Thanh toán di động - Tiềm năng phát triển tại thị trường Việt Nam và ứng dụng trong đào tạo sinh viên ngành tài chính ngân hàng tại trường đại học kiến trúc Đà Nẵng

Nội dung text: Thanh toán di động - Tiềm năng phát triển tại thị trường Việt Nam và ứng dụng trong đào tạo sinh viên ngành tài chính ngân hàng tại trường đại học kiến trúc Đà Nẵng

1. KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG 07/2020 THANH TOÁN DI ĐỘNG - TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN TẠI THỊ TRƯỜNG VIỆT NAM VÀ ỨNG DỤNG TRONG ĐÀO TẠO SINH VIÊN NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG ThS. Trần Thị Yến Vinh(*) Tóm tắt Việt Nam được đánh giá là một thị trường tiềm năng của thanh toán di động với gần 50% dân số sở hữu điện thoại thông minh. Tuy nhiên hiện nay, số lượng nhà cung cấp, số lượng dịch vụ và người sử dụng dịch vụ thanh toán di động còn hạn chế. Bên cạnh vấn đề về thói quen sử dụng tiền mặt, vẫn còn nhiều yếu tố làm cho hình thức thanh toán này chưa được chấp nhận và sử dụng một cách rộng rãi. Bài báo này cung cấp một cái nhìn tổng quan về thanh toán di động, lợi ích và tiềm năng mà nó mang lại cho thị trường thế giới nói chung cũng như Việt Nam nói riêng. Đồng thời cũng nêu bật các khó khăn, thách thức mà thị trường Việt Nam phải đối mặt khi chuyển sang sử dụng hình thức thanh toán này. 1. Tổng quan về thanh toán di động lo i thanh toán khác nhau từ thanh toán trực Theo thống kê của Statista, số l ng tuyến tr n c c we site đến thanh toán t i các ng ời s d ng đi n tho i thông minh trên c a hàng vật lý nh vé m y ay phòng thế gi i sẽ cán mốc 3,5 tỷ trong năm 2020. khách s n và nhà hàng, siêu thị [5]. Sự bùng nổ của đi n tho i thông minh và 1.2.Các loại thanh toán di động: Internet giúp cuộc sống con ng ời trở nên Thanh to n di động bao g m hai lo i: thanh thuận ti n và d dàng hơn. Đặc bi t trong toán từ xa và thanh toán ti m cận . l nh vực tài chính, khách hàng có thể tr i - Thanh toán từ xa (remote payment) nghi m quá trình thanh toán ti n l i, an là hình thức thanh to n trong đ ng ời tiêu toàn, nhanh chóng ch v i chiếc đi n tho i dùng thực hi n thanh toán qua thiết bị di thông minh thông qua dịch v thanh toán di động nh ng kh ng trực tiếp t ơng t c v i h động. V i những l i thế to l n, thanh toán thống thanh toán của ng ời bán, các giao di động nhanh chóng chiếm l nh thị tr ờng dịch đ c thực hi n thông qua m ng vi n thế gi i v i 0,95 tỷ ng ời dùng năm 2019 th ng nh : 3G 4G internet hoặc GSM. [15]. Lo i thanh to n này đ c s d ng nhiều 1.1.Khái niệm về thanh toán di động: nh t trong mua các ứng d ng gi i trí, âm Thanh to n di động đ c xem là b t kỳ nh c và trò chơi. Đối v i thanh toán từ xa, kho n thanh toán nào mà trong đ thiết bị di khách hàng không yêu cầu ph i có tài kho n động đ c s d ng để b t đầu, kích ho t và ngân hàng. Hay nói cách khác, trong hình xác nhận vi c trao đổi giá trị tài ch nh để đổi thức thanh toán này các nhà cung c p dịch l y hàng hóa, dịch v [1]. Thiết bị di động v vi n th ng đ ng 1 vai trò trung gian có thể là đi n tho i thông minh, máy tính trong qua trình giao dịch giữa ng ời mua và b ng. Thanh to n di động là c tiếp theo ng ời bán. trong vi c phát triển các giao dịch thanh - Thanh toán tiệm cận (proximity to n đi n t và có thể đ c s d ng cho các payment) là hình thức thanh to n trong đ (*) Gi ng viên khoa Kinh tế tr ờng ĐH Kiến tr c Đà Nẵng ng ời tiêu dùng thực hi n thanh toán qua 25
