Các thách thức trong quản lý nguồn nhân lực ngành ngân hàng

Nội dung text: Các thách thức trong quản lý nguồn nhân lực ngành ngân hàng

1. 10. CÁC THÁCH THỨC TRONG QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH NGÂN HÀNG TS. Phạm Thị Ngọc Mai – Khoa QTKD – UFM Tóm tắt Trong bối cảnh cạnh tranh, nguồn nhân lực được xem là vốn quý của các ngân hàng bởi đó là nguồn lực duy nhất không thể sao chép. Đó cũng là nguồn lực cơ bản để phát triển các nguồn lực còn lại của tổ chức. Mặc dù vậy, hiện các ngân hàng phải đối mặt với nhiều thách thức trong quản lý nguồn nhân lực đặc biệt là công tác đào tạo và và giữ chân nhân tài. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm làm rõ các thách thức trong công tác quản lý nguồn nhân lực và tìm ra lời giải cho bài toán nhân lực tại các ngân hàng Việt Nam. Từ khóa: Quản lý nguồn nhân lực, đào tạo, giữ chân nhân tài. 1. Giới thiệu Nguồn nhân lực được xem như một tài sản quý giá để đạt được lợi thế cạnh tranh trong ngành ngân hàng. Vì vậy, chức năng cốt lõi của quản lý nguồn nhân lực trong ngành ngân hàng là tạo điều kiện cải thiện hiệu quả hoạt động của đội ngũ nhân viên. Nghiên cứu này là một nỗ lực nhằm xác định và thảo luận về thách thức trong quản lý nguồn nhân lực của ngành ngân hàng Việt Nam. Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng kết các tài liệu thứ cấp liên quan đến công tác nhân sự trong ngành ngân hàng ở Việt Nam, đặc biệt tập trung vào các chức năng cốt lõi của quản lý nguồn nhân lực bao gồm tuyển dụng, đào tạo và giữ chân nhân tài. Mục tiêu của nghiên cứu nhằm chỉ rõ những thách thức và thảo luận các biện pháp hoàn thiện công tác quản lý nguồn nhân lực của các ngân hàng. 2. Quản lý nguồn nhân lực và vai trò của quản lý nguồn nhân lực trong ngành ngân hàng Quản lý nguồn nhân lực bao gồm các hoạt động lập kế hoạch, tổ chức điều hành, phát triển con người trong tổ chức. Nói cách khác, quản lý nguồn nhân lực được biết đến như kim chỉ nam để xây dựng và phát triển đội ngũ nhân sự thành thạo và phù hợp với tổ chức. Theo đó, mỗi nhân viên phải được lựa chọn, tuyển dụng, đào tạo và quản lý một cách hiệu quả nhằm đạt được các mục tiêu của tổ chức (Lim và cộng sự, 2012). Vareta (2010) định nghĩa quản lý nguồn nhân lực là quá trình xây dựng một hệ thống quản lý để đảm bảo số lượng và chất lượng cho đội ngũ nhân lực đáp ứng yêu cầu của ngân hàng. Có thể nói, quản lý nguồn nhân lực là một quá trình quan trọng để thu hút, phát triển, duy trì nguồn nhân lực trong ranh giới của việc thực hiện các mục tiêu của ngân hàng và mục tiêu của nhân viên. 88
2. Nhiều nghiên cứu khẳng định rằng sự thành công hay thất bại của hầu hết các tổ chức phụ thuộc vào sự cạnh tranh về nguồn nhân lực (Claudia, 2007). Một số học giả cho rằng, quản lý con người khó hơn quản lý nguồn vốn, công nghệ và những điểm yếu của một tổ chức liên quan nhiều đến những điểm yếu trong công tác quản lý nguồn nhân lực (Sabah Alorfi, 2012). Do đó, ngày nay quản lý nguồn nhân lực đã trở nên có ý nghĩa chiến lược cả về mặt học thuật và thực tiễn. Trên