Nhân tố tác động đến chính sách cổ tức của các doanh nghiệp chế biến thủy sản được niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Nội dung text: Nhân tố tác động đến chính sách cổ tức của các doanh nghiệp chế biến thủy sản được niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

1. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CHÍNH SÁCH CỔ TỨC CỦA CÁC DOANH NGHIỆP CHẾ BIẾN THỦY SẢN ĐƯỢC NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM FACTORS AFFECTING DIVIDEND POLICY OF SEAFOOD PROCESSING COMPANIES LISTED ON THE STOCK MARKET OF VIETNAM Nguyễn Thị Hiển1, Trần Việt Dũng2 1Khoa Kế toán – Tài Chính, Trường Đại học Nha Trang 2Sinh viên lớp 59TC2, Trường Đại học Nha Trang Tác giả liên hệ: Nguyễn Thị Hiển (Email: hiennt@ntu.edu.vn) Ngày nhận bài: 21/06/2021; Ngày phản biện thông qua: 26/06/2021; Ngày duyệt đăng: 29/06/2021 TÓM TẮT Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách cổ tức giúp các doanh nghiệp hoàn thiện chính sách cổ tức nhằm tối đa hóa giá trị công ty, trong đó có các doanh nghiệp chế biến thủy sản. Mục tiêu của nghiên cứu là xác định các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ lệ chi trả cổ tức của các công ty chế biến thủy sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong khoảng thời gian từ năm 2013 – 2020. Dữ liệu sau khi được thu thập sẽ được sắp xếp theo dữ liệu bảng và được xử lý bằng phần mềm SPSS 22.0 để phân tích tương quan và hồi quy. Mô hình nghiên cứu đề xuất bao gồm 5 yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ chi trả cổ tức của các doanh nghiệp chế biến thủy sản Việt Nam bao gồm: (1) Thu nhập hiện tại hoặc dự kiến, (2) Quy mô doanh nghiệp, (3) Đòn bẩy tài chính, (4) Tính thanh khoản, (5) Tỷ số P/E. Kết quả nghiên cứu thông qua phân tích hồi quy tuyến tính đa biến thì tỷ lệ chi trả cổ tức của doanh nghiệp (chính sách cổ tức) bị ảnh hưởng bởi 3 yếu tố: (1) Quy mô doanh nghiệp, (2) Thu nhập hiện tại hoặc dự kiến và (3) Đòn bẩy tài chính. Trong đó yếu tố “Thu nhập hiện tại hoặc dự kiến” của doanh nghiệp có ảnh hưởng mạnh nhất đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp. Từ kết quả nghiên cứu tác giả đề xuất các kiến nghị cho chính sách cổ tức của các doanh nghiệp chế biến thủy sản Việt Nam niêm yết. Từ khóa: chính sách cổ tức, doanh nghiệp chế biến thủy sản (DNCBTS) ABSTRACT Determining the factors aff ecting dividend policy helps businesses to perfect their dividend policy to maximize the value of the company, including seafood processing companies. The objective of the study is to determine the factors aff ecting the dividend payout ratio of seafood processing companies listed on the Vietnamese stock market in the period from 2013 to 2020. Collected data will be sorted by tabular data and processed by SPSS 22.0 software for correlation and regression analysis. The proposed model for quantitative research includes 5 factors aff ecting the dividend payout ratio of Vietnamese seafood processing companies, including: (1) Current or expected income, (2) Company size, (3) Financial leverage, (4) Liquidity, (5) P/E ratio. The results of multivariable linear regression analysis of the dividend payout ratio of the company (dividend policy) are aff ected by 3 factors: (1) Company size, (2) Current or expected income, and (3) Financial leverage. In which, the factor "Current or expected income" has the strongest infl uence on the dividend policy of the enterprise. From the research results, the author proposes appropriate recommendations