Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương I: Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam và cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng

Nội dung text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương I: Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam và cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng

1. Chương I SỰ RA ĐỜI CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM VÀ CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG 1
2. NỘI DUNG CHƯƠNG I I. Hoàn cảnh lịch sử ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam II. Qúa trình chuẩn bị thành lập Đảng của Nguyễn Ái Quốc và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng 2
3. I. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM 1. Hoàn cảnh quốc tế cuối t/k XIX đầu t/k XX. a. Sự chuyển biến của CNTB và hậu quả của nó  Cuối thế kỷ XIX, đầu CNTB chuyển mạnh sang g/đ CNĐQ, mở rộng x/l thuộc địa, làm cho hàng trăm  Sự thống trị tàn bạo của CNĐQ đã làm cho mâu thuẫn giữa các d/t thuộc địa với CNĐQ  Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc diễn ra mạnh mẽ ở các thuộc địa trên thế giới. 3
4. 1.Hoàn cảnh quốc tế b. Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin  Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ tư tưởng và là vũ khí sắc bén của g/c CN để giải phóng cho g/c mình và cho những người bị áp bức, bóc lột trên thế giới.  Chủ nghĩa Mác-Lênin được truyền bá vào VN, đã thúc đẩy p/t CN và p/t yêu nước p/t mạnh mẽ theo khuynh hướng CMVS, dẫn tới sự ra đời của Đảng Cộng sản VN. 4
5. 1.Hoàn cảnh quốc tế c. Tác động của Cách mạng Tháng Mười Nga và Quốc tế Cộng sản  Cách mạng Tháng Mười Nga (1917) mở đầu một thời đại mới “thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại giải phóng dân tộc.”  CM Tháng Mười Nga đã cổ vũ mạnh mẽ và nêu tấm gương sáng cho p/t đấu tranh của g/c CN, NDLĐ và các d/t bị áp bức trên toàn TG.  CMT10 Nga đã có tác động sâu sắc đối với lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và c/m VN. 5
6. Nguyễn Aí Quốc khẳng định : “Cách mệnh Nga dạy cho chúng ta rằøng muốn c/m thành công thì phải dân chúng (công nông) làm gốc, phải có đảng vững bền, phải bền gan, phải hy sinh, phải thống nhất. Nói tóm lại là phải theo chủ nghĩa Mã Khắc Tư và Lênin”.  Quốc tế Cộng sản ra đời (3-1919) đã góp phần thúc đẩy , sự p/t mạnh mẽ của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.  Sau 1919, đã có hàng chục ĐCS được thành lập, như : ĐCS Mỹ (1919); Pháp, Anh (1920); TQ, Mông Cổ (1921); Nhật Bản (1922) 6
7.  QTCS đã chỉ ra cho các dân tộc thuộc địa con đường giải phóng dân tộc theo lập trường cách mạng vô sản. (Luận cương của Lênin được công bố tại ĐH II- QTCS)  Đối với VN, QTCS có vai trò quan trọng trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào VN, giúp đào tạo cán bộ và thành lập ĐCSVN. Nguyễn Aùi Quốc chỉ rõ: “An Nam muốn cách mệnh thành công, thì tất phải nhờ Đệ tam quốc tế”. 7
8. I. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM 2. Hoàn cảnh trong nước a. Xã hội VN dưới sự thống trị của thực dân Pháp  Sau khi thôn tính được VN, tdP đã thi hành chính sách cai trị rất hà khắc và dã man  Chính sách đó được thể hiện trên tất cả các mặt: CT, KT, VH, XH và, có thể khái quát là: Độc quyền về KT, chuyên chế về CT, nô dịch về VH, dã man về QS.  Chính sách đó đã đẩy dân ta vào bước đường cùng, sống trong cảnh tủi nhục, lầm than, đói khổ ( “con đói lả ”, “bán thân ”, “thuở nô lệ ”) 8