2. 07/2020 KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG thiết bị di động trực tiếp t i c c điểm bán ro cá nhân. Sự kết h p c c ph ơng thức hàng đ c trang bị các công ngh phù h p. thanh toán hi n có v i công ngh di động Dữ li u thanh to n đ c truyền từ thiết bị di cho phép khách hàng lo i bỏ nhu cầu s động đến điểm bán hàng (POS- Point of d ng tiền mặt c ng nh lo i bỏ sự b t ti n Sale) của ng ời bán bằng cách s d ng các khi s d ng thẻ. lo i công ngh truyền th ng kh c nhau nh V i thanh to n di động, mọi thứ đ c thanh toán bằng mã v ch (Quick Response gói gọn trong một chiếc đi n tho i thông code - QR Code), thanh toán kết nối không minh ng ời tiêu dùng không cần ph i mang dây ph m vi tầm ng n (Near Field theo tiền mặt hay thẻ truyền thống, từ đ Communication - NFC), thanh toán b o mật lo i bỏ những khó khăn hoặc rủi ro cao khi từ tính (Magnetic Secure Transmission - thanh toán bằng tiền mặt hay thẻ. Thanh MST). to n di động không ch phù h p cho thanh 1.3.Lợi ích của thanh toán di động to n đơn lẻ hoặc cá nhân mà còn phù h p So v i c c ph ơng thức thanh toán v i m i tr ờng có khối l ng giao dịch l n hi n c thanh to n di động dựa trên nền nh nhà hàng hoặc nhà bán lẻ l n. t ng công ngh di động thể hi n những l i 2. Sự phát triển của thanh toán di động thế v t trội về hi u qu c ng nh chi ph . trên thế giới Điểm cộng đầu ti n cho thanh to n di động Thanh to n di động trên toàn cầu có sự là t nh di động ng ời dùng có thể s d ng tăng tr ởng m nh mẽ v i số l ng l n đi n tho i th ng minh để thực hi n thanh ng ời s d ng trong các giao dịch thanh toán hàng hóa hoặc dịch v r t đơn gi n mọi toán, chuyển tiền th ơng m i. Theo báo cáo lúc mọi nơi. Thứ hai, lo i thanh toán này có của GSMA năm 2017 1 tỷ đ la đã đ c những l i thế r t l n về tốc độ, sự ti n l i x lý mỗi ngày và hơn 2 4 tỷ đ la doanh c ng nh hi u su t và b o mật thông tin an thu trực tiếp đ c t o ra từ ngành công toàn giữa các thiết bị. Do đ dịch v thanh nghi p thanh to n di động. Tổng doanh thu to n di động cho phép ng ời tiêu dùng thực của thị tr ờng thanh to n di động toàn cầu là hi n các giao dịch thanh toán mà không cần 780 tỷ trong năm 2017 và dự báo là 1080 tỷ sự hi n di n của nhân viên ngân hàng, tiết vào năm 2019 Hình 1 . ki m thời gian, chi phí tài chính và gi m rủi 1200 1080 1000 930 780 800 620 600 450 400 200 0 2015 2016* 2017* 2018* 2019* Hình 1. Tổng doanh thu của thị trường thanh toán di động toàn cầu từ 2015 đến 2019 (tính bằng tỷ đô la Mỹ) 26
3. KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG 07/2020 Nguồn: The Statistics Portal (2018) Số l ng ng ời dùng đăng ký dịch v động trên thế gi i v i 143.3 tri u tài kho n thanh to n di động tăng đ ng kể trong năm m i tăng 19.8% so v i năm 2017. 