in the dividend policy of Vietnamese seafood processing companies in the coming time. Keywords: dividend policy, seafood processing companies I. ĐẶT VẤN ĐỀ rất lớn đến quá trình hoạt động, tồn tại và Quyết định chính sách cổ tức là một quyết phát triển của một doanh nghiệp trên nhiều định quan trọng trong công tác quản trị tài phương diện. Chính sách cổ tức được sử dụng chính. Chính sách cổ tức có những tác động như một công cụ điều tiết giữa lợi nhuận phân 82 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
2. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 phối và lợi nhuận giữ lại sao cho đáp ứng cho thấy chính sách cổ tức của doanh nghiệp được nhu cầu vốn đầu tư và phát triển của chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Dựa trên cơ doanh nghiệp, đồng thời đáp ứng được đòi sở lý thuyết và các nghiên cứu áp dụng tác giả hỏi của các cổ đông để thu hút vốn đầu tư. đưa ra mô hình nghiên cứu đề xuất gồm: Vì vậy, xác định các nhân tố ảnh hưởng đến * Biến phụ thuộc chính sách cổ tức và xây dựng một chính sách Chính sách cổ tức của doanh nghiệp chi trả cổ tức hợp lí là việc các doanh nghiệp thường được đo lường thông qua chỉ tiêu tỷ không thể bỏ qua khi niêm yết trên thị trường lệ chi trả cổ tức (DPR – Dividends Payout chứng khoán. Ratio) và mức cổ tức trên một cổ phiếu (DY – Các chính sách cổ tức thường được áp dụng Dividends Yead). Vì vậy, nghiên cứu này sẽ sử trong các công ty cổ phần là chính sách ổn định dụng chỉ tiêu DPR làm biến phụ thuộc và được cổ tức, chính sách thặng dư cổ tức, chính sách tính toán như sau: tỷ lệ chi trả cố định, chính sách trả cổ tức nhỏ trong năm và trả cổ tức bổ sung ở cuối năm Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, công ty cổ phần ở các nước ngày càng tìm các giải * Biến độc lập pháp hoàn thiện chính sách cổ tức hướng tới sự Các biến độc lập thuộc nhóm các nhân cân bằng giữa cổ tức hiện tại cho cổ đông và sự tố nội sinh bên trong của doanh nghiệp được tăng trưởng của công ty trong tương lai sao cho lựa chọn dựa vào lý thuyết và kết quả nghiên tối đa hóa giá trị công ty. cứu thực nghiệm trước đây. Do điều kiện thực Trong quá trình hoạt động kinh doanh tế số liệu hiện có tại Việt Nam, trong nghiên những năm vừa qua, các doanh nghiệp chế biến cứu này chỉ tập trung xem xét đến năm yếu tố thủy sản niêm yết đã chú trọng hơn đến việc tác động đến chính sách cổ tức của các công ty xây dựng một chính sách cổ tức hợp lý. Tuy chế biến thủy sản niêm yết trên sàn HNX và nhiên, để đạt được mục tiêu này một cách tốt HOSE. nhất là điều không đơn giản. Vì vậy, xây dựng - Thu nhập hiện tại hay dự kiến: một chính sách chi trả cổ tức hợp lý và có tính Các công ty niêm yết có chính sách chia chất chiến lược dài hạn vẫn một vấn đề hết sức cổ tức thường xác định mức cổ tức dựa trên quan trọng đối với sự phát triển của các công ty thu nhập của công ty. Các công ty có lợi nhuận chế biến thủy sản niêm yết ở Việt Nam. cao với thu nhập ổn định có thể quản lý dòng II.MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN tiền tốt hơn và vì vậy chi trả cổ tức cao hơn. CỨU Hơn nữa, các công ty có tốc độ tăng trưởng 1. Mô hình nghiên cứu nhanh chóng thường chi trả cổ tức cao hơn để Có rất nhiều những nghiên cứu thực nghiệm thu hút các nhà đầu tư. Một yếu tố quyết định được thực hiện nhằm tìm hiểu những vấn đề về chính thức trả cổ tức là mức dự đoán thu nhập chính sách cổ tức nhất là từ khi nghiên cứu lý trong tương lai. Thu nhập hiện tại không thực thuyết của Miller và Modigliani (1961) được sự phản ánh khả năng trả cổ tức của công ty. công bố. Đa số các nghiên cứu tập trung vào Giả thuyết: Có mối quan hệ cùng chiều giữa các yếu tố tác động đến chính sách cổ tức của thu nhập hiện tại hay dự kiến với việc chi trả cổ doanh nghiệp. Trong số các nghiên cứu về lĩnh tức của các công ty. vực này có các nghiên cứu của tác giả Trần - Quy mô công ty: Thị Cẩm Hà (2011); Nguyễn Thị Minh Huệ, Có thể thấy quy mô công ty nhỏ thì khả Nguyễn Thị Thùy Dung, Nguyễn Thị Thùy năng huy động vốn đầu tư sẽ gặp nhiều khó Linh (2014); Nguyễn Thị Hương, Lê Thị Thanh khăn hơn. Vì thế, để đảm bảo nguồn vốn tái Hảo, Bùi Thị Lâm (2015); Trần Hữu Hùng, đầu tư thì cổ tức chi trả cho các cổ đông thấp. (2017);Bạch Thị Thu Hường, (2020) Kết Giả thuyết: Có mối liên hệ giữa quy mô quả của những nghiên cứu thực nghiệm này công ty với việc chi trả cổ tức của các công ty TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 83
3. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 - Tính thanh khoản: ty mà thường giữ lại thu nhập của họ để tài Có nghiên cứu cho rằng các công ty có tính trợ cho sự tăng trưởng trong tương lai. Đây thanh khoản cao thường có sự chi trả cổ tức là nhân tố mới mà các nghiên cứu trước ít đề cao. Tuy nhiên, có nghiên cứu lại cho rằng cập đến, tác giả đưa vào để nghiên cứu sự tác có mối quan hệ ngược chiều giữa tính thanh động của nhân tố này đối với chính sách chi khoản và chi trả cổ tức, những công ty có trả cổ tức của các doanh nghiệp chế biến thủy dòng vốn lưu động tốt thì chi trả cổ tức thấp. sản ở Việt Nam.” Có nghiên cứu lại cho kết quả chi trả cổ tức Giả thuyết : Việc chi trả cổ tức có mối tương cao hay thấp không phụ thuộc vào tình trạng quan ngược chiều với tỷ số P/E. thanh khoản. Ta thấy có sự tranh luận về mối Mô hình hồi quy: quan hệ này. Nghiên cứu này sẽ kiểm tra xem DPR = β0 + β1SIZE + β2EARNING + β3 chính sách cổ tức có bị ảnh hưởng bởi tính LIQD + β4 LEV + β5 PER thanh khoản hay không. Giả thuyết: Có mối Biến phụ thuộc: DPR = Tỷ lệ chi trả cổ tức quan hệ giữa tính thanh khoản và chính sách Biến độc lập cổ tức của các công ty chế biến thủy sản trên • SIZE = Quy mô doanh nghiệp HOSE và HNX. • EARNING = Thu nhập hiện tại hoặc - Đòn bẩy tài chính: dự kiến Nghiên cứu của Ahmed, Hafeez and Javid, • LIQD = Tính thanh khoản Attiya Yasmin (2008) khẳng định đòn bẩy tài • LEV = Đòn bẩy tài chính chính là một yếu tố quyết định quan trọng • PER = Tỷ số P/E đến chi trả cổ tức. Các công ty có đòn bẩy • β0 = Hệ số hồi quy tài chính thấp hơn thì khả năng chi trả cổ tức • β1 = Hệ số hồi quy cho SIZE cao hơn các công ty gặp phải vấn đề về thâm • β2 = Hệ số hồi quy cho EARNING dụng đòn bẩy tài chính. Vì vậy, chi trả cổ tức • β3 = Hệ số hồi quy cho LIQD phụ thuộc rất nhiều vào đòn bẩy tài chính của • β4 = Hệ số hồi quy cho LEV doanh nghiệp vì khi một doanh nghiệp gặp • β5 = Hệ số hồi quy cho PER phải khó khăn trong chi trả cổ tức nghĩa là 2. Phương pháp nghiên cứu công ty đang có đòn bẩy tài chính cao. Tuy Để phân tích dữ liệu thu thập được, nghiên nhiên có nghiên cứu lại cho rằng đòn bẩy tài cứu đã sử dụng phần mềm định lượng để xác chính không có mối quan hệ với chính sách định các yếu tố tác động đến tỷ lệ chi trả cổ tức. cổ tức. Do vậy, ta sẽ kiểm tra xem mức độ mà Dữ liệu được xử lý qua 2 bước sau: tỷ lệ nợ ảnh hưởng đến việc chi trả cổ tức như Bước 1: Thống kê mô tả các nhân tố độc lập thế nào. từ đó đánh giá thực trạng các nhân tố tác động Giả thuyết: Việc chi trả cổ tức có mối tương đến tỷ lệ chi trả cổ tức trong