9.  Hệ quả của c/s cai trị, khai thác thuộc địa của TDP  Thứ nhất, làm cho x/h VN có sự phân hoá s/s, bên cạnh 2 g/c cũ là ND và ĐC, xuất hiện thêm 3 g/c mới là CN, TS và TTS.  Thứ hai, làm cho tính chất x/h thay đổi, từ 1 x/h phong kiến độc lập lâu đời, nay trở thành x/h thuộc địa ½ pk.  Thứ ba, làm cho mâu thuẫn x/h ngày thêm gay gắt, đó là m/t giữa DTVN > < g/c ĐC - PK.  Thứ tư, xuất hiện yêu cầu mới của c/m VN lúc này là đánh đuổi TDPXL giành ĐL cho DT ; xoá bỏ chế độ p/k, giành quyền DC cho nhân dân, chủ yếu là RĐ cho ND.9
10. b. Các p/t yêu nước cuối t/k XIX đầu t/k XX.  P/t yêu nước theo khuynh hướng phong kiến  Tiêu biểu là p/t Cần Vương (1885-1896): Ngày 13-7-1885, vua Hàm Nghi xuống chiếu CV, đến ngày 1-11-1888 vua Hàm Nghi bị Pháp bắt, đưa đi đầy, Cũng trong thời kỳ này, nhiều cuộc khởi nghĩa vũ trang đã nổ ra nhưng đều bị thất bại  Đầu t/k XX, vì yêu nước, chống Pháp nên vua Thành Thái bị Pháp truất ngôi (1907) và bị đầy ải ở châu Phi, Pháp đưa Duy Tân lên thay. Đến năm 1916, Duy Tân cũng bị Pháp bắt 10
11. Vua Hàm Nghi Tôn Thất Thuyết Phan Đình Phùng 11
12. Pháp bắt Vua Hàm Nghi 12
13.  P/t yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản  P/t này diễn ra khá phong phú, sôi động đầu t/k XX, với 2 bộ phận và 2 chủ trương đ/t khác nhau: . Một bộ phận chủ trương đánh đuổi TDPháp, giành độc lập dân tộc bằng biện pháp bạo động. Tiêu biểu là Phan Bội Châu . Một bộ phận chủ trương khôi phục nền độc lập bằng biện pháp cải cách. Tiêu biểu là Phan Châu Trinh  Ngoài ra, ở thời kỳ này còn có nhiều p/t khác, như p/t Đông Kinh nghĩa thục, chống thuế ở MT và, cũng ở thời kỳ này có nhiều chính đảng ra đời để lãnh đạo p/t đấu tranh, thế nhưng, tất cả đều bị thất bại ! 13
14.  Nguyên nhân thất bại của các p/t yêu nước Thứ nhất, thiếu một đường lối chính trị đúng đắn Thứ hai, thiếu lực lượng hùng mạnh của toàn dân tộc Thứ ba, thiếu phương pháp đấu tranh thích hợp Thứ tư, thiếu một tổ chức lãnh đạo chặt chẽ  Rõ ràng nhân dân VN đang lâm vào cuộc khủng hoảng về con đường cứu nước và lực lượng lãnh đạo ! 14
15. Sự khủng hoảng về con đường cứu nước và nhiệm vụ lịch sử đặt ra ! 15
16. II. QUÁ TRÌNH CHUẨN BỊ THÀNH LẬP ĐẢNG CỦA NGUYỄN ÁI QUỐC VÀ CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG 1. Nguyễn Ái Quốc tìm đường cứu nước và chuẩn bị các điều kiện để thành lập Đảng a. Khái quát q/t tìm đường cứu nước của NAQ (Gợi ý để sv tự nghiên cứu) Thứ nhất, ngày 5-6-1911, Nguyễn Ái Quốc rời Tổ quốc đi tìm đường cứu nước. Đó là một quá trình 16
17. Thứ hai, Trong NAQ đã n/c cuộc sống và một số cuộc c/m trên t/g: C/m Mỹ (1776), c/m Pháp (1789), vậy thái độ của Người ntn về những cuộc c/m này? Thứ ba, Trong NAQ đã n/c c/m TM Nga (1917),vậy cuộc c/m này đã có ảnh hưởng, tác động ntn với NAQ? Thứ tư, Trong đến tháng 7-1920, NAQ đã đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những của Lênin, vậy tình cảm và thái độ của NAQ ntn đối với Lênin và bản luận cương này ? Thứ năm, Trong đến tháng 12-1920õ, tại Đại hội , NAQ đã bỏ phiếu tán thành theo QTCS và thành lập ĐCS Pháp. Với 2 quyết định quan trọng này chứng tỏ 17
18.  Sau Đại hội, NAQ đã có sự lựa chọn dứt khoát con đường cứu nước, GPDT cho NDVN. Người chỉ rõ: “Muốn cứu nước và GPDT không có con đường nào khác con đường CMVS”  Cũng từ đây, NAQ đã xúc tiến chuẩn bị các đ/k để thành lập Đảng CSVN, như: - Chuẩn bị về tư tưởng lý luận; - C huẩn bị về quan điểm chính trị; - Chuẩn bị về tổ chức - cán bộ. 18
19. b. NAQ chuẩn bị các đ/k để thành lập Đảng. ( Để ra đời một đảng chính trị phải có 3 đ/k : Phải có hệ tư tưởng lý luận ; có cương lĩnh, đường lối chính trị ; có tổ chức- cán bộ )  Thứ nhất, chuẩn bị về tư tưởng lý luận  Hệ TTLL của ĐCS là chủ nghĩa Mác-Lênin. Đây là hệ TT c/m và k/h để giải phóng g/c CN, NDLĐ và  NAQ đã tích cực truyền bá vào VN để thức tỉnh, giác ngộ q/c nhân dân và c/bị TTLL cho sự ra đời của Đảng.  Con đường t/b chủ nghĩa Mác-Lênin vào VN: Thông qua báo chí (Người cùng khổ, Nhân đạo, Thanh niên); thông qua các tác phẩm (Bản án ); thông qua các lớp đào tạo, huấn luyện cán bộ 19