thực tế, nguồn nhân lực là trung tâm của các hoạt động của tổ chức bởi vì theo Khatri (1999), con người là một trong những yếu tố quan trọng giúp cho một tổ chức đạt được sự linh hoạt, ổn định và có khả năng thích ứng trong môi trường kinh doanh. Các đối thủ cạnh tranh có thể sao chép các tài nguyên khác, chẳng hạn như hệ thống, công nghệ và vốn nhưng nguồn nhân lực là duy nhất. Vì vậy, quản lý nguồn nhân lực để phát triển và duy trì đội ngũ nhân sự lớn mạnh về mọi mặt được xem là hoạt động quan trọng của các ngân hàng. 2. Những nỗ lực của các ngân hàng trong vấn đề quản lý nguồn nhân lực Việt Nam hiện có 49 ngân hàng, trong đó có 4 ngân hàng 100% vốn nhà nước, 31 ngân hàng thương mại cổ phần, 9 ngân hàng 100% vốn nước ngoài, 2 ngân hàng chính sách, 1 ngân hàng hợp tác xã và 2 ngân hàng liên doanh. Trải qua 4 thời kỳ phát triển kể từ thời điểm 1951 đến nay, hệ thống ngân hàng Việt Nam đã gặt hái nhiều thành tựu to lớn, góp phần cải thiện kinh tế vĩ mô, môi trường đầu tư và sản xuất kinh doanh. Điều này có được một phần quan trọng là do các ngân hàng đã nỗ lực không ngừng trong công tác quản lý nguồn nhân lực. Về công tác tuyển dụng Đổi mới chính sách tuyển dụng theo hướng trẻ hóa đội ngũ nhân sự là một trong những điểm mới trong công tác nhân sự của các ngân hàng. Kết quả cho thấy, nhiều ngân hàng điển hình như ngân hàng Quốc tế (VIB) có đến gần 80% nhân viên dưới 30 tuổi. Lực lượng lao động trẻ chính là nhân sự nòng cốt của hầu hết các ngân hàng. Ngoài độ tuổi, các ngân hàng cũng chú trọng lựa chọn các ứng viên có chuyên môn phù hợp. Các ngân hàng như ngân hàng Quốc tế (VIB), Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV), ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đều ưu tiên lựa chọn các sinh viên tốt nghiệp các chuyên ngành ngân hàng, tài chính, ngoại thương, công nghệ thông tin. Hơn nữa, nhiều ngân hàng cũng đang áp dụng các phương pháp mới trong tuyển dụng. Các hình thức linh hoạt hơn cho phép tuyển dụng thêm nhiều nhân sự tài năng trong ngành ngân hàng. Đó có thể là những công việc bán thời gian, thời vụ hoặc cộng 89
3. tác viên ngân hàng thay vì làm toàn thời gian như ngân hàng Á Châu (ACB) đã ký hợp đồng hợp tác làm việc bán thời gian cho các chuyên gia, nhân viên tài năng trong và ngoài nước nhằm tận dụng kiến thức và phát huy kiến thức, kinh nghiệm đáp ứng nhu cầu lao động. Những nhân viên này luôn được tạo cơ hội để trở thành người đóng góp có giá trị cho tổ chức. Điều này sẽ giúp các nhân viên dần thay đổi hành vi và thái độ chuyên nghiệp hơn để thành công trong công việc. Những nhân viên có thành tích cao sẽ có nhiều cơ hội hơn để trở thành những nhà lãnh đạo thế hệ tiếp theo. Đó cũng chính là phương án dự phòng cho các vị trí điều hành mà các nhà tuyển dụng có thể cân nhắc nhằm tránh tình trạng thiếu hụt nhân sự. Công tác đào tạo Để đào tạo nhân sự chủ chốt và đội ngũ tiềm năng, nhiều ngân hàng đang áp dụng các chính sách đào tạo khác nhau nhằm theo đuổi chính sách nhân sự dài hạn cho mục tiêu phát triển bền vững như ngân