2018 đ t 886.2 tri u tài kho n thanh toán di Hình 2. Sự phát triển của thanh toán di động theo khu vực địa lý năm 2018 Nguồn: 2018 State of the Industry Report on Mobile Money Tốc độ tăng tr ởng của thanh toán di ng ời dùng năm 2017 l n 94.6 tri u năm động là khác nhau giữa các châu l c và quốc 2018. Các quốc gia nh Ấn Độ, Nhật B n, gia (Hình 2). Châu Phi h Sahara (sub- Hàn Quốc, Trung Quốc và Úc đang cung Saharan Africa) dẫn đầu về số l ng ng ời c p một thị tr ờng ổn định cho sự phát triển dùng thanh to n di động v i 395.7 tri u của thanh to n di động. ng ời dùng năm 2018. Thanh to n di động 3. Sự phát triển thanh toán di động tại đang ngày càng trở nên phổ biến t i châu Á Việt Nam v i 287.6 tri u ng ời dùng tăng 28.5% so Theo báo cáo của Statistic, số l ng v i năm 2017. Đ ng Á và Th i Bình D ơng ng ời dùng đi n tho i thông minh t i Vi t c ng chứng kiến một sự tăng tr ởng ngo n Nam năm 2019 là 35 67 tri u ng ời và dự m c về số l ng ng ời dùng thanh toán di kiến sẽ đ t mốc 42,66 tri u ng ời vào năm động v i mức tăng tr ởng 38% từ 68.5 tri u 2022 (Hình 3). 27
4. 07/2020 KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG 50 42,66 38,44 40,76 40 32,43 35,67 28,77 24,8 30 20,69 20 10 0 2015 2016 2017* 2018* 2019* 2020* 2021* 2022* Hình 3. Số lượng người dùng điện thoại di động tại Việt Nam từ năm 2015 đến năm 2022 Nguồn: The Statistics Portal (2018) (ĐVT: Triệu người) Điều tra của Nielsen Vietnam minh khi chuyển đổi sang s d ng lo i dịch Smartphone Insights Report 2017 cho th y v thanh toán m i này. hầu nh mọi ng ời dân Vi t Nam đều sở Theo nghiên cứu của PwC’s Glo al hữu đi n tho i thông minh từ các thành phố Consumer Insights Survey 2019, Vi t Nam l n 84.0% cho đến các miền quê (68.0%). đã ghi nhận mức tăng tr ởng cao nh t trong Đ y là một cơ sở quan trọng cho sự phát thanh to n di động từ 37% năm 2018 l n triển của thanh to n di động t i Vi t Nam 61% năm 2019 khi c c nền t ng di động bởi ng ời tiêu dùng không cần đầu t chi chứng minh sự gia tăng đ ng kể về sự ti n ph an đầu để mua một đi n tho i thông l i so v i c c ph ơng ti n th ơng m i truyền thống (Hình 4) Hình 4. Top 10 nước tăng trưởng thanh toán di động nhanh nhất năm 2018 và 2019 tại Châu Á Nguồn: Global Consumer Insights Survey 2019 28
5. KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG 07/2020 Theo thống kê của Statista năm 2018 mật hai l p. Bên c nh các l i ch đ QR Vi t Nam đứng thứ 4 sau Trung Quốc, Thái code kh ng đòi hỏi ph i đầu t nhiều cho cơ Lan và H ng Kông về số l ng ng ời s sở h tầng an đầu và d dàng triển khai ở d ng thanh to n di động t i châu Á (Hình quy mô l n v i chi phí th p cho nhiều ứng 4 . Năm 2017 Vi t Nam có gần 110 tri u d ng, chẳng h n nh thanh to n tr n trang giao dịch tài chính thông qua thanh toán di web, Facebook, danh m c, b ng qu ng cáo, động tăng 81% gi trị giao dịch so v i năm v.v. Đặc bi t, l i ích l n nh t của thanh toán 2016. Theo Ng n hàng Nhà n c Vi t Nam, QR code là sự linh ho t, ti n l i và d dàng. trong 9 th ng đầu năm 2017 số l ng giao QR code có thể d dàng cài đặt và s d ng dịch thanh to n di động đ t hơn 90 tri u ch v i một vài c đơn gi n. giao dịch, v i giá trị giao dịch hơn 423.000 T i Vi t Nam, VN pay và Mono pay là tỷ đ ng. công ty tài chính tiên phong trong cung c p Hi n nay, hai hình thức của thanh toán dịch v thanh toán QR code. Theo báo cáo di động là thanh toán ti m cận và thanh toán của v thanh to n ng n hàng nhà n c, tốc từ xa đều đã c