Bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số - Phương pháp tiếp cận hiệu quả đối với các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát

pdf 8 trang Gia Huy 23/05/2022 960
Bạn đang xem tài liệu "Bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số - Phương pháp tiếp cận hiệu quả đối với các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbao_ve_nguoi_tieu_dung_tai_chinh_trong_ky_nguyen_ky_thuat_so.pdf

Nội dung text: Bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số - Phương pháp tiếp cận hiệu quả đối với các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát

  1. BẢO VỆ NGƯỜI TIÊU DÙNG TÀI CHÍNH TRONG KỶ NGUYÊN KỸ THUẬT SỐ - PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN HIỆU QUẢ ĐỐI VỚI CÁC NHÀ HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH VÀ CƠ QUAN GIÁM SÁT TS. Nguyễn Thị Kim Phụng42 - Đại học Ngân hàng TP.HCM Tóm tắt : Bài viết trước hết nhằm làm rõ việc bảo vệ người tiêu dùng tài chính, những lợi ích và rủi ro người tiêu dùng tài chính gặp phải trong kỷ nguyên kỹ thuật số. Sau đó, tác giả đề cập đến các phương pháp tiếp cận hiệu quả nhằm bảo vệ người tiêu dùng đối với các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát đã được tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (Organization for Economic Cooperation and Development - OECD) tổng hợp. Đây là nguồn tham khảo hữu ích cho các cơ quan quản lý các nước trong việc bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong thời đại số hóa. Từ khóa: Bảo vệ người tiêu dùng tài chính, kỷ nguyên kỹ thuật số, phương pháp tiếp cận hiệu quả FINANCIAL CONSUMER PROTECTION IN THE DIGITAL AGE - EFFECTIVE APPROACHES FOR POLICY MAKERS AND OVERSIGHT AUTHORITIES Abstract: First of all, this article aims to clarify the protection of financial consumers, the benefits and risks that financial consumer face in the digital age. Then, the author mentions effective approaches to consumer protection for policy makers and oversight authorities that have been approved by the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD). This is a useful reference document for national regulators in protecting financial consumers in the digital age. Keywords: Digital age, effective approaches, financial consumer protection. 1. Đặt vấn đề Số hóa dưới hình thức đổi mới công nghệ đang có tác động chuyển đổi liên tục đối với xã hội và nền kinh tế. Liên quan đến dịch vụ tài chính, số hóa đã ảnh hưởng đáng kể đến tất cả các lĩnh vực từ thanh toán đến tiết kiệm, bảo hiểm, đầu tư, với sự xuất hiện của nhiều sản phẩm, dịch vụ, mô hình phân phối của những người chơi hiện tại trên thị trường và những người mới tham gia (OECD, 2020). Công nghệ đang nhanh chóng biến đổi thế giới, đặc biệt là lĩnh vực dịch vụ tài chính. Sự chuyển đổi này có khả năng tăng khả năng cạnh tranh, đổi mới và hiệu quả, tạo ra lợi ích thực sự cho cả người tiêu dùng và các chủ thể tài chính. Tuy nhiên, việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tài chính số cũng tạo ra rủi ro cho người tiêu dùng (Artemenko & Bychkova, 2020). Bên cạnh đó, các cơ quan giám sát cũng phải đối mặt với một thách thức to lớn trong việc điều chỉnh cách tiếp cận giám sát hiện tại của họ đối với các sản phẩm và dịch vụ tài chính kỹ thuật số, làm sao vừa có thể vận hành 42 Email : phungntk@buh.edu.vn 262