hàng Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) thường thuê các đơn vị đào tạo chuyên nghiệp tổ chức các khóa học cho nhân viên. Ngân hàng Đông Á (DongAbank) lại chú trọng triển khai các khóa học tại chỗ, các khóa đào tạo nghiệp vụ và nâng cao kỹ năng tại nước ngoài; các khóa thực tập tại các văn phòng ngân hàng. Trong quá trình này, các ngân hàng có thể phát triển đội ngũ nhân viên có đủ năng lực và thái độ làm việc chuyên nghiệp, từ đó bố trí nhân sự vào các vị trí phù hợp với năng lực cá nhân và định hướng phát triển của ngân hàng. Bên cạnh đó, các ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) và ngân hàng Công Thương Việt Nam (Vietinbank) đã đầu tư hàng trăm triệu USD để xây dựng các trường đào tạo ngân hàng cho riêng mình. Hiện Vietinbank có ba cơ sở đào tạo nghiệp vụ ngân hàng tại Hà Nội, Huế và Đồng Nai. Chỉ sau một năm hoạt động, các cơ sở này đã đào tạo được 300 giám đốc chi nhánh và 800 học viên tốt nghiệp cho ngân hàng. Trong quá trình đào tạo, các ngân hàng rất chú trọng trong việc lựa chọn đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm phụ trách các khóa học trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, các khóa đào tạo được thiết kế đa dạng phù hợp với từng đối tượng đào tạo, cùng với cơ sở vật chất hiện đại đã góp phần phát triển đội ngũ nhân viên tiềm năng, làm cơ sở cho công tác quy hoạch, đề bạt và bổ nhiệm vào các vị trí nhân sự quản lý khi các ngân hàng có nhu cầu trong tương lai. Về thu hút nhân tài Nhiều ngân hàng có xu hướng thu hút đội ngũ nhân viên trẻ, tài năng bằng nhiều chính sách như tạo cơ hội cho sinh viên mới ra trường, mức lương cạnh tranh, ưu đãi 90
4. mua cổ phần, phúc lợi hấp dẫn, chương trình đào tạo chuyên nghiệp Mặc dù các chính sách thu hút đầy hấp dẫn song không dễ dàng đối với các ứng viên muốn ứng tuyển trong lĩnh vực ngân hàng. Hầu hết các ngân hàng đều có sự sàng lọc rất khắt khe đối với những ứng viên cho vị trí “sáng giá”. Tại Viettinbank, các ứng viên phải trải qua 3 vòng: sơ tuyển hồ sơ để lựa chọn ứng viên phù hợp cho vị trí; vòng thi viết chuyên môn, tiếng Anh, kiểm tra IQ, phỏng vấn để xác định sự tuân thủ của ứng viên, tính cam kết và khả năng gắn bó để phát triển đội ngũ nhân viên. Do đó, chỉ những ứng viên đủ tiêu chuẩn thực sự mới đủ khả năng bước qua cánh cửa việc làm rộng mở của các ngân hàng. Tại ngân hàng Hàng Hải Việt Nam (Maritime Bank) chính sách tài trợ tài chính một phần hoặc toàn bộ học phí cho các khóa học sau đại học (Thạc sĩ hoặc Tiến sĩ) đã được triển khai. Điều này sẽ tạo cơ hội cho nhân viên nâng cao trình độ chuyên môn, đồng thời gia tăng tinh thần trách nhiệm và tính gắt kết của đội ngũ nhân sự đối với ngân hàng. Hoặc BIDV luôn đặt mục tiêu thu nhập của toàn thể cán bộ nhân viên năm sau phải cao hơn năm trước ít nhất 10%, chưa kể các khoản tiền thưởng từ lợi nhuận. Chính sách khen thưởng tại các ngân hàng luôn được triển khai như một cách thức ghi nhận sự đóng góp của từng cá nhân trong ngân hàng. 3. Thách thức trong vấn đề quản lý nguồn nhân lực tại các ngân hàng Mặc dù đạt