Tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành - Một số vấn đề pháp lý đặt ra ở Việt Nam hiện nay

Nội dung text: Tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành - Một số vấn đề pháp lý đặt ra ở Việt Nam hiện nay

1. TIỀN KỸ THUẬT SỐ DO NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG PHÁT HÀNH - MỘT SỐ VẤN ĐỀ PHÁP LÝ ĐẶT RA Ở VIỆT NAM HIỆN NAY1 HÀ THẾ VIỆT* - BÙI QUỐC CƯỜNG Với sự thúc đẩy của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tiền kỹ thuật số do Ngân hàng trung ương phát hành xuất hiện như một xu hướng phát triển tất yếu của thời đại. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà tiền kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương đó đem lại là những khó khăn và thách thức đang được đặt ra, trong đó có vấn đề pháp lý. Do đó, bài viết khái quát về một số nhận định chung đối với tiền kỹ thuật số do Ngân hàng trung ương phát hành, đánh giá những quy định pháp luật liên quan hiện có tại Việt Nam và đề xuất một số giải pháp pháp lý về công nhận tính hợp pháp, phát hành và quản lý loại tiền kỹ thuật số này. Từ khóa: Tiền kỹ thuật số, Central Bank Digital Currency, Ngân hàng trung ương, Cryptocurrencies, pháp lý về tiền kỹ thuật số. Ngày nhận bài: 16/8/2021; Biên tập xong: 20/8/2021; Duyệt đăng: 20/8/2021 In the context of the fourth industrial revolution, the digital currency issued by the Central Bank appears as an inevitable development trend. However, it remains both benefits and challenges, especially in legal issues. Therefore, the article generalizes digital currencies issued by the Central Bank, reviews the existing relevant legal regulations in Vietnam and proposes some legal solutions on accreditation, issuance and management of this kind of digital currency. Key words: Digital currency, Central Bank Digital Currency, Central Bank, Cryptocurrencies, the legal of Cryptocurrency. 1. Khái quát chung sự ra đời của tiền cho xu hướng phát triển mới của tiền kỹ kỹ thuật số do Ngân hàng trung ương thuật số - Ngân hàng trung ương phát phát hành hành phiên bản kỹ thuật số của tiền tệ Những năm gần đây, các Ngân hàng pháp định (Central Bank Digital Currency trung ương trên thế giới đã bước vào công – CBDC). Nhận thấy lợi ích của CBDC, sau cuộc tìm hiểu, hướng đến phát hành tiền khi Trung Quốc phát hành Nhân dân tệ kỹ thuật số. Trong lúc các quốc gia trên điện tử, công cuộc nghiên cứu CBDC của thế giới đang miệt mài nghiên cứu tiền kỹ các quốc gia càng được thúc đẩy, tạo ra thuật số đại diện cho tiền tệ của quốc gia, một làn sóng CBDC lan truyền mạnh mẽ vào tháng 5/2020, Ngân hàng trung ương và nhanh chóng. Nhiều báo cáo liên quan Trung Quốc ra thông báo chính thức phát đến phát hành CBDC đã được nhiều quốc hành đồng nhân dân tệ điện tử, mở đầu gia, tổ chức trên thế giới công bố, điển hình nhất là Nhật Bản, Pháp và Hàn Quốc: - Tại Nhật Bản, sau một thời gian đưa 1 Bài viết này là một phần trong đề tài nghiên cứu ra ý tưởng về CBDC, tháng 7/2020, Chính khoa học sinh viên năm học 2020 - 2021 “Xây dựng và phủ nước này cho biết họ sẽ xem xét việc hoàn thiện khung pháp lý về tiền kỹ thuật số trong phát hành tiền tệ kỹ thuật số của Ngân bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0” của nhóm sinh hàng trung ương. Đến tháng 10/2020, viên Trường Đại học Kiểm sát Hà Nội gồm: Hà Thế Việt, Nguyễn Xuân Hoàng, Bùi Quốc Cường, Nguyễn Ngân hàng trung ương Nhật Bản cho biết Hữu Thắng do TS. Đàm Thị Diễm Hạnh, Trưởng khoa Pháp luật dân sự và Kiểm sát dân sự hướng dẫn. *, Sinh viên Trường Đại học Kiểm sát Hà Nội 62 Khoa học Kiểm sát Số 04 - 2021
