Bài giảng Giám sát môi trường - Bài 1: Chiến lược giám sát môi trường - Thái Vũ Bình

ppt 55 trang cucquyet12 4290
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Giám sát môi trường - Bài 1: Chiến lược giám sát môi trường - Thái Vũ Bình", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_giam_sat_moi_truong_bai_1_chien_luoc_giam_sat_moi.ppt

Nội dung text: Bài giảng Giám sát môi trường - Bài 1: Chiến lược giám sát môi trường - Thái Vũ Bình

  1. LOGO BÀI 1: CHIẾN LƯỢC GIÁM SÁT MÔI TRƯỜNG THÁI VŨ BÌNH 8/22/2021 1
  2. NỘI DUNG 1. Định nghĩa - Mục tiêu monitoring 2. Các loại hình monitoring 3. Nguyên tắc thiết lập trạm monitoring 4. Thu thập, xử lý và biểu diễn kết quả 5. Vận hành trạm monitoring 8/22/2021 2
  3. 8/22/2021 3
  4. ĐỊNH NGHĨA - MỤC TIÊU MONITORING vMonitoring là phức hợp các biện pháp KHCN và tổ chức nhằm bảo đảm thu nhận được các thông tin mức độ hiện trạng hay xu thế biến đổi các chất ô nhiễm phát thải vào môi trường hay nhiễm vào cơ thế sống của HST trên trái đất. (N.H.Khánh) vMonitoring là sự đo đạc theo phương pháp tiêu chuẩn, quan sát, đánh giá và báo cáo về chất lượng môi trường theo thời gian, không gian, tần số quy định trong một thời gian dài nhằm xác định hiện trạng và xu hướng diễn biến chất lượng môi trường. (Lê Trình) 8/22/2021 4
  5. ĐỊNH NGHĨA - MỤC TIÊU MONITORING vQuan traéc moâi tröôøng laø taäp hôïp caùc bieän phaùp khoa hoïc, coâng ngheä, toå chöùc baûo ñaûm kieåm soaùt moät caùch heä thoáng traïng thaùi vaø khuynh höôùng phaùt trieån cuûa caùc quùa trình töï nhieân hoaëc nhaân taïo vôùi nhieàu quy moâ vaø nhieàu loaïi ñoái töôïng (Luật BVMT) 8/22/2021 5
  6. Ñoái töôïng cuûa quan traéc moâi tröôøng üNghieân cöùu löïa choïn vò trí caàn quan traéc üNghieân cöùu, xaùc laäp caùc yeáu toá moâi tröôøng caàn ño üThôøi gian/taàn suaát ño 8/22/2021 6
  7. Chöông trình quan traéc moâi tröôøng 1. Nghieân cöùu, löïa choïn phöông phaùp laáy maãu 2. Löïa choïn thieát bò laáy maãu vaø thieát bò ño 3. Löïa choïn kyõ thuaät phaân tích 4. Söû duïng phöông phaùp tính töông quan 5. Ghi cheùp soá lieäu 6. Phaân tích vaø xöû lyù soá lieäu 7. Trình baøy soá lieäu 8. Phoå bieán thoâng tin 8/22/2021 7
  8. MỤC TIÊU CỦA MONITORING (UNEP) MỘT HAI BA Đảm bảo Đánh giá Thu được an toàn cho hậu quả ô các số liệu việc sử nhiễm đến hệ thống Dụng tài sức khỏe dưới dạng nguyên và môi điều tra cơ vào các trường bản và cung mục đích sống cấp kinh tế dữ liệu 8/22/2021 8
  9. MỤC TIÊU MONITORING (UNEP) BỐN NĂM SÁU Để nghiên Để tiến cứu và Để đánh hành các đánh giá các biện pháp giá các biện pháp khẩn cấp chất kiểm soát tại những ô nhiễm và luật pháp vùng hệ tiếp về phát thải có ô nhiễm nhận chúng đặc biệt 8/22/2021 9