mặt t i Vi t Nam. Tuy độ tăng tr ởng của thanh toán QR code nhiên, hình thức thanh toán từ xa ch dừng ở trong 9 th ng đầu năm 2019 là 120%. Số thanh toán các giao dịch có giá trị nhỏ điểm thanh to n QR code tăng từ 5.000 thông qua m ng vi n thông. Thanh toán điểm năm 2017 l n 50.000 điểm vào năm ti m cận vẫn chiếm u thế hơn v i hai hình 2018. thức phổ biến là thanh toán bằng mã QR Ra m t vào th ng 9 năm 2017 code và thanh toán b o mật từ tính đ c Samsung Pay là một ứng d ng thanh toán cung c p bởi Samsung pay. Theo thống kê tr n đi n tho i thông minh Samsung. Nó của Ng n hàng Nhà n c Vi t Nam, hình đ c vận hành tr n cơ sở h tầng thanh toán thức thanh toán QR code xu t hi n t i Vi t kỹ thuật số của Tổng công ty thanh toán Nam từ năm 2017. Đến nay hầu hết các quốc gia Vi t Nam (NAPAS), Visa hoặc ngân hàng l n t i Vi t Nam và 25 tổ chức Mastercard kết nối v i h thống ngân hàng tài ch nh phi ng n hàng c li n quan đến hi n c . T nh đến nay đã c 15 ng n hàng vi c cung c p dịch v thanh to n di động và 3 tổ chức thẻ tham gia vào m ng l i v i các ứng d ng điển hình nh Moca thanh to n di động Samsung Pay v i m c MoMo (M_Service) và QR Pay (VNPAY), tiêu là cung c p dịch v thanh to n di động Zalo pay, onepay, v.v một c ch đơn gi n, an toàn và thuận ti n. Hi n nay t i Vi t Nam, thanh toán QR 4. Thách thức phát triển thanh toán di code là dịch v thanh to n di động phổ biến động tại Việt Nam nh t mang l i l i ích cho c doanh nghi p Mặc dầu c c ph ơng thức thanh toán và ng ời tiêu dùng. Dịch v thanh toán QR đi n t n i chung và thanh to n di động nói code giúp ngân hàng và doanh nghi p c t riêng có nhiều l i thế v t bật so v i thanh gi m chi phí, rủi ro và sai sót trong quá trình toán truyền thống để hoàn thành m c tiêu thanh to n. Th m vào đ QR code gi p thanh toán không tiền mặt vào năm 2020 gi m nguy cơ ị đ nh c p thông tin thẻ tín chính phủ Vi t Nam vẫn còn nhiều thách d ng hoặc tiền mặt bằng cách s d ng b o thức cần ph i v t qua. 29
6. 07/2020 KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG Thách thức l n nh t đối v i sự phát Trong l nh vực th ơng m i đi n t , triển thanh to n di động đ là th i quen ti u 88% ng ời tiêu dùng chọn ph ơng thức dùng tiền mặt (Tran và cộng sự, 2019). Theo thanh toán tr tiền mặt khi nhận hàng năm báo cáo của World Bank 2017, tỷ l giao 2018 theo báo cáo thống kê của Statictis dịch phi tiền mặt t i Vi t Nam ch là 5%, [14]. Số l ng khách hàng chọn ph ơng trong khi con số của Trung Quốc, Thái Lan thức thanh toán không tiền mặt r t th p và Malaysia lần l t là 26,1%, 59,7% và (Hình 5). 89%. Ở Vi t Nam, thói quen s d ng tiền mặt trong thanh toán vẫn r t phổ biến. Scratched card 6% E-wallet 17% Payment card 31% Bank transfer 42% Cash on delivery (COD) 88% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hình 5. Phương thức thanh toán phổ biến nhất cho mua sắm trực tuyến tại Việt Nam năm 2018 Nguồn: The Statistics (2019) Hầu hết ng ời dân Vi t Nam có tài báo cáo của Hi p hội Thẻ Ngân hàng Vi t kho n và thẻ ng n hàng nh ng ho t động rút Nam năm 2017 phần l n giao dịch ATM tiền t i máy ATM là ho t động phổ biến vẫn là rút tiền mặt, v i 86,81% tổng giá trị nh t. Khách hàng sẽ s d ng tiền mặt trong giao dịch thẻ trong n c. các giao dịch thanh toán hằng ngày. Theo Hình 6. Giá trị giao dịch qua máy ATM và máy POS Nguồn: Ngân hàng nhà nước Việt Nam 30
7. KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG 07/2020 Nh vậy có thể th y thói quen thanh toán m i mẻ này nh ng chủ yếu dành cho toán tiền mặt là thách thức l n nh t đối v i hình thức thanh toán ti m cận nh Luật sự phát triển của thanh toán di động t i Vi t Giao dịch Đi n t (2015), Nghị định 80/NĐ- Nam. Để v t qua thách thức này, nhà cung CP (2016)Nghị định 101/NĐ-CP (2012) về c p dịch v thanh to n di động c ng nh thanh toán không dùng tiền mặt Th ng t chính phủ cần có những ch ơng trình qu ng 30, 31, 35, 39 của Ng n hàng Nhà n c về bá rộng rãi về các ti n ích mà thanh toán di h ng dẫn dịch v trung gian thanh toán, động đem l i nh c thể thanh toán mọi lúc v.v ) [16]. mọi nơi gi m rủi ro và b t ti n khi ph i C c văn n ph p lý đ c ban hành là mang một số l ng tiền mặt quá l n hay cơ sở quan trọng để thanh to n đi n t nói không ng i về m t thông tin tài chính cá chung và thanh to n di động nói riêng phát nh n li n quan đến thẻ tín d ng. Ngoài ra, triển bền vững, là công c ph p lý để cơ để thu h t ng ời dân s d ng trong giai quan nhà n c kiểm tra, giám sát, qu n lý đo n đầu, các nhà cung c p có thể đ a ra ho t động thanh to n đi n t và gi p tăng c c ch ơng trình khuyến mãi gi m giá chiết lòng tin cho c doanh nghi p và ng ời tiêu kh u ngay trên số tiền thanh toán khi s dùng. Tuy nhi n đ y là một l nh vực m i d ng thanh to n di động. Chính những l i mẻ, phức t p và thay đổi liên t c cùng v i ích và sự ti n l i của thanh to n di động là sự phát triển nhanh chóng của công ngh động lực gi p ng ời dân từ bỏ thói quen thông tin, các hành lang pháp lý vẫn ch a thanh toán của mình. thực sự kịp thời đầy đủ và đ ng bộ. Đ c Thách thức thứ hai có thể kể đến là sự biết, hiên nay Bộ Thông tin và Truyền thông thiếu niềm tin của ng ời ti u dùng đối v i vẫn đang trong qu trình dự th o và l y ý thanh to n đi n t bởi khách hàng lo ng i về kiến các bên liên quan về triển khai th điểm rủi ro li n quan đến tài ch nh và m i tr ờng thanh to n di động để trình Chính phủ. Internet. Internet banking là một minh Bên c nh đ sự phát triển của tội chứng rõ ràng cho v n đề này [11]. Mặc dầu ph m trong l nh vực công ngh cao và lừa có mặt t i Vi t Nam từ năm 2004 và 100% đ o qua m ng ngày càng tinh vi hơn. Do đ ng n hàng th ơng m i cung c p dịch v vi c hoàn thi n hành lang pháp lý cho hình Internet banking v i nhiều l i thế về thời thức thanh toán này một c ch đầy đủ và gian và địa điểm nh ng đến nay số l ng đ ng bộ là một trong những yêu cầu c p giao dịch Internet banking t i Vi t Nam ch thiết nhằm gi m thiểu rủi ro và tăng niềm tin chiếm 25%. T o niềm tin v i ng ời tiêu cho khách hàng. dùng và gi m rủi ro trong thanh toán di Thanh toán QR code và thanh toán b o động là những thách thức l n mà thanh toán mật từ t nh MST đ c cung c p bởi di động ph i v t qua trong quá trình phát Samsung Pay là 2 hình thức thanh toán di triển t i Vi t Nam. động chiếm u thế ở Vi t Nam. Thanh toán Để gia tăng cơ sở pháp lý cho thanh kết nối không dây ph m vi tầm ng n (NFC) to n di động n i ri ng và thanh to n đi n t đ c cung c p bởi Android Pay và Google nói chung, Chính phủ Vi t Nam đã an hành Pay ch a xu t hi n t i Vi t Nam vì lo i nhiều qui định pháp luật cho lo i hình thanh thanh toán này đòi hỏi các máy POS ph i 31