2. HÀ THẾ VIỆT - BÙI QUỐC CƯỜNG trước đó đã thành lập đội ngũ nghiên cứu giai đoạn hai của dự án7. các đặc tính của CBDC và họ sẽ bắt đầu thử Tiền kỹ thuật số do Ngân hàng trung nghiệm vào tháng 4/20212 theo từng giai ương phát hành vừa mới được Trung đoạn cụ thể để đảm bảo việc phát hành Quốc công bố đầu tiên trên thế giới nên không có mang lại rủi ro đối với nền tài vẫn chưa khắc phục được những mặt hạn chính – tiền tệ của Nhật Bản3; chế đang tồn tại của CBDC như: Sự phục - Tại Pháp, Ngân hàng trung ương quốc hồi của hệ thống khi xảy ra sự cố; trình độ gia cho biết sẽ tiến hành thử nghiệm đồng bảo mật tuy được nâng cao nhưng trình tiền kỹ thuật số của quốc gia vào quý I/2021 độ của những hacker (tin tặc) cũng không với mục đích giúp Ngân hàng trung ương ngừng tiến bộ đe dọa đến hệ thống; có thể ở Pháp nắm bắt được những vấn đề cơ xuất hiện sự không đồng bộ về hệ thống công nghệ giữa hai quốc gia Mặc dù còn bản về hình thức tiền tệ mới – CBDC4. Đến những tác động tiêu cực nhưng tiền kỹ đầu năm 2021, thống đốc Ngân hàng trung thuật số do Ngân hàng trung ương phát ương Pháp đã vạch ra các mục tiêu khác hành vẫn có nhiều tác động tích cực, điển của cuộc thử nghiệm là làm rõ toàn bộ cách hình như: Tạo sự công khai, minh bạch thức hoạt động của đồng tiền kỹ thuật số trong chính sách tài chính; tạo điều kiện để của Ngân hàng trung ương. Không lâu sau dần dần xóa bỏ khâu trung gian quy đổi đó, Ngân hàng trung ương Pháp đã đưa giữa tiền giấy thành tiền điện tử giúp tiết ra thông báo tiến hành thử nghiệm thành kiệm thời gian, chi phí thực hiện quy đổi công tiền kỹ thuật số của Ngân hàng trung tăng thêm phương thức thanh toán mới, dễ ương với công nghệ Blockchain5; dàng sử dụng và an toàn; thúc đẩy sự cạnh - Tại Hàn Quốc, với nền kinh tế, khoa tranh trong các hệ thống thanh toán giữa học – công nghệ phát triển, Hàn Quốc đã các tổ chức tín dụng, từ đó hoàn thiện hơn sớm bắt tay vào nghiên cứu CBDC. Ngân nữa hệ thống tiền kỹ thuật số Chính vì hàng trung ương Hàn Quốc cho biết họ đã những tiềm năng, lợi ích mà tiền kỹ thuật sẵn sàng thử nghiệm dự án CBDC trong số của Ngân hàng trung ương mang lại, vòng 22 tháng để có thể hoàn toàn thay các quốc gia trên thế giới đã nhanh chóng thế loại tiền mặt đang lưu thông hiện tại6. triển khai xây dựng khung pháp lý điều Ngày 07/10/2020, Ngân hàng trung ương chỉnh những vấn đề liên quan đến CBDC Hàn Quốc công bố đã hoàn tất giai đoạn nhằm mục đích làm nền tảng cho việc phát hành CBDC tại quốc gia của mình. đầu tiên của dự án tiền kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương và đang xúc tiến Ở các quốc gia có nền kinh tế tiên tiến, mối quan tâm chính của họ là cải thiện sự 2 hiệu quả, an toàn đối với các giao dịch tiền hiem/2020-10-12/ngan-hang-trung-uong-nhat- kỹ thuật số và đảm bảo cho người dân có ban-thu-nghiem-dong-tien-ky-thuat-so-vao-tai- thể tiếp cận được những công nghệ hiện khoa-2021-93295.aspx (truy cập ngày 15/04/2021). đại, đem lại sự thuận tiện từ Ngân hàng 3 tien-ky-thuat-so-vao-tai-khoa-2021-690953.html (truy trung ương. Để có thể hòa mình vào sự cập ngày 15/04/2021). phát triển của tiền kỹ thuật số, Việt Nam 4 cần phải chuẩn bị những điều kiện cần wholesale-cbdc-non-bank-usage-digital-euro/ (truy thiết về kinh tế, công nghệ, pháp lý. Đối cập ngày 15/04/2021). với vấn đề pháp lý, Việt Nam nên nhanh 5 chóng bắt tay vào nghiên cứu những quy wholesale-cbdc-non-bank-usage-digital-euro/ (truy định pháp luật liên quan tiền kỹ thuật số cập ngày 15/04/2021). 6 7 -cbdc/ (truy cập ngày 15/04/2021). =v&Seq_Code=47411 (truy cập ngày 15/04/2021). Số 04 - 2021 Khoa học Kiểm sát 63