  10. MONITORING PHỤC VỤ CHO VIỆC: (1) Kieåm tra söùc khoeû vaø taùc ñoäng laâu daøi cuûa caùc chaát oâ nhieãm trong moâi tröôøng (oâ nhieãm luyõ tích) (2) Ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa Chieán löôïc khoáng cheá caùc nguoàn oâ nhieãm moâi tröôøng taïi töøng tieåu vuøng, töøng vuøng, taïi moãi quoác gia vaø khu vöïc. (3) Cung caáp soá lieäu cho quy hoaïch söû duïng ñaát moät caùch khoa hoïc cho caùc nhaø quaûn lyù. (4) Nghieân cöùu caùc nguoàn oâ nhieãm, vaø caùc nguoàn oâ nhieãm moâi tröôøng môùi phaùt sinh 8/22/2021 10
  11. MONITORING PHỤC VỤ CHO VIỆC: (5).Giaùm saùt chieàu höôùng dieãn bieán cuûa caùc thaønh phaàn oâ nhieãm moâi tröôøng. (6) Hieäu chænh moâ hình lan truyeàn caùc chaát oâ nhieãm. (7) Baùo ñoäng vaø caûnh giôùi söï coá gaây oâ nhieãm moâi tröôøng coù theå xaûy ra. (8) Ñaùnh giaù hieän traïng oâ nhieãm. (9) Nghieân cöùu baûn chaát vaø taùc ñoäng giöõa caùc chaát oâ nhieãm moâi tröôøng trong khu vöïc giaùm 8/22/2021saùt. 11
  12. Caùc möùc ñoä cuûa quan traéc moâi tröôøng 1. Phaùt hieän caùc daáu hieäu thay ñoåi cuûa caùc thoâng soá hoaëc thaønh phaàn moâi tröôøng 2. Xaùc ñònh caùc giaù trò ñònh löôïng cuûa caùc thoâng soá vaø thaønh phaàn moâi tröôøng 3. Kieåm soaùt söï thay ñoåi baèng caùc bieän phaùp kyõ thuaät, coâng ngheä vaø toå chöùc 8/22/2021 12
  13. CÁC YÊU CẦU CỦA QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG vYÊU CẦU KHOA HỌC vYÊU CẦU KỸ THUẬT 8/22/2021 13
  14. Yeâu caàu khoa hoïc cuûa quan traéc moâi tröôøng ØTính khaùch quan cuûa quan traéc: soá lieäu quan traéc phaûi coù ñoä chính xaùc, phaûn aùnh trung thöïc ØTính ñaïi dieän cuûa soá lieäu ño: Soá lieäu ño phaûi ñaïi dieän cho khu vöïc ñöôïc khaûo saùt veà maët khoâng gian vaø thôøi gian ØTính taäp trung: taäp trung vaøo caùc vaán ñeà moâi tröôøng chuû yeáu, noåi coäm cuûa quoác gia, vuøng 8/22/2021 14
  15. Yeâu caàu kyõ thuaät cuûa quan traéc moâi tröôøng ØCaùc maùy moùc thieát bò caàn thoáng nhaát veà tieâu chuaån kyõ thuaät vaø thöôøng xuyeân ñöôïc kieåm ñònh theo tieâu chuaån quoác gia hay quoác teá ØCaùc cô sôû phaân tích maãu phaûi coù trang thieát bò ñoàng nhaát, thöôøng xuyeân ñöôïc kieåm ñònh (lieân keát chuaån) vôùi phoøng phaân tích chuaån quoác gia hay quoác teá 8/22/2021 15
  16. MONITORING Ở VIỆT NAM v1. Trách nhiệm quan trắc v2. Bố trí mạng lưới các loại hình quan trắc v3. Chöùc naêng, nhieäm vuï caùc traïm quan traéc 8/22/2021 16
  17. Trách nhiệm thực hiện Quan trắc môi trường 1. Quan trắc hiện trạng môi trường quốc gia (Bộ TNMT) 2. Quan trắc các tác động đối với môi trường từ hoạt động ngành, lĩnh vực (bộ, ngành) 3. Quan trắc hiện trạng môi trường tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (UBND cấp tỉnh) 4. Quan trắc các tác động xấu từ hoạt động của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung (người quản lý, vận hành) 8/22/2021 17
