Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến trả công lao động tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam

Nội dung text: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến trả công lao động tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam

1. ISSN 1859-3666 MỤC LỤC KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ 1. Nguyễn Đức Trung, Lê Hoàng Anh và Đinh Thị Phương Anh - Dự báo tăng trưởng kinh tế và lạm phát Việt Nam: một so sánh giữa mô hình VAR, LASSO VÀ MLP. Mã số 154.1Deco.11 3 Forecasting Economic Growth and Inflation in Vietnam: A Comparison Between the Var Model, the Lasso Model, and the Multi-Layer Perceptron Model 2. Hà Văn Sự và Lê Nguyễn Diệu Anh - Các yếu tố tác động đến phát triển thương mại đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững ở Việt Nam. Mã số 154.1Deco.12 14 The Study on Factors Affecting Trade Development Meeting the Requirements for Sustainable Development in Vietnam 3. Nguyễn Văn Huân và Nguyễn Thị Quỳnh Trang - Nghiên cứu Mô hình Z-Score vào cảnh báo sớm rủi ro hoạt động kinh doanh tín dụng tại các ngân hàng thương mại Việt Nam. Mã số 154.1FiBa.11 28 Studying Z-Score Model in Early Warnings of Credit Risk at Vietnam Commercial Banks QUẢN TRỊ KINH DOANH 4. Nguyễn Thu Thuỷ và Nguyễn Văn Tiến - Các nhân tố tác động đến chính sách cổ tức của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Mã số 154.2FiBa.22 36 Some Factors Influencing Dividend Policy of the Real Estate Companies Listed on Vietnamese Stock Market 5. Nguyễn Thị Minh Nhàn và Phạm Thị Thanh Hà - Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến trả công lao động tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam. Mã số 154.2HRMg.21 49 Research on Factors Affecting Wage Labour in the Joint Stock Commercial Bank for Investment and Development of Vietnam 6. Nguyễn Thị Ngọc Huyền và Trần Thị Thanh Phương - Tác động của thực tiễn quản trị nguồn nhân lực đến hiệu quả công việc của nhân viên ngành tài chính tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh. Mã số 154.2.HRMg.21 65 The Impact of Empirical Human Resource Management on Job Performance of Employees in the Consumer Finance Sector in Ho Chi Minh City khoa học Số 154/2021 thương mại 1 1
2. ISSN 1859-3666 7. Ngô Mỹ Trân, Trần Thị Bạch Yến và Lâm Thị Ngọc Nhung - Ảnh hưởng của quản trị chéo đến hiệu quả tài chính của các công ty niêm yết trên Thị trường chứng khoán Việt Nam. Mã số 154.2FiBa.21 80 Effect of Multiple Directorships on Financial Performance of Listed Companies: The Case of the Vietnamese Stock Market 8. Kiều Quốc Hoàn - Nghiên cứu định lượng tác động của quản trị nhân sự số đến hiệu quả hoạt động doanh nghiệp. Mã số 154.2HRMg.22 94 The Impact of Digital Human Resource Management on Firm Peformance: An Empirical Study on Vietnam Ý KIẾN TRAO ĐỔI 9. Nguyễn Thị Minh Giang và Hoàng Thị Bích Ngọc - Báo cáo tài chính khu vực công Việt Nam - những điểm tương đồng và khác biệt so với chuẩn mực kế toán công quốc tế. Mã số 154.3BAcc.31 107 Vietnamese Sector Public Financial Reporting – Some Similarities and Differences Between International Public Sector Accounting Standards khoa học 2 thương mại Số 154/2021
3. QUẢN TRỊ KINH DOANH NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TRẢ CÔNG LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM Nguyễn Thị Minh Nhàn Trường Đại học Thương mại Email: minhnhan@tmu.edu.vn Phạm Thị Thanh Hà Trường Đại học Thương mại Email: haptt@tmu.edu.vn Ngày nhận: 03/03/2021 Ngày nhận lại: 16/04/2021 Ngày duyệt đăng: 20/04/2021 ghiên cứu nhằm mục đích xây dựng mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến trả công lao động (TCLĐ) và phân tích thực trạng sự ảnh hưởng của các yếu tố đó đến trả công lao động tại Ngân hàng ThươNng mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Tác giả tiến hành khảo sát 700 người lao động tại các chi nhánh của BIDV trên cả nước bằng bảng hỏi được thiết kế sẵn. Số phiếu khảo sát thu về sử dụng được là 653 phiếu. Kết hợp với việc xử lý dữ liệu bằng phần mềm SPSS và AMOS 21 cho ra kết quả như sau: Các yếu tố hiệu quả hoạt động, năng lực của đội ngũ TCLĐ, chiến lược nguồn nhân lực, pháp luật về TCLĐ và văn hóa tổ chức đều có ảnh hưởng đến trả công lao động nhưng theo các mức độ khác nhau. Trong đó, hiệu quả hoạt động là yếu tố tác động mạnh nhất đến TCLĐ tại BIDV. Từ việc phân tích thực trạng, nghiên cứu đã đưa ra một số khuyến nghị nhằm cải thiện các yếu tố tạo điều kiện hoàn thiện TCLĐ tại BIDV. Từ khóa: trả công lao động, Ngân hàng Thương mại, BIDV, các yếu tố ảnh hưởng JEL Classifications: M54, F66, J21, J31 1. Đặt vấn đề cũng như tình hình bên trong đồng thời phải xác Con người chính là nguồn lực có giá trị nhất của định được những yếu tố ảnh hưởng TCLĐ để từ đó doanh nghiệp. Đặc biệt trong môi trường kinh doanh có những biện pháp khắc phục, điều chỉnh kịp thời. toàn cầu có tính cạnh tranh gay gắt như hiện nay thì Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát nhân lực chính là chìa khóa thành công và là nguồn triển Việt Nam (BIDV) là ngân hàng cổ phần vốn sở lực giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh. hữu nhà nước hạng đặc biệt với trọng tâm phục vụ Hiệu quả hoạt động tốt là mục tiêu cuối cùng của tất cho hoạt động đầ u tư phát triển, các dự án, các cả các doanh nghiệp (Lawler, 2003; CIPD, 2007; chương trình phát triển then chốt của đất nước. Hiện WorldatWork, 2007), nhưng để đạt được điều đó thì nay, BIDV là một trong số những ngân hàng lớn các doanh nghiệp phải có được những người lao nhất của Việt Nam với tổng tài sản đạt trên 1,4 triệu động có chất lượng, gắn bó và cống hiến hết mình vì tỷ đồng, hơn 26 nghìn cán bộ, nhân viên. Mạng lưới tổ chức (Spherion, 2005; Echols, 2006). TCLĐ của BIDV trải rộng khắp các tỉnh, thành phố với 189 được coi là công cụ hữu hiệu giúp thu hút, giữ chân, chi nhánh trên cả nước, 01 chi nhánh nước ngoài, 6 tạo động lực cho người lao động và giúp doanh hiện diện tại nước ngoài và vùng lãnh thổ, 871 nghiệp đạt được mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, để thiết phòng giao dịch, với hơn 10,4 triệu khách hàng cá lập được hệ thống TCLĐ hiệu quả thì cần sự đầu tư nhân (chiếm 11% dân số cả nước), hơn 200 nghìn nghiên cứu, phân tích, đánh giá các yếu tố bên ngoài khách hàng doanh nghiệp và quan hệ đại lý với trên khoa học ! Số 154/2021 thương mại 49