3. TIỀN KỸ THUẬT SỐ DO NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG nói chung, CBDC nói riêng để có cơ sở tiến phương tiện thanh toán. Tùy vào từng loại đến phát hành CBDC tại Việt Nam, mang tiền điện tử9 mà pháp luật có những sự lại lợi ích tốt nhất cho người dân và cho sự công nhận về tính hợp pháp khác nhau: phát triển của đất nước. + Đối với tiền điện tử offline, việc truy 2. Quy định pháp luật Việt Nam liên xuất và sử dụng dữ liệu đối với loại tiền điện quan đến tiền kỹ thuật số do Ngân hàng tử này được thực hiện thông qua phương trung ương phát hành tiện điện tử mà cụ thể là thẻ ngân hàng. Về Hiện nay pháp luật Việt Nam chưa bản chất, để một đối tượng được xem là có quy định pháp luật điều chỉnh tiền kỹ phương tiện thì đối tượng đó phải tồn tại thuật số của Ngân hàng trung ương. Tuy dưới dạng vật chất. Với những đặc điểm đã nhiên, pháp luật đã có một số quy định nêu ở trên, thẻ ngân hàng đảm bảo về điều điều chỉnh về tiền điện tử8, vì vậy có thể kiện này. Căn cứ khoản 1 Điều 1 Nghị định xem xét những quy định pháp luật liên số 80/2016/NĐ-CP sửa đổi bổ sung khoản quan đến tiền điện tử để có góc nhìn tổng 6 Điều 4 Nghị định số 101/2012/NĐ-CP quan về pháp luật liên quan đến tiền kỹ về thanh toán không dùng tiền mặt quy thuật số do Ngân hàng trung ương phát định phương tiện thanh toán không dùng hành: tiền mặt sử dụng trong giao dịch thanh Thứ nhất, pháp luật về công nhận tính toán công nhận thẻ ngân hàng là phương hợp pháp đối với tiền kỹ thuật số do Ngân tiện thanh toán hợp pháp. Đối với tiền điện hàng trung ương phát hành tử offline tồn tại dưới dạng dữ liệu được lưu trong thẻ ngân hàng là một yếu tố cấu - Về phương diện tài sản, khoản 1 Điều thành nên thẻ ngân hàng và hình thành 105 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: “Tài nên chức năng của thẻ ngân hàng. Do đó, sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản”. có thể xem tiền điện tử offline trong các thẻ Theo quy định trên, do có đặc điểm tồn tại ngân hàng là một phương tiện thanh toán trong môi trường kỹ thuật số nên tiền kỹ hợp pháp; thuật số của Ngân hàng trung ương hiện tại chưa được xem là một loại tài sản tại + Đối với tiền điện tử online, đây là loại Việt Nam; tiền điện tử tồn tại trong môi trường kỹ thuật số được sử dụng thông qua website - Về phương diện tiền tệ, theo khoản 2 hay các ứng dụng được gọi là ví điện tử Điều 17 Luật Ngân hàng Nhà nước năm trên các thiết bị như máy vi tính, điện thoại 2010, Việt Nam chỉ công nhận hai hình thông minh Căn cứ khoản 12 Điều 4 thức tiền tệ hợp pháp đó là “Tiền giấy, Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010, việc tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước phát cung cấp tiền điện tử online được xem là hành ” Như vậy, hiện nay tiền kỹ thuật một hoạt động cung ứng dịch vụ thanh số của Ngân hàng trung ương không phải toán qua tài khoản của các