  18. Caùc traïm quan traéc moâi tröôøng ôû Vieät Nam ØNaêm 1995 Cuïc Moâi tröôøng ñaõ coù theå thöïc hieän ñöôïc keá hoaïch quan traéc moâi tröôøng quoác gia ñaàu tieân vôùi 7 traïm tham gia, ØNaêm 1996 vôùi 13 traïm tham gia, ØNaêm 1997 vôùi 17 traïm, ØNaêm 1998 vôùi 18 traïm tham gia ØNaêm 2002 vôùi 21 traïm ØVaø gaàn ñaây laø caùc Traïm quan traéc Moâi tröôøng ñòa phöông khaùc (toaøn quoác) 8/22/2021 18
  19. M¹ng l­íi quan tr¾c m«i tr­êng t¹i ViÖt Nam vM¹ng l­íi c¸c tr¹m QT&PTMT Quèc gia ®­îc thµnh lËp tõ n¨m 1995 trªn c¬ së phèi hîp gi÷a Bé KHCN&MT vµ c¸c Bé, Ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng liªn quan vµ do Bé KHCN&MT (nay giao vÒ cho Bé TN&MT) ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý chung. M¹ng l­íi gåm cã trung t©m ®Çu m¹ng (hiÖn nay thuéc Côc B¶o vÖ M«i tr­êng - Bé TN&MT), c¸c tr¹m vïng ®Êt liÒn, c¸c tr¹m vïng biÓn, c¸c tr¹m chuyªn ®Ò, tr¹m ®Þa ph­¬ng. 8/22/2021 19
  20. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña trung t©m ®Çu m¹ng v LËp kÕ ho¹ch x©y dùng vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi QT&PTMT Quèc gia vµ qu¶n lý thùc thi kÕ ho¹ch ®ã; v LËp kÕ ho¹ch c«ng t¸c QT&PTMT cña toµn quèc; v Qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c tr¹m QT&PTMT; v X©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p qui kü thuËt vÒ QT&PTMT; v Qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh hÖ thèng trao ®æi th«ng tin tù ®éng hãa cña m¹ng l­íi QT&PTMT Quèc gia; v LËp b¸o c¸o hiÖn tr¹ng m«i tr­êng quèc gia; v Th«ng tin hiÖn tr¹ng m«i tr­êng; v Quan hÖ quèc tÕ vÒ mÆt QT&PTMT; v LËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé QT&PTMT 8/22/2021 20
  21. tæ chøc c¸c tr¹m trong m¹ng l­íi QT&PTMT Quèc gia v C¸c tr¹m QT&PTMT ë c¸c trung t©m, viÖn nghiªn cøu, tr­êng §¹i häc chÝnh lµ c¬ së nghiªn cøu, ®µo t¹o s½n cã, ®­îc giao nhiÖm vô QT&PTMT trªn c¬ së thèng nhÊt c¸c nguyªn t¾c theo quy ho¹ch m¹ng l­íi Quèc gia ®· ®­îc ChÝnh phñ phª duyÖt gi÷a Bé KHCN&MT (cò) víi c¸c ban ngµnh, ®Þa ph­¬ng chñ qu¶n cña c¸c trung t©m, viÖn, tr­êng. v C¸c tr¹m QT&PTMT thuéc c¸c tØnh thµnh do UBND tØnh, thµnh quyÕt ®Þnh thµnh lËp. v Kinh phÝ ho¹t ®éng QT&PTMT: kinh phÝ ho¹t ®éng cña tr¹m ë c¸c c¬ quan Trung ­¬ng ®­îc cung cÊp tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc do Bé TN&MT ph©n bæ hµng n¨m; kinh phÝ ho¹t ®éng QT&PTMT cña c¸c tr¹m ®Þa ph­¬ng do ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng cung cÊp. 8/22/2021 21