được những thành tựu trong công tác nhân sự, các ngân hàng tại Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Không phải tất cả nhân sự ngành ngân hàng đều có trình độ cao Theo Báo cáo thống kê của Vụ Tổ chức cán bộ, tính đến 6 tháng đầu năm 2019, toàn ngành Ngân hàng ước tính có 346.614 người, trong đó trình độ Tiến sĩ là 569 người, chiếm 0,16%; Thạc sĩ là 20.286 người, chiếm 5,85%; Đại học là 263.927 người, chiếm 76,16%; Cao đẳng là 23.453 người, chiếm 6,77%; Trung cấp là 20.054 người, chiếm 5,79%; số còn lại (sơ cấp hoặc chưa qua đào tạo) là 18.325 người, chiếm 5,29% (Chi, 2019). Như vậy, bên cạnh đội ngũ nhân lực có trình độ cao, ngành ngân hàng vẫn còn một lực lượng lao động chỉ có trình độ sơ cấp hoặc chưa qua đào tạo. Thiếu nguồn cung nhân sự có kỹ năng thực hành trong ngành ngân hàng Trong những năm 2020-2025, theo ước tính của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), tổng số nhu cầu nhân lực làm việc trong ngành Ngân hàng của Việt Nam khoảng 300.000 người (Phương, 2019). Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, các ngân hàng đang rất cần có một đội ngũ nhân lực chất lượng với trình độ chuyên môn và trình độ 91
5. nghiệp vụ ngân hàng tốt, có kiến thức am hiểu pháp luật cũng như được trang bị đầy đủ kỹ năng, kiến thức trong lĩnh vực ngân hàng. Tuy nhiên, mỗi năm có hàng nghìn sinh viên theo học ngành tài chính ngân hàng, kế toán, kiểm toán tốt nghiệp đại học trong nước và nước ngoài vẫn không thể lấp đầy ngay lập tức các vị trí thiếu hụt tại các ngân hàng. Nhìn chung, sinh viên đại học thường có kiến thức học tập tốt nhưng thiếu kỹ năng thực hành trong hoạt động ngân hàng. Khó khăn trong việc phát triển đội ngũ nhân sự có khả năng làm chủ công nghệ mới Không chỉ khó khăn về việc tìm kiếm nguồn cung nhân sự có kỹ năng thực hành phù hợp, ngành ngân hàng còn phải đối mặt với việc phát triển đội ngũ nhân sự có khả năng làm chủ công nghệ mới. Trong thời đại của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, chất lượng nguồn nhân lực ngành ngân hàng không chỉ đòi hỏi về trình độ nghiệp vụ ngân hàng mà còn là kiến thức, kỹ năng về vận hành và làm chủ công nghệ tiên tiến, hiện đại (Thành, 2020). Có thể nói khoảng cách kỹ năng trong ngành ngân hàng liên tục bị nới rộng. Vào năm 2016, một cuộc khảo sát của PwC cho thấy 70% CEO của ngành dịch vụ ngân hàng coi sự sẵn có của các kỹ năng tiếp cận công nghệ chính là mối đe dọa đối với tăng trưởng của ngành. Sự phát triển của các kỹ thuật số và vai trò mới của khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) trong ngành ngân hàng ngày càng trở nên quan trọng. Tuy nhiên, thật không may là hiện không có đủ nguồn cung nhân sự về công nghệ khoa học dữ liệu thành thạo về tài chính ngân hàng. Trong một nghiên cứu về dịch vụ Tài chính và Công nghệ thông tin năm 2016 của trung tâm dữ liệu cung cấp giải pháp Peak 10 (nay là Flexential) đã phát hiện ra rằng mặc dù các tổ chức tài chính ngân hàng đã phát triển được đội ngũ nhân sự với khả năng tiếp cận công nghệ mới, song có đến 76 trong 152 nhà quản trị ngân hàng được hỏi, cho biết là "khó" hoặc "rất khó" để lấp lỗ hổng nhân sự trong lĩnh vực này. Bảng: Đánh giá khả năng tuyển dụng nhân sự có trình độ về khoa học công nghệ hiện đại Đánh giá Rất khó Khó Bình thường Dễ Rất dễ Tổng Số người 14 62 58 12 6 152 Tỷ lệ % 9% 41% 38% 8% 4% 100% (Nguồn: Theo Flexential: Data Center Solutions and Facilities, 2016, tại 92