tổ chức tín là hình thức tiền tệ hợp pháp trên lãnh thổ dụng, không biểu hiện ra bên ngoài bằng Việt Nam; hình thái vật chất nên không đảm bảo là - Về phương diện phương tiện thanh toán, hiện nay pháp luật đã có một số quy 9 Nghị định số 80/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 sửa định điều chỉnh tiền điện tử liên quan đến đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2012/ NĐ-CP ngày 22/11/2012 của Chính phủ về thanh 8 Tiền điện tử (một loại tiền kỹ thuật số) là những toán không dùng tiền mặt thì phương tiện thanh toán thông tin được mã hóa thành dữ liệu tồn tại trong không dùng tiền mặt (gọi chung là phương tiện thanh nền tảng kỹ thuật số, được pháp luật gán cho một giá toán) bao gồm thẻ ngân hàng (tiền điện tử offline), ví trị tương ứng với tiền tệ pháp định mà nó đại diện, điện tử, website (tiền điện tử online). Căn cứ vào quy được hỗ trợ bởi tiền pháp định và có chức năng như định trên có thể chia tiền điện tử thành hai loại: tiền phương tiện thanh toán. điện tử offline và tiền điện tử online. 64 Khoa học Kiểm sát Số 04 - 2021
4. HÀ THẾ VIỆT - BÙI QUỐC CƯỜNG một phương tiện thanh toán. Tuy vậy, hiện định: “Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng nay việc sử dụng tiền điện tử online để làm là đơn vị thuộc cơ cấu tổ chức của Ngân hàng trung gian trao đổi, thanh toán vẫn được Nhà nước, thực hiện nhiệm vụ thanh tra, giám xem là hợp pháp. sát ngân hàng, phòng, chống rửa tiền.” Theo Thứ hai, pháp luật liên quan đến việc quy định này, pháp luật Việt Nam trao phát hành tiền kỹ thuật số do Ngân hàng chức năng thanh tra, giám sát việc phát trung ương phát hành hành tiền điện tử cho Cơ quan Thanh tra, - Về đơn vị tiền điện tử, theo quy định giám sát trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. tại Điều 16 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010: “Đơn vị tiền của nước Cộng Thứ ba, pháp luật liên quan đến việc hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là “Đồng”, ký quản lý tiền thuật số do Ngân hàng trung hiệu quốc gia là “đ”, ký hiệu quốc tế là “VND”, ương phát hành một đồng bằng mười hào, một hào bằng mười Hiện nay, pháp luật Việt Nam đã có xu”. Xét về bản chất, tiền điện tử được pháp một số quy định liên quan đến việc quản luật Việt Nam gán cho giá trị tương ứng lý tiền điện tử tại Việt Nam như sau: với một khoảng tiền hợp pháp của Ngân - Về chủ thể quản lý tiền điện tử, khoản hàng trung ương, cung cấp cho người 6, 9, 13 và 16 Điều 4 Luật Ngân hàng Nhà dùng sử dụng được xem như một phương nước Việt Nam năm 2010 quy định Ngân tiện thanh toán được pháp luật Việt Nam hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan quản bảo vệ, cho nên tiền điện tử được phát lý tiền tệ tại Việt Nam, thực hiện các hoạt hành tại hợp pháp tại Việt Nam có đơn vị động: Tổ chức, điều hành và phát triển thị là “Đồng”; trường tiền tệ; cấp, sửa đổi, bổ sung, thu - Về chủ thể phát hành tiền điện tử, hồi giấy phép thành lập và hoạt động của “Ngân hàng Nhà nước là cơ quan duy nhất tổ chức tín dụng Với những quy định phát hành tiền giấy, tiền kim loại của nước này, mặc dù Ngân hàng Nhà nước Việt Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam” (khoản Nam không phải là cơ quan phát hành, 1 Điều 17 Luật Ngân hàng Nhà nước cung cấp dịch vụ tiền điện tử nhưng pháp Việt Nam năm 2010). Tuy nhiên, tiền kỹ luật lại trao cho