  22. Tr¹m QT&PTMT vïng vThùc hiÖn nhiÖm vô QT&PTMT ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn m«i tr­êng cÇn quan tr¾c ë mét vïng l·nh thæ, biÓn hay vïng ®Êt liÒn, ®Þnh kú b¸o c¸o kÕt qu¶ quan tr¾c m«i tr­êng cho Côc M«i tr­êng; vHç trî cho c¸c phßng qu¶n lý m«i tr­êng vµ c¸c tr¹m QT&PTMT cña c¸c së TN&MT vÒ c«ng t¸c quan tr¾c vµ ph©n tÝch m«i tr­êng; vTham gia ®µo t¹o vµ huÊn luyÖn kü n¨ng vµ nghiÖp vô cho c¸c quan tr¾c viªn m«i tr­êng trong vïng; v§Þnh kú b¸o c¸o kÕt qu¶ quan tr¾c cña tr¹m theo yªu cÇu cña Bé TN&MT; 8/22/2021 22
  23. Tr¹m QT&PTMT chuyªn ®Ò vC¸c tr¹m QT&PTMT chuyªn ®Ò lµ nh÷ng tr¹m cã nhiÖm vô quan tr¾c vµ ph©n tÝch mét hay mét sè thµnh phÇn m«i tr­êng cã tÝnh ®Æc thï, nh­ lµ quan tr¾c m­a axÝt, m«i tr­êng ®Êt n«ng nghiÖp, chÊt l­îng n­íc ngÇm, n­íc c¸c hå chøa, m«i tr­êng lao ®éng, m«i tr­êng c«ng nghiÖp vµ phãng x¹ m«i tr­êng. C¸c tr¹m thùc hiÖn QT&PTMT ®­îc ph©n c«ng vµo ®Þnh kú b¸o c¸o kÕt qu¶ quan tr¾c cho Côc B¶o vÖ M«i tr­êng 8/22/2021 23
  24. Tr¹m QT&PTMT ®Þa ph­¬ng v- TiÕn hµnh QT&PTMT trong ph¹m vi l·nh thæ cña ®Þa ph­¬ng; v- Tham gia vµo ch­¬ng tr×nh quan tr¾c cña m¹ng l­íi quan tr¾c quèc gia theo kh¶ n¨ng vµ yªu cÇu cña m¹ng l­íi; v- Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c liªn quan nh­ kiÓm so¸t vµ thanh tra m«i tr­êng ë ®Þa ph­¬ng theo kÕt ho¹ch cña ®Þa ph­¬ng; v- §Þnh kú b¸o c¸o kÕt qu¶ QT&PTMT cho së TN&MT vµ Bé TN&MT 8/22/2021 24
  25. 2. PHAÂN LOAÏI QUAN TRAÉC MOÂI TRÖÔØNG ØPhaân loaïi theo quy moâ: quy moâ cô sôû, quy moâ ñòa phöông, quy moâ quoác gia, quy moâ toaøn caàu ØPhaân loaïi theo tính chaát hoaït ñoäng: lieân tuïc, giaùn ñoaïn; coá ñònh, löu ñoäng ØPhaân loaïi theo muïc ñích quan traéc: quan traéc moâi tröôøng neàn, quan traéc taùc ñoäng oâ nhieãm ØPhaân loaïi theo thaønh phaàn quan traéc: khoâng khí, nöôùc, lao ñoäng, bieån, giao thoâng, coâng nghieäp 8/22/2021 25
  26. CÁC LOẠI HÌNH MONITORING MONITORING Giám sát Giám sát nguồn chất thải lượng môi trường 8/22/2021 26
  27. Giám sát nguồn thải vMục tiêu: ØXác định tải lượng, lưu lượng, nồng độ của các chất ô nhiễm thải vào môi trường ØĐánh giá hiệu quả xử lý của trạm xử lý ØĐánh giá sự tuân thủ của pháp luật, quy định, quy chuẩn kỹ thuật vCó các dạng giám sát cố định và giám sát lưu động 8/22/2021 27
  28. Giám sát nguồn thải Một số thể loại giám sát: v Giám sát cố định nguồn thải điểm (ví dụ như ống khói nhà máy). v Giám sát lưu lượng nguồn thải khí, lỏng trên một diện rộng. v Giám sát cố định nguồn thải lỏng. 8/22/2021 28
  29. Giám sát chất lượng môi trường v Xác định mục đích phục vụ hệ thống lưới trạm giám sát. v Xác định thể loại giám sát tốt nhất để đáp ứng mục tiêu. v Xác định vị trí tổng thể để đặt vị trí điểm đo. v Xác định lưới giám sát cụ thể. 8/22/2021 29
  30. Giám sát chất lượng không khí: v Hệ thống trạm giám sát cho một nguồn hoặc một nhóm nguồn phát thải.(Giám sát địa phương) v Hệ thống trạm có thể được thiết lập bao gồm số lượng trạm rất lớn trên một diện tích rất lớn bao gồm cả một vùng. v Các hệ thống trạm cơ bản để theo dõi mức nền ô nhiễm thường được thiết lập ở các vị trí tiêu biểu. 8/22/2021 30