6. Tình trạng thiếu hụt các quản trị viên cấp trung, cấp cao Không chỉ là vấn đề thiếu những sinh viên tốt nghiệp thế hệ trẻ, ngành ngân hàng còn đang thiếu cả những nhà quản trị cấp trung, cấp cao. Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 và những năm kinh tế thấp sau đó đã khiến nhiều người rời bỏ ngành dịch vụ tài chính, đồng nghĩa với việc ngày nay có ít chuyên gia cấp trung và cấp cao hơn trong thị trường việc làm ngành dịch vụ tài chính ngân hàng. Tuy nhiên, những nhà quản trị có kinh nghiệm trong lĩnh vực này hiện đang có nhu cầu gia nhập ngành tài chính ngân hàng do nền kinh tế đã được cải thiện và đang dần tăng trưởng trở lại. Song việc nhiều ngân hàng cùng lúc mở các chi nhánh, phòng giao dịch để phát triển quy mô lại khiến cho nhân sự cấp trung, cấp cao của ngành này trở nên ngày càng khan hiếm. Số liệu tuyển dụng nhân sự ngành ngân hàng tại web tuyển dụng của Vietnamworks.com trong những năm gần đây đã cho thấy sự săn đón quyết liệt của các ngân hàng đối với các vị trí quản lý cấp trung và cấp cao. Thách thức trong việc giữ chân nhân tài Áp lực trong việc giữ nguồn nhân lực chất lượng cao gắn bó lâu dài với tổ chức trước làn sóng dịch chuyển nguồn nhân lực tài chính ngân hàng chất lượng cao đang ngày một gia tăng (Thành, 2020). Với lợi thế cao hơn về cả các chính sách, chế độ đãi ngộ, nên các ngân hàng Việt Nam bị rơi vào tình trạng “chảy máu chất xám” khi mà các nhân sự tài năng đang có xu hướng lựa chọn các ngân hàng nước ngoài để cống hiến. Theo báo cáo của PricewaterhouseCoopers (PwC), chỉ 10% những nhân viên tài năng có quyết định làm việc lâu dài với một tổ chức. Nghiên cứu từ Hiệp hội Quản lý Nguồn nhân lực của Hoa Kỳ cho biết một tổ chức phải tốn trung bình 4,129 đô la để thuê người thay thế nếu không giữ được nhân viên, chi phí này không bao gồm chi phí cho thôi việc và đào tạo một nhân viên mới. Nói cách khác, điều này có nghĩa là nếu 90% lực lượng lao động hàng năm của một ngân hành không gắn bó lâu dài thì con số chi phí cho việc tuyển dụng, đào tạo nhân sự mới sẽ tăng lên đáng kể. Theo khảo sát gần đây của công ty tuyển dụng Navajos Group - nhà cung cấp giải pháp tuyển dụng nhân sự hàng đầu tại Việt Nam, 63,8% người được hỏi cho rằng việc giữ chân nhân viên là thách thức nhân sự hàng đầu trong nhiều ngành. Điều này cũng xảy ra trong lĩnh vực ngân hàng. Báo cáo khảo sát cũng chỉ ra rằng có đến 70% chuyên gia trong ngành ngân hàng sẽ rời bỏ tổ chức nếu môi trường làm việc không hấp dẫn. Trong khi đó, nếu ngân hàng có mức lương kém thì có 65% người được hỏi quyết định rời bỏ và tỷ lệ rời bỏ là 25% nếu nhân viên không có mối quan hệ đồng thuận với cấp trên. 93