chức năng thống nhất quản thuật số hiện nay chưa được xem là tiền lý tiền tệ trong cả nước, trong đó có quản tệ ở Việt Nam nên việc phát hành không lý các hoạt động cung ứng dịch vụ thanh thuộc về Ngân hàng Nhà nước. Tại Việt toán bằng tiền điện tử; Nam, việc phát hành, sử dụng tiền điện - Về chủ thể giám sát việc quản lý tiền tử để thanh toán là hợp pháp nên chủ thể điện tử, như đã phân tích, chủ thể giám sát có quyền phát hành tiền điện tử là Ngân việc phát hành là cơ quan Thanh tra, giám hàng10, 11, công ty tài chính12 (tổ chức tín sát trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt dụng phi ngân hàng) trừ công ty tài chính Nam, đồng thời là cơ quan có chức năng bao thanh toán13; giám sát việc quản lý tiền điện tử tại Việt - Về chủ thể giám sát việc phát hành Nam; tiền điện tử, khoản 1 Điều 49 Luật Ngân - Về vấn đề đánh thuế đối với tiền điện hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010 quy tử tại Việt Nam. Hiện nay, có nhiều loại thuế khác nhau có liên quan đến tiền điện 10 Khoản 3, 5 và 6 Điều 98 Luật Các tổ chức tín dụng tử nên tùy vào từng loại thuế mà việc đánh năm 2010. thuế đối với tiền điện tử có sự khác nhau: 11 Điểm b khoản 4 Điều 4 Nghị định số 80/2016/NĐ-CP. 12 Điểm g khoản 1 Điều 108 Luật Các tổ chức tín dụng + Tại Điều 3 Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2020 hiện hành quy định đối tượng chịu thuế 13 giá trị gia tăng là “Hàng hóa, dịch vụ sử dụng mai-va-cong-ty-tai-chinh/ (truy cập ngày 08/04/2021). cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Số 04 - 2021 Khoa học Kiểm sát 65
5. TIỀN KỸ THUẬT SỐ DO NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG Nam ”. Như vậy, tiền điện tử hiện nay trường hợp doanh nghiệp sử dụng nguồn được các tổ chức tín dụng cung cấp như tiền sau khi quy đổi thành tiền điện tử để một dịch vụ trao đổi, thanh toán. Do đó, gửi, cho vay lấy lãi làm tăng nguồn thu khi người sử dụng dịch vụ tiền điện tử để nhập thì theo quy định tại Điều 5 Thông tham gia giao dịch nhằm trao đổi, thanh tư số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 của toán vẫn phải chịu một khoản phí giá trị Bộ Tài chính về việc hướng dẫn về thuế gia tăng; thu nhập doanh nghiệp tại Nghị định + Đối với thu nhập cá nhân, khoản 2 số 12/2015/NĐ-CP ngày 12/02/2015 của Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012) quy định sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật những đối tượng chịu thuế thu nhập cá về thuế và sửa đổi bổ sung một số điều của nhân. Xét về chủ thể phát hành tiền điện các nghị định về thuế và sửa đổi, bổ sung tử, cá nhân không phải là chủ thể được một số điều của Thông tư số 78/2014/TT- phép cung cấp dịch vụ tiền điện tử nên BTC ngày 18/6/2014, Thông tư số 119/2014/ không phát sinh thu nhập từ hoạt động TT-BTC ngày 25/8/2014, Thông tư số này. Tuy nhiên, hiện nay có những hoạt 151/2014/TT-BTC ngày 10/10/2014 của Bộ động làm phát sinh thu nhập trực tiếp từ Tài chính quy định các khoản thu nhập khác (lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn) thuộc việc sử dụng tiền điện tử sau khi chuyển 15 đổi tiền giấy thành tiền điện tử để sử dụng đối tượng chịu thuế, với mức thuế là 20% . làm tăng nguồn thu nhập cá nhân như lãi Hiện nay, tiền kỹ thuật số của Ngân gửi tiền điện tử, lãi cho vay vốn bằng tiện hàng trung ương chưa được Việt Nam phát điện tử. Trong những hoạt động