vietnam [30] Morikawa Masayuki (2013). What Type of Policy Uncertainty Matters for Business? [31] Bryan Kelly, Lubos Pastor, Pietro Veronesi (2015). The Price of Political Uncertainty: Theory and Evidence from the Option Market [32] Danlu Bu, Fang Hu, Philip T. Lin, Chenyu Zhang. Political uncertainty, institutions and accounting conservatism: evidence from the provincial official turnover in China. [33] Gonul Colak, Mark J. Flannery, and Ưzde Ưztekin (2014).Political Uncertainty and Leverage Adjustments: An International Perspective [34] Jorge M. Streb. Political uncertainty and economic underdevelopment. [35] Woo– Jong Lee, Jeffrey Pittman, Walid Saffar (2015). Political Uncertainty and Cost Stickiness: Evidence from National Elections around the World [36] Bill B. Francis, Iftekhar Hasan, Yun Zhu (2014). Political uncertainty and bank loan contracting. Journal of Empirical Finance. [37] Qiao Liu, Wei Luo, Nianhang Xu. Political Motivation, Over– investment and Firm Performance. [38] Guangyan Zhang (2014).An empirical analysis of the influence of political uncertaintyon private investment and economic growth. [39] Risto Herrala, Rima Turk Ariss (2016). Capital accumulation in a politically unstable region.Journal of International Money and Finance [40] Sanjai Bhagat, Pulak Ghosh, Srinivasan Rangan (2014).Economic Policy Uncertainty and Economic Growth in India [41] Brandice Canes– Wrone, Christian Ponce de Leon (2014).Elections, Uncertainty, and Economic Outcomes. [42] Huseyin Gulen, Mihai Ion (2013). Policy Uncertainty and Corporate Investment. [43] Scott R. Baker, Nicholas Bloom, Steven J. Davis (2015). Measuring economic policy uncertainty. [44] Nitish Kumar (2014). Political Interference on Firms: Effect of Elections on Bank Lending in India. [45] TS.Trần Tiến Cường. Đổi Mới vai trị, vị trí doanh nghiệp Nhà nước và ngành, lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước. [46] Political Instability: 10 Causes OfPolitical Instability. – instability– 10– causes– political– instability. [47] Tran Dinh Thien, Chu Minh Hoi (2016).Counter-cyclical fiscal policy in vietnam: theory, evidence and policy recommendation.European Journal of Business and Social Sciences. [48] Jay Ulfelder (2011), “Crystal Clear: Yes, rows of numbers can help predict revolutions,” Foreign 404
5. Kỷ yếu Hội nghị sinh viên NCKH tồn quốc lần thứ IV các Trường Đại học khối ngành Kinh tế và QTKD Policy [49] Long S. Le (2012) Uprisings in the Air? Forecasting Political Instability in Vietnam [50] McCulloch, N., Malesky, E. and Nguyen Duc (2013). Does Better Provincial Governance Boost Private Investment in Vietnam? 405