7. Điều khiến nhân viên có ý định gắn bó với tổ chức đó là bản thân người lao động góp phần tạo dựng được giá trị cho tổ chức (87%), các chính sách động viên tinh thần (47%), đồng nghiệp thân thiện (46%), chế độ thù lao tốt (44%), giá trị văn hóa tổ chức mang lại cho nhân viên (39%), được cấp trên thấu hiểu và hỗ trợ công việc (36%) (Navigosgroup, 2017). Thực tế cho thấy, mỗi năm nhiều ngân hàng đã phải tuyển dụng hàng trăm người, một phần lớn trong số đó là để bù đắp cho những nhân sự đã bị các ngân hàng khác thu hút, thậm chí ở các vị trí cấp cao. Điều này là do nhiều nhân viên tài năng thường tìm kiếm những cơ hội mới với mức lương tốt, môi trường làm việc chuyên nghiệp hơn, đãi ngộ tinh thần hấp dẫn hơn ở các ngân hàng nước ngoài. Nguyên nhân của vấn đề này còn có thể do việc tuyển dụng kém. Nhiều ngân hàng quyết định tuyển dụng những nhân viên có kinh nghiệm làm việc và tính gắn kết còn mờ nhạt, điều này đồng nghĩa với việc ngân hàng đã lựa chọn những nhân sự thiếu khả năng làm việc lâu dài. Ngoài ra, nhiều nhân viên có kỳ vọng sai về công việc của ngân hàng; cảm thấy thất vọng khi không được cung cấp thông tin hướng dẫn, định hướng tốt sẽ rời bỏ ngân hàng sau một thời gian ngắn làm việc. Như vậy, khi các tài năng công nghệ hàng đầu và các chuyên gia dịch vụ tài chính ngân hàng có trình độ ngày càng trở nên khó tìm, thì việc các ngân hàng chỉ đưa ra mức lương dẫn đầu thị trường có thể không đủ để thu hút và giữ chân những nhân tài khan hiếm hiện có. 4. Các đề xuất Sau khi xem xét những nỗ lực cũng như nhìn nhận một số thách thức trong công tác quản lý nguồn nhân lực của các ngân hàng, vấn đề đặt ra cho các nhà quản trị con người đó là phải nỗ lực hơn nữa trong công tác phát triển, duy trì đội ngũ nhân sự tài năng. Nó phải được thực hiện sâu rộng từ tuyển chọn, đào tạo và giữ chân nhân viên trong ngân hàng Lấp đầy các khoảng trống trong công tác đào tạo Thứ nhất, đối với đội ngũ nhân sự hiện tại, các ngân hàng cần theo đuổi chính sách đào tạo nhân sự lâu dài với mục tiêu phát triển bền vững và lớn mạnh. Đặc biệt đối với vị trí nhân sự chủ chốt, các ngân hàng cần hoàn thiện bộ tiêu chí tuyển chọn trong đó đề cao vai trò của tính cam kết, năng lực tự chủ và tính tự tôn nghề nghiệp. Đầu tư đúng mức cho việc đào tạo các nhân sự tiềm năng thông qua các khóa đào tạo nghiệp vụ chuyên sâu tại Việt Nam và nước ngoài. Thông qua quá trình đào tạo, các ngân hàng có thể phát triển đội ngũ nhân sự có đủ năng lực làm việc chuyên nghiệp phù 94
8. hợp với yêu của ngân hàng, đồng thời tạo tiền đề cho công tác quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ quản lý cấp trung và cấp cao trong tương lai. Thứ hai, để giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn cung lao động có kỹ năng thực hành, các ngân hàng cần xây dựng kế hoạch hợp tác đào tạo với các trường cao đẳng, đại học. Theo đó, các bên sẽ phối hợp xây dựng chương trình đào tạo, cơ sở đào tạo để lấp đầy các khoảng trống kỹ năng thực hành trong ngành ngân hàng, đa dạng các phương pháp đào tạo bao gồm học trực tuyến, cố