trên, các hành cho nên không có quy định pháp luật hoạt động sử dụng tiền để gửi, cho vay điều chỉnh. Tuy nhiên, thông qua những lấy lãi trong đó bao gồm cả việc sử dụng quy định pháp luật hiện hành về tiền điện tiền điện tử không bị đánh thuế thu nhập tử, có thể thấy được những quy định trên cá nhân14; nằm rải rác ở nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau, chưa có sự thống + Khoản 1 Điều 3 Luật Thuế thu nhập nhất, còn tồn tại rất nhiều vấn đề liên quan doanh nghiệp hiện hành quy định: “Thu đến việc công nhận tính hợp pháp, phát nhập chịu thuế bao gồm thu nhập từ hoạt hành và quản lý cần phải được giải quyết, động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ làm rõ. Việc nghiên cứu thực trạng pháp và thu nhập khác quy định tại khoản 2 Điều luật Việt Nam về tiền điện tử sẽ là căn cứ, này.” Với quy định này, dịch vụ thanh toán cơ sở quan trọng để đưa ra những giải bằng tiền điện tử của các tổ chức tín dụng pháp góp phần xây dựng khung pháp lý được phép cung cấp theo quy định pháp điều chỉnh đối với tiền kỹ thuật số do Ngân luật có phát sinh lợi nhuận, làm tăng thu hàng trung ương Việt Nam phát hành. nhập cho doanh nghiệp thông qua việc sử dụng tiền điện tử để trao đổi, thanh toán 3. Một số giải pháp pháp lý về công của người dùng, vì vậy tiền điện tử vẫn bị nhận, phát hành, quản lý tiền điện tử do Ngân hàng trung ương phát hành đánh thuế thu nhập doanh nghiệp. Trong Thứ nhất, giải pháp pháp lý về việc công 14 Điểm g khoản 1 Điều 3 Thông tư số 111/2013/TT- nhận tính hợp pháp đối với tiền kỹ thuật BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính về việc hướng số do Ngân hàng trung ương phát hành dẫn thực hiện luật thuế thu nhập cá nhân, luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế thu nhập cá 15 Điều 11 Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 nhân và Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thi hành Nghị quy định chi tiết một số điều của luật thuế thu nhập định số 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của Chính cá nhân và luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật phủ quy định và hướng dẫn thi hành luật thuế thu thuế thu nhập cá nhân. nhập doanh nghiệp. 66 Khoa học Kiểm sát Số 04 - 2021
6. HÀ THẾ VIỆT - BÙI QUỐC CƯỜNG - Quy định về định nghĩa tiền kỹ việc phát hành Việt Nam Đồng điện tử thuật số của Ngân hàng trung ương: Tiền của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tại kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương khoản 1 Điều 28 Nghị định số 40/2012/ (Central Bank Digital Currency) là một loại NĐ-CP quy định Bộ Tài chính thực hiện dữ liệu tồn tại trong môi trường kỹ thuật “Kiểm tra việc thực hiện nghiệp vụ in, đúc và số do Ngân hàng trung ương hay cơ quan tiêu hủy tiền của Ngân hàng Nhà nước”. Với có chức năng phát hành tiền tệ của quốc chức năng này, việc giám sát việc phát gia phát hành, nhằm mục đích quy định hành Việt Nam Đồng điện tử của Ngân một hình thức tiền tệ mới được pháp luật hàng Nhà nước Việt Nam nên giao cho Bộ thừa nhận tính hợp pháp, đảm bảo về mặt Tài chính đảm nhiệm nhằm phù hợp với giá trị và được chấp nhận, sử dụng trong chức năng hiện nay của Bộ. Đối với Cơ phạm vi toàn quốc; quan Thanh tra, giám sát ngân hàng thuộc - Đối với tiền kỹ thuật số của quốc gia cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước, quy định đơn vị