8. 07/2020 KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG đ c trang bị công ngh NFC. Trong khi đ thanh toán tiền mặt đ t đ c m c tiêu thanh t i thị tr ờng Vi t Nam, 98% máy POS t i toán không tiền vào năm 2020. các c a hàng đ c trang bị công ngh MST - Chính phủ cần th c đẩy nhanh quá của Samsung Pay ch phù h p v i lo i hình trình chuyển đổi số doanh nghi p trong đ thanh toán b o mật từ t nh. Đ y ch nh là lý có c h thống ng n hàng vì đ y là nền t ng do ch có Samsung Pay xu t hi n t i thị cho mọi giao dịch đi n t nói chung và tr ờng Vi t Nam trong l nh vực này. thanh to n di động nói riêng. Để tăng số l ng nhà cung c p, thu hút Đối với nhà cung cấp dịch vụ: các ông l n về thanh to n di động nh - An toàn, b o mật là v n đề quan Android Pay và Google Pay vào thị tr ờng trọng nh t đối v i các giao dịch tài chính, do Vi t Nam, h thống cơ sở h tầng máy POS đ c c nhà cung c p dịch v thanh toán di của Vi t Nam cần đ c đổi m i về công động cần đầu t c ng ngh cao để tăng ngh . số l ng nhà cung c p dịch v gia c ờng an ninh, tính b o mật và độ tin cậy tăng dẫn đến sự nâng cao về ch t l ng, giá trong các giao dịch. thành c ng nh đa d ng về chủng lo i dịch - Để gi p ng ời tiêu dùng có tr i v , từ đ k ch th ch kh năng s d ng của nghi m và c m nhận về l i ích của thanh ng ời tiêu dùng. Tuy nhiên, vi c thay đổi to n di động, doanh nghi p cần t o điều công ngh của h thống m y POS đòi hỏi ki n cho ng ời s d ng dùng th . c ng nh nhiều chi ph . Đ y là th ch thức không nhỏ nâng cao nhận thức về các l i ích của thanh đối thanh to n di động ở thị tr ờng Vi t to n di động thông qua các hình thức quàng Nam. cáo tuyên truyền. c c ch ơng trình khuyến 5. Một số giải pháp - kiến nghị mãi, mã gi m giá ở giai đo n đầu c ng đ c Đối với cơ quan quản lý nhà nước: xem là một công c hữu hi u để gi p ng ời - Cần hoàn ch nh và đ ng bộ hóa hành ti u dùng v t qua các rào c n tâm lý ban lang ph p lý cho l nh vực thanh to n đi n t đầu để đến v i hình thức thanh toán m i n i chung và thanh to n di động nói riêng. này. - Tăng c ờng các bi n pháp b o v 6. Ứng dụng trong đào tạo sinh viên ng ời ti u dùng và c c cơ sở ch p nhận ngành Tài chính – Ngân hàng trường Đại thanh toán về c ph p lý và cơ sở h tầng học Kiến trúc Đà Nẵng thực tế, từ đ ng ời tiêu dùng sẽ gia tăng Ngày nay, khi nhân lo i đang s i động niềm tin đối v i hình thức thanh toán m i trong cuộc cách m ng khoa học 4.0 đang mẻ này. từng ngày, từng giờ làm biến đổi thế gi i, - Chính phủ cần có các bi n pháp những ứng d ng kỹ thuật trong ngành ngân khuyến khích, tuyên truyền đến ng ời dân hàng đang đòi hỏi cán bộ ngân hàng không về l i ích và cách s d ng thanh to n đi n ngừng bổ sung và nâng cao kiến thức. t . Các bi n pháp cần đ c áp d ng linh Nghi p v ngân hàng ngày càng đ c thực ho t đối v i các khu vực, đối t ng khác hi n tự động h a theo đ c c cơ chế nghi p nhau để thanh to n di động c ng nh thanh v , các gi i pháp x lý c c ph ơng ph p to n đi n t đi vào đời sống kinh tế xã hội. qu n lý điều hành đã thay đổi một c ch căn Từ đ gi p ng ời dân lo i bỏ thói quen b n so v i ph ơng ph p thủ c ng tr c đ y. 32
9. KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG 07/2020 Nhờ có m ng thông tin rộng kh p, nhiều determinants of the NFC-enabled ứng d ng ng n hàng đã đ c thực hi n, trở mobile credit card acceptance: A neural thành những ti n ch và đ c áp d ng rộng networks approach. Expert Systems rãi nh c c ứng d ng thanh to n di động. with Applications, 40(14), 5604–5620. Những kiến thức y nếu kh ng đ c cập [7]. Lerner, T. 2012. Mobile Payment: nhật th ờng xuyên cho sinh viên thì sẽ khó Technologien, Strategien, Trends und để tiếp cận cho công vi c sau khi ra tr ờng. Fallstudien. Springer-Verlag. Chính vì vậy, bài viết này sẽ giúp sinh viên [8]. Mallat, N. 2007. Exploring consumer ngành tài ch nh ng n hàng tr ờng Đ i học adoption of mobile payments - A Kiến tr c Đà Nẵng c đ c những thông tin qualitative study. Journal of Strategic thực tế hữu ch để tiếp cận v i những xu Information Systems, 16(4): 413-432. h ng phát triển m i của ngành công ngh [9]. Pham, T. T. T., and Ho, J. C. 2015. The tài chính. effects of product-related, personal- TÀI LIỆU THAM KHẢO related factors and attractiveness of [1]. Au, Y. A., and R. J. Kauffman. 2008. alternatives on consumer adoption of The economics of mobile payments: NFC-based mobile payments. Understanding stakeholder issues for an Technology in Society, 43, 159–172. emerging financial technology [10]. Teo, A.C., Tan, G.W.H., Ooi, K.B., application. Electronic Commerce Hew, T.S., and Yew, K.T. 2015. The Research and Applications 7(2): 141- effects of convenience and speed in m- 164. payment. Industrial Management and [2]. Becker, K. 2007. Mobile Phone: The Data Systems, 115(2), 311–331. New Way to Pay? Retrieved from [11]. Tran, T.A., Han, K.S.,Kwon, T.H., and Federal Reserve bank of Boston. Han, S.U. 2019. Factors Influencing the [3]. Ding, M.S., and Unnithan, C.R. 2005. Consumer Resistance to Use the Mobile Payments (M-Payments). E- Internet Banking Services: Focused on commerce and M-commerce Vietnam, The Asian International technologies, 57. Journal of Life Sciences - ASIA LIFE [4]. Kasavana, M. 2006. Contactless SCIENCES Supplement, 18(1), 149- Payments: Accelerating POS 161. Transactions. Next [12]. Tran, T.A., Han, K.S., Park, S.R. 2019. Generation/Technology, Retreived Factor Affecting the Switching from Hospitality Upgrade. Intention to Mobile Payment- Focus on [5]. Kim, C., Mirusmonov, M., and I. Lee. Vietnam, Information, 22(4), 295-310. 2009. An empirical examination of [13]. Zhou T. 2012. An empirical factors influencing the intention to use examination of continuance intention of mobile payment. Computers in Human mobile payment services, Elsevier Ltd. Behavior 26(3):310-322. [14]. The Statistics Portal (2018), 2018 State [6]. Leong, L.-Y., Hew, T.-S., Tan, G. W.- of the Industry Report on Mobile H., and Ooi, K.-B. 2013. Predicting the Money 33
10. 07/2020 KỶ YẾU HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC & GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH KIẾN TRÚC ĐÀ NẴNG [15]. The Statistics Portal (2018), Global [16]. Consumer Insights Survey 2019 34