20.  Thứ hai, chuẩn bị về quan điểm chính trị Những quan điểm chính trị chủ yếu được NAQ trình bày trong Tác phẩm Đường cách mệnh (xuất bản ở QC-TQ, 1927 ) bao gồm: Một là, về t/c và n/v của c/m VN Hai là, về lực lượng c/m Ba là, về phương pháp c/m Bốn là, về đoàn kết quốc tế Năm là, về vai trò lãnh đạo của Đảng  Tác phẩm ĐCM đã đề cập những v/đ cơ bản của một cương lĩnh chính trị, góp phần quan trọng cho việc hình thành niềm tin, lý tưởng c/m trong nhân dân. 20
21.  Thứ ba, chuẩn bị về tổ chức - cán bộ (Đảng là một tổ chức chính trị, bao gồm những người ưu tú nhất, giác ngộ nhất, muốn vậy, phải đào tạo, huấn luyện cán bộ và xây dựng tổ chức )  Ngay từ khi dự ĐH V của QTCS (7-1924), NAQ đã đề nghị QTCS đào tạo c/b cho các thuộc địa, trong đó có VN.  Sau khi đến QC-TQ, NAQ đã lập ra Hội VNCMTN (6-1925). Đây là tổ chức tiền thân, có t/c quá độ nhằm chuẩn bị về tổ chức và con người cho sự ra đời của Đảng.  Từ năm 1925 đến 1927, NAQ đã mở nhiều lớp huấn luyện để đ/t cán bộ cho c/m VN. Người còn tuyển chọn một số ưu tú để gửi đi đ/t tiếp ở Liên Xô và TQ  Năm 1928, NAQ thực hiện chủ trương “vô sản hoá”,vừa để rèn luyện đội ngũ cán bộ,Ngo vừa Quang tiếp Dinh tục truyền bá nhằm thúc đẩy sự21 phát triển của p/t cách mạng ở trong nước.
22. c. Sự p/t của p/t đấu tranh theo khuynh hướng vô sản và các tổ chức cộng sản ở VN ra đời (SV tự nghiên cứu)  Sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản là k/q tất yếu của p/t đấu tranh DT và GC theo k/hướng vô sản cuối những  Tuy nhiên, một nước có chung 1 kẻ thù mà lại có 3 đảng lãnh đạo, mà bản thân 3 đảng đó đang hoạt động phân tán, chia rẽ thì sẽ không có lợi cho c/m.  Mở hội nghị hợp nhất 3 tổ chức CS thành 1 đảng duy nhất nhằm khắc phục sự p/t, chia rẽ nói trên là 1 y/c, n/v cấp bách của những người cộng sản lúc này. 22
23. 2. Hội nghị thành lập Đảng và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng a. Hội nghị thành lập Đảng  Địa điểm, thời gian và thành phần tham dự HN  Nội dung, chương trình của HN :  Hội nghị thảo luận đề nghị của NAQ và quyết định hợp nhất các t/c CS, lấy tên là ĐCSVN  Hội nghị thảo luận và thông qua các văn kiện: CCVT, SLVT; CTTT; ĐLVT của Đảng (những văn kiện này được xác định là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng) 23
24. 2. Hội nghị thành lập Đảng và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng b. Nội dung Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng (SV tự nghiên cứu)  Phương hướng chiến lược của cách mạng VN.  Về nhiệm vụ của cách mạng VN  Về lực lượng cách mạng.  Về lãnh đạo cách mạng.  Về quan hệ của cách mạng VN với c/m thế giới. 24
25. 2. Hội nghị thành lập Đảng và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng c. Ý nghĩa lịch sử về sự ra đời của Đảng CSVN và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng  ĐCSVN ra đời là k/q tất yếu của cuộc đ/t DT và GC ở VN cuối những năm 20 của t/k XX.  ĐCSVN ra đời là 1 bước ngoặt q/t trong lịch sử CMVN, nó chứng tỏ g/c CNVN đã trưởng thành và đủ sức l/đ c/m.  ĐCSVN ra đời là s/p của sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với PTCN và PTYN. 25
26. c. Ý nghĩa lịch sử về sự ra đời của Đảng CSVN và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng  Ngay từ khi ra đời, Đảng đã có Cương lĩnh CT đúng đắn, đây là cơ sở để Đảng nắm được ngọn cờ l/đ CMVN, giải quyết được cuộc k/h về đường lối CM, về g/c lãnh đạo CM, mở ra con đường p/t mới cho đất nước VN  Với việc xác định CMVN là 1 bộ phận của CMTG, ĐCSVN đã tranh thủ được sự ủng hộ to lớn của CMTG, kết hợp s/m DT với s/m thời đại trong sự nghiệp đấu tranh chung vì HB, ĐLDT, DC và TBXH 26
27. Hết 27