tiền tệ là “Đồng”, quy định mặc dù hiện nay được trao cho nhiệm vụ tên gọi là “Việt Nam đồng điện tử” để phân giám sát phát hành, quản lý tiền điện tử biệt với các loại tiền điện tử khác đang tồn nhưng đối với Việt Nam Đồng điện tử, tại. Bên cạnh đó, thực hiện sửa đổi khoản việc phát hành thuộc về Ngân hàng Nhà 2 Điều 17 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt nước – không thuộc đối tượng giám sát 16,17 Nam năm 2010 theo hướng tiền giấy, tiền của cơ quan này ; kim loại, Việt Nam đồng điện tử do Ngân Thứ ba, giải pháp pháp lý liên quan đến hàng Nhà nước phát hành là phương tiện việc quản lý tiền kỹ thuật số do Ngân hàng thanh toán hợp pháp trên lãnh thổ nước trung ương phát hành Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. - Về chủ thể có thẩm quyền quản lý đối Thứ hai, giải pháp pháp lý liên quan đến với tiền kỹ thuật số. Tương tự với chủ thể việc phát hành tiền kỹ thuật số do Ngân có thẩm quyền phát hành tiền kỹ thuật số hàng trung ương phát hành của quốc gia, cần phải xây dựng quy định - Về chủ thể có thẩm quyền phát hành pháp luật giao việc quản lý tiền kỹ thuật số Việt Nam Đồng điện tử. Theo quy định cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Việc tại khoản 1 Điều 17 Luật Ngân hàng Nhà xây dựng quy định như trên nên thực hiện nước Việt Nam năm 2010, cơ quan phát theo hướng bổ sung quy định về nhiệm vụ, hành tiền tệ tại Việt Nam hiện nay là Ngân quyền hạn tại Điều 4 Luật Ngân hàng Nhà hàng Nhà nước Việt Nam. Đối với Việt nước Việt Nam năm 2010, cụ thể: Ngân Nam Đồng điện tử, nhằm mục đích duy hàng Nhà nước thực hiện kiểm tra, thanh trì sự ổn định về cơ cấu tổ chức, ổn định về tra, giám sát và xử lý vi phạm pháp luật mặt pháp lý và phù hợp với xu hướng của về tiền kỹ thuật số theo quy định của pháp các quốc gia trên thế giới, nên sửa đổi quy luật; thực hiện thu hồi, thay thế và tiêu hủy định trên theo hướng định thẩm quyền tiền kỹ thuật số theo quy định pháp luật; phát hành tiền kỹ thuật số của quốc gia cho - Về chủ thể có thẩm quyền giám sát Ngân hàng Nhà nước Việt Nam – cơ quan việc quản lý tiền kỹ thuật số. Đối với chủ phát hành tiền tệ của nước Cộng hòa xã thể này, nên giao cho Cơ quan Thanh hội chủ nghĩa Việt Nam. Cụ thể, nên thực tra, giám sát thuộc Ngân hàng Nhà nước hiện sửa đổi quy định trên theo hướng sau thực hiện việc giám sát việc quản lý tiền đây: Ngân hàng Nhà nước là cơ quan duy 16 Điều 52 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhất phát hành tiền giấy, tiền kim loại, Việt năm 2010. Nam Đồng điện tử của nước Cộng hoà xã 17 Điều 2 Nghị định số 26/2014/ND-CP ngày 07/4/2014 hội chủ nghĩa Việt Nam; của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của thanh tra, - Về chủ thể có thẩm quyền giám sát giám sát ngành ngân hàng. Số 04 - 2021 Khoa học Kiểm sát 67
7. TIỀN KỸ THUẬT SỐ DO NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG kỹ thuật số. Để trao thẩm quyền giám sát có nhiều công trình nghiên cứu về CBDC quản lý cho chủ thể trên, cần thực hiện bổ và cũng đã có nhiều quốc gia tiến hành sung một số nội dung về thanh tra, giám nghiên cứu và thử nghiệm trên thực tế. sát việc quản lý tiền kỹ thuật số đối với Tuy nhiên, điều kiện của Việt Nam hiện quy định tại Điều 55 và Điều 58 Luật Ngân nay không giống với các quốc gia trên thế hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010. Cụ giới nên Việt Nam