4. QUẢN TRỊ KINH DOANH 2300 định chế tài chính lớn trên toàn cầu (Báo cáo TCLĐ, hiệu quả hoạt động, chiến lược nguồn thường niên của BIDV, 2019). BIDV được các tổ nhân lực, đội ngũ đảm trách TCLĐ, văn hóa tổ chức tài chính đánh giá là thương hiệu ngân hàng chức. Cụ thể: đứng đầu Việt Nam, TOP 30 ASEAN, TOP 500 toàn Yếu tố pháp luật về TCLĐ: Các tác giả ngoài cầu và TOP 2000 Công ty đại chúng và quyền lực nước như George T. Milkovich & John W. Boudreau nhất thế giới. Để có được những thành công đó thì (2002), M. Amstrong (2015) và các tác giả trong nguồn nhân lực của BIDV chính là yếu tố quyết nước như Nguyễn Quang Trung (2006), Nguyễn định. BIDV đã sử dụng rất nhiều công cụ thông qua Vân Điềm & Nguyễn Ngọc Quân (2007), Trần Kim việc TCLĐ nhằm tạo dựng và duy trì đội ngũ lao Dung (2015), M. Armstrong (2015), Lê Quân động. Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập, chuyển (2016) đều khẳng định các quy định của pháp luật đổi số với sự cạnh tranh gay gắt cả trong lĩnh vực tài về TCLĐ như mức lương tối thiểu, xây dựng và điều chính ngân hàng và về nhân lực thì TCLĐ tại BIDV chỉnh thang bảng lương, khen thưởng, các quy định cũng cần phải có những thay đổi để nâng cao khả về bảo hiểm xã hội, đều có ảnh hưởng đến các năng cạnh tranh. Trong quá trình thay đổi đó, việc quyết định trong việc xây dựng chính sách TCLĐ nhận diện các yếu tố ảnh hưởng để tìm ra nguyên trong doanh nghiệp. Các nghiên cứu thực tiễn của nhân và đề ra các giải pháp khắc phục là rất quan Đào Thanh Hương (2003), Trần Thế Hùng (2008), trọng (Khalid Said Al-Jarradi, 2011; Đỗ Thị Tươi, Vũ Hồng Phong (2011) cũng đã chứng minh các quy 2013; M. Amstrong, 2015; Lê Quân, 2016). Nghiên định pháp luật của Chính phủ có ảnh hưởng đáng kể cứu với mục đích xây dựng và kiểm định mô hình đến trả công lao động. yếu tố ảnh hưởng đến trả công lao động tại BIDV Yếu tố hiệu quả hoạt động: Hiệu quả hoạt động nhằm nắm bắt và xác định mức độ ảnh hưởng của ảnh hưởng đến TCLĐ trong doanh nghiệp được các yếu tố đến trả công lao động để từ đó đưa ra nhấn mạnh trong các nghiên cứu của các tác giả những khuyến nghị giúp BIDV kịp thời có những ngoài nước và trong nước (George T. Milkovich & biện pháp cải thiện các yếu tố, tạo điều kiện hoàn John W. Boudreau, 2002; M. Nguyễn Quang Trung, thiện trả công lao động tại Ngân hàng. 2006; Nguyễn Vân Điềm & Nguyễn Ngọc Quân, 2. Tổng quan nghiên cứu về các yếu tố ảnh 2007; Trần Kim Dung, 2015; M. Armstrong, 2015; hưởng đến trả công lao động Lê Quân, 2016). Mối quan hệ giữa hiệu quả hoạt Chủ đề về TCLĐ bắt đầu xuất hiện từ giữa thế kỷ động với TCLĐ đã được các nhà nghiên cứu kiểm 17 bởi các nhà kinh tế học cổ điển người Anh. Trải định. Tuy nhiên, kết quả thu được lại không hoàn qua hơn 3 thế kỷ nhưng chủ đề về TCLĐ vẫn luôn toàn giống nhau. Một số nghiên cứu cho thấy có mối được quan tâm và là một vấn đề có tính thời sự. Với tương quan thuận và mạnh mẽ giữa hiệu quả hoạt tiếp cận quản trị theo quá trình, các nhà nghiên cứu động và TCLĐ (Murphy, 1985; Bussin & đã đưa ra quan điểm: TCLĐ là quá trình xác lập và Huysamen, 2004; Ghosh, 2006; Kato & Long, 2006; duy trì hệ thống TCLĐ. Hay nói cách khác TCLĐ là Pan và các cộng sự, 2009; Jorn M. Andreas, Marc quá trình trả các giá trị cho người lao động nhằm đạt Steffen Rapp, Michael Wolff, 2010; Khalid Said Al- đươc mục tiêu của tổ chức và người lao động. Quá Jarradi, 2011; Conyon & He, 2011; Ozkan, 2011; trình này gồm các hoạt động: xây dựng kế hoạch Mark Bussin, 2015). Có những nghiên cứu tìm thấy TCLĐ, triển khai TCLĐ và đánh giá TCLĐ (Bob, mối tương quan cùng chiều giữa hiệu quả hoạt động 2011; Armstrong, 2014; Hoàng Văn Hải & Vũ Thùy và TCLĐ nhưng ở mức thấp (Jensen & Murphy, Dương, 2010; Nguyễn Thị Minh Nhàn & Mai Thanh 1990; Yermack, 1995; Conyon, 1997; Gregg và các Lan, 2016; Phạm Công Đoàn, 2019). cộng sự, 2005; Girma và các cộng sự, 2007; Các công trình nghiên cứu trong nước và ngoài Catherine T. Jeppson và các cộng sự, 2009). Các nước đã khẳng định sự ảnh hưởng của các yếu tố nghiên cứu của Ngô Mỹ Trân, Bùi và các cộng sự đến TCLĐ trong doanh nghiệp như pháp luật về (2018) chỉ ra rằng hiệu quả hoạt động thể hiện thông khoa học ! 50 thương mại Số 154/2021
5. QUẢN TRỊ KINH DOANH qua lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS) và giá trị thị Đặc biệt mô hình nghiên cứu của Đỗ Thị Tươi trưởng của công ty (chỉ số Tobin’s Q) có quan hệ (2013) về các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp thuận chiều đến trả công lao động. TCLĐ theo cơ chế thị trường đã chứng minh đội Yếu tố chiến lược nguồn nhân lực: M. Armstrong ngũ đảm trách TCLĐ, các quy định pháp luật về (2015) đã đưa ra nhận định “Chiến lược nguồn nhân TCLĐ ảnh hưởng mạnh mẽ đến TCLĐ thông qua lực với sự kết nối các hoạt động với TCLĐ sẽ giúp hàm hồi quy: loge (P(Y=1)/P(Y=0)) = -27,041 + TCLĐ hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra” [1]. 3,318 đội ngũ cán bộ LĐ-TL + 3,084 các quy định Trần Kim Dung (2015) cũng chỉ ra mối quan hệ giữa pháp luật về tiền lương +1,474 chủ doanh nghiệp + chiến lược nguồn nhân lực và TCLĐ, theo đó hệ 3,649 công bằng trong tiền lương trả cho người lao thống TCLĐ phải được thiết kế dựa trên chiến lược động [13]. nguồn nhân lực [3]. Nghiên cứu thực tiễn của Thông qua bức tranh tổng quan về yếu tố ảnh Khalid Said Al-Jarradi (2011) tại khu vực Chính phủ hưởng đến TCLĐ, các nghiên cứu đều có sự thống trong Vương quốc Hồi giáo Oman cũng chứng minh nhất về các sự tác động của pháp luật về TCLĐ, chiến lược nguồn nhân lực có tác động thuận chiều chiến lược nguồn nhân lực, hiệu quả hoạt động, đến hiệu quả hệ thống TCLĐ [9]. năng lực của đội ngũ TCLĐ, văn hóa tổ chức đến Yếu tố năng lực của đội ngũ đảm trách TCLĐ: TCLĐ. Các nghiên cứu này được thực hiện cả trong Đây được coi là yếu tố quyết định đến sự thành công và ngoài nước. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu hay thất bại của hệ thống TCLĐ. Vai trò và sự ảnh chủ yếu là nghiên cứu định tính hoặc nghiên cứu sự hưởng của đội ngũ TCLĐ đến TCLĐ được các nhà tác động của một vài yếu tố đến một vài khía cạnh nghiên cứu ngoài nước, trong nước khẳng định của TCLĐ trong các lĩnh vực và điều kiện môi trong cả các nghiên cứu lí thuyết và nghiên cứu thực trường hoàn cảnh khác nhau. Tại Việt Nam chưa có tiễn (George T. Milkovich & John W. Boudreau, công trình nghiên cứu nào sử dụng phương pháp 2002; Đào Thanh Hương, 2003; M. Nguyễn Quang nghiên cứu định lượng các yếu tố ảnh hưởng đến Trung, 2006; Nguyễn Vân Đ iềm & Nguyễn Ngọc TCLĐ tại BIDV. Quân, 2007; Trần Thế Hùng, 2008; Vũ Hồng Phong, 3. Cơ sở lý luận và giả thuyết nghiên cứu 2011; Trần Kim Dung, 2015; M. Armstrong, 2015; 3.1. Khái niệm và thang đo nghiên cứu Lê Quân, 2016). Các khái niệm và thang đo nghiên cứu các yếu Yếu tố văn hóa tổ chức: Trong nghiên cứu các tố ảnh hưởng đến TCLĐ được tác giả tổng hợp, kế yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ, các tác giả George T. thừa và phát triển từ các công trình nghiên cứu Milkovich & John W. Boudreau (2002), Trần Kim trong và ngoài nước. Qua nghiên cứu và phỏng vấn Dung (2015), M. Armstrong (2015), Lê Quân chuyên gia, nhà quản trị của một số doanh nghiệp, (2016) đều nhắc đến văn hóa tổ chức như là một yếu tác giả đề xuất, điều chỉnh mô hình nghiên cứu các tố xúc tác tạo điều kiện cho việc thực hiện TCLĐ. yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ trong doanh nghiệp Một số nghiên cứu thực tiễn ngoài nước như mô cho phù hợp bối cảnh nghiên cứu. Các khái niệm hình nghiên cứu của Hofstede và các cộng sự cốt lõi của nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ (1990), Wilderom và các cộng sự (2012), Haluk trong doanh nghiệp được lựa chọn và đề xuất bao Tanriverdi, Can Cakmak, Erkut Altindag (2016) gồm: TCLĐ trong doanh nghiệp; Pháp luật về cũng chứng minh văn hóa tổ chức ảnh hưởng đến trả TCLĐ; Hiệu quả hoạt động; Chiến lược nguồn công lao động. Mô hình nghiên cứu điển hình trong nhân lực, Năng lực của đội ngũ TCLĐ, Văn hóa tổ nước của Nguyễn Thị Hồng Thắm (2014) cũng kết chức. Các thang đo sử dụng được xây dựng dựa trên luận: “Văn hóa tổ chức có ảnh hưởng đến mức độ sử việc kế thừa và phát triển các nghiên cứu trước đây. dụng tiền thưởng, nguyên tắc phân bổ tiền thưởng, Tất cả các thang đo lường dạng Likert 5 điểm: trong cách thức trả thưởng vă căn cứ xác định tiền đó 1 là hoàn toàn không đồng ý và 5 là hoàn toàn thưởng” [12]. đồng ý. khoa học ! Số 154/2021 thương mại 51
6. QUẢN TRỊ KINH DOANH 3.1.1. Khái niệm và thang đo trả công lao động pháp luật về TCLĐ (pl) được NCS kế thừa và phát trong doanh nghiệp triển trên cơ sở các công trình nghiên cứu của các TCLĐ trong doanh nghiệp là quá trình bao gồm học giả về TCLĐ và ảnh hưởng từ pháp luật về xây dựng kế hoạch, triển khai và đ ánh giá TCLĐ TCLĐ. Thang đo này gồm 5 biến quan sát và được nhằm đạt được các mục tiêu của doanh nghiệp và tổng hợp trong bảng 2. mang lại sự hài lòng cho người lao động. Thang đo TCLĐ trong Bảng 1: Thang đo trả công lao động trong doanh nghiệp doanh nghiệp (tcld) được tác giả xây dựng dựa trên các công trình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ và nội dung của quá trình TCLĐ. Thang đo TCLĐ trong doanh nghiệp gồm 12 biến quan sát thể hiện trong bảng 1. 3.2.3. Khái niệm và thang đo hiệu quả hoạt động 3.1.2. Khái niệm và thang đo pháp luật về TCLĐ Hiệu quả hoạt động là mối tương quan so sánh Pháp luật về trả công lao động là những quy định giữa kết quả đạt được với chi phí bỏ ra để đạt được của Nhà nước về TCLĐ được thể chế hóa dưới các kết quả đó. Thang đo hiệu hoạt động (hq) được tổng dạng luật, nghị định, thông tư, quyết định, chỉ thị hợp và phát triển trên cơ sở các nghiên cứu của các nhằm quản lý TCLĐ trong doanh nghiệp. Thang đo học giả và và mô hình nghiên cứu của Bussin & Bảng 2: Thang đo pháp luật về TCLĐ khoa học ! 52 thương mại Số 154/2021
7. QUẢN TRỊ KINH DOANH Huysamen (2004), Mark Bussin (2015) khi nghiên 3.2.5. Năng lực của đội ngũ trả công lao động cứu về hiệu quả hoạt động và sự ảnh hưởng của các Năng lực là tập hợp kiến thức, kỹ năng, thái độ yếu tố đến TCLĐ. Thang đo này gồm 5 biến quan để thực hiện một công việc nào đó trong bối cảnh cụ sát được thể hiện trong bảng 3. thể. Đội ngũ TCLĐ là người vừa đảm trách việc xây Bảng 3: Thang đo hiệu quả hoạt động 3.2.4. Khái niệm và thang đo chiến lược nguồn dựng kế hoạch, vừa là người thực hiện, duy trì và nhân lực kiểm tra, điều chỉnh hệ thống TCLĐ. Việc tính toán, Chiến lược nguồn nhân lực có ảnh hưởng rất lớn xây dựng, triển khai TCLĐ sao cho hiệu quả đòi hỏi đến TCLĐ. Để có thể thực hiện được mục tiêu của cán bộ làm công tác TCLĐ phải có kiến thức, kỹ doanh nghiệp thì TCLĐ cần phải có sự kết nối chặt năng, thái độ phù hợp và luôn phải học hỏi để nâng chẽ với chiến lược nguồn nhân lực như hoạch định, cao năng lực cũng như bắt kịp với xu hướng mới tuyển dụng, đào tạo và phát triển, quản trị hiệu trong TCLĐ. Sự phối kết hợp trong các hoạt động suất Thang đo chiến lược nguồn nhân lực (cl) của đội ngũ TCLĐ sẽ giúp TCLĐ được thông suốt được kế thừa và phát triển trên cơ sở các nghiên cứu và hiệu quả. Ngoài ra, đội ngũ TCLĐ cùng cần phải về sự ảnh hưởng của chiến lược nguồn nhân lực đến có tầm nhìn, chiến lược nhằm định hướng hoạt động TCLĐ của các nhà nghiên cứu và được tổng hợp đề TCLĐ và tránh được những rủi ro trong tương lai. xuất gồm 5 biến quan sát thể hiện trong bảng 4. Thang đo năng lực của đội ngũ TCLĐ (nl) được Bảng 4: Thang đo chiến lược nguồn nhân lực khoa học ! Số 154/2021 thương mại 53