  2. hệ thống tài chính lành mạnh vừa bảo vệ người tiêu dùng đầy đủ với việc thúc đẩy các tiến bộ công nghệ. Trong kỷ nguyên kỹ thuật số, người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm và dịch vụ tài chính số. Sản phẩm và dịch vụ tài chính số là các sản phẩm và dịch vụ tài chính được thương mại hóa bởi ngân hàng hoặc các tổ chức phi ngân hàng thông qua các kênh kỹ thuật số trực tuyến hoặc di động (FinCoNet, 2018). Định nghĩa này bao gồm hai khía cạnh khác nhau. Một là các kênh mà qua đó sản phẩm và dịch vụ được cung cấp cho khách hàng truy cập chúng qua trình duyệt internet trực tuyến hoặc ứng dụng di động trên thiết bị kỹ thuật số của họ; Hai là các sản phẩm và dịch vụ được thương mại hóa thông qua các kênh này. Trong môi trường ngày càng kỹ thuật số và đối mặt với những rủi ro mới, nhu cầu bảo vệ người tiêu dùng tài chính quan trọng hơn bao giờ hết. Các chính sách và các phương pháp tiếp cận được phát triển và áp dụng bởi các nhà hoạch định chính sách nhằm bảo vệ người tiêu dùng tài chính cần phát triển và thích ứng phù hợp với môi trường kỹ thuật số. 2. Bảo vệ người tiêu dùng tài chính Bảo vệ người tiêu dùng tài chính đề cập đến khuôn khổ của luật pháp, quy định và các cách tiếp cận khác nói chung được thiết kế để đảm bảo đối xử công bằng và có trách nhiệm đối với người tiêu dùng tài chính trong việc mua và sử dụng các sản phẩm tài chính và các giao dịch của chúng với các nhà cung cấp dịch vụ tài chính (OECD, 2020). Hiện nay trên thế giới, việc thiết lập khung bảo vệ người tiêu dùng tài chính không có quy định bắt buộc chung nào cho tất cả các quốc gia (Nguyễn Thị Thu Hiền & Nguyễn Thị Vân, 2020). Một số tổ chức quốc tế lớn như OECD, Hội nghị Bộ trưởng các nước G20 hay Ngân hàng thế giới (World Bank - WB) đưa ra những thông lệ, nguyên tắc trong quá trình xây dựng khung bảo vệ người tiêu dùng để các quốc gia tham khảo và áp dụng sao cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của quốc gia mình. Cụ thể, sau khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008, OECD đã phát triển các nguyên tắc cấp cao của G20 về bảo vệ người tiêu dùng tài chính (G20 High-Level Principles on Financial Consumer Protection) vào năm 2012. Các nguyên tắc này hiện nay được áp dụng bởi nhiều quốc gia trên thế giới và cũng đã đạt được các thành công nhất định. Tương tự như vậy, WB cũng công bố Các thông lệ tốt để bảo vệ người tiêu dùng tài chính (Good practices for Financial Consumer Protection) vào tháng 6/2012, phiên bản chỉnh sửa mới nhất là năm 2017. Nhìn chung, trong những năm gần đây đã có sự chú ý ngày càng tăng để bảo vệ người tiêu dùng trong các dịch vụ tài chính (AIF,2014). Điều này đã giúp làm nổi bật những lợi ích của người tiêu dùng để đưa ra các quyết định tài chính sáng suốt, thực hiện các quyền của họ và đáp ứng các nghĩa vụ của họ,và có quyền truy cập đầy đủ, kịp thời và giải quyết hiệu quả các khiếu nại của họ. Theo Rutledge (2010), khuôn khổ bảo vệ người tiêu dùng tài chính hiệu quả nên cung cấp cho người tiêu dùng: • Tính minh bạch : Bằng cách cung cấp thông tin đầy đủ, rõ ràng, cân xứng và có thể so sánh về giá cả, điều khoản và các điều kiện, và rủi ro vốn có về sản phẩm và dịch vụ tài chính; 263
  3. • Sự lựa chọn: Bằng cách đảm bảo các thông lệ công bằng, không ép buộc và hợp lý trong việc bán sản phẩm tài chính và thu tiền thanh toán; • Sự khắc phục: Bằng cách cung cấp cơ chế giá rẻ và nhanh chóng giải quyết khiếu nại và tranh chấp; • Quyền riêng tư: Bằng cách đảm bảo kiểm soát quyền truy cập vào thông tin cá nhân. 3. Lợi ích và rủi ro người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số Kỹ thuật số hóa đang biến đổi ngành dịch vụ tài chính và cách thức mà người tiêu dùng tương tác với các nhà cung cấp dịch vụ và sản phẩm tài chính, được thúc đẩy bởi công nghệ di động mở rộng nhanh chóng, khả năng xử lý và phân tích dữ liệu nâng cao cũng như tăng cường kết nối giữa các thiết bị thông minh và nền tảng dịch vụ tài chính và ứng dụng. Số hóa ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận của ngành dịch vụ tài chính, với