cần phải thực hiện quá thể, trao cho Cơ quan Thanh tra, giám sát trình nghiên cứu, phát triển CBDC với ngân hàng thuộc cơ cấu tổ chức của Ngân những giai đoạn khác nhau theo phương hàng Nhà nước thanh tra, giám sát việc châm tiến từng bước vững chắc hơn là đón quản lý tiền kỹ thuật số; bổ sung nội dung đầu xu hướng./. hoạt động thanh tra, giám sát đối với việc chấp hành pháp luật về tiền kỹ thuật số, việc thực hiện các quy định về tiền kỹ TÀI LIỆU THAM KHẢO thuật số trong giấy phép do Ngân hàng 1. Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 (sửa Nhà nước cấp và thực hiện kiến nghị, xử đổi, bổ sung năm 2017); lý những vi phạm 2. Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm - Quy định đánh thuế đối với Việt Nam 2010; Đồng điện tử do Ngân hàng Nhà nước Việt 3. Nghị định số 26/2014/ND-CP ngày 07/4/2014 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của thanh Nam phát hành. Trước tiên, nên thực hiện tra, giám sát ngành ngân hàng; đánh thuế giá trị gia tăng đối với Việt Nam 4. Nghị định số 80/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 Đồng điện tử. Tuy nhiên, để khuyến khích sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số người dân sử dụng Việt Nam Đồng điện 101/2012/NĐ-CP ngày 22/11/2012 của Chính phủ tử, cũng nên đưa ra quy định điều kiện về thanh toán không dùng tiền mặt; về mức giá trị đối với giao dịch để được 5. Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 miễn thuế giá trị gia tăng khi thực hiện của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thực hiện Luật giao dịch qua Việt Nam Đồng điện tử. Đối thuế thu nhập cá nhân, luật sửa đổi, bổ sung một số với thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập điều của luật thuế thu nhập cá nhân và Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết doanh nghiệp, việc đánh các loại thuế này một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân và Luật thực chất là đánh vào các ngành, nghề làm sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế thu nhập phát sinh thu nhập, còn đối với Việt Nam cá nhân; Đồng điện tử chỉ là một hình thức tiền tệ 6. Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 để thực hiện trả mức thù lao tương ứng của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thi hành Nghị sau khi khấu trừ thuế thu nhập cá nhân, định số 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của thuế thu nhập doanh nghiệp như quy định Chính phủ quy định và hướng dẫn thi hành luật hiện hành. Vì vậy, Việt Nam Đồng điện thuế thu nhập doanh nghiệp; 7. tử chỉ bị đánh thuế giá trị gia tăng (được nghiem-cbdc/; miễn trong một số trường hợp) và không 8. bị đánh thuế thu nhập cá nhân, thuế thu mai-va-cong-ty-tai-chinh/; nhập doanh nghiệp). 9. Như vậy, tiền kỹ thuật số đang phát france-wholesale-cbdc-non-bank-usage-digital-euro/; triển trong thời đại cách mạng công nghệ 10. 4.0 đã và đang đặt ra nhiều vấn đề thách dong-tien-ky-thuat-so-vao-tai-khoa-2021-690953.html; 11. thức đối với hệ thống pháp lý của các quốc te-bao-hiem/2020-10-12/ngan-hang-trung-uong- gia trên toàn thế giới. Việc nghiên cứu và nhat-ban-thu-nghiem-dong-tien-ky-thuat-so-vao- phát triển tiền kỹ thuật số của quốc gia với tai-khoa-2021-93295.aspx; Việt Nam là một vấn đề hết sức mới mẻ, 12. trong khi nhiều năm qua trên thế giới đã htm?lang=v&Seq_Code=47411. 68 Khoa học Kiểm sát Số 04 - 2021