  31. Giám sát chất lượng không khí: Ø Hệ thống trạm giám sát địa phương Theo dõi hoặc kiểm tra mức độ ô nhiễm do một hoặc nhiều nguồn thải khí. Ø Hệ thống trạm giám sát phạm vi lãnh thổ rộng Theo dõi mức độ lan truyền các chất ô nhiễm, mức độ biến đổi về nồng độ giữa phát thải và nơi tiếp nhận. Ø Hệ thống trạm giám sát phạm vi vùng và Quốc tế. Theo dõi dài hạn các biến đổi ô nhiễm nền trong phạm vi Quốc tế. 8/22/2021 31
  32. Giám sát chất lượng nước vThu thập các thông tin chung về chất lượng nước sông, hồ, cửa sông, và biển. vĐể đánh giá ảnh hưởng sự tham gia làm biến đổi chất lượng nước từ các nguồn thải khi chúng gia nhập. vĐể kiểm tra chất lượng nước tại nơi mà chúng được khai thác sử dụng là nguồn nước cấp. vĐể đánh giá như một chỉ thị ô nhiễm tích lũy 8/22/2021 32
  33. 3. NGUYÊN TẮC THIẾT LẬP TRẠM MONITORING vSự lựa chọn số lượng trạm (vị trí điểm đo) trong một chương trình giám sát phụ thuộc chủ yếu vào mục tiêu của chiến lược giám sát và các thông số dự kiến đo lường. vSự lựa chọn các mục tiêu phụ thuộc vào mục đích chức năng và nhiệm vụ mà cơ quan quản lý trực tiếp yêu cầu. vMục tiêu chính của hệ thống trạm giám sát chất lượng môi trường là theo dõi xu thế dài hạn (theo mùa hoặc theo năm). 8/22/2021 33
  34. Nguyên tắc chung để thiết lập một hệ thống giám chất lượng môi trường ØMục tiêu giám sát và kế hoạch sử dụng số liệu giám sát. ØSố lượng và vị trí mạng lưới đo đạc và lấy mẫu ØThể loại chất ô nhiễm cần phải đo đạc và lấy mẫu. ØTần suất, độ dài chu kỳ lấy mẫu. ØCác vấn đề liên quan đến sức khỏe cộng đồng. 8/22/2021 34
  35. Thiết kế một mạng lưới lấy mẫu phụ thuộc vào các yếu tố sau: ü Điều kiện tự nhiên (địa hình, khí tượng, thủy văn, ) ü Điều kiện nguồn thải. ü Điều kiện các hệ chịu tác động của các chất ô nhiễm (người, động vật, công trình, ) ü Điều kiện chi phí. 8/22/2021 35
  36. Một số vấn đề cần xem xét và cân nhắc khi hoạch định vị trí mạng lưới giám sát ü Khả năng kinh phí đầu tư. ü Yêu cầu về nhân lực, thiết bị đánh giá số liệu. ü Khả năng về sự thành thạo của nhân viên. ü Lưu trữ số liệu. 8/22/2021 36
  37. Phân loại hệ thống giám sát chất lượng môi trường Dựa vào qui mô không gian phân các hệ thống trạm giám sát môi trường thành các hệ thống sau: Ø Qui mô địa phương Ø Qui mô quốc gia Ø Qui mô khu vực Ø Qui mô toàn cầu 8/22/2021 37
  38. Phân loại hệ thống giám sát chất lượng môi trường vPhổ biến nhất trên thế giới hiện nay là tổ chức hệ thống giám sát theo thành phần môi trường. ü Hệ thống giám sát chất lượng nước mặt. ü Hệ thống giám sát chất lượng nước ngầm. ü Hệ thống giám sát chất lượng đất. ü Hệ thống giám sát chất lượng không khí. ü Hệ thống giám sát môi trường biển. 8/22/2021 38
  39. PHƯƠNG PHÁP, THIẾT BỊ VÀ KỸ THUẬT LẤY MẪU 1. Lấy mẫu không khí 2. Lấy mẫu nước 8/22/2021 39
  40. 1 Lấy mẫu không khí Hệ thống lấy mẫu không khí bao gồm: Ø Bộ phận lấy không khí vào. Ø Bộ phận thu mẫu hoặc đầu dò (cảm biến- sensor). Ø Bộ phận đo tốc độ dòng. Ø Thiết bị hút khí 8/22/2021 40
  41. 1 Lấy mẫu không khí Bộ phận thu mẫu: Bộ phận này được phân loại riêng rẽ cho chất hạt và chất khí. v Chất hạt. ü Lọc ü Sục ướt hoặc sục khô. ü Lắng đọng ü Ly tâm hoặc cyclon v Chất khí. ü Hấp phụ ü Hấp thụ ü Ngưng tụ ü Tức thời 8/22/2021 41
  42. Lấy mẫu nước vLấy một thể tích mẫu phải đủ nhỏ để vận chuyển được và phải đủ lớn để mẫu có thể đại diện được cho khu vực lấy mẫu. (500 – 1000ml) vCó 2 loại thiết bị lấy mẫu: Một loại thiết bị để lấy mẫu chất lượng nước và loại sử dụng để lấy mẫu cho các chất vết như kim loại nặng 8/22/2021 42
  43. ĐIỀU KIỆN THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG v Thu thập và xử lý số liệu khí tượng, thủy văn v Thu thập và xử lý các số liệu thải. v Thu thập và phân tích điều kiện về cơ cở vật chất. v Dự kiến chất lượng môi trường sẽ giám sát thông qua các nồng độ chất ô nhiễm. v Điều kiện phù hợp về độ chính xác và độ nhạy cảm của trang thiết bị sẽ trang bị. v Các qui định pháp luật và các hướng dẫn kỹ thuật cũng như các chuẩn chất lượng môi trường. v Các vấn đề liên quan đến kinh phí (đầu tư, nhân lực) 8/22/2021 43
  44. 4. THU THẬP XỬ LÝ VÀ BIỂU DIỄN KẾT QUẢ 1. Yêu cầu khoa học của số liệu giám sát môi trường 2. Độ chính xác của số liệu 3. Tính đồng nhất của số liệu 4. Tính đại diện theo không gian của số liệu 5. Khả năng theo dõi liên tục theo thời gian 6. Tính hoàn chỉnh của số liệu 7. Tính đặc trưng của số liệu 8. Biểu diễn kết quả số liệu 8/22/2021 44
  45. Yêu cầu khoa học của số liệu giám sát vĐánh giá hiện trạng môi trường trong toàn lãnh thổ đang diễn ra giám sát. vXác định xu thế biến đổi chất lượng môi trường nhằm tìm ra phương án hạn chế các diễn biến bất lợi. vDự báo và cảnh báo xu thế giảm sút hoặc cải thiện chất lượng môi trường không khí và nước. vCung cấp các số liệu về chất lương môi trường không khí và nước cho các nhà quản lý. 8/22/2021 45
  46. Độ chính xác của số liệu Ø Đánh giá bằng khả năng tương đồng giữa số liệu và hiện thực. Ø Sự sai khác nhau này càng ít càng tốt. 8/22/2021 46
  47. Tính đồng nhất của số liệu Để bảo đảm tính đồng nhất, trong công tác mạng lưới cần quan tâm đến các vấn đề sau: Ø Để xác định một yếu tố không được sử dụng quá nhiều chủng loại máy móc khác nhau. ØViệc giám sát, thu thập, bảo quản mẫu phải tuân theo một qui trình chặt chẽ, thống nhất. ØVị trí giám sát lấy mẫu có liên quan chặt chẽ đến kết quả. Ø Phải giữ cố định vị trí trạm. 8/22/2021 47
  48. Tính đại diện theo không gian của số liệu Ø Để bảo đảm thu được giá trị, với sai số trong giới hạn cho phép, thì ở những nơi có cấu trúc phức tạp khoảng cách giữa các trạm buộc phải rút ngắn và ngược lại. Ø Nếu yếu tố môi trường theo một hướng nào đó biến đổi không nhiều thì khoảng cách giữ các điểm đo theo hướng đó cho phép lớn và ngược lại. 8/22/2021 48
  49. Khả năng theo dõi liên tục theo thời gian vBất kỳ một hiện tượng tự nhiên nào cũng tồn tại trong một qui mô không gian và một khoảng thời gian nhất định. vTrong thực tế chúng ta chưa có khả năng giám sát liên tục hoàn chỉnh, mà chỉ có thể quan trắc vào một thời điểm nhất định 8/22/2021 49
  50. Tính hoàn chỉnh của số liệu Tính hoàn chỉnh của số liệu có nghĩa là số liệu phải bao gồm một lượng đủ lớn các thông tin. vMôi trường tác động lên một đối tượng nào đó không chỉ do một yếu tố mà do nhiều yếu tố tác động đồng thời. vMục đích của công tác giám sát môi trường là sử dụng hệ thống số liệu đã có để dự báo xu thế biến đổi của môi trường trong tương lai vChất lượng của số liệu cần phải được xét về tính hoàn chỉnh đồng bộ của chúng. 8/22/2021 50
  51. Tính đặc trưng của số liệu 1. Đặc trưng không gian v Một số liệu thu thập được ở một điểm nào đó không có nghĩa là số liệu đó chỉ có giá trị khi nghiên cứu tại chính điểm đó mà còn có giá trị khi nghiên cứu tại một điểm khác nữa trong khu vực. v Vị trí đặt trạm phải mang tính chất chung nhất cho cả khu vực, loại bỏ được ảnh hưởng của các dị biệt địa phương. 2. Đặc trưng cho đối tượng: v Mỗi một nguồn thải đưa vào môi trường không khí và nước có một số đặc trưng cho loại nguồn thải đó. 8/22/2021 51
  52. Biểu diễn kết quả số liệu vLà quá trình phân tích số liệu để chuyển số liệu thô thành số liệu có thể sử dụng vThiết lập qui trình phân tích số liệu này, người ta thường sử dụng phương pháp thống kê vBiểu diễn các kết quả sử dụng phương pháp sơ đồ, đồ thị, bảng, biểu,v.v 8/22/2021 52
  53. 5. QUI TRÌNH VÀ CHÍNH SÁCH VẬN HÀNH 1. Phương pháp vận hành. Ø Cần thiết lập một qui trình vận hành thống nhất cho toàn bộ hệ thống trạm. Ø Các qui chế vận hành thiết lập trong hệ thống phụ thuộc vào mức chất lượng môi trường dự định giám sát Ø Các kiểu vận hành được thiết lập sao cho phù hợp với mục tiêu của chương trình giám sát. 8/22/2021 53
  54. QUI TRÌNH VÀ CHÍNH SÁCH VẬN HÀNH 2. Hệ thống đo đạc khí tượng, thủy hải văn. Ø Hệ thống giám sát chất lượng môi trường thiên nhiên luôn đi kèm với các đo lường thông số khí tượng, thủy hải văn. Ø Khi các trạm đã được thiết lập theo một hệ thống nhất thì không còn lo ngại về độ nhạy của phương pháp đo. Ø Sự tương ứng số liệu khí tượng thủy văn không chỉ theo chế độ đo như tần suất mà còn cả độ chính xác của phép đo. 8/22/2021 54
  55. CHÂN THÀNH CẢM ƠN 8/22/2021 55