những đổi mới theo hướng công nghệ xảy ra trong các khoản thanh toán (thanh toán tức thì, ví kỹ thuật số) cho đến tín dụng (huy động vốn từ cộng đồng và cho vay trên thị trường trực tuyến), bảo hiểm (insuretech) và đầu tư (tư vấn bằng robot) vào ngân hàng lõi (ngân hàng kỹ thuật số trực tuyến), sinh trắc học dịch vụ nhận dạng hoặc hỗ trợ back-end (điện toán đám mây và dữ liệu lớn) (OECD, 2020). Những lợi ích và rủi ro của việc gia tăng số hóa đối với người tiêu dùng các dịch vụ tài chính được trình bày chi tiết trong “Các phương pháp tiếp cận bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số”43 (OECD, 2018). Theo đó, lợi ích của người tiêu dùng bao gồm : − Mở rộng phạm vi và cách tiếp cận dịch vụ tài chính qua đó hỗ trợ tài chính trên phương diện rộng. Số hóa tài chính mang lại cơ hội đạt được tài chính toàn diện bằng cách mở rộng tính khả dụng và thâm nhập các dịch vụ tài chính và bằng cách giảm chi phí cung cấp dịch vụ tài chính cho những người chưa được phục vụ. − Tăng cường khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính cho các doanh nghiệp, bao gồm cả các công ty mới thành lập và các công ty mở rộng quy mô. Các công nghệ tài chính mới có thể giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), bao gồm cả các công ty mới thành lập và quy mô lớn, tiếp cận các nguồn vốn thay thế để hỗ trợ dòng tiền và những rủi ro vốn của họ. − Giao dịch thuận tiện hơn, nhanh hơn, an toàn và rẻ hơn. Điều này có ý nghĩa tích cực ở cả các nền kinh tế tiên tiến và mới nổi đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng. − Các sản phẩm và dịch vụ tài chính được điều chỉnh riêng biệt hơn. Cung cấp các dịch vụ phù hợp với nhu cầu cá nhân và tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng của họ. Việc các nhà cung cấp dịch vụ tài chính sử dụng dữ liệu của người tiêu dùng, có khả năng bao gồm cả dữ liệu lớn, có thể tạo ra thông tin chi tiết về thói quen chi tiêu của các cá nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp các sản phẩm phù hợp và hỗ trợ phát hiện gian lận. Theo khuôn khổ bảo vệ dữ liệu và người tiêu dùng thích hợp, những lợi ích này có thể rất đáng kể đối với người tiêu dùng trên toàn thế giới. Cuộc cách mạng kỹ thuật số cũng có thể cho phép người tiêu dùng so sánh dễ dàng hơn các đề nghị trực tuyến và xác định ưu đãi phù hợp nhất với nhu cầu của họ. 43 Financial Consumer Protection Approaches in the Digital Age. 264
  4. − Tăng cơ hội cho các tương tác hiệu quả giữa các nhà cung cấp dịch vụ tài chính và người tiêu dùng thông qua các giao diện kỹ thuật số. Những tương tác như vậy có thể nâng cao hiểu biết của người tiêu dùng về các sản phẩm tài chính và các quyết định tài chính. − Mở rộng phạm vi các nhà cung cấp dịch vụ tài chính để bao gồm những người mới tham gia cũng như những người chơi đương nhiệm trên thị trường. Rủi ro của người tiêu dùng tài chính bao gồm: − Những rủi ro thị trường, bao gồm việc lạm dụng các sản phẩm không quen thuộc, các kiểu gian lận mới, thiếu bảo mật, tốc độ giao dịch tăng lên dẫn đến khả năng vi phạm quyền của người tiêu dùng cao hơn. − Những rủi ro quy định và giám sát, chẳng hạn như mức độ bảo vệ không đồng đều trong hoặc trên khu vực pháp lý, việc không tuân thủ các nghĩa vụ của các nhà cung cấp dịch vụ tài chính để đáp ứng các điều kiện đàm phán và xây dựng trước hợp đồng; − Những rủi ro do người tiêu dùng. Số hóa ngày càng tăng trong cuộc sống hàng ngày và các quyết định tài chính không phù hợp với mức độ hiểu biết về tài chính và kỹ thuật số ngày càng tăng. Mức độ hiểu biết kỹ thuật số hoặc tài chính thấp dẫn đến loại trừ tài chính, đặc biệt là ở những người tiêu dùng dễ bị tổn thương. − Các rủi ro về công nghệ, chẳng hạn