8. QUẢN TRỊ KINH DOANH tổng hợp và phát triển trên cơ sở các nghiên cứu về 3.2. Mô hình nghiên cứu và giải thuyết sự ảnh hưởng đội ngũ TCLĐ đến TCLĐ của các học nghiên cứu giả và gồm 5 biến quan sát thể hiện trong bảng 5. 3.2.1. Mô hình nghiên cứu Bảng 5: Thang đo năng lực của đội ngũ TCLĐ 3.2.6. Khái niệm và thang đo văn hóa tổ chức Từ kết quả của các nghiên cứu trên, cho phép tác Văn hóa tổ chức là tập hợp những giá trị chung giả đưa ra mô hình nghiên cứu lý thuyết về yếu tố mà các thành viên trong tổ chức học được trong quá ảnh hưởng đến trả công lao động trong doanh trình thực hiện công việc. Thang đo văn hóa tổ chức nghiệp như sau: (vh) được kế thừa từ các nghiên cứu về sự ảnh hưởng của văn hóa tổ chức đến hiệu quả của doanh nghiêp nói chung và đến trả công lao động nói riêng. Các biến quan sát trong thang đo được kế thừa từ mô hình nghiên cứu văn hóa tổ chức của Hofstede và các cộng sự (1990) và nghiên cứu của Wilderom và các cộng sự (2012), Nguyễn Thị Hồng Thắm (2014) và gồm 6 biến quan sát được thể hiện Hình 1: Mô hình nghiên cứu về yếu tố ảnh hưởng trả công lao động trong bảng 6. trong doanh nghiệp Bảng 6: Thang đo văn hóa tổ chức khoa học ! 54 thương mại Số 154/2021
9. QUẢN TRỊ KINH DOANH Như vậy mô hình nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng Phương pháp phỏng vấn: Phương pháp được đến trả công lao động trong doanh nghiệp có tổng 38 thực hiện thông qua phỏng vấn chuyên gia là các thang đo trong đó có 05 biến độc lập là pl, hq, cl, nl, giảng viên đến từ Trường Đại học Thương mại, vh và 01 biến phụ thuộc là tcld. Trường Kinh tế Quốc dân, Học viện Ngân hàng, đại 3.2.2. Các giả thuyết nghiên cứu diện ngân hàng, đội ngũ chuyên gia của BIDV có Mô hình nghiên cứu lý thuyết được cụ thể hoá mức độ am hiểu sâu về TCLĐ và các chuyên gia độc qua 05 giả thuyết nghiên cứu như sau: lập về lĩnh vực lao động, tiền lương nhằm đánh Giả thuyết 1 (H1): Pháp luật về TCLĐ có tác giá, kiểm tra mức độ phù hợp về mặt thuật ngữ, thiết động thuận chiều đến TCLĐ trong doanh nghiệp. kế các câu hỏi, thang đo để đảm bảo tính rõ ràng, Giả thuyết 2 (H2): Hiệu quả hoạt động có tác nhất quán, làm cơ sở cho việc hiệu chỉnh bảng hỏi động thuận chiều đến TCLĐ trong doanh nghiệp. trong phiếu điều tra. Giả thuyết 3 (H3): Chiến lược nguồn nhân lực 4.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng có tác động thuận chiều TCLĐ trong doanh nghiệp. Phương pháp thu thập dữ liệu: Phương pháp Giả thuyết 4 (H4): Năng lực của độ i ngũ khảo sát được sử dụng trong nghiên cứu định lượng TCLĐ có tác động thuận chiều đến TCLĐ trong để thu thập dữ liệu nhằm lượng hóa mối quan hệ doanh nghiệp. giữa các yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ. Phương Giả thuyết 5 (H5): Văn hóa tổ chức có tác động pháp khảo sát được tiến hành với thang đo chuẩn thuận chiều đến TCLĐ trong doanh nghiệp. (đã được điều chỉnh sau khi nghiên cứu sơ bộ) gửi 4. Phương pháp nghiên cứu tới người lao động tại 50 chi nhánh trên toàn quốc Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, tác giả sử của BIDV (700 phiếu khảo sát phát ra và thu về dụng kết hợp cả hai phương pháp: phương pháp được 653 phiếu hợp lệ đạt tỷ lệ 93,29% tổng số nghiên cứu định tính, phương pháp nghiên cứu định phiếu phát ra). lượng, cụ thể: Phương pháp xử lý dữ liệu: Số phiếu hợp lệ được 4.1. Phương pháp nghiên cứu định tính mã hóa và nhập vào file Excel, sau đó xử lý bằng Nghiên cứu định tính được sử dụng với mục đích công cụ phân tích SPSS 21, AMOS 21 nhằm: Kiểm đảm bảo tính khoa học và sự phù hợp của các khái định độ tin cậy của thang đo thông qua hệ số niệm, yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ và thang đo các Cronbach’s Alpha; Phân tích nhân tố khám phá biến trong mô hình nghiên cứu, qua đó xây dựng mô EFA; Phân tích nhân tố khẳng định CFA và phân hình nghiên cứu và kiểm tra ban đầu tính phù hợp tích mô hình cấu trúc tuyến tính SEM kiểm tra độ của mô hình trong khung cảnh mới. Các phương thích hợp của mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến pháp nghiên cứu định tính được sử dụng là: TCLĐ tại BIDV. Phương pháp nghiên cứu tại bàn: Phương pháp Phương pháp phỏng vấn và thảo luận: Sau khi được sử dụng thông qua việc thu thập các dữ liệu từ có kết quả nghiên cứu, tác giả sử dụng phương pháp các công trình khoa học trong nước và ngoài nước, phỏng vấn và thảo luận với các chuyên gia về lĩnh để đạt được mục tiêu hệ thống hóa bức tranh tổng vực TCLĐ tại các trường đại học, các tổ chức về lao thể về các yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ. Sau khi động – tiền lương và cán bộ chuyên trách về TCLĐ đọc, dịch, tóm tắt các nội dung quan trọng của từng tại BIDV để đề xuất các khuyến nghị đối với việc công trình nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến cải thiện các yếu tố ảnh hưởng đến TCLĐ tại BIDV. TCLĐ, tác giả đặt ra câu hỏi, giả thuyết nghiên cứu, 5. Kết quả nghiên cứu đề xuất mô hình nghiên cứu, đồng thời xác định 5.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu nguồn và nội dung các thang đo trong mô hình đề Tổng số phiếu hợp lệ thu về là 653 phiếu trong xuất. Dựa trên các khái niệm, các biến và thang đo, đó có 171 phiếu điều tra nhà quản trị, 482 phiếu điều tác giả thiết lập bảng câu hỏi dự kiến. tra cán bộ, nhân viên tại 50 chi nhánh của BIDV. Kết quả thống kê mô tả cụ thể như sau: khoa học ! Số 154/2021 thương mại 55
10. QUẢN TRỊ KINH DOANH Về giới tính: Tỷ lệ nam, nữ của mẫu điều tra khá Techcombank, Viettinbank thì mức thu nhập này lại cân bằng: Nam chiếm 53,3%, Nữ chiếm 46,7%. Tỷ thấp hơn (Theo báo cáo tài chính hàng năm của các lệ này thống nhất với Báo cáo thường niên của ngân hàng) và đây chính là điểm hạn chế của BIDV BIDV giai đoạn 2015 - 2019 về lao động. khi cạnh tranh về nhân lực. Về tuổi: Độ tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất trong mẫu 5.2. Kiểm tra độ tin cậy của thang đo điều tra đó là từ 31 đến 40 tuổi chiếm 48,1%, tiếp Các tiêu chí được sử dụng khi thực hiện đánh giá theo là nhóm độ tuổi từa 25 đến 30 với 22,6%, và độ tin cậy của thang đo như sau: Loại các biến quan nhóm độ tuổi từ 41 đến 60 chiếm 20,4%, còn lại sát có hệ số tương quan biến - tổng nhỏ (nhỏ hơn 6,2% là nhóm độ tuổi dưới 25 và 2,5% dành cho 0.3); tiêu chuẩn chọn thang đ o khi có độ tin cậy nhóm độ tuổi tà 51 đến 60, độ tuổi trên 61 không Cronbach’s Alpha lớn hơn 0.6; Hệ số Cronbach’s có trong mẫu khảo sát. Kết quả từ điều tra khảo sát Alpha càng lớn thì độ tin cậy nhất quán càng cao cũng thống nhất với những số liệu về độ tuổi lao (Nunally & Burnstein, 1994; Nguyễn Đình Thọ & động được BIDV thống kê trong các báo cáo về Nguyễn Thị Mai Trang, 2009); Các mức giá trị của lao động. Cronbach’s Alpha: lớn hơn 0.8 là thang đo tốt; từ 0.7 Về trình độ: Lao