vấn, huấn luyện. Thứ ba, nhân sự tài năng trong lĩnh vực công nghệ ngành ngân hàng luôn là mối bận tâm của các nhà quản lý con người khi mà đội ngũ này trở nên ngày càng khan hiếm. Thật khó có thể có được nguồn nhân sự này nếu chỉ dựa vào nguồn cung trên thị trường lao động. Do vậy, bản thân mỗi ngân hàng cần chủ động xây dựng các chính sách đào tạo đặc thù cho đội ngũ này, các chính sách chiêu mộ anh tài cũng cần khác biệt hóa để có thể thu hút được các tài năng. Hoàn thiện chính sách giữ chân những nhân sự tài năng Giữ chân nhân viên tài năng bằng mức lương khởi điểm và cơ hội thưởng cực kỳ hấp dẫn là giải pháp cơ bản mà hầu hết các nhà quản lý nhân sự đều triển khai. Tuy nhiên, nhưng ngoài lợi ích tiền tệ, giá trị cần được thêm vào lời mời làm việc là cách thức tạo ra và làm nổi bật văn hóa tuyệt vời của mỗi ngân hàng cũng như việc cung cấp những chương trình chăm sóc sức khỏe cho nhân viên, sự kiện xây dựng nhóm và hội thảo phát triển chuyên môn, tất cả đều có thể làm cho mỗi ngân hàng nổi bật hơn trong việc thu hút và giữ chân nhân tài. Ngoài ra, việc đặt nhân tài vào các vị trí quyền lực có thể giúp các ngân hàng tiến tới các cuộc đàm phán về tiền lương và lợi ích sau đó trong cuộc chiến giành các ứng viên tốt nhất. Tóm tại, cải thiện chất lượng nhân sự luôn là vấn đề quan trọng của bất kỳ ngân hàng nào, đặc biệt trong xu hướng cạnh tranh ngày càng gay gắt, con người luôn là “vũ khí chiến lược” để mỗi ngân hàng giành được lợi thế. Vì vậy, các ngân hàng cần tập trung giải quyết những vướng mắc then chốt trong công tác đào tạo và giữ chân nhân tài. Điều này sẽ tạo điều kiện để các ngân hàng phát triển và duy trì được đội ngũ nhân viên tài năng, góp phần cho sự phát triển của ngành ngân hàng nói chung./. Tài liệu tham khảo Dương Hải Chi (2019), Phát triển nguồn nhân lực ngành ngân hàng tại Việt Nam, Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng, Số 214- Tháng 3. 2020. Flexential: Data Center Solutions and Facilities, 2016, tại 95
9. Khatri N. (1999). Emerging issues in Strategic HRM in Singapore. International Journal of Manpower, 20(8), 516–529. Lim, G. S., Robert L. Mathis, and John H. Jackson. (2012). Human Resource Management: An Asia Edition. Singapore: Cengage Learning Asia Pte Ltd. Navigosgroup (2017), Báo cáo một số vấn đề nổi bật về nhân sự ngành ngân hàng, tại Nghiêm Xuân Thành (2020), Tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 đến ngành Ngân hàng và mục tiêu ngân hàng số của Vietcombank, Tạp chí Ngân hàng số 3/2020, tại R. Claudia A.H-Thomson (2007), Human Resource Management Practices In the Ghanaian Banking Sector. Thesis for Master Science in International Business, University of Nottingham. Sabah A. (2012), Human Resource Management from an Islamic Perspective. Journal of Islamic and Human Advanced Research, 2, 86–92. Vareta Nyamupa Chari (2010), Importance of Resource Planning Organizations. Brazza Villa, Gongo. Võ Thị Phương (2019), Triển vọng nguồn nhân lực ngành ngân hàng trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, 96