mẫu. quan nghịch chiều với đòn bẩy tài chính. Bước 2: Sau khi phân tích mô tả ban đầu, - Tỷ số P/E tiến hành chạy hồi quy theo phương pháp bình Để kiểm tra xem cơ hội đầu tư ảnh hưởng phương tối thiểu thông thường, kiểm tra các đến chính sách cổ tức, một biến hợp lý cần kiểm định cần thiết sau: được lựa chọn. Biến đầu tiên cho các cơ hội • Kiểm định ANOVA với trị số thống tăng trưởng và đầu tư của công ty là tỷ số kê F. Nếu kiểm định này có ý nghĩa thống kê P/E. Một số nhà nghiên cứu đã sử dụng tỷ thì mô hình hồi quy phù hợp với tập dữ liệu và số P/E như là một biến cho các cơ hội tăng sử dụng được. trưởng. Tỷ số P/E là một chỉ số tốt về triển • Kiểm định hệ số hồi quy t của từng vọng tăng trưởng trong tương lai vì nó kết nhân tố, nếu có ý nghĩa thống kê thì kết luận hợp các nhận định của thị trường về dòng tiền nhân tố có tác động đáng kể chính sách cổ tức. tương lai của công ty. Nhà đầu tư sẵn sàng • Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến để trả tiền cao hơn để đầu tư vào các công thông qua hệ số phương sai phóng đại (VIF). ty phát triển nhanh chóng, tức là những công 84 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
4. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 Nếu VIF có giá trị 0.5, do vậy, đây là mô hình thích hợp để sử dựng phù hợp với dữ liệu 58,3%. Nói cách dụng đánh giá mối quan hệ giữa biến phụ thuộc khác, 58,3% khoảng biến thiên trong tỷ lệ chi và các biến độc lập. trả cổ tức được dự đoán phụ thuộc vào 5 biến Mặt khác, giá trị hệ số xác định R2 là 0.583, độc lập, với độ tin cậy 95%. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 85
5. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 Kiểm định độ phù hợp của mô hình hồi qui tuyến tính bội Bảng 3. Kiểm định tính phù hợp của mô hình hồi quy tuyến tính bội Tổng bình Trung bình Mô hình Bậc tự do F Sig. phương bình phương 13501.293 5 2700.259 26.322 .000b Hồi qui Phần dư Tổng 9643.067 94 102.586 23144.360 99 a. Dependent Variable: DPR b. Predictors: (Constant), , LIQD, SIZE, PER, LEV, EARNING Nguồn:Phân tích dữ liệu của tác giả Kết quả từ bảng 3, cho thấy giá trị Sig. rất thuộc, tức là sự kết hợp của các biến độc lập nhỏ ( 0.05 10 chứng tỏ mô hình không có hiện tượng đa Hệ số Beta cho ta thấy mức độ tác động của cộng tuyến. 86 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
6. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 Kiểm định giả định phương sai của sai số (phần dư) không đổi Để kiểm định giả định phương sai của sai số Hình 1 cho thấy các phần dư phân tán ngẫu (phần dư) không đổi, ta sử dụng đồ thị phân tán nhiên quanh trục O (là quanh giá trị trung bình của phần dư đã được chuẩn hóa (Standardized của phần dư) trong một phạm vi không đổi. Residual) và giá trị dự báo đã được chuẩn hóa Điều này có nghĩa là phương sai của phần dư (Standardized predicted value). không đổi. Kiểm tra giả định các phần dư có phân phối chuẩn Phần dư có thể không tuân theo phân phối tích (Hoàng Trọng-Mộng Ngọc, 2008). Biểu chuẩn vì những lý do như sử dụng sai mô đồ tần số (Histogram, P-P plot) của các phần hình, phương sai không phải là hằng số, số dư đã được chuẩn hóa được sử dụng để kiểm lượng các phần dư không đủ nhiều để phân tra giả định này. Hình 1. Biểu đồ phân tán giữa giá trị dự đoán và phần dư từ hồi qui Nguồn:Phân tích dữ liệu của tác giả Hình 2. Đồ thị P-P Plot của phần dư – đã chuẩn hóa Nguồn:Phân tích dữ liệu của tác giả Kết quả từ biểu đồ tần số P-P plot cho thấy vọng cho thấy giả định phân phối chuẩn của các điểm phân tán xung quanh đồ thị như kỳ phần dư không bị vi phạm. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 87
7. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 Hình 3. Đồ thị Histogram của phần dư – đã chuẩn hóa Nguồn:Phân tích dữ liệu của tác giả Kết quả từ biểu đồ tần so Histogram của Trong điều kiện các yếu tố khác không đổi, phần dư (Hình 3) cho thấy, phân phối của phần nếu thu nhập doanh nghiệp tăng lên 1 điểm % dư xấp xỉ chuẩn. Điều này có nghĩa là giả thuyết thì trung bình tỷ suất trả cổ tức tăng 0.734 điểm phân phối chuẩn của phần dư không bị vi phạm. %, như vậy khi thu nhập doanh nghiệp tăng thì Đánh giá mức độ tác động của các nhân tố khả năng chi trả cổ tức cũng tăng. ảnh hưởng đến tỷ lệ chi trả cổ tức của các Biến LEV có tương quan nghịch chiều với doanh nghiệp chế biến thủy sản niêm yết tỷ suất trả cổ tức của doanh nghiệp đồng nghĩa trên thị trường chứng khoán Việt Nam với việc nếu LEV cao thì tỷ lệ chi trả cổ tức sẽ Căn cứ vào bảng 4, từ thông số thống kê thấp. Theo kết quả hồi qui trên, trong điều kiện trong mô hình hồi qui, phương trình hồi qui các yếu tố khác không đổi, nếu LEV tăng thêm tuyến tính bội của các nhân tố tác động đến tỷ 1 điểm % thì trung bình tỷ suất trả cổ tức của lệ chi trả cổ tức của các doanh nghiệp chế biến doanh nghiệp sẽ giảm 0.151điểm %. Như vậy, thủy sản niêm yết trên thị trường chứng khoán khi đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp giảm, Việt Nam với các hệ số chuẩn hóa như sau: khả năng chi trả cổ tức doanh nghiệp sẽ tăng lên. DPR = 0,177*SIZE + 0.734*EARNING - IV.KẾT LUẬN 0.151*LEV Kết quả nghiên cứu của đề tài cho thấy “Qua mô hình trên, ta thấy các biến SIZE, chính sách cổ tức của các công ty chế biến thủy EARNING có tương quan cùng chiều với biến sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt DPR. Điều này cho thấy tỷ lệ chi trả cổ tức của Nam, một thị trường mới nổi, chịu tác động bởi các doanh nghiệp CBTS niêm yết trên HNX các nhân tố quy mô công ty, thu nhập, đòn bẩy và HOSE tương quan cùng chiều với quy mô tài chính. Những phát hiện này khá phù hợp doanh nghiệp, thu nhập hiện tại hoặc dự kiến với kết quả nghiên cứu của Trần Thị Cẩm Hà của doanh nghiệp. Trong đó biến thu nhập có (2011), đều bị tác động bởi các nhân tố giống tác động mạnh nhất. Nếu thu nhập lớn thì tỷ nhau. Nhưng tác động ở các mức độ và chiều suất trả cổ tức sẽ cao. hướng khác nhau. Theo kết quả nghiên cứu này Trong điều kiện các yếu tố khác không đổi, thì công ty có quy mô lớn, khả năng sinh lời nếu quy mô doanh nghiệp tăng lên 1 đơn vị thì cao thì chi trả cổ tức cao là phù hợp với dự trung bình tỷ suất trả cổ tức của doanh nghiệp báo lý thuyết, tỷ lệ sử dụng nợ càng cao thì chi tăng lên 0,177điểm %, như vậy quy mô doanh trả cổ tức càng thấp do doanh nghiệp muốn sử nghiệp càng lớn thì khả năng chi trả cổ tức dụng lợi nhuận sau thuế dùng cho hoạt động càng cao. sản xuất kinh doanh để giảm bớt nợ vay. 88 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
8. Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2021 Kết quả này cũng phù hợp với giả thuyết chưa có dấu hiệu tốt. Công ty cần nâng cao kết nghiên cứu. Thị trường chứng khoán Việt Nam quả hoạt động kinh doanh là cần thiết để tăng những năm gần đây liên tục đi xuống, giá của trưởng và bảo toàn lợi nhuận. Thường công ty hầu hết các cổ phiếu đều giảm mạnh làm cho có quy mô lớn sẽ có thuận lợi hơn trong việc nhiều nhà đầu tư bị thua lỗ nặng, thu nhập từ tiếp cận nguồn vốn nên đối với những công ty chênh lệch giá do