động trình độ đại học chiếm tỷ đến 0.8 là thang đo có thể sử dụng được; từ 0.6 trở trọng cao nhất với 82,1%, tiếp đến là lao động có lên là có thể sử dụng trong trường hợp khái niệm trình độ sau đại học chiếm 14,5% và nhóm lao động nghiên cứu là mới trong bối cảnh nghiên cứu có trình độ trung cấp, cao đẳng chỉ chiếm 3,4%. Kết (Nunally, 1978; Peterson, 1994; Hoàng Trọng & quả này hoàn toàn phù hợp với thống kê về trình độ Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2005). Tổng hợp độ tin lao động được BIDV trình bày trong Báo cáo cậy của các thang đo: pl, hq, cl, nl, vh, tcld đều thỏa thường niên. Đối tượng khảo sát trong mẫu có trình mãn hệ số Cronbach’s Alpha, hệ số tương quan biến độ cao điều này đảm bảo chất lượng của các phiếu tổng (xem bảng 7). Cụ thể: khảo sát. (i) Độ tin cậy của thang đo pháp luật về TCLĐ: Về số năm kinh nghiệm: Thâm niên công tác của các biến trong thang đo pl có hệ số Cronbach's NLĐ tại BIDV chủ yếu thuộc nhóm từ 11 đến 15 Alpha = 0.817 > 0.6 điều này đảm bảo độ tin cậy năm với 42,2%, tiếp theo là nhóm từ 5 đến 10 năm cao. Hệ số tương quan biến tổng thấp nhất đạt 0.545 chiếm 23,7%, thâm niêm từ 15 đến 20 năm chiếm đều cao hơn 0.3 cho thấy tất cả các biến quan sát đều 12,6%, thâm niên trên 20 năm chiếm 11,2% và thấp dược sử dụng để phân tích nhân tố khám phá EFA. nhất là nhóm có thâm niên dưới 5 năm với 10,3%. (ii) Độ tin cậy của thang đo hiệu quả hoạt động: Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình khảo các biến trong thang đ o hq có hệ số Cronbach's sát vì khi được tiếp cận những đối tượng đã có thời Alpha = 0.785 > 0.6 điều này đảm bảo độ tin cậy. Hệ gian gắn bó với BIDV ít nhất từ 5 năm trở lên là số tương quan biến tổng thấp nhất đạt 0.442 đều cao những lao động có sự am hiểu nhất định cũng như hơn 0.3 cho thấy tất cả các biến quan sát đều dược nắm được những thay đổi về TCLĐ theo thời gian. sử dụng để phân tích nhân tố khám phá EFA. Về mức thu nhập bình quân: Mức thu nhập bình (iii) Độ tin cậy của thang đo chiến lược nguồn quân của mẫu khảo sát chiếm tỷ trọng cao nhất là nhân lực: các biến trong thang đo cl có hệ số nhóm từ 15 đến 20 triệu với 30,1%, tiếp theo là Cronbach's Alpha= 0.802 > 0.6 điều này đảm bảo độ nhóm với mức thu nhập từ 10 đến 15 triệu chiếm tin cậy cao. Hệ số tương quan biến tổng thấp nhất 21,9%, nhóm. Nhóm trên 25 triệu chiếm 25,5% với đạt 0.346 đều cao hơn 0.3 cho thấy tất cả các biến 166 phiếu, đây là nhóm chủ yếu là các nhà quản trị quan sát đều dược sử dụng để phân tích nhân tố của BIDV. Mức thu nhập bình quân của BIDV được khám phá EFA. coi là phù hợp với mức bình quân chung trên thị (iv) Độ tin cậy của thang đo năng lực của đội trường tài chính nhưng nếu so sánh với các ngân ngũ TCLĐ: các biến trong thang đo nl có hệ số hàng thương mại ngang cấp như Vietcombank, Cronbach's Alpha = 0.778 > 0.6 điều này đảm bảo khoa học ! 56 thương mại Số 154/2021
11. QUẢN TRỊ KINH DOANH độ tin cậy. Hệ số tương quan biến tổng thấp nhất Khi phân tích EFA lần 2 cho các nhóm nhân tố, đạt 0.552 đều cao hơn 0.3 cho thấy tất cả các biến kết quả cho thấy KMO = 0.848 >0.5, Sig của kiểm quan sát đều dược sử dụng để phân tích nhân tố định Bartlett’s = 0.000 0.5. Do đó các biến quan sát này lần lượt loại ra 0,792 > 0.6 (sau khi loại bỏ biến quan sát vh6) điều khỏi mô hình. Và kết quả chạy EFA như sau: này đảm bảo độ tin cậy cao. Bảng 8: Kết quả kiểm định KMO and Bartlett's Test Hệ số tương quan biến tổng thấp nhất đạt 0.501 đều cao hơn 0.3 cho thấy tất cả các biến quan sát đều dược sử dụng để phân tích nhân tố khám phá EFA. (vi) Độ tin cậy của thang Nguồn: Kết quả phân tích từ SPSS 21 đo trả công lao động: các biến trong thang đo tcld có hệ số Cronbach's Alpha Dữ liệu phù hợp phân tích nhân tố EFA, mức ý = 0.805 > 0.6 điều này đảm bảo độ tin cậy cao khi nghĩa sig 50% các biến với tổng thấp nhất đạt 0.444 đều cao hơn 0.3 cho thấy tất điểm dừng phương pháp được sử dụng với cả các biến quan sát còn lại đều dược sử dụng để Eigenvalues đạt 2.3680 > 1 thỏa mãn yêu cầu. phân tích nhân tố khám phá EFA. Qua kiểm tra độ tin cậy của thang đo và phân Sau khi kiểm định độ tin cậy của các thang đo thì tích nhân tố, còn lại 6 nhân tố: Nhân tố hq (hq1, hq5, các biến không đảm bảo độ tin cậy bị loại là: vh6, hq4, hq2, hq3); Nhân tố nl (nl4, nl2, nl1, nl5); Nhân tcld3, tcld6, tcld10, tcld11. tố tcld (tcld1, tcld2, tcld12, tcld5, tcld9); Nhân tố cl 5.3. Phân tích nhân tố khám phá EFA (cl1, cl2, cl5); Nhân tố pl (pl5, pl3, pl1); Nhân tố vh Khi phân tích EFA lần 1 cho các nhóm nhân tố, (vh3, vh2) (xem Bảng 9). kết quả cho thấy KMO = 0.850 >0.5, Sig của kiểm 5.4. Phân tích nhân tố khẳng định CFA định Bartlett’s = 0.000 < 0.05 đều thỏa mãn yêu cầu Kết quả CFA (mô hình tới hạn) của mô hình đặt ra. thang đo được trình bày trong hình 2. Mô hình này Bảng 7: Tổng hợp kết quả đánh giá độ tin cậy của thang đo Nguồn: Tổng hợp từ kết quả phân tích SPSS 21 khoa học ! Số 154/2021 thương mại 57
12. QUẢN TRỊ KINH DOANH Bảng 9: Ma trận xoay đạt được tính đơn hướng (theo Steenkamp & Van Trip, 1991). Giá trị hội tụ: Các trọng số (đã chuẩn hóa) đều > 0.5 chứng tỏ thang đo các khái niệm đều đạt được giá trị hội tụ. Giá trị phân biệt: Hệ số tương quan giữa các khái niệm nghiên cứu trong mô hình đều dương và < 1 và khác biệt so với 1; giá trị P-value đều rất bé và < 0,05 cho nên hệ số tương quan của từng cặp khái niệm khác biệt so với 1 ở độ tin cậy 95%. Do đó các khái niệm nghiên cứu trong mô hình này đều đã đạt được giá trị phân biệt. (hình 2) 5.5. Kết quả kiểm định mô hình và giả thuyết nghiên cứu 5.5.1. Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu Sau khi chạy phần mềm AMOS, ta thu được mô hình SEM (hình 3). Qua mô hình ta thấy mô hình có 180 bậc tự do, chỉ số Chi-bình phương = 451.219 với giá trị p=.000. Các chỉ tiêu khác: Chi-bình phương/df = 2.507, GFI = 0.930, TLI= 0.914, CFI=0.933 tất cả cao hơn 0,9 (Bentler & Bonett, 1980), RMSEA = 0,052 < 0,08 (Steiger, 1990). Như vậy mô hình nghiên cứu này đạt được độ tương thích với dữ liệu thị trường. 5.5.2. Kết quả kiểm định giả thuyết nghiên cứu Kết quả phân tích SEM cho thấy có 5 nhân tố trong mô hình đều có tác động đến TCLĐ tại BIDV Nguồn: Kết quả phân tích từ SPSS 21 gồm: hiệu quả hoạt động, năng lực của đội ngũ có 180 bậc tự do. Hình trên cho thấy giá trị của các TCLĐ, chiến lược nguồn nhân lực, pháp luật về chỉ số Chi-bình phương = 451.219 với giá trị TCLĐ, văn hóa tổ chức, cả 5 yếu tố hiệu quả hoạt p=.000. Các chỉ tiêu khác: Chi-bình phương/df = động, năng lực đội ngũ TCLĐ, chiến lược nguồn 2.507, GFI= 0.930, TLI= 0.914, CFI= 0.933 đều cao nhân lực, pháp luật về TCLĐ, văn hóa tổ chức ở hơn 0,9 (Bentler & Bonett, 1980), RMSEA = 0,052 mức ý nghĩa 10% do giá trị P-value < 0.1. Các trọng < 0,08 (Steiger, 1990), điều này có thể suy ra mô số hồi quy của bảng trên đều mang dấu dương cho hình được xem là phù hợp với dữ liệu thị trường. thấy các yếu tố hiệu quả hoạt động, năng lực của đội Tính đơn hướng: Phân tích CFA cho kết quả Chi- ngũ TCLĐ, chiến lược nguồn nhân lực, pháp luật về bình phương = 451.219 với giá trị p=.000. Các chỉ TCLĐ, văn hóa tổ chức ảnh hưởng cùng chiều với tiêu khác: Chi-bình phương/df = 2.507, GFI= 0.930, trả công lao động tại BIDV (xem bảng 10). TLI= 0.914, CFI= 0.933 đều cao hơn 0,9 (Bentler & Như vậy có 5 giả thuyết đặt ra ban đầu đều được Bonett, 1980), RMSEA = 0,052 < 0,08 (Steiger, chấp nhận, các yếu tố hiệu quả hoạt động, năng lực 1990) điều này có thể suy ra mô hình được xem là đội ngũ TCLĐ, chiến lược nguồn nhân lực, pháp phù hợp với dữ liệu thị trường. Điều này cho chúng luật về TCLĐ, văn hóa tổ chức tác động thuận chiều ta điều kiện cần và đủ để cho tập hợp biến quan sát đến TCLĐ tại BIDV (xem bảng 11). khoa học ! 58 thương mại Số 154/2021
13. QUẢN TRỊ KINH DOANH Nguồn: Kết quả phân tích AMOS 21 Hình 2: Kết quả phân tích nhân tố khẳng định CFA (chuẩn hóa) Bảng 10: Hệ số hồi quy chuẩn hóa Nguồn: Kết quả phân tích từ AMOS 21 khoa học ! Số 154/2021 thương mại 59
14. QUẢN TRỊ KINH DOANH Nguồn: Kết quả phân tích AMOS 21 Hình 3: Mô hình SEM (đã hiệu chỉnh) Bảng 11: Kiểm định các giả thuyết ngũ TCLĐ, chiến lược nguồn nhân lực, pháp luật về TCLĐ, văn hóa tổ chức. Mặc dù vậy, mức độ ảnh hưởng và vai trò của các yếu tố này không hoàn toàn giống nhau. Trong đó hiệu quả hoạt động (0,41), năng lực của đội ngũ TCLĐ (0,397), chiến lược nguồn nhân lực (0,295), pháp luật về TCLĐ (0,168), văn hóa tổ chức (0,123) ả nh hưởng đến TCLĐ tại BIDV. Ta có phương trình hồi quy tuyến 6. Thảo luận kết quả nghiên cứu và một số tính biểu diễn mối quan hệ giữa các biến trong mô khuyến nghị hình như sau: 6.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu tcld = 0,41. hq + 0,397. nl + 0,295.cl + 0,168. pl Thông qua kết quả nghiên cứu định lượng (bảng + 0,123. vh 10) cho thấy TCLĐ tại BIDV đang chịu ảnh hưởng Như vậy, có thể kết luận tại BIDV yếu tố nội tại của các yếu tố: hiệu quả hoạt động, năng lực của đội là hiệu quả hoạt động, năng lực của đội ngũ TCLĐ, khoa học ! 60 thương mại Số 154/2021
15. QUẢN TRỊ KINH DOANH chiến lược nguồn nhân lực có tác động mạnh đến cho thu nhập bình quân của NLĐ tại BIDV thấp hơn TCLĐ hơn yếu tố bên ngoài là pháp luật về TCLĐ. các ngân hàng đó. Để gia tăng hiệu quả hoạt động Kết quả này hoàn toàn phù hợp với nghiên cứu của thì bản thân BIDV cần có những quyết sách cụ thể Jorn M. Andreas, Marc Steffenrapp, Michael Wolff trong chiến lược kinh doanh nhằm gia tăng doanh (2010), Ngô Mỹ Trân, Bùi Văn Trịnh, Giang Minh thu, lợi nhuận như: Thường xuyên đánh giá bối cảnh Tiến (2018) nhận định hiệu quả hoạt động tác động và tình hình hoạt độ ng kinh doanh; Thực hiện tốt thuận chiều đến TCLĐ; Trần Thế Hùng (2008), Đỗ chiến lược kinh doanh đã đề ra; Tăng cường huy Thị Tươi (2013) khẳng định năng lực của đội ngũ động vốn bằng nhiều phương pháp khác nhau; Giảm TCLĐ tác động dương đến TCLĐ; Khalid Said Al- nợ xấu và quyết liệt trong việc giải quyết nợ xấu; Jarradi (2011) phát hiện chiến lược nguồn nhân lực Tăng cường ứng dụng công nghệ thông thông tin và tác động tích cực đến TCLĐ; Wilderom và các cộng những thành tựu khoa học trong hoạt độ ng kinh sự (2012), Nguyễn Thị Hồng Thắm (2014), Haluk doanh; Tổ chức tốt đội ngũ chăm sóc khách hàng; Tanriverdi, Can Cakmak, Erkut Altindag (2016) khẳng định văn hóa tổ chức có tác động dương đến Tăng cường đào tạo nghiệp vụ cho đội ngũ tiếp xúc TCLĐ; Đỗ Thị Tươi (2013), Mark Bussin (2015) khách hàng nhằm nâng cao mức độ hài lòng của nhận định pháp luật về TCLĐ tác động thuận chiều khách hàng; đến TCLĐ trong doanh nghiệp. 6.2.2. Củng cố đội ngũ và nâng cao năng lực của 6.2. Một số khuyến nghị cán bộ đảm trách trả công lao động tại BIDV Dựa vào kết quả nghiên cứu trên cùng với Đội ngũ TCLĐ là người quyết định đến hiệu quả phương pháp phỏng vấn, thảo luận với các chuyên của TCLĐ tại BIDV. Do đó, độ i ngũ đảm trách gia về lĩnh vực TCLĐ, tác giả đưa ra một số khuyến TCLĐ cần phải có cả trình độ, kỹ năng, kinh nghiệm nghị giúp cải thiện các yếu tố ảnh hưởng nhằm hoàn và xây dựng chiến lược đối với TCLĐ. Hiện nay, thiện TCLĐ tại BIDV như sau: cán bộ đảm trách TCLĐ tại BIDV đang thiếu về số 6.2.1. Nâng cao hiệu quả hoạt động tạo nền tảng lượng và chất lượng chưa đồng đều, đa phần chưa có tài chính vững chắc cho trả công lao động trình độ chuyên môn về quản trị nhân lực. Tại các Hiệu quả hoạt động của BIDV tác động trực tiếp chi nhánh, số lượng cán bộ đảm trách TCLĐ hiện rất và mạnh nhất đến TCLĐ. Do đó, khi nâng cao hiệu ít. Thêm vào đó, do chính sách luân chuyển vị trí quả hoạt động tức là làm tăng các chỉ số ROA, ROE, làm việc của BIDV nên có những cán bộ chưa từng EPS, sức sinh lời của người lao động, năng suất lao tiếp cận với công việc trả công lao động dẫn tới bỡ động thì mọi hoạt động của TCLĐ cũng sẽ được cải ngỡ và lúng túng trong quá trình thực hiện. Do đó, thiện và nâng cao. Tại BIDV, việc hoạch định ngân BIDV cần có những giải pháp nhằm nâng cao năng quỹ TCLĐ được xác định dựa trên cơ sở kết quả lực của đội ngũ TCLĐ như: Nâng cao nhận thức của hoạt động của toàn hệ thống (đối với chính sách đội ngũ đảm trách TCLĐ về các trách nhiệm và vai TCLĐ chung) và của từng chi nhánh (đối với chính trò của mình trong công việc được giao cũng như sách TCLĐ riêng mỗi chi nhánh). Nếu hiệu quả hoạt đối với người lao động và toàn bộ hệ thống BIDV. động của BIDV cao sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Trong đó, cần đặc biệt chú ý đến việc thay đổi quan việc xây dựng và triển khai các chương trình TCLĐ điểm về TCLĐ và cần phải coi TCLĐ là hoạt động của BIDV, từ đó nâng cao sức cạnh tranh của BIDV đầu tư bền vững; Tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng so với các đối thủ cả trên thị trường lao động lẫn thị cho cán bộ đảm trách TCLĐ theo lộ trình và chương trường tài chính. Theo Báo cáo tài chính hàng năm trình cụ thể. Cần có sự phân luồng đào tạo cho các của các ngân hàng cùng cấp như Vietcombank, đối tượng như: Đối với cán bộ mới tiếp cận với Techcombank, Viettinbank thì hiệu quả hoạt độ ng TCLĐ, Đối với các cán bộ đã có kinh nghiệm, Đối của BIDV thấp hơn. Đây cũng là nguyên nhân làm với nhà quản lý công tác TCLĐ; Nội dung đào tạo khoa học ! Số 154/2021 thương mại 61
16. QUẢN TRỊ KINH DOANH bao quát cả về chuyên môn, quy trình, thái độ, cách TCLĐ nhằm đánh giá chính xác kết quả của người thức thực hiện chuyên nghiệp. Phương pháp đào tạo lao động và các phòng ban, chi nhánh và từ đó có theo hướng lấy tình huống thực tế để giải quyết, học những phương hướng cải thiện, nâng cao hiệu suất hỏi, rút kinh nghiệm; Đội ngũ TCLĐ cũng cần của người lao động thông qua công tác TCLĐ. thường xuyên hỗ trợ, phối hợp với nhau trong các 6.2.4. Đổi mới hướng tiếp cận đối với các quy công việc để đảm bảo sự thống nhất, thông suốt của định về trả công lao động theo hướng tăng tính chủ quá trình TCLĐ; Thường xuyên đánh giá năng lực động cho doanh nghiệp tạo thuận lợi cho việc hoàn của các cán bộ đảm trách TCLĐ để nhịn nhận chính thiện trả công lao động xác thực trạng, những hạn chế, thiếu hụt để có Chính sách pháp luật về trả công lao động là những biện pháp khắc phục, bổ sung; Khuyến khích, công cụ quản lý của nhà nước nhằm bảo vệ quyền tạo điều kiện (cả về tài chính và thời gian, công lợi của người lao động và người sử dụng lao động. việc) để các đội ngũ TCLĐ chủ động tự học tập Pháp luật về trả công lao động có nhiều sự thay đổi nghiên cứu nâng cao năng lực và mạnh dạn đề xuất tích cực qua các năm trên tất cả các mặt từ các quy những sáng kiến áp dụng vào thực tiễn. Ngoài ra, định về tiền lương tối thiểu, thang bảng lương, quản cũng nên tuyển dụng những cán bộ có trình độ lý tiền lương nhằm mục đích tạo điều kiện thuận chuyện môn về quản trị trị nhân lực nhằm củng cố lợi và tăng tính tự quyết cho tổ chức nhưng vẫn đảm thêm lực lượng đảm trách TCLĐ. Đội ngũ TCLĐ bảo quyền lợi của người lao động. BIDV là ngân cũng cần xây dựng chiến lược TCLĐ để xác định hàng thương mại cổ phần do Nhà nước nắm quyền được đường hướng của công tác TCLĐ, tạo điều quản lý, chi phối. Do đó các quy định của pháp luật kiên thuận lợi cho việc thực hiện ở hiện tại và những về TCLĐ có sự ảnh hưởng đáng kể đến mọi chính kế hoạch tương lai. sách TCLĐ của BIDV. Pháp luật về TCLĐ là khung 6.2.3. Tăng cường chiến lược nguồn nhân lực hướng dẫn cho tất cả các hoạt động từ việc xác định có sự kết nối chặt chẽ các hoạt động với trả công mức lương, thang bảng lương, quy chế TCLĐ tại lao động BIDV. BIDV cũng chủ động xây dựng bảng lương Chiến lược nguồn nhân lực với sự kết nối chặt theo vị trí công việc và các quy chế trả lương gắn chẽ TCLĐ với hoạch định nguồn nhân lực, hệ thống với hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, thực tế việc các tuyển dụng và quản trị hiệu suất được người lao chính sách, pháp luật của nhà nước đối với TCLĐ động đánh giá có ảnh hưởng trực tiếp đến trả công vẫn còn mang nặng tính chi phối, can thiệp sâu vào lao động tại BIDV. Chiến lược nguồn nhân lực là các hoạt động TCLĐ tại BIDV nói riêng và các kim chỉ nam cho việc xây dựng các chính sách, doanh nghiệp nói chung, đặc biệt là các doanh chương trình TCLĐ tại BIDV. Tuy nhiên thực tế nghiệp nhà nước. Do đó, trong thời gian tới Nhà chiến lược NNL tại BIDV vẫn còn tồn tại nhiều hạn nước cần đổi mới hướng tiếp cận đối với các quy chế. Do đó, để tạo điều kiện hoàn thiện và nâng cao định về TCLĐ theo hướng nới lỏng việc quản lý, hiệu quả của TCLĐ thì BIDV cần xây dựng chiến tăng tính chủ động cho doanh nghiệp và chỉ đưa ra lược nguồn nhân lực cho toàn hệ thống cũng như đối các nguyên tắc quản lý, cụ thể: Nhà nước phải coi với từng bộ phận với việc tập trung kết nối chặt chẽ đổi mới chính sách tiền lương là yêu nhiệm vụ quan giữa hoạch định với TCLĐ trong việc xác định đối trọng trong xây dựng và ổn định đất nước; Nhà nước tượng mục tiêu được hoạch định vào các vị trí công cần hoàn thiện chính sách tiền lương tối thiểu và việc khác nhau; kết nối chặt chẽ hệ thống tuyển sớm hoàn thiện và cho ra đời Luật tiền lương tối dụng với trả công lao động để thu hút người lao thiểu; Nhà nước nên đưa ra các nguyên tắc để quản động và nâng cao thương hiệu tuyển dụng của lý thang bảng lương doanh nghiệp, không nên đi sâu BIDV; kết nối chặt chẽ việc quản trị hiệu suất với vào nghiệp vụ, kỹ thuật xây dựng thang bảng của khoa học ! 62 thương mại Số 154/2021
17. QUẢN TRỊ KINH DOANH doanh nghiệp. Vấn đề đó thuộc phạm trù tự quyết dựng môi trường làm việc hiệu quả tại BIDV. Xây của doanh nghiệp và doanh nghiệp tự lựa chọn cách dựng và phát triển văn hóa tổ chức cần sự chung xây dựng nào phù hợp nhất đối với doanh nghiệp, kể sức, đồng lòng từ các cấp lãnh đạo đến nhân viên cả doanh nghiệp; nhà nước Nhà nước cần hoàn thiện nhằm tạo được cơ sở, nền tảng tinh thần vững chắc hệ thống văn bản pháp luật và tăng cường công tác giúp xây dựng và triển khai các công việc mang lại thanh kiểm tra; Nhà nước cũng cần xây dựng các hiệu quả cao đồng thời tạo được sự gắn bó, gần gũi, văn bản quy định và hướng dẫn hoạt động quản trị tình cảm như một “đại gia đình” của tất cả các thành nhân lực nói chung và TCLĐ nói riêng cho các viên tại BIDV. doanh nghiệp nhà nước nhằm tạo cơ sở cho việc 7. Kết luận TCLĐ đúng theo quy định đồng thời giảm bớt thời Trả công lao động là công cụ quan trọng quyết gian, công sức trong việc cập nhật, tìm hiểu, áp dụng định đến thu hút, duy trì, tạo động lực, giữ chân các nội dung của quản lý nhà nước về TCLĐ; Nhà người lao động và giúp tổ chức đạt được các mục nước nên nghiên cứu, ban hành và sửa đổi những tiêu. Thông qua khảo sát 653 người lao độ ng tại quy định về TCLĐ không còn hợp lý, thiếu tính BIDV tác giả đã phác họa bức tranh tổng thể về sự đồng bộ nhằm tạo môi trường, hành lang pháp lý ảnh hưởng của các yếu tố đến trả công lao động, thuận lợi cho BIDV nói riêng và các doanh nghiệp nhận diện được những các yếu tố nội tại như hiệu nói chung trong việc thực hiện TCLĐ. quả hoạt động, năng lực của đội ngũ TCLĐ có tác 6.2.5. Xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức động mạnh hơn yếu tố bên ngoài như pháp luật về nhằm tạo môi trường và chất xúc tác cho việc TCLĐ TCLĐ. Nghiên cứu cũng đề xuất những khuyến hiệu quả nghị nhằm cải thiện các yếu tố, tạo điều kiện thuận Văn hóa tổ chức có ả nh hưởng đến TCLĐ tại lợi hoàn thiện trả công lao động tại BIDV. Đồng BIDV từ việc xây dựng kế hoạch TCLĐ, triển khai thời kết quả nghiên cứu cũng tạo tiền đề quan trọng TCLĐ đến đánh giá TCLĐ. BIDV với trên 90% lao định hướng cho những nghiên cứu tiếp theo nghiên động có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên là cứu yếu tố ảnh hưởng đến trả công lao động tại các điều kiện thuận lợi để xây dựng và phát triển văn doanh nghiệp, ngành, lĩnh vực khác nhằm giúp các hóa tổ chức giúp mang lại hiệu quả cho TCLĐ. Văn doanh nghiệp đưa ra những giải pháp cải thiện các hóa hướng công việc và văn hóa hướng hệ thống mở yếu tố từ đó nâng cao năng suất, hiệu quả của đang có tác động mạnh đến TCLĐ tại BIDV. Do đó, doanh nghiệp. ! để cải thiện yếu tố văn hóa tổ chức nhằm hoàn thiện TCLĐ thì BIDV cần coi trọng văn hóa hướng đến Tài liệu tham khảo: công việc và các chính sách TCLĐ cần đượ c xây dựng dựa trên vị trí công việc, các kết quả thực hiện 1. Michael Armstrong (2015), Reward công việc của cá nhân, của phòng ban và của chi Management, 10th Edition, Kogan Page, London nhánh nhằm đảm bảo trả công lao động công bằng, 2. Mark Bussin (2015), Factors driving changes tương xứng với công việc đảm nhận và kết quả công to remuneration policies in South Africa, South việc. Người lao động tại BIDV rất coi trọng các mối African Journal of Labour Relations, Vol.39, No.2, quan hệ đồng nghiệp. Do đó, Ngân hàng cần xây pp. 43 – 62. dựng và phát triển văn hóa hướng mở để giúp người 3. Trần Kim Dung (2015), Quản trị nguồn nhân lao động cởi mở, thân thiện và sẵn sàng chia sẻ, giúp lực, NXB Kinh tế TP. Hồ Chí Minh. đỡ nhau cả trong công việc lẫn cuộc sống. Điều này 4. Haluk Tanriverdi, Can Cakmak, Erkut có ảnh hưởng tích cực rất lớn đến tinh thần, thái độ Altindag (2016), The relationship of organizational của mọi người lao động cũng như góp phần xây culture and wage policies in Turkish Family Firms, khoa học ! Số 154/2021 thương mại 63
18. QUẢN TRỊ KINH DOANH Business Management Dynamics, Vol.5, No.7, pp. 13. Đỗ Thị Tươi (2013), Hoàn thiện phương 01-16. pháp trả công lao động theo cơ chế thị trường trong 5. Trần Thế Hùng (2008), Hoàn thiện công tác các doanh nghiệp ở Hà Nội, Luận án tiến sĩ, Trường quản lý tiền lương trong ngành điện lực Việt Nam, Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội. Luận án tiến sĩ, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, 14. Ngô Mỹ Trân, Bùi Văn Trịnh, Giang Hà Nội. Minh Tiến (2018), Các nhân tố ảnh hưởng đến 6. Mai Thanh Lan, Nguyễn Thị Minh Nhàn thù lao tổng giám đốc của các công ty niêm yết (2016), Giáo trình Quản trị nhân lực căn bản, NXB trên thị trường chứng khoán Việt Nam, Tạp chí Thống kê, Hà Nội. Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, Tập 54, Số 7. Nadeem Iqbal, Komal Javaid, Naveed Ahmad, 6D, tr. 196 – 205. Muhammad Ateeq (2013), Impact of Rewards and 15. Wilderom, Berg, Wiersma (2012), A longi- Leadership on the Employee Engagement: A Case tudinal study of the effects of charismatic leadership Study from Banking Sector of Pakistan, and organizational culture on objective and per- Management and Administrative Sciences Review, ceived corporate performance, The Leadership Vol. 2, Issue 4, pp. 379 – 390. Quarterly, Vol. 23, Issue 5, pp. 835 – 848. 8. Katsuyuki Kubo (2000), The determinants of executive compensation and its effect on company Summary performance in Japan and in the UK, A dissertation submitted for the degree of Ph.D Faculty of The study aims to analyze the impact of factors Economics, London School of Economics and on total reward at Joint Stock Commercial Bank for Political Science Investment and Development of Vietnam (BIDV). 9. Khalid Said Al-Jarradi (2011), An investigation The author conducted a survey of 700 employees at into the effectiveness of the reward system in the BIDV's branches nationwide using pre-designed Government Sector in the Sultanate of Oman and the questionnaires. Number of surveys collected to be Potential for Introducing a Total Reward Strategy, A used is 653. Combined with data processing using thesis submitted to The University of Manchester for SPSS and AMOS 21 software, the results are as fol- the degree of Doctor of Philosophy in Human lows: Operational efficiency, capacity of the labor Resources Management in the Faculty of Humanities. union team, human resource strategy, law on labor 10. Nyanhete Tatenda & Bhebhe Moment union and corporate culture have an influence on (2014), Factor Impacting on Reward Systems: A total reward at BIDV, but to different degrees. In Comparative Study between Public and Private which, operating efficiency is the most influencing Universities in Zimbabwe, Journal of Sustainable factor on total reward at BIDV. From analyzing the Development, Vol. 7, No. 5, pp. 150 – 161. current situation, the study has proposed a number 11. Frans Maloa & Mohamed Rajah (2012), of solutions to improve the factors to facilitate the Determinants of employee compensation: an completion of total reward at BIDV. exploratory study (Các yếu tố quyết định TCLĐ: Nghiên cứu khám phá), South Afican Journal of Labour Relations, Vol.36, No.12, pp. 91 – 112. 12. Nguyễn Thị Hồng Thắm (2014), Tác động của văn hóa tổ chức lên hệ thống thù lao khuyến khích trong các doanh nghiệp Việt Nam, Luận án tiến sĩ, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội. khoa học 64 thương mại Số 154/2021