như tăng cường sử dụng các thuật toán và các kết quả được tạo ra, các vấn đề liên quan đến quyền truy cập hoặc độ tin cậy của mạng kỹ thuật số; rủi ro an ninh mạng. 4. Phương pháp tiếp cận hiệu quả đối với các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát để bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số Phương pháp tiếp cận hiệu quả để bảo vệ người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số được OECD (2020) thể hiện trong 2 trong 10 nguyên tắc bảo vệ người tiêu dùng tài chính ( Financial Consumer Protection Principles – FCP principles) - nguyên tắc số 7 và số 8 với 2 nội dung căn bản là bảo vệ tài sản của người tiêu dùng chống lại gian lận và lạm dụng và bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu người tiêu dùng. 4.1.Bảo vệ tài sản của người tiêu dùng chống lại gian lận và lạm dụng Để bảo vệ tài sản của người tiêu dùng chống lại gian lận và lạm dụng, các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát nên thực hiện những điều sau (OECD, 2020): − Đảm bảo có năng lực công nghệ, nguồn lực và công cụ giám sát cần thiết để giám sát các biện pháp do các nhà cung cấp dịch vụ tài chính thực hiện nhằm giảm thiểu rủi ro bảo mật kỹ thuật số và phản ứng kịp thời với các sự cố an ninh kỹ thuật số. − Hợp tác với các ngành, các cơ quan quản lý và giám sát khác và các cơ quan thực thi pháp luật (bao gồm các cơ quan chịu trách nhiệm về hoạch định chính sách an ninh kỹ thuật số, thực hiện, chia sẻ thông tin và giám sát xu hướng), để chia sẻ thông tin và hiểu các xu hướng mới nổi liên quan đến các loại lừa đảo và gian lận tài chính kỹ thuật số mới. − Hợp tác với các đối tác nước ngoài và các tổ chức và mạng lưới quốc tế có liên quan để chia sẻ thông tin và tin tức về gian lận và lừa đảo xuyên biên giới. 265
  5. − Tiến hành giám sát liên tục, bao gồm cả việc thu thập dữ liệu và thông tin từ ngành, để đảm bảo nhận thức về sự phát triển của thị trường và các rủi ro bảo mật kỹ thuật số chính. Điều này có thể bao gồm báo cáo bắt buộc từ các công ty dịch vụ tài chính khi cần thiết và thích hợp. − Làm việc với ngành công nghiệp, an ninh kỹ thuật số và các cơ quan thực thi luật để khám phá vai trò của đổi mới công nghệ nhằm phát hiện và chống lại hành vi gian lận nhắm đến người tiêu dùng tài chính, chẳng hạn như thông qua việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để xác định và chặn các số điện thoại được sử dụng để lừa đảo bằng giọng nói hoặc xác định các email có thể gây hại. − Làm việc với các nhà cung cấp dịch vụ tài chính để đảm bảo rằng việc áp dụng các thỏa thuận về giới hạn trách nhiệm của người tiêu dùng tài chính đối với hành vi gian lận hoặc giao dịch trái phép mở rộng sang các loại giao dịch di động hoặc giao dịch trực tuyến mới. − Hợp tác với các bên liên quan, bao gồm các cơ quan Chính phủ và cơ quan quản lý khác, cơ quan an ninh kỹ thuật số, cơ quan thực thi pháp luật, các đại lý, ngành dịch vụ tài chính và các công ty tiện ích để tham gia vào các chiến dịch nâng cao nhận thức của cộng đồng về các rủi ro an ninh kỹ thuật số và thúc đẩy các giao dịch kỹ thuật số và trực tuyến an toàn. − Tham gia hoặc xem xét việc thành lập mạng lưới cộng đồng thực hành giữa các cơ quan và ngành để thúc đẩy chia sẻ trải nghiệm về các rủi ro an ninh kỹ thuật số. − Tham gia hoặc xem xét việc thành lập các kênh báo cáo dành riêng cho người tiêu dùng tài chính để báo cáo gian lận và lừa đảo và nơi chúng xuất hiện, đảm bảo rằng chúng được cập nhật thường xuyên liên tục. − Sử dụng dữ liệu xử lý khiếu nại và phân tích để xác định các sự cố bảo mật tiềm ẩn, các rủi ro cũng như các thông lệ tốt nhất được các nhà cung cấp dịch vụ tài chính áp dụng. − Yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ tài chính báo cáo dữ liệu thống kê về hoạt động gian lận, đặc biệt liên quan đến các dịch vụ thanh toán, ít nhất một năm một lần. − Đảm bảo các nhà cung cấp dịch vụ tài chính phải thực hiện yêu cầu liên tục đánh giá rủi ro bảo mật kỹ thuật số đối với các dịch vụ mà họ cung cấp, áp dụng các biện pháp an ninh để giảm rủi ro và thông báo cho người tiêu dùng tài chính về các thủ tục bảo mật để giảm thiểu rủi ro gian lận trực tuyến. − Đảm bảo các nhà cung cấp dịch vụ tài chính có đặt khuôn khổ quản lý rủi ro bảo mật kỹ thuật số. Khuôn khổ này cần được lập thành văn bản, phê duyệt và xem xét định kỳ. Khung rủi ro bảo mật nên bao gồm cả đánh giá về khả năng phục hồi không gian mạng của các nhà cung cấp bên thứ ba, nơi các nhà cung cấp dịch vụ tài chính thuê ngoài các hoạt động hoặc dự phòng cho các dịch vụ kỹ thuật số giống như các nhà cung cấp bên thứ ba đó. − Đảm bảo các nhà cung cấp dịch vụ tài chính giám sát các mối đe dọa và lỗ hổng bảo mật và thường xuyên xem xét các kịch bản rủi ro đã xác định. Họ cũng phải đảm bảo giám sát nhất quán và tích hợp, xử lý và theo dõi các sự cố bảo mật, bao gồm cả các khiếu nại của khách hàng liên quan đến an ninh. − Đảm bảo các nhà cung cấp dịch vụ tài chính có thiết lập một quy trình hiệu quả và thuận tiện cho người tiêu dùng tài chính để báo cáo giao dịch trái phép hoặc gian lận; bất kỳ vi 266
  6. phạm cơ chế xác thực nào như mật khẩu; hoặc mất mát của một thiết bị truy cập hoặc mã thông báo. − Cần xem xét việc sử dụng công nghệ, chẳng hạn như tin nhắn SMS để đưa ra cảnh báo cho khách hàng về các mối đe dọa hoặc lừa đảo đã xác định. 4.2. Bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu người tiêu dùng Dưới đây là một số khuyến nghị của OECD (2020) đối với các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát nhằm bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu người tiêu dùng: − Đảm bảo rằng các khuôn khổ về pháp luật, luật lệ và giám sát để có các biện pháp và bảo vệ thích hợp liên quan đến bảo vệ dữ liệu người tiêu dùng và quyền riêng tư vì nó liên quan đến các giao dịch với các nhà cung cấp dịch vụ tài chính, bao gồm định nghĩa về “dữ liệu cá nhân”. − Làm việc với các nhà cung cấp dịch vụ tài chính để khuyến khích họ minh bạch hóa các hoạt động thu thập và sử dụng thông tin và cung cấp cho người tiêu dùng khả năng đưa ra quyết định về dữ liệu của họ vào thời điểm và bối cảnh phù hợp. − Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát chịu trách nhiệm bảo vệ người tiêu dùng tài chính nên liên hệ với các cơ quan bảo vệ dữ liệu nơi chúng tồn tại để đảm bảo hiểu và áp dụng các luật và quy định về bảo vệ dữ liệu cho các nhà cung cấp dịch vụ tài chính. − Có những sắp xếp để hợp tác và chia sẻ thông tin với các cơ quan bảo vệ dữ liệu thông qua các quy định pháp luật cho phép chia sẻ thông tin như vậy, thực hiện ở cả cấp quốc gia và quốc tế. − Hợp tác với các bên liên quan có liên quan, bao gồm các cơ quan chính phủ và cơ quan quản lý khác, cơ quan thực thi pháp luật và các nhà cung cấp dịch vụ tài chính để thúc đẩy các giao dịch trực tuyến an toàn bao gồm bảo vệ quyền riêng tư của dữ liệu. − Tìm hiểu với các nhà cung cấp dịch vụ tài chính các thỏa thuận cho phép người tiêu dùng chia sẻ dữ liệu giao dịch tài chính của họ với bên thứ ba được ủy quyền bao gồm các công ty fintech. − Giám sát việc sử dụng thông tin tài chính của khách hàng của các nhà cung cấp dịch vụ tài chính để phát triển các sản phẩm và dịch vụ tài chính được cá nhân hóa. Trong khi cá nhân hóa như vậy có thể hỗ trợ việc điều chỉnh các sản phẩm và dịch vụ tài chính phù hợp hơn với nhu cầu cá nhân, các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát nên theo dõi những diễn biến như vậy để đảm bảo nó không tạo ra rủi ro bị phân biệt đối xử hoặc loại trừ bất hợp pháp. − Đảm bảo các nhà cung cấp dịch vụ tài chính có hệ thống quản trị minh bạch, trách nhiệm giải trình, quản lý rủi ro và kiểm soát liên quan đến việc sử dụng khả năng kỹ thuật số, chẳng hạn như AI, thuật toán và công nghệ máy học. − Đảm bảo có khả năng công nghệ, nguồn lực và công cụ để có thể giám sát và hiểu các khả năng kỹ thuật số đang được triển khai bởi các các nhà cung cấp dịch vụ tài chính. − Đảm bảo các nhà cung cấp dịch vụ tài chính sử dụng các mô hình ra quyết định tự động, đảm bảo chúng thực hiện các biện pháp để giảm thiểu các kết quả không phù hợp. 267
  7. 5. Kết luận Ngày nay, các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát phải đối mặt với một thách thức đáng kể để thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng về công nghệ. Họ cần tìm ra sự cân bằng giữa sự lành mạnh của hệ thống tài chính và sự bảo vệ người tiêu dùng đầy đủ trước những tiến bộ công nghệ. Bởi lẽ trong thời đại kỹ thuật số, người tiêu dùng tài chính có nhiều lợi ích nhưng cũng có những rủi ro nhất định. Tùy từng quốc gia, các nhà hoạch định chính sách và cơ quan giám sát cần vận dụng linh hoạt các phương pháp tiếp cận hiệu quả để bảo vệ người tiêu dùng tài chính trên các phương diện bảo vệ tài sản của người tiêu dùng chống lại gian lận và lạm dụng và bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu người tiêu dùng. Tại Việt Nam, quá trình số hóa sản phẩm dịch vụ tài chính cũng đang bắt đầu diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, hiện nay chưa có một cơ quan quản lý chuyên trách nào chịu trách nhiệm riêng bảo vệ người tiêu dùng tài chính (Hoàng Thị Thu Hiền & Nguyễn Thị Vân, 2020). Việt Nam có 4 cơ quan liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong lĩnh vực tài chính, bao gồm: Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công Thương, Bộ Thông tin – Truyền thông và Hội Bảo vệ người tiêu dùng. Cả 4 cơ quan này đều có khả năng tham gia vào quá trình bảo vệ người tiêu dùng, nhưng các cơ quan này đều chưa có các bộ phận chuyên trách cũng như các quy trình quản lý cụ thể để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ người tiêu dùng. Vì vậy, trong thời gian tới cần xác định rõ vai trò của các cơ quan giám sát ở Việt Nam và lưu ý đến các vấn đề có thể vận dụng trong các nguyên tắc OECD đã đưa ra nhằm bảo vệ tối đa lợi ích của người tiêu dùng tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số. 268
  8. Tài liệu tham khảo Artemenko, D., & Bychkova, I, (2020). Legal Framework for Risk-based Banking Supervision in the Digital Age. Financial Law Review, (19 (3)), 81-102. Alliance for Financial Inclusion (AFI), (2014). Consumer Protection in Mobile Financial Services ection_in_mfs.pdf FinCoNet (2018), Practices and Tools required to support Risk-based Supervision in the Digital Age. digital-age_November_2018.pdf Hoàng Thị Thu Hiền & Nguyễn Thị Vân, (2020). Bảo vệ người tiêu dùng tài chính tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp. Truy cập tại dung-tai-chinh-tai-viet-nam-thuc-trang-va-giai-phap-32469.html OECD (2020). Financial Consumer Protection Policy Approaches in the Digital Age: Protecting consumers’ assets, data and privacy. Protection-Policy-Approaches-in-the-Digital-Age.pdf OECD (2018). G20/OECD Policy Guidance on Financial Consumer Protection Approaches in the Digital Age Protection-Digital-Age-2018.pdf Rutledge, S, (2010). Country Studies Provide Powerful Lessons in Financial Consumer Protection. Europe and Central Asia Knowledge Brief; Volume No. 26. World Bank, Washington, DC. ©WorldBank. License: CC BYIGO. 269