việc nắm giữ cổ phiếu là con có quy mô lớn, công ty cần tận dụng lợi thế này số âm. Chính vì điều này, các nhà đầu tư mong nhằm mở rộng mạng lưới tiếp cận vốn của mình muốn có một nguồn thu nhập khác để “bù đắp” sao cho có thể có được những nguồn vốn có chi một phần nào các khoản thua lỗ của mình, nguồn phí thấp nhất để tài trợ cho việc đầu tư. Việc này thu nhập đó chính là cổ tức. Mặc dù không bù có thể khó hơn cho các doanh nghiệp nhỏ nên đắp hoàn toàn các khoản thua lỗ của nhà đầu tư nghiên cứu này muốn đề xuất với doanh nghiệp nhưng làm cho các khoản thua lỗ của nhà đầu tư vừa và nhỏ là nên áp dụng tỷ lệ cổ tức thấp, đồng được giảm bớt. Hiểu được điều này và nhằm đáp thời sử dụng nguồn lợi nhuận một cách hợp lý ứng nhu cầu của nhà đầu tư cũng như cứu giá để có thể thực hiện chính sách chi cổ tức ổn định cổ phiếu của công ty mình không giảm xuống và nhất quán. Trong thời gian gần đây, tuy lãi quá thấp ảnh hưởng đến tình hình hoạt động sản suất huy động giảm mạnh nhưng thực tế lãi vay xuất kinh doanh nên các công ty cổ phần đều có lại không giảm tương ứng. Và trong bối cảnh thị xu hướng chi trả cổ tức nên có lẽ vì vậy mà chỉ trường lãi suất cho vay vẫn còn cao và chưa ổn tiêu thanh khoản và tỷ số P/E không có ý nghĩa định như Việt Nam, việc giữ lại mức lợi nhuận thống kê trong kết quả nghiên cứu. Nguyên hợp lý và hạn chế các khoản vay là vấn đề nên nhân có lẽ là do số cổ đông đầu tư trong ngành được ưu tiên không những đối với doanh nghiệp chế biến thủy sản không nhiều và họ hiểu biết về vừa và nhỏ mà còn cho cả doanh nghiệp lớn khi ngành nghề và cơ hội kinh doanh của ngành nên không tìm được nguồn vốn có chi phí thấp. ít bị tác động của hiệu ứng khách hàng. Từ các kết quả nghiên cứu này tác giả cho Yếu tố “Chỉ tiêu thanh khoản (LIQD)” và rằng các công ty chế biến thủy sản niêm yết “tỷ số P/E (PER)” không có ý nghĩa thống kê. nên có chính sách cổ tức tăng trưởng ổn định. Điều này có nghĩa là nếu doanh nghiệp áp dụng Những công ty có nhu cầu vốn đầu tư lớn phải hình thức thanh toán cổ tức bằng cổ phiếu sẽ sử dụng đòn bẩy tài chính, có hiệu quả kinh không bị ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Do việc doanh cao có thể áp dụng hình thức thanh toán chia hay không chia cổ tức phụ thuộc rất nhiều cổ tức bằng cổ phiếu nhưng sẽ không bị ảnh thu nhập của công ty, công ty có đủ tiền mặt để hưởng đến giá cổ phiếu. trả cổ tức bằng tiền cho các cổ đông nếu không Đối với các nhà đầu tư cổ phiếu hoặc các cổ có thể trả cổ tức bằng cổ phiếu. Có lợi nhuận cao đông vào các công ty chế biến thủy sản muốn không có nghĩa là có tính thanh khoản cao nếu hưởng cổ tức cao hơn thì nên xem xét đến 2 như lợi nhuận trên sổ sách kế toán thì có nhưng yếu tố là thu nhập hiện tại hoặc dự kiến và quy nguồn tiền thực tế lại không cho phép chi trả cổ mô công ty bởi vì 2 yếu tố này có mối quan hệ tức. Những việc này đồng nghĩa với việc công ty cùng chiều và còn có ý nghĩa thống kê rất mạnh nên duy trì nguồn lợi nhuận giữ lại trong ngắn với mức ý nghĩa nhỏ hơn 1%.” hạn để hạn chế vay khi điều kiện kinh tế vẫn TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt 1. Trần Thị Cẩm Hà (2011), Các nhân tố tác động đến chính sách cổ tức của các công ty niêm yết trên sàn HOSE, Luận văn thạc sĩ Đại học Kinh tế TP.HCM. 2. Bạch Thị Thu Hường, (2020): Chính sách cổ tức của các doanh nghiệp chế biến thủy sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam; Luận án tiến sĩ Học viện Tài chính TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 89