Bài giảng Kinh tế chính trị Mác - Lenin - Bài 2: Kinh tế thị trường định hướng XHCN - Lê Phát

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế chính trị Mác - Lenin - Bài 2: Kinh tế thị trường định hướng XHCN - Lê Phát

1. TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TÔN ĐỨC THẮNG KHOA LL MLN, TT - HCM GIÁO ÁN Thạc sĩ – Lê Phát 7/11/2014 Tháng 11 năm 2013 2
2. . Người soạn: GVC - Thạc sĩ – Lê Phát . Đối tượng giảng: Cán bộ trong HTCT ở cơ sở; theo chương trình TC LL CT . Số tiết lên lớp: 10 (mỗi tiết 50 phút) . Thời gian soạn: ngày 28 tháng 10 năm 2013 7/11/2014 3
3. 1.Ổn định lớp: - Kiểm tra sĩ số ( 3 phút ) - Nắm tình hình lớp ( 7 phút) 2.Kiểm tra bài cũ: 7/11/2014 4
4. 7/11/2014 5
5. 4.Mục đích yêu cầu * Mục đích: - Hiểu được cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta. - Hiểu được quan điểm, đường lối và chính sách của Đảng trong việc phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN để từ đó có sự vận dụng nó vào hoạt động thực tiễn của đất nước. * Yêu cầu: - Nắm được các khái niệm về đăc điểm của thị trường, cơ chế thị trường, kinh tế thị trường - Nắm được đặc trưng bản chất của kinh tế thị trường định hướng XHCN và các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh7/11 tế/2014 thị trường định hướng XHCN. 6
6. 5.Kết cấu nội dung, và trọng tâm của bài Tg - phút KẾT CẤU NỘI DUNG Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ I. MỘT SỐ LÝ LUẬN VỀKINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1.Khái quát về kinh tế thị trường 1.1.1.Khái niệm . 1.1.2.Tính phổ biến của nền kinh tế thị trường ( đặc trưng của nền KTTT). 7/11/2014 7
7. 1.2.Các mô hình kinh tế thị trường . 1.2.1.Kinh tế thị trường tự do cạnh tranh. 1.2.2.Kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. 7/11/2014 8
8. II.KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA 2.1.Tính tất yếu của việc phát triển kttt định hướng xhcn 2.1.1.Điều kiện bên trong. 2.1.2.Điều kiện bên ngoài. 2.2.Bản chất, đặc thù của kttt định hướng xhcn 2.1.1.Những đặc trưng chung của kttt 2.1.2.Những đặc thù của định hướng xhcn trong nền kttt. 7/11/2014 9
9. 2.3.Thực trạng nền kttt định hướng xhcn. 2.3.1.Nền kttt định hướng đang ở trình độ thấp. 2.3.2.Nền kttt đang ở trong quá trình tiếp tục chuyển đổi. 2.3.3.Phát triển nền kttt định hướng xhcn trong điều kiện hnkt qt sẽ vừa có cơ hội, vừa có thách thức. . 7/11/2014 10
10. 2.4.các giải pháp chủ yếu để  kttt định hướng xhcn. 2.4.1.Thực hiện nhất quán lâu dài chính sách phát triển nền kt nhiều TP, phát huy vai trò chủ đạo của kt NN . 2.4.2.Đẩy mạnh cnh,hđh . 2.4.3.Hình thành & phát triển đồng bộ các loại thị trường. 2.4.4.Nâng cao năng lực & hiệu lực quản lý vĩ mô của Nhà nước. 2.4.5.Mở rộng quan hệ ktđn, chủ động & tích7/11/2014 cực hội nhập kinh tế quốc tế. 11
11. - Trọng tâm của bài 1.1.Khái quát về kinh tế thị trường . 2.1.Bản chất, đặc thù của kttt định hướng xhcn 2.4.các giải pháp chủ yếu để  kttt định hướng xhcn. 7/11/2014 12
12. 6.Phương pháp giảng – đồ dùng dạy học -Phương pháp thuyết trình.(chủ yếu) -Kết hợp với , phương pháp hỏi đáp, nêu ý kiến ghi lên bảng . -Đồ dùng dạy học:Bảng viết, máy v/t 7/11/2014 13
13. 7.Tài liệu học tập: - GIÁO TRÌNH: TRUNG CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH Một số nội dung cơ bản trong quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta về kinh tế, văn hóa, đối ngoại NXB CT – HC , HV HC, HN năm 2009 . - Học viên có thể tham khảo thêm t/liệu khác: NQ TW 6 ( khóa X ),XI; ĐH TĐB AG, IX; 7/11/2014 14
14. I.MỘT SỐ LÝ LUẬN VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1.Khái quát về kinh tế thị trường Kinh tế h2 1.1.1. ? Có phải cao mới có 2 Khái kttt có sx h là niệm . có kttt ? (Khi các qhkt được tg/mại hóa) 7/11/2014 15
15. -Thị trường - Các chủ thể kt - Giá cả .Tín hiệu của .Hoàn chỉnh Tồn tại độc lập nền kttt . Là HT đg/bộ 1.1.2. .Ch/năng:T/Tin Tính phổ các loại TT & ,đt sx & lt, thể chế biến của nền kttt. phân bổ các tương ứng; nguồn lực kt .TT vừa là ,thúc đẩy ứng -Cơ chế vận hành căn cứ, vừa dụng tiến bộ là đt của kh .CCTT: các qh kt vận kh-kt vào qtr hành theo các ql kt TT 7/11/2014 tsx xh 16
16. - CCTT có + tích + tiêu mặt tích cực cực cực & tiêu cực .Kh/thác & sd có .Do kd chạy theo hq các ng/lựckt p đơn thuần .Cạnh tranh, là .Có thể làm tổn .Khơi vậy tính hại đến lợi ích ng/động,sáng tạo QG m/trg sn/thái của các ch/thể kt .Ph/hóa G – N, trong sx, kd bg/hoại đ/đức,lối sống 7/11/2014 17
17. . Vai trò của NN phát * Định huy mặt tích cực & hạn chế mặt tiêu cực hướng, tạo m/trg,h/trợ, của CCTT *Phân phối ks & đt sự & tái PP các  của nền nguồn lực kt - Đặc trưng & thu nhập của nền kttt quốc dân có sự quản lý của NN *Giải quyết các vấn đề .Để thực hiện vai trò xh, b/vệ trên NN q/lý nền kt m/trg &  thông7/11/2014 qua các chức bền vững18 năng sau:
18. + 1.2.1. TBCN TK 19 KTTT KHKT NL KT KTTT TDCT TD mới 1.2.Các mô + hình KTTT KTTT + XH 1.2.2. KTTT KTTT, XHCN 7QlNN/11/2014 TQ 19
19. II.KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA 2.1.Tính tất yếu của việc phát triển kttt định hướng xhcn 2.1.1. + từ ĐH VIĐH + Trong bối 2.1.1. Điều IX nay cảnh qt hiện Điều kiện nay kiện bên +D0 đ2 nền kt VN bên trong lựa chọn mô kt phù ngoài + Về ls . 7/11/2014 hợp , 20
20. 2.2.Bản chất, đặc thù của kttt định hướng xhcn - Vừa - Vừa chịu chịu sự sự chi phối +Nền KTTT định chi phối bởi của các ql hướng xhcn nguyên tắc TT & b/c cnxh Nó vừa có tính chất Nó vừa có t/ch đặc thù 7/11/đặc2014 trưng của nền kttt của định hướng xhcn21
21. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta là nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Đây là một hình thái kinh tế thị trường vừa tuân theo những quy luật của kinh tế thị trường, vừa dựa trên cơ sở và được dẫn dắt, chi phối bởi các nguyên tắc và bản chất của chủ nghĩa xã hội. Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cơ chế thị trường phải được vận dụng đầy đủ, linh hoạt để phát huy mạnh mẽ và có hiệu quả mọi nguồn lực nhằm phát triển nhanh và bền vững nền kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân, khuyến khích làm giàu hợp pháp đi đôi với xoá đói, giảm nghèo, tăng cường đồng thuận xã hội để thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. ĐHXI.IV.HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KTTT ĐỊNH 7/11/2014 22 HƯỚNG XHCN( 204 – 215 )
22. a.Những đặc trưng chung của nền KTTT - Về chủ thể kinh tế - Về - Về vai thị trò của trường NN - Về cơ chế vận 7/11/2014 hành 23
23. Vai trò quản lý của Mục NN PQ XHCN, b.Những đặc tiêu thù của định KTTT, hướng xhcn trong nền kttt. Về chế Chế độ s/h độ PP & các TPKT 7/11/2014 24
24. - Về mục tiêu kttt 7/11/2014 25
25. - Về chế độ sở hữu và các TPKT, 7/11/2014 26
26. - Về chế độ pp, 7/11/2014 27
27. - Về vai trò q/lý của NN pháp quyền xhcn ĐH XI ,TRANG 214 - 215 7/11/2014 28
28. 2.3.ThỰc trạng nền kttt định hướng xhcn a.Nền kttt đang ở trình độ thấp - kh - cn - nguồn - tc, q lý nhân lực - ng/vốn - ht kt-xh 7/11/2014 29
29. b.Nền kt đang trong quá trình tiếp tục phát triển - TT hh - dv - TT tài chính - TT bất động sản - TT lđ; - TT kh-cn 7/11/2014 30
30. c. nền kttt định hướng xhcn trong đk hnqt sẽ vừa có cơ hội, vừa có thách thức - Cơ hội -Thách thức .Vốn,kh-cn,tc,qlý .n/g lực c/trh thấp . sức ch/tranh .kh/th & sd các của nền kt ng/lực kt kém h/q . hạ tầngkt-xh .ht pl, ht kt – xh 7/11/2014 lạc hậu 31
31. ĐẠI HỘI IX TỈNH ĐẢNG BỘ AG - Thành tựu - Hạn chế + trang + trang 26, 16,67-70 -Phương hướng 71 - Nhiệm vụ - Giải pháp + trang 36,45,79 7/11/2014 32
32. ĐẠI HỘI LẦN THỨ XI CỦA ĐẢNG - Thành tựu - Hạn chế + trang + trang 150 - 153 -Phương hướng 165 - 167 - Nhiệm vụ - Giải pháp + trang 204 - 214 7/11/2014 33
33. 2.4. Các giải pháp chủ yếu để phát triển kttt định hướng xhcn ở VN .( SGK, 55 - 58 ) THỰC HIỆN NHẤT ĐẨY MẠNH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH, QUÁN CHÍNH SÁCH XOÁ BỎ CÁC RÀO CẢN KINH TẾ NHIỀU BẤT HỢP LÝ ĐANG CẢN TRỞ THÀNH PHẦN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HINH GIỮ VỮNG ỔN ĐỊNH THÀNH PHÁT TRIỂN NỀN CHÍNH TRỊ, HOÀN ĐỒNG BỘ KTTT THIỆN HỆ THỐNG LUẬT CÁC LOẠI ĐỊNH HƯỚNG PHÁP TT XHCN Ở VIỆT NAM XOÁ BỎ TRIỆT ĐỂ CƠ CHẾ TẬP TRUNG, Đẩy mạnh QUAN LIÊU, BAO CẤP, HOÀN THIỆN CƠ CHẾ MỞ RỘNG VÀ NÂNG cnh, hđh QUẢN LÝ KINH TẾ CỦA CAO HIỆU QUẢ KINH NN. 7/11/2014 TẾ ĐỐI NGOẠI 34
34. 7/11/2014 35
35. 7/11/2014 36
36. • Kinh tế thị trường là sản phẩm của văn minh nhân loại được phát triển tới trình độ cao dưới chủ nghĩa tư bản nhưng tự bản thân kinh tế thị trường không đồng nghĩa với chủ nghĩa tư bản. Thực tiễn đổi mới ở nước ta đã chứng minh đầy sức thuyết phục về việc sử dụng kinh tế thị trường làm phương tiện xây dựng chủ nghĩa xã hội. ( NQTW6 ( X) 7/11/2014 37
37. • a. Khái niệm về kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam là nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước XHCN. Trong nền kinh tế này, các quá trình sản xuất, phân phối, tiêu dùng không chỉ chịu sự điều tiết của các quy luật thị trường mà còn chịu sự tác động của Nhà nước XHCN. 7/11/2014 38
38. b. Những đặc trưng cơ bản của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam Kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam cũng mang những đặc trưng của nền kinh tế thị trường chung và nền kinh tế thị trường hiện đại đã nêu trên, đồng thời nó có thêm những đặc trưng sau: - Một là, Nhà nước XHCN đại diện lợi ích chính đáng của nhân dân lao động . - Hai là, kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều tp. - Ba là, kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam bảo đảm giải phóng lực lượng sản xuất, xây dựng lực lượng sản xuất mới kết hợp với sự hoàn thiện quan hệ sản xuất và xây dựng quan hệ sản xuất mới phù hợp; đồng thời giải quyết các nhiệm vụ chính trị, xã hội, văn hoá, môi trường tạo sự phát triển bền vững.7/11/2014 39
39. - Bốn là, kinh tế thị trường định hướng XHCN dựa vào sự phát huy tối đa nguồn lực trong nước và triệt để tranh thủ nguồn lực ngoài nước theo phương châm “Kết hợp sức mạnh của dân tộc và sức mạnh của thời đại” và sử dụng chúng một cách hợp lý, đạt hiệu quả cao nhất, để phát triển nền kinh tế đất nước với tốc độ nhanh, hiện đại và bền vững. - Năm là, kinh tế thị trường định hướng XHCN hướng tới thực hiện mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” 7/11/2014 40
40. c. Nội dung định hướng XHCN cho nền kinh tế thị trường nước ta. Đó là sự thể hiện mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội tổng quát “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” trong việc phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam. Cụ thể là: - Về mục tiêu kinh tế – xã hội – văn hoá: - Về